Comenge
  | |
 | |
| Tipe | Província istorica de França |
|---|---|
| Eponim | Conveni |
| Part de | Gasconha |
| Localizacion | |
| Estat | França |
| Unitat administrativa | Nauta Garona |
 | |
Comenge,[1] o rarament Comenges,[1] qu'es un parçan occitan situat en Gasconha[2]. La soa vila principala qu'es Sent Gaudenç, mentre que la capitau istorica qu'es Sent Bertran de Comenge. Lo gentilici es comengés, -esa[1] o comenjaud, -a.
Qu'èra lo territòri antic de la tribú aquitana deus Convenea, dont la capitau qu'èra Lugdunum Convenarum (actuaument Sent Bertran de Comenge). A l'Edat Mejana, que formava un comtat eponim deu Ducat d'Aquitània, puei de Gasconha. Au sègle xiii, la Val d'Aran qu'estó annexada au reiaume d'Aragon, mès que demorè restacada a la diocèsi de Comenge dinc en 1802.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]A l'epòca antica, lo territòri deu Comenge de uei èra poblat peu pòble deus Convenes (Conveni en Latin) dab Lugdunum Convenarum (uei Sent Bertran de Comenge) coma vila principau; lo son nom segondari de Comunica (latinizacion) vadore Comenge. Durant la conquèsta romana los Convenes èran un deus pòble de l'antica Aquitània abans d'estar inclús dens la província romana d'Aquitània. Aqueth territòri ho conquestat peus Visigòts abans d'estar près per las òstes francas de Clodovèu e estar partida deu Ducat d'Aquitània qui conegó ua brèva preséncia araba au moment de la pujada màger de la conquèsta musulmana e qui's pòt encara endevinar dens la toponimia (dab noms coma los de Poimaurin o Montmaurin).
Los prumèrs comtes de Comenge aparegón de cap a la debuta deu sègle XI. Lo darrèr Matèu de Fois espós de Margarida de Comenge e comte de jure uxoris morí en 1453 en tot legar Comenge au rei de França. A la Revolucion Francesa, Comenge ho esquarterat dehens los departaments de Hauts Pirenèus, Gers, Arièja e sustot Hauta Garona.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]Uei qu'es repartit entre los departaments de la Hauta Garona, Arièja, Gers e los Hauts Pirenèus. Qu'es dividit en:
- Haut Comenge, au sud, qu'es lo sosparçan pirenenc, las ciutats principaus son Banhèras de Luishon, Sent Bertran de Comenge, Barbasan e Sent Biat;
- Baish Comenge, al nòrd-èst, entre lo Haut Comenge, lo Haut Lengadòc e la region d'Armanhac. Las ciutats principaus que son Sent Martòri, Montespan, Aurinhac e l'Isla de Haut.
Eraudica
[modificar | Modificar lo còdi]
|
Blasonament: «deu camp de gules cargat d'ua crotz patada d'argent»
Comentaris: Escut ancian deus comtes de Comenge.
|
|
Blasonament: «deu camp de gules cargat de quate otelas d'argent»
Comentaris: Escut modèrne de Comenge.
|
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- Souriac, René. Petite histoire du Comminges [Petita istòria de Comenge] (en francés). Cairn. ISBN 9782350687056.
Ligams intèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ 1,0 1,1 et 1,2 Dicod'òc, aplicacion del Congrès permanent de la lenga occitana.
- ↑ Segon la classificacion de Frederic Zégierman.
