Murèth
![]() |
Vila d'Occitània | ![]() |
Murèth | ||
---|---|---|
La glèisa de Sant Jacme de Murèth. | ||
| ||
| ||
Geografia fisica | ||
| ||
Coordenadas | 43° 27′ 40″ N, 1° 19′ 36″ E | |
Superfícia | 57,84 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
305 m 169 m 152 m | |
Geografia politica | ||
País | Gasconha ![]() | |
Parçan | Comenge ![]() | |
Estat | ![]() | |
Region 76 |
Occitània ![]() | |
Departament 31 |
Hauta Garona ![]() | |
Arrondiment 311 |
Arrondiment de Murèth (caplòc) | |
Canton 3123 |
Canton de Murèth (caplòc) | |
Intercom 243100690 |
CA Le Muretin Agló (SIREN 200068641) | |
Cònsol | André Mandement (2014-2020) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2018) |
24 813 ab. 25 374 ab. | |
Densitat | 427,47 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Gentilici | muretin, muretina | |
Còde postal | 31600 | |
Còde INSEE | 31395 |
Murèth (Muret en francés, la fòrma medievala en lengadocian es Murèl) es una vila gascona, dens le Comenge[1], e còsta la granda vila de Tolosa e dins le siu airau urban. Se situa dens le departament de la Hauta Garona e hè part de la region administrativa d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus. Lo gentilici es muretin, muretina.
Murèth estèc la capitala deu comtat de Comenge, e ara es le sièti de la Comunitat d'Aglomeracion deu Muretin.
La vila es coneguda pr'amor que s'i passèc la Batalha de Murèth en 1213.
Geografia[modificar | modificar la font]
Murèth a 23864 abitants (2010). Ara, es una banlèga de Tolosa. Es sosprefectura de la Hauta-Garona. Le climat de Murèth es temperat oceanic ambe influéncias mediterranèas.
Toponimia[modificar | modificar la font]

Istòria[modificar | modificar la font]
Murèth es un lòc plan important dins l'istòria d'Occitània e de Catalonha, aicí se passèc la Batalha de Murèth, le 12 de setembre de 1213. A aquesta batalha, se morisquèc Pèire II d'Aragon, rei de la Corona d'Aragon e Comte de Barcelona, aligat au comte de Tolosa, en tot lutant contra les crotzats franceses de Simon de Montfòrt. Aqueth hèit metèc fin au dinamisme deu comtat de Tolosa en Occitània e a l'expansion per Occitània deus monarcas catalans e que permetèc le començament de la dominacion francesa d'aqueres territòris.
Pendent l'Ancian Regime, Murèth èra de l'eleccion de Comenge, doncas de la província de Gasconha, de la generalitat d'Aush, de l'archidiocèsi de Tolosa e de la senescaucia de Tolosa. Le vocable de la glèisa principala es Sent Jacme. I a ara autas quate glèisas : Sent Joan Baptista (bastida en 1972), Sent Cassian d'Estantens, Sent Martin d' Ox e Sent Amanç; avant la revolucion, i avè tanben Sent Germèr, Sent Marçau (o Marcèth), Sent Pèr de Bajourville (près d’Estantens). Tanlèu 1790, Murèth èra caplòc de canton e de districte; en l'an XII, de canton e d'arrondiment. Le decret deu 10 de setembre 1926 suprimigoc l'arrondiment e l'incorporèt a l'arrondiment de Tolosa. L'arrondiment estoc restablit per la lei deu 1èr de junh 1942 [2].
Autras glèisas o parròquias d'Ancian Regime (de l'archidiocèsi e de la senescaucia de Tolosa) :
- La parròquia d'Estantens o de Sent Cassian (vocable de la glèisa) estoc ua comuna efemèra deu canton de Murèth en 1790-1791 [3]; lo lòc es netament au sud de Murèth;
- La parròquia de La Comba; le vocable de la glèisa, annèxa de Sent Jacme de Murèth, èra Sent Joan Baptista [4]; La Comba es a l'èst de Murèth, delà Garòna;
- La parròquia d' Ox estoc ua comuna efemèra deu canton de Murèth en 1790-1791. Le vocable de la glèisa, annèxa de Sent Germèr de Murèth, èra Sent Martin [5]; Ox es au sud-sud-èst de Murèth, en direccion de Sent Alari;
- Sent Amanç (vocable de la glèisa) èra ua parròquia de la comunautat de Murèth venguda comuna (deu canton de Murèth) en 1790 dambe'u nom de Sent Amanç e Ribonet. Ribonet es situat sus la comuna de Bèumont de Lesat [6]; Sent Amanç es au sud d'Estantens.
- Sent Pèr (vocable de la glèisa) de Bajourville èra tanben parròquia [7]. Sent Pèr, St-Pierre, es en riba dreta de Garòna.
Administracion[modificar | modificar la font]
- A la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna, qu'èra deu canton de Murèth (caplòc), i demorèc e en vengoc le burèu centralizator.
Demografia[modificar | modificar la font]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 000 | 3 258 | 3 284 | 3 286 | 3 787 | 3 972 | 4 000 | 4 308 | 4 196
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4 125 | 4 130 | 4 050 | 3 852 | 3 956 | 4 056 | 4 145 | 4 142 | 4 064
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 911 | 3 712 | 3 654 | 3 218 | 3 482 | 3 725 | 4 013 | 4 368 | 5 204
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6 693 |
13 039 |
14 778 |
15 844 |
18 134 |
20 735 |
23 622 |
23 572 |
23 297 24 000 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
23 356 24 087 |
23 864 24 653 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
Lòcs e monuments[modificar | modificar la font]
- La glèisa Sent Jacme de Murèth.
Personalitats ligadas dambe la comuna[modificar | modificar la font]
- Clément Ader
- Pèire II d'Aragon
- Vincent Auriol
- Loïsa Paulin, un collègi de la vila a son nom.
Véser tanbens[modificar | modificar la font]
Murèth a una calandreta dempèi 1990. L'ensenhament de l'occitan es tanbens ancian au public dins le licèu e collègis de la ciutat.
Ligams extèrnes[modificar | modificar la font]
Nòtas e referéncias[modificar | modificar la font]
- ↑ Çaquelà, le geografe Frederic Zégierman restaca Murèth au Tolosan.
- ↑ Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 33 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html
- ↑ Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 15 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html
- ↑ Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 22 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html
- ↑ Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 34 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html
- ↑ Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 39 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html
- ↑ Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 44 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html