Calhau
Vilatge d'Occitània |
Calhau
Cailhau | ||
---|---|---|
Vista del vilatge | ||
Geografia fisica | ||
Coordenadas | 43° 08′ 52″ N, 2° 08′ 14″ E | |
Superfícia | 9,76 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
346 m 260 m 195 m | |
Geografia politica | ||
País | Lengadòc | |
Parçan | Rasés | |
Estat | França | |
Region 76 |
Occitània | |
Departament 11 |
Aude | |
Arrondiment 112 |
Limós | |
Canton 1101 |
La Piège-au-Razès (Alanha abans 2015) | |
Intercom 200071926 |
CC del Limosenc | |
Cònsol | Bernard Ragnère (2020-2026) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2018) |
261 ab. 269 ab. | |
Densitat | 27,15 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Gentilici | (en francés) | |
Còde postal | 11240 | |
Còde INSEE | 11058 |
Calhau[1] (Cailhau en francés) es una comuna lengadociana, situada dins lo departament d'Aude e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]Perimètre del territòri
[modificar | Modificar lo còdi]Toponimia
[modificar | Modificar lo còdi]Las atestacions ancianas son : Callavum villa en 782; Calau en 870; Calavum en 1166; Castrum de Calavo en 1234; In decimario Sancti Christoffori de Calavo en 1251; Locus de Calhavo en 1344; Cailhanum = Cailhavum en 1377; Calhau en 1552; Callau en 1647; Caillau en Razès en 1777; Cailhau en 1781; Calháu (non datada)[2].
La primièra mencion, a l'epòca es una latinizacion, la segonda es dejà en occitan, mes l'escriba sabiá pas escriure l palatal (lh) e cal doncas interpretar *Calhau.
Loís Alibèrt, dins son diccionari, donava al nom comun calhau una etimologia caclavo [3], que foneticament conven perfèctament, mès que poiriá justament èsser pas qu'una reconstruccion (generalament, es *caliavo qu'es citat). Per tornar al toponime, Dauzat l'explica per un pre-indoeuropèu *kal-, « pèira », e sufixe gallic -avum [4]. Lo nom, per sa finala, a totas las aparéncias del gallic, mes Delamarre explica pas pel celtic ni lo nom comun ni lo toponime dins sos obratges [5],[6]. Dona çaquelà un adjectiu caletu-, « dur » e un nom callio- « esclòp » que poiriá far pensar a una basa pel nom comun calhau [7].
Se lo nom del vilatge es en rapòrt ambe'l nom comun, coma aqueste a contunhat a viure en latin tardiu e en occitan, lo nom del vilatge pòt èsser posterior a l'Antiquitat, d'una part, venir pas qu'indirèctament del gallic, d'autra part. Es en substància l'argumentation de Bénédicte Boyrie-Fénié a prepaus de Baishac e Calhau; los dos Calhaus s'explicarián per un terrenh peirós, rocassut [8], çò qu'es pas incompatible ambe la situacion del Calhau audenc, sus un puèg, e benlèu ambe la del Calhau bordalés, sus un travèrs; mès pel vilatge audenc, demòra gaire de temps entre l'Antiquitat e 782 per fondar un vilatge novèl, compte tengut del fait que los sègles V, VI e VII an conegut mai de destruccions e d'abandons o despòblaments que de creacions.
Çaquelà, lo toponime Calhau a benlèu una origina completament diferenta de la del nom comun e venir per exemple del nom gallic d'òme Callios, citat per Delamarre, ambe'l sufixe -āvo / -avo [9]. Lo nom de persona Callios es benlèu en relacion ambe'l nom de l'esclòp [10]. Lo nom latin Callius, utilizat sovent per explicar los noms dels tipes Calhac, Chalhac, Calhan [4], es naturalament pas tant evident se lo sufixe es gallic. Mes en conclusion, la multiplicitat de las possibilitats desconselha de se prononciar ambe certitud.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]Administracion
[modificar | Modificar lo còdi]- Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton d'Alanha; es ara del canton de La Piège-au-Razès (en francés), que se disiá de Bram abans lo 1èr de genièr 2016.
Demografia
[modificar | Modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
454 | 454 | 487 | 482 | 520 | 503 | 504 | 514 | 315
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
511 | 446 | 463 | 417 | 383 | 428 | 472 | 414 | 369
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
393 | 434 | 375 | 344 | 351 | 346 | 316 | 335 | 289
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
265 |
282 |
261 |
251 |
219 |
231 |
239 |
248 |
250 259 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
253 262 |
255 264 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
- En 2018 la populacion èra de 261 abitants e la densitat èra de 26,74 ab/km².
Lòcs e monuments
[modificar | Modificar lo còdi]Personalitats ligadas amb la comuna
[modificar | Modificar lo còdi]Véser tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ https://www.oocities.org/toponimiaoccitana/11b.html
- ↑ «Dictionnaire topographique de la France».
- ↑ Louis Alibert, Dictionnaire Occitan-Français d'après les parlers languedociens, Institut d'Études Occitanes, Toulouse, 1966, p. 195
- ↑ 4,0 et 4,1 Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 130
- ↑ Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012
- ↑ Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 97
- ↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Gironde, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2008, p. 70
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 290, per lo nom, p. 20 pel sufixe
- ↑ Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 98, a caliaco-