Vejatz lo contengut

Bisanet

Aqueste article es redigit en lengadocian.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vilatge d'Occitània
Bisanet
Bizanet
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La glèisa Sant Pèire de Bisanet.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 09′ 54″ N, 2° 52′ 14″ E
Superfícia 37,09 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
260 m
50 m
30 m
Geografia politica
País Armas de Lengadòc Lengadòc
Parçan Corbièras Armas de Lengadòc
Estat Bandièra de França França
Region
76
Occitània
Departament
11
Aude Escut del Departament d'Aude
Arrondiment
113
Narbona
Canton
1111
Narbona-1 (Narbona-Oèst abans 2015
Intercom
241100593
Lo Grand Narbona
Cònsol Alain Vialade
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
1 731 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

1 759 ab.
Densitat 40,82 ab./km²
Autras informacions
Gentilici Bizanetois
(en francés)
Còde postal 11200
Còde INSEE 11040

Bisanet (Bizanet en francés) es una comuna lengadociana de Narbonés, situada dins lo departament d'Aude e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

Comuna del Grand Narbona situada sus Ausson, a proximitat de las Corbièras.

Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri

[modificar | Modificar lo còdi]

Las fòrmas anciana son Villa quae vocatur Biciano en 911, Capella Sancti Petri de Bisano en 940, In villa Viciano quae vocant Granulerias en 990, Bitianum en 1105, Ecclesia Sancti Petri de Bisano en 1182, Castrum de Bisano o de Granoleriis en 1302, Bizanum Granoleriarum en 1302, Vesianum..., Visanum en 1310, Bizanum Granolharum en 1351, Bysanum en 1351, Bisanum Gronlheriarium en 1377, Bizan las Granholeyras al sègle XIV, Biran las Granholeras en 1387, Sainct Pierre de Bisanay en 1182-1500, Bizanetz en 1208, Bisenay en 1182-1500, Bisanetum..., Bisanum Granolheliarum en 1510, Visanet en 1503-1589, Bizannet les Granelières en 1503-1589, Byzanet en 1538, Bisanet en 1595, Bizas des Granoulheyras en 1639, Castrum de Bizano Superiori..., Castrum de Bizano Inferiori en 1298, Castrum de Bizano d'Amont..., Bizano d'Aval en 1234, Feudum de Bisano Superiori et Inferiori en 1281, Bizenay al Val en 1160-1500, Un chasteau vieux et patus, appellé le Chasteau de Aval, assis auprès de l'église dudict lieu en 1538. Las mapas de Cassini (sègle XVIII) e de la diocèsi de Narbona (1781) pòrtan Bizanet e au S-O Vielle-Église, la mapa de la diocèsi de Narbona de Dillon (1763) Bizanet e Paroisse [1].
Bisanet vendriá del nom gallic d'òme *Bitius, varianta de Bittius, ambe'l sufixe latin -anum. Lo nom es al diminutiu per destriar Bisanet del vilatge de Bisa, qu'a la meteissa origina e qu'èra *Bisan abans un reculament d'accent [2]. Abans lo diminutiu, lo destriament se fasiá per l'apondi de (de) las Granolh(i)èiras.
Segon Delamarre, lo nom celtic d'òme Bitios es atestat; Bisanet pòt èsser Bitios derivat en -ānon, la proprietat de Bitios, mas lo nom d'òme (inatestat) *Bitiāno- existís; Bisanet pòt donc èsser la proprietat de *Bitiānos [3].
Bisanet d'Aval èra al sud-sud-oèst de Bisanet d'Amont. Aquela diferenciacion medievala e modèrna non se fa pas mai.

Sant Martin de Tòca

[modificar | Modificar lo còdi]

Sant Martin de Tòca es un ancian castèl feodal dels vescomtes de Narbona e una anciana rectoriá de la diocèsi de Narbona. Las fòrmas anciana son Castellum Sancti Martini en 978, Castrum quod dicitur Sancti Martini en 1157, Barrium Sancti Martini de Toca en 1179, Sanctus Martinus en 1252, Sanctus Martinus de Tocha en 1271, Sanctus Martinus de Thoca en 1281, Sanctus Martinus de Thoqua en 1300, Rector Sancti Martini de Tocha en 1351, Ecclesia Sancti Martini de Toca en 1360, Sant Marti de Toqua al sègle XIV, De Tocca en 1483, Sant Marti de Toca en 1537, Saint Martin de Roque = Toque en 1271-1589, Sanctus Martinus de Tucha en 1369-1589, Esglise de Sainct Martin de Toques en 1157-1639, Saint Martin de Thoques en 1781, Saint-Martin (cadastre)[4].
Tòca (-s finala es tardiva e non se sap s'es presenta dins la prononciacion occitana) es probablament diferent de Touche, mot francés d'origina desconeguda qu'auriá lo sens de « bosquet, resèrva de bòsc entre de rompudas », que ven de ToSca. Cal puslèu pensar al sens de tòca en occitan, benlèu dins una intencion de desfís, d'escomesa [5],[6].

Boquinhan o benlèu Boquinha

[modificar | Modificar lo còdi]

Es un ostal e (èra) una mina de sal gemma. Las fòrmas ancianas son : Buconiacum..., fons dictus Buconiacum en 782, Laval de Bogunhe en 1503-1589, Bouquignac en 1655, Bouquigna en 1771 [7].
Les noms Buccō, Bucconius son celtics e frequents[8]. Ambe Bucconius e una derivacion celtica en -ānon (o a la rigor un sufixe latin -anum), le resultat es Boconhan. Çaquelà i a una esitacion sul sufixe (passatge aparent de -ac a -an) e la fòrma d'origina supausa benlèu una derivacion en -ācon. La fòrma Bogunhe del sègle XVI supausa benlèu un reculament d'accent que la fòrma grafica oficiala (Bouquignan sus la mapa IGN) refusa.

I a mai que mai un castèl e una capèla. Es un ancian priorat del vocable de Sant Julian e Santa Basilissa. Las fòrmas ancianas son : Quilianum en 782, Villa Septima... ad domum Sancti Juliani en 964, In villa Septimo en 990, In parochia S. Juliani en 1065, Castrum de Quilhano en 1165, Quilanum en 1189, Castrum de Quilhaneto en 1309, Quilhanum in Corbaria en 1318, Quilanet al sègle XIV, Le lieu de Guilhanet, inhabité entre 1503 e 1589, Alha borya de Quilhanet en 1538, Terroir de Septime entre 1175 e 1639 [9].
Le nom d'origina èra Quilhan, coma la vila e l'origina es la meteissa; puèi un diminutiu permetèt d'evitar la confusion. L'origina es le nom latin d'òme Quelius ambe'l sufixe -anum[10].

Sant Amanç (nom supausat)

[modificar | Modificar lo còdi]

Lòc situat al nòrd-oèst de Bisanet.
Anciana glèisa. Las fòrmas ancianas son : Ecclesia Sancti Amantii en 911, Villa Sancti Amandi en 1117, Terroir de Sainct Amand entre 1220 e 1500, Locus de Sancto Amancio en 1377, De Sancto Mancio en 1319, Sant Chamans al sègle XIV, Sant Amans en 1402, Sainct Amans, annexe de Bizanet en 1639, Sainct Aimé en 1655 [11].
Le nom sembla Sant Amanç puslèu que Sanch Amanç (mes i a un dobte), encara mens Sant Amand. Sant Amanç representa Amantius, le primièr avesque de Rodés e un ermita de la diocèsi d'Engoleime al sègle VI [12],[13].

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
junh de 2020 (2026) Alain Vialade divèrs dreta  
2012 2020 Jacques Blaya PS  
2002 2012 Richard Sevcik PS  
1994 2002 Pierre Frechengues [14] PS  
abans 1981 ? Jean Monier PS  
Totas las donadas non son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Narbona-Oèst; es ara del canton de Narbona-1.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 1514, totala: 1552

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
661 549 602 755 753 766 790 802 762

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
722 836 947 1 034 1 230 1 524 1 804 2 080 1 949

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
2 022 1 717 1 620 1 822 1 755 1 706 1 572 1 335 1 257

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
1 245
1 169
1 009
1 013
1 039
1 082
1 233
1 254
1 275
1 305
2009 2010
1 294
1 324
1 331
1 363
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 1731 abitants e la densitat èra de 46,67 ab/km².

Viticultura: Corbièras

Lòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats ligadas amb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Véser tanben

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 34-35, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f126.item.texteImage
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 86
  3. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 79, 287 e 330
  4. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 497, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f405.item.texteImage
  5. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 680
  6. Raymond Sindou, Revue Internationale d'Onomastique, Annada 1961, 13-1, p. 64-70 https://www.persee.fr/doc/rio_0048-8151_1961_num_13_1_1724_t1_0064_0000_2
  7. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 42, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f134.item.texteImage
  8. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 92
  9. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 336, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f428.item.texteImage
  10. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 552
  11. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 366, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f458.item.texteImage
  12. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 585, a St-Amand-sur-Ornain
  13. Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 288
  14. http://www.annuaire-mairie.fr/mairie-bizanet.html