Fabresan

Aqueste article es redigit en lengadocian.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vilatge d'Occitània
Fabresan
Fabrezan
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Vista dempuèi las ribas d'Orbieu.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 08′ 11″ N, 2° 41′ 52″ E
Superfícia 28,62 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
274 m
70 m
54 m
Geografia politica
País  Lengadòc
Contrada Corbièras Armas de Lengadòc
Estat Bandièra de França França
Region
76
Occitània
Departament
11
Aude Escut del Departament d'Aude
Arrondiment
113
Arrondiment de Narbona
Canton
1107
Las Corbièras (burèu centralizator), Lesinhan de las Corbièras abans 2015
Intercom
200035863
CC de la Region Lesinhanenca, Corbièras e Menerbés
Cònsol Isabelle Géa-Péris
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
1 273 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

1 289 ab.
Densitat 45 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 11200
Còde INSEE 11132

Fabresan (Fabrezan en francés) es una comuna lengadociana de las Corbièras, situada dins lo departament d'Aude e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

Geografia[modificar | Modificar lo còdi]

Commune de las Corbièras al jonhent d'Orbiu e de Nièla al pè de la Montanha d'Alaric.

Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri[modificar | Modificar lo còdi]

Toponimia[modificar | Modificar lo còdi]

Las fòrmas ancianas son : In villa Fabriciano en 947-1494, In Fabriciano, alias Faborisiano en 951, Faborizianum en 951, Fabersa, en 988, Faberzanum en 1007, Fabersanum en 1118, Fabreza, en 1161, Castrum de Faberzano en 1222, Castrum de Fabersano en 1302, Faberganum en 1319, Ecclesia de Fabrezano en 1351, Faberzan en 1402, Farbesanum en 1228-1494, Fabresans en 1521, Fabressa, Fabreza, Fabretsa en 1537, Fabreza en 1538, Fabresan, en 1595. La prononciacion occitana es Fabrezà [1], dins la grafia de l'abat Antòni Savartés, donc [fabre'ʒa].
Fabresan vendriá d'un nom latin d'òme Fabricius, ambe'l sufixe -anum [2] (per los Féniés, que probable sègon Negre, de Fabericius [3]).

Vilaroja la Cremada[modificar | Modificar lo còdi]

Es una anciana parròquia del cossolat de Fabresan, del vocable de Sant Sarnin. Las fòrmas ancianas son : Villa Rubia cum ecclesia Sancti Saturnini en 859, Castrum Villaerubene..., ecclesia Sancti Saturnini de Villarubea en 1119, Villa Rubra en 1172, Castrum de Villa Rubea en 1272, Villa Rubea Lapanosa en 1298, Villa Rubea Sapanosa = Lapanosa en 1302, Villa Rubea Sapanosa en 1349, Villarubea Panoza en 1351, Villarubea Pannoza en 1377, Villa Rubra la Panoza en 1426, Vialaroga la Panora,...Vilaroga la Pannoza al sègle XIV, Vylha Roja la Cremada,... Villa Rogia la Pannosse en 1537, Villaroja..., Villaroja la Cremada en 1538, Villerouge la Panouse en 1666-69, Villerouge-Basse, Villerouge-Haute, église et cimetière (cadastre) [4].
Lo nom es semblable a Vilaroja de Termenés, villa Rubea en 1107 [5]. Mès caldriá conéisser los eveniments istorics qu'explican lo determinant Cremada. L'autre determinant La Panosa (o Sa Panosa, ambe l'article « salat », vengut del demonstratiu latin ipsa, que l'abat Savartés coneis pas) es interpretat per Dauzat e Rostaing coma lo latin panus, pana, « cabelh de panicula, panís, panissa », ambe'l sufixe -osa [6] e non pas productritz de pan, de blat.

Parasòls[modificar | Modificar lo còdi]

Parasòls (l'abat Savartés escriu Sant Laurenç de la Cabrerissa, mes la sola mencion actuala sus la mapa es dins Fabresan) es un ancian priorat del vocable de Sant Martin, unit a l'abadiá de La Grassa. Las fòrmas ancianas son : Sanctus Martinus de Palazol..., alos de Palasolel en 1119, Honor de Palazolet..., ecclesia Sancti Martini de Palazolet en 1125, Villa de Paladol en 1175, De Parasolio en 1426, Parazols entre 1228 e 1494, Parazols les Fabrezan en 1503, Al molly de Parazols en 1538, Fief de Parasols al sègle XVII, Parazols en 1781 [7].
Parasòls es le resultat de palatiolum (palatium ambe'l sufixe diminutiu latin -olum, per un sens de « pichon palais »). Véser Palatz, sense diminutiu, aquí tanben per designar un priorat. Le passatge de Palasòl a Parasòl es una dissimilacion. Le plural es de mal explicar. I a d'autres Parasòls dins l'Aude.

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Sus la comuna de Fabresan i a un masatge del nom de Vilaroja la Cremada (abans Vilaroja la Panosa , encara abans Villa Rubea). Fasiá partida de l'astrada província Narbonesa. I a una glèisa del sègle IX amb de frescas.

Sus aquel masatge i a un palais de l'Edat Mejana, que uèi sonque ne demòra qu'una mièja paret e una arquièra.

E mai, dins los archius de la vila, existisson lo comte de Fabresan e lo senhor de Vilaroia, al sègle XVII.

Administracion[modificar | Modificar lo còdi]

Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
20 d'octobre de 2015 (2026) Isabelle Géa PS conselhièra departamentala
2014 2015 Fabrice Vareilles sense etiqueta  
1977 2014 Maurice Séguier PCF  
1949 1977 Ghislain Bouffet    
  1949      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Lesinhan de las Corbièras; es ara del canton de las Corbièras (canton de Fabresan abans lo 1èr de genièr de 2016) e Fabresan n'es lo burèu centralizator.

Demografia[modificar | Modificar lo còdi]

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 1288, totala: 1316

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
890 956 1 163 1 083 1 170 1 174 1 239 1 257 1 287

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 330 1 310 1 537 1 529 1 852 2 298 2 144 2 031 1 829

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 912 1 837 1 761 1 791 1 704 1 629 1 608 1 303 1 267

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
1 186
1 137
1 024
991
1 046
1 086
1 221
1 231
1 242
1 257
2009 2010
1 252
1 267
1 263
1 279
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 1273 abitants e la densitat èra de 44,48 ab/km².

Economia[modificar | Modificar lo còdi]

Viticultura: Corbièras e Corbièras Botenac

Lòcs e monuments[modificar | Modificar lo còdi]

Bust de Charles Cros

Personalitats ligadas a la comuna[modificar | Modificar lo còdi]

Véser tanben[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

  1. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 131, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f223.item.texteImage
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 280
  3. Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 123
  4. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 479-480, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f571.item.texteImage
  5. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 722
  6. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 517, a Panouse (La)
  7. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 290, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f382.item.texteImage