Murèth

Vila d'Occitània

Murèth Muret
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La glèisa de Sant Jacme de Murèth.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	43° 27′ 40″ N, 1° 19′ 36″ E
Superfícia	57,84 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	305 m 169 m 152 m
Geografia politica
País	Gasconha
Parçan	Comenge
Estat	França
Region 76	Occitània , ancianament de Miègjorn-Pirenèus
Departament 31	Hauta Garona
Arrondiment 311	Arrondiment de Murèth (caplòc)
Canton 3123	Canton de Murèth (caplòc)
Intercom 243100690	CA Le Muretin Agló (SIREN 200068641)
Cònsol	André Mandement (2014-2020)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	24 813 ab. 25 374 ab.
Densitat	427,47 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	muretin, muretina
Còde postal	31600
Còde INSEE	31395

Murèth (Muret en francés, la fòrma medievala en lengadocian es Murèl) es una vila gascona, dens le Comenge, e còsta la granda vila de Tolosa e dins le siu airau urban. Se situa dens le departament de la Hauta Garona e hè part de la region administrativa d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus. Lo gentilici es muretin, muretina.

Murèth estèc la capitala deu comtat de Comenge, e ara es le sièti de la Comunitat d'Aglomeracion deu Muretin.

La vila es coneguda pr'amor que s'i passèc la Batalha de Murèth en 1213.

Geografia

Murèth a 23864 abitants (2010). Ara, es una banlèga de Tolosa. Es sosprefectura de la Hauta-Garona. Le climat de Murèth es temperat oceanic ambe influéncias mediterranèas.

Toponimia

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Istòria

Murèth es un lòc plan important dins l'istòria d'Occitània e de Catalonha, aicí se passèc la Batalha de Murèth, le 12 de setembre de 1213. A aquesta batalha, se morisquèc Pèire II d'Aragon, rei de la Corona d'Aragon e Comte de Barcelona, aligat au comte de Tolosa, en tot lutant contra les crotzats franceses de Simon de Montfòrt. Aqueth hèit metèc fin au dinamisme deu comtat de Tolosa en Occitània e a l'expansion per Occitània deus monarcas catalans e que permetèc le començament de la dominacion francesa d'aqueres territòris.

Pendent l'Ancian Regime, Murèth èra de l'eleccion de Comenge, doncas de la província de Gasconha, de la generalitat d'Aush, de l'archidiocèsi de Tolosa e de la senescaucia de Tolosa. Le vocable de la glèisa principala es Sent Jacme. I a ara autas quate glèisas : Sent Joan Baptista (bastida en 1972), Sent Cassian d'Estantens, Sent Martin d' Ox e Sent Amanç; avant la revolucion, i avè tanben Sent Germèr, Sent Marçau (o Marcèth), Sent Pèr de Bajourville (près d’Estantens). Tanlèu 1790, Murèth èra caplòc de canton e de districte; en l'an XII, de canton e d'arrondiment. Le decret deu 10 de setembre 1926 suprimigoc l'arrondiment e l'incorporèt a l'arrondiment de Tolosa. L'arrondiment estoc restablit per la lei deu 1èr de junh 1942 .

Autras glèisas o parròquias d'Ancian Regime (de l'archidiocèsi e de la senescaucia de Tolosa) :

• La parròquia d'Estantens o de Sent Cassian (vocable de la glèisa) estoc ua comuna efemèra deu canton de Murèth en 1790-1791 ; lo lòc es netament au sud de Murèth;
• La parròquia de La Comba; le vocable de la glèisa, annèxa de Sent Jacme de Murèth, èra Sent Joan Baptista ; La Comba es a l'èst de Murèth, delà Garòna;
• La parròquia d' Ox estoc ua comuna efemèra deu canton de Murèth en 1790-1791. Le vocable de la glèisa, annèxa de Sent Germèr de Murèth, èra Sent Martin ; Ox es au sud-sud-èst de Murèth, en direccion de Sent Alari;
• Sent Amanç (vocable de la glèisa) èra ua parròquia de la comunautat de Murèth venguda comuna (deu canton de Murèth) en 1790 dambe'u nom de Sent Amanç e Ribonet. Ribonet es situat sus la comuna de Bèumont de Lesat ; Sent Amanç es au sud d'Estantens.
• Sent Pèr (vocable de la glèisa) de Bajourville èra tanben parròquia . Sent Pèr, St-Pierre, es en riba dreta de Garòna.

Administracion

Lista deus cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2008	2020	André Mandement	PS	president de la comunautat d'aglomeracion deu Muretin
1995	2008	Alain Barrès	UMP	cardiològue, deputat (1995-1997), conselhièr generau (1992-1998), ancian president de la CAM
1989	1995	Hélène Mignon	PS	dermatològa, deputada (1988-1993 e 1997-2007)
1953	1989	Jacques Douzans	divèrs dreta	conselhèr generau (1955-1979), deputat (1958-1962 e 1967-1973)
1947	1953	Henri Peyrusse	SFIO
1925	1947	Vincent Auriol	SFIO	deputat, president de la Republica (1947-1954)
	1925
Totas las donadas son pas encara conegudas.

• A la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna, qu'èra deu canton de Murèth (caplòc), i demorèc e en vengoc le burèu centralizator.

Demografia

Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 24725, totala: 25565
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
3 000	3 258	3 284	3 286	3 787	3 972	4 000	4 308	4 196
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
4 125	4 130	4 050	3 852	3 956	4 056	4 145	4 142	4 064
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
3 911	3 712	3 654	3 218	3 482	3 725	4 013	4 368	5 204
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
6 693	13 039	14 778	15 844	18 134	20 735	23 622	23 572	23 297 24 000
2009	2010
23 356 24 087	23 864 24 653
Fonts
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Lòcs e monuments

• La glèisa Sent Jacme de Murèth.

Personalitats ligadas dambe la comuna

• Clément Ader
• Pèire II d'Aragon
• Vincent Auriol
• Loïsa Paulin, un collègi de la vila a son nom.

Véser tanbens

Murèth a una calandreta dempèi 1990. L'ensenhament de l'occitan es tanbens ancian au public dins le licèu e collègis de la ciutat.