Pels articles omonims, vejatz Alairac (omonimia).

Vilatge d'Occitània

Alairac
Alairac

La circulada d'Alairac.

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

43° 11′ 06″ N, 2° 14′ 29″ E

Superfícia

16,37 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

422 m
220 m
158 m

Geografia politica

França

Carcassona-3 (Montreal abans 2015)

Intercom
200035715

Carcassona Agló

Cònsol

Roger Adiveze
(2014-2020)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

1 320 ab.

Evolucion de la populacion

1 353 ab.

Densitat

80,76 ab./km²

Autras informacions

Gentilici

Alairacoises, Alairacois en francés

Còde postal

11290

Còde INSEE

11005

Alairac (Alairac en francés) es una comuna lengadociana de Carcassés situada dins lo departament d'Aude e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

Geografia[modificar | modificar la font]

Comuna de l'airal urban de Carcassona bastida sus un puèg al pe del massís de la Malapèira, Alairac es una circulada. Domina la plana ont corrís le canal de las Doas Mars e lo panorama es limitat al nòrd per la Montanha Negra, al centre i a ciutat de Carcassona e mai al sud, la Malapèira.

Toponimia[modificar | modificar la font]

Le diccionari Dauzat e Rostaing cita la fòrma de 1095, Alairacum. L'origina es doncas la meteissa que la d'Alairàs, vilatge qu'es tanben en lo departament del Naut Léger, Alairac (Auvèrnhe), Alairac (Droma), Alairac, comuna de Vindrac e Alairac e un vilatjòt de la comuna de Sautairargues, citat en 804 jol nom de villa Alairanicos. L'etimologia seriá, segon Dauzat, lo nom d'òme latin Alarius o Hilarius ambe'l sufixe -acum^[1], latinizacion del sufixe gallés -ācon; i a una autra possibilitat, allariācon, del nom gallés Allarios (e Xavier Delamarre precisa que Allarius es pas un nom latin, çò que concernís probablament tanben Alarius prepausat per Dauzat) ^[2]. Se tractariá doncas de la proprietat antica d'un òme del nom d'Allarios, Alarius o Hilarius.

Istòria[modificar | modificar la font]

Los primièrs escriches sul castèl son de 1063, aparteniá alara al comte de Fois, Rogièr Ièr de Fois . Amb los ans, cambièt mai d'un còp de proprietari entre lo comte de Fois e lo vescomtat de Carcassona de l'ostal Trencavel.

Pendent la Crosada dels Albigeses, cap a la fèsta de Pascas de 1210 benlèu, Simon de Montfort assetjèt lo castèl d'Alairac pendent onze jorns aprèp que los abitants, per pas se rendre, fugiguèron de nuèit. En 1309, lo darrièr perfèit catar conegut, Guilhèm de Belibasta, fugiguèt cap a Catalonha amb Felip d'Alairac. Aquel, al retorn al país, plan segur foguèt pres e brutlat.

Sul bruch de l'arribada de las grandas companhiá dels Rotièrs, en 1366, los oficièrs de la senescauciá de Carcassona ordonèront als abitants del castèl d'Alairac de fortificar e de destruire los borgs. Coma s'executava pas l'òrdre, lo vescomte de colèra brutlèt lo castèl. Mai tard, lo comte d'Armanhac donèt la tèrra d'Alairac al marqués de Mirapeis (1404). La senhoriá foguèt venduda al començament del sègle XVIII, a un borgés de Carcassona fins a 1789.

Vilaseca-Bassa, parròquia dispareguda a la fin de l'Edat Mejana, èra un vilatge que son nom se vei encara sus la mapa de Cassini al nòrd d'Alairac ^[3], remplaçat auèi per Les Rougeats (nom d'un propietari del sègle XVIII). Un còp la parròquia sense curat, la glèisa desrocada en 1716, l'anciana parròquia se recampèt ambe la d'Alairac e a la Revolucion venguèt pas comuna. L'ancian terrador de la parròquia dispareguda s'alonga del sud-oèst al nòrd-èst en limit del territòri d'Arzens sus una superficia de 525 ha ^[4]^,^[5].