Vejatz lo contengut

Lunaç (Lengadòc)

Aqueste article es redigit en lengadocian.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Pels articles omonims, vejatz Lunaç (omonimia).
Vilatge d'Occitània
Lunaç
Lunas
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 47′ 13″ N, 3° 11′ 49″ E
Superfícia 44,89 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
768 m
280 m
234 m
Geografia politica
País Armas de Lengadòc Lengadòc
Estat Bandièra de França França
Region
76
Occitània
Departament
34
Erau Armas del Departament d'Erau
Arrondiment
342
Besièrs (dempuèi 2017 [1]
Canton
3416
Canton de Clarmont d'Erau(capluòc del Canton de Lunaç abans 2015)
Intercom
243400777
CC de Grand Òrb
Cònsol Aurélien Manenc
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
663 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

676 ab.
Densitat 14,52 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 34650
Còde INSEE 34144

Lunaç[2][3] o mens etimologicament Lunàs[4] (Lunas en grafia mistralenca[5][6]; Lunas en francés) es una comuna d'Occitània, dins la region istorica de Lengadòc, administrada pel departament d'Erau de la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

Los gentilicis son lunaçòl -òla/lunassòl -òla e lunaçenc -enca/lunassenc -enca[4]. Segon Achard, es dich tanben lunatenc en rason de juòc de mots[4].

La comuna es situada dins los cantons nauts d'Erau , entre las comunas de Lodeva e Lo Bosquet d'Òrb, entre lo riu Òrb et lo massís de l'Escandòrgue.

Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri

[modificar | Modificar lo còdi]

Las fòrmas ancianas son : villa Liurates [legir : Liunates o Lunates) en 886-900, villa Lunatis en 899, castro Lunetense en 909, villa Launates, al sègle X o XI (?) (identificacion malsegura), illos castellos de Lunatis, abans 1014 (?), loco qui dicitur Lunate, après 1073, castellum de Lunas en 1118, castro quod dicitur Lunas, terra Lunatensi en 1163, Guillelmum de Lunatio en 1174, de Lunaz en 1179, castrum de Lunacio en 1191, castro de Lunatio, alio castello de Lunacio en 1201, Guillelmus de Lunas en 1267 (?), de Lunacio en 1323, de Lunatio, de Lunacio en 1361, de Launacio, a la fin del sègle XIV, prieur de Lunas en 1571, 1585, Lunas en 1591, 1643, 1740-60, 1770-72 (mapa de Cassini)[7].
Lo nom de Lunaç vendriá d'un nom gallic d'òme Launus, amb lo sufixe -ate [8]. Delamarre se pronóncia pas per aqueste Lunaç, mas si per lo del Perigòrd e per Lunats, explicat pel nom gallic d'òme Lounos > Lūnos; dins d'autres cases, utiliza Launos [9]. Segon Hamlin, Lunaç èra una granda proprietat galloromana o preromana, del nom explicable per un nom gallic d'òme Lunus (coma Lunhan), amb lo sufixe prelatin [gallic] -atis. La grafia e l'identificacion de las fòrmas del sègle IX son malseguras e l'evolucion au > u es pas admissibla en fonetica occitana, çò qu'empacha de prepausar Launus coma o fa Dauzat, mas si per d'autres noms [7].

  • Fòrmas ancianas tiradas del diccionari topografic d'Eugène Thomas - Launates villa en 804-806; Villa Lunatis in pago Bitterensi en 899; Castrum Lunetense en 909; Vicaria Lunatensis en 987; Lunacium en 1164; Lunatium en 1201; Lunosum en 1152; Lunaz en 1121; Launaz en 1179; Lunas en 1073; Lunas et Caunas en 1625[10].

Nòstra Dòna de Nisa

[modificar | Modificar lo còdi]

Las fòrmas ancianas son : ecclesiam S. Mariae de Anisa en 1135, Enizâ en 1323, Enizia en 1351, Nostrae Donae de Nisa, sense data, prieur de Nise en 1571, l'eglise de N.D. de Nize en 1740-60, N.D. de Nise en 1759, N.D. de Nize en 1770-72 (mapa de Cassini); segon Hamlin, Nisa ven del gentilici latin Anitius, emplegat sense sufixe e al femenin, probablament coma determinant de villa. Nisa èra una proprietat galloromana. Lo nom a conegut una aferèsi[11].

  • En 1844, la comuna del Bosquet d'Òrb se creèt, a partir dels territòris de Camplong e, per una partida minoritària, de Lunaç [12].

Masatges e bòrias

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Bernagues
  • Briandes
  • Caissò
  • Caunas
  • La dornie
  • Gors
  • Lagras
  • Laval de Nize
  • Los pascals
  • Lo pont d'Òrb
  • Serièys
  • Serres
  • Sorlan bais
  • Talhevent
  • Vasplongues bas
  • Vasplongues naut

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2010 2026 Aurélien Manenc sense etiqueta foncionari
1999 octobre de 2010 Henri Miquel divèrs esquèrra  
1969 genièr de 1999 Mathieu Ciffre SFIO, PS Conselhièr general (1976-1999)
  1969      
Totas las donadas non son pas encara conegudas.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 652, totala: 662

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
938 868 1 191 1 365 1 493 1 498 1 504 1 420 1 474

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 474 1 407 1 303 1 356 1 330 1 283 1 227 1 186 1 137

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 149 1 134 1 111 1 089 1 190 1 185 1 106 1 049 1 066

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
858
670
609
604
591
638
647
644
650
670
2009 2010
651
653
651
657
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 663 abitants e la densitat èra de 14,77 ab/km².

Luòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]
  • La glèisa romanica Sant Pancrace de Lunaç
  • La capèla Sant Nicolau (desrocada) del sègle XI
  • La capèla Nòstra Dòna de Nize, anciana glèisa parroquiala
  • La capèla Sant Amand
  • La capèla preromanica Sant Jòrdi (sIX-X)
  • Lo castèl bastit per Enric de Narbona al sègle XVII

Personalitats ligadas amb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Antòni Lois Frances Vielh de Lunaç d'Espeuilles (1761-1836) Marques de Lunaç
  • Max Forestièr (1907-1986)

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. http://www.herault.gouv.fr/Actualites/Infos/Modification-des-limites-des-3-arrondissements-du-departement-de-l-Herault
  2. https://www.oocities.org/toponimiaoccitana/34.html
  3. Institut d'Estudis Occitans, Comission Toponimica Occitana, Luòcs, basa de donadas de toponimia occitana. Cèrca «Lunaç (Lengadòc)».
  4. 4,0 4,1 et 4,2 https://books.google.com/books?id=YL0iAQAAIAAJ&focus=searchwithinvolume&q=Lunas
  5. https://books.google.com/books?id=yYx--JBqDX4C&pg=PA235&dq=Felibrige+AND+%22Lunas%22&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&sa=X&ved=2ahUKEwi9vNX6paX4AhXFEEQIHROjCrkQ6AF6BAgJEAI#v=onepage&q=Felibrige%20AND%20%22Lunas%22&f=false
  6. https://books.google.com/books?id=pYU3AAAAYAAJ&pg=RA3-PA40&dq=Felibrige+AND+%22Lunas%22&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&sa=X&ved=2ahUKEwi9vNX6paX4AhXFEEQIHROjCrkQ6AF6BAgKEAI#v=onepage&q=Felibrige%20AND%20%22Lunas%22&f=false
  7. 7,0 et 7,1 Frank R. Hamlin, Toponymie de l'Hérault, Dictionnaire Topographique et Étymologique, Éditions du Beffroi e Études Héraultaises, 2000, p. 222
  8. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 416
  9. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2na edicion, 2012, p. 182 e 173
  10. https://dicotopo.cths.fr/places/P63342521
  11. Frank R. Hamlin, Toponymie de l'Hérault, Dictionnaire Topographique et Étymologique, Éditions du Beffroi e Études Héraultaises, 2000, p. 269
  12. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=20346