Banhèras de Luishon
| Vila d'Occitània |
|
Banhèras de Luishon
Bagnères-de-Luchon | ||
|---|---|---|
Banhèras de Luishon dens era vath de Luishon.
| ||
|
| ||
| ||
| Geografia fisica | ||
| Coordenadas | 42° 47′ 27″ N, 0° 35′ 38″ E | |
| Superfícia | 52,80 km² | |
| Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
2 737 m 630 m 611 m | |
| Geografia politica | ||
| País | ||
| Parçan | Luishonés | |
| Estat | ||
| Region 76 |
Occitània | |
| Departament 31 |
Nauta Garona | |
| Arrondiment 312 |
Sent Gaudenç | |
| Canton 3104 |
Banhèras de Luishon (caplòc), pèi burèu centralizator) | |
| Intercom 200023547 |
CC deths Pirenèus Hautgaronesis | |
| Cònsol | Éric Azémar (2020-2026) | |
| Geografia umana | ||
| Populacion Populacion totala (2018) |
2 293 ab. 2 436 ab. | |
| Densitat | 47,97 ab./km² | |
| Autras informacions | ||
| Gentilici | Luishonés, luishonesa | |
| Còde postal | 31110 | |
| Còde INSEE | 31042 | |
Banhèras de Luishon, locaument escrit Banhères de Luishon (AFI: [baˈɲɛ.ɾəs de lyˈʃu(ŋ)]),[1] comunament Luishon (en francés: Bagnères-de-Luchon), qu'ei ua comuna gascoa de Luishonés, en eth parçan de Comenge, situada en era Hauta Garona, e era region d'Occitània, ancianament de Mieidia-Pirenèus.
Geografia
[modificar | modificar lo còdi]Qu'ei ua estacion termau e ua estacion d'esqui (Luishon-Superbanhèras), situada dens los Pirenèus a 50 km au sud-oèst de Sent Gaudenç a la frontièra dab Espanha au sud deu departament de la Nauta Garona sus l'arriu Pica.
Au sud, las montanhas deth Luishonés que forman ua barrièra naturala. Cap a l'èst Luishon que comunica dab la Val d'Aran peu còth deu Portilhon e dab la Val de Loron a l'oèst peu còth de Peirasorda.
Idrologia
[modificar | modificar lo còdi]
Perimètre deth territòri
[modificar | modificar lo còdi]Toponimia
[modificar | modificar lo còdi]Com per Banhèras de Bigòrra, eth nom Banhèras que ven de balneum, « banh », dab eth sufixe -aria(s). Eth nom balnearia que designava honts caudas coneishudas deths romans. Eth latin plurau neutre balnearia, « salas de banhs », qu'es vengut balnearias. Luishon que s'explica per un diu aquitan Ilixo, Ilixone (deth basc ili, vila, segon Dauzat), nom dera divinitat deras honts [2],[3],[4]. Segon eths Féniés, -ixone que seré un sufixe, trobat tanben dens Arcaishon [5].
Locaument que's pronóncia Banheres: eth resultat deth sufixe latin -arias qu'ei -èras (è obèrta), mes pr'amor dera nasala nh, è que's barrè en é, fenomèn corrent en gascon, que totun non s'escriu pas en una grafia larga. Apuèi, la a finau passa a e, perque los noms feminins en -as son prononciats es.
Istòria
[modificar | modificar lo còdi]Pendent eth Ancian Regime, Luishon qu'èra dera eleccion de Comenge, doncas dera província de Gasconha, dera generalitat d'Aush, dera diocèsi de Comenge e dera senescaucia de Tolosa. Eth vocable dera glèisa qu'es Nòsta Dauna. Auta glèisa : Barcugnas. Tanlèu 1790, Luishon qu'èra caplòc deth canton omonim.[6]
Pendent eth Ancian Regime, Barcugnas (nom francés) qu'èra ua parròquia dera diocèsi de Comenge e dera senescaucia de Tolosa. Eth vocable dera glèisa, annèxa de Luishon, qu'es Sent Nazari.[7]
Administracion
[modificar | modificar lo còdi]- Ara refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, era comuna, qui èra deth canton de Banhèras de Luishon (caplòc), qu'i demorè e que'n vengó eth burèu centralizator.
Demografia
[modificar | modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1 164 | 1 080 | 1 396 | 1 683 | 2 077 | 2 385 | 2 629 | 2 770 | 2 770
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3 016 | 3 294 | 3 921 | 3 829 | 4 012 | 4 256 | 3 729 | 3 528 | 3 720
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3 260 | 3 465 | 3 415 | 3 635 | 3 820 | 3 884 | 3 591 | 4 105 | 3 666
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3 888 |
4 123 |
3 484 |
3 498 |
3 094 |
2 903 |
2 619 |
2 602 |
2 622 2 743 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2 600 2 771 |
2 593 2 776 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- En 2018 era populacion qu'èra de 2293 abitants e era densitat qu'èra de 43,43 ab/km².
Lòcs e monuments
[modificar | modificar lo còdi]-
Dempèi Artigas
-
Era vila.
-
Cercles de pèiras descobèrts per eras cavadas de Chaplain Duparc.
-
Luishon en 1908:Luchon_(1).jpg.
-
Er ostau de comuna.
-
Aerogara.
-
Site d'embotelhatge dera aiga minerala de Luishon.
-
Glèisa Nòsta Dòna de l'Assompcion.
-
Capèra Sent Estève de Barcunhàs.
-
Temple protestant.
-
Musèu deth País de Luishon.
-
Estatua d'Antoine Mégret d'Étigny.
-
Alèias d'Étigny.
-
Aficha de Jules Chéret en 1890.
Personalitats ligadas damb era comuna
[modificar | modificar lo còdi]Véder tanben
[modificar | modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | modificar lo còdi]- ↑ Tanben prononciat [baɲˈeɾɔs] dens airaus pròches segons Eric Gonzales (https://wikigram.locongres.com/index.php?title=5._Sous-dialectes_et_parlers_gascons). Eth lingüista e toponimista Patrici Pojada qu'accèpta era grafia Sales per Salas, en seguent la prononciacion locala, alavetz qu'arrefusa Banhères.
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 46
- ↑ Ernest Nègre, Toponymie générale de la France, volume I, n° 5045
- ↑ Jacques Astor, Dictionnaire des Noms de Familles et Noms de Lieux du Midi de la France, ed. du Beffroi, 2002, p. 100
- ↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 37
- ↑ Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 4 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html
- ↑ Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 4 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html




