La Bastida Castèthamorós
Vilatge d'Occitània |
La Bastida Castèthamorós
Labastide-Castel-Amouroux | ||
---|---|---|
Castèth deu Plantèir (sègle XIX) | ||
Geografia fisica | ||
Coordenadas | 44° 20′ 25″ N, 0° 07′ 34″ E | |
Superfícia | 11,95 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
172 m 130 m 51 m | |
Geografia politica | ||
País | Gasconha Agenés | |
Estat | França | |
Region 75 |
Navèra Aquitània | |
Departament 47 |
Òut e Garona | |
Arrondiment 472 |
Marmanda | |
Canton 4705 |
Las Seuvas/Ahorèsts /Los Bòscs de Gasconha, (Boglon abans 2015) | |
Intercom 244701355 |
CC deus Tuquets e Lanas de Gasconha | |
Cònsol | Nicole Bernadet (2020-2026) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2018) |
305 ab. 305 ab. | |
Densitat | 26,95 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Còde postal | 47250 | |
Còde INSEE | 47121 |
La Bastida Castèthamorós (Labastide-Castel-Amouroux en francés) es una comuna agenesa ([1]) de Gasconha situada dens lo departament d'Òut e Garona e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]Perimètre deu territòri
[modificar | Modificar lo còdi]Toponimia
[modificar | Modificar lo còdi]Las fòrmas ancianas son : castri Amorosii (bastida ~), en latin, en 1289, Castro Amorosio (de ~), castri Amorosii (Ville et ~), en latin, en 1305, castrum Amorosii, en latin, en 1307-1317, Castet Amoros, en occitan, en 1307-1317, castri Amorosi (ecclesia ~), en latin, en 1326. Lo determinant, qu'èra lo nom principau a l'Edat Mejana, s'es oblidat e la comuna, com çò que demòra deu vilatge, se ditz adara La Bastida [2]. La mapa de Sanson au sègle XVII [3], la de Cassini au sègle XVIII [4] portavan simplament Labastide o La Bastide e lo nom oficiau èra Labastide avant de venir oficialament Labastide-Castel-Amouroux en 1879. Pr'aquò, dens un usatge larg e pas sonque locau, lo determinant permet de diferenciar aquera La Bastida de las autas deu medish nom.
- La Bastida, prononciat [labas'tidə]. Lo nom ven deu vèrbe bastir, deu francic *bastjan, « trenar », a l'origina « bastir fortificacions trenadas gràcias a paus plaçats a l'entorn d'un castèth » [2]. Lo mot bastida es un participi passat substantivat que designa petitas vilas fondadas aus sègles XIII e XIV, dab franquesas autrejadas aus abitants [5]
- Castèthamorós. Dab La Bastida, lo nom complet deuré estar La Bastida Castèthamorós, shens de intercalat (Castèthamorós es pas un aute vilatge e l'abséncia d'atestacions ha causir la solucion mèi simpla), coma per La Bastida Gavaussa o La Bastida Sent Pèire. Dens Castèthamorós, amorós poiré estar un adjectiu derivat deu mot amora, dab lo sens de « cobèrt d'amoras e donc d'arromècs »; pr'aquò, dens l'article Castèlgelós, Bénédicte Boyrie-Fénié justifica la possibilitat deu sens morau de l'adjectiu gelós per l'exemple deu castèth vesin, qualificat d'amorós[6]. I a probablament un ligam semantic enter los dus Castèth-, mès seré puslèu dens l'aute sens. En 1269, data de la creacion de la bastida per Anfós de Peitieus, quina que sia son origina, la finala de Castèlgelós èra dejà çò qu'es adara, dab la prononciacion actuala (atestacion Castelgelous en 1262[7]) e lo gelós, enemic de l'amor, èra un deus tèmas de la lirica trobadorenca; opausar un castèth amorós a un castèth gelós avèva donc un sens precís, coneishut deus contemporanèus e valorizant per lo purmèir.
- Veirias, parròpia d'origina e borg (ostau de comuna, escòla). Veiria vòu dire « frièsta veirada, veiriau » o, en toponimia, meilèu « veirèra, fabrica de veire »[2].
- Saint-Gény (nom francés). La glèisa (arroinada) èra dedicada a un martir deu sègle IV, a Leitora (com Sent Clar) [8].
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]- Lo territòri de La Bastida Castèthamorós èra de la ciutat deus Nitiobròges e après de la diocèsi d'Agen, çò que justifica mèi o mens de lo plaçar dens l'Agenés, situacion acceptada per lo determinant deu nom d'ua auta comuna dens la medisha situacion (nom, oficiau dempui 1919 de Puch-d'Agenais [9]). Dempui lo 13 d'agost 1317 e d'aquí a la Revolucion, èra de la diocèsi de Condòm creada per Joan XXII[10]. Tocava la diocèsi de Vasats, que comença a Castèlgelós e a Pocinhac[11].
- A la Revolucion, La Bastida estot causida com caplòc d'un petit canton, avantatge perdut en 1801, quan lo canton de Boglon incorporèt la comuna.
- La Bastida annexèt Saint-Giny o Saint-Gény (nom francés) avant 1806. Perdèt Senta Gema e Martalhac en 1879. La medisha annada, Labastide vengot oficialament Labastide-Castel-Amouroux [12].
Administracion
[modificar | Modificar lo còdi]- Avant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra deu canton de Boglon; es adara deu canton des des Forêts de Gascogne (en francés), donc de las Seuvas/Ahorèsts /deus Bòscs de Gasconha.
Demografia
[modificar | Modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 214 | 909 | 1 050 | 1 218 | 1 022 | 1 083 | 1 081 | 1 105 | 1 062
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 082 | 1 092 | 1 085 | 1 097 | 1 105 | 516 | 516 | 465 | 459
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
417 | 420 | 402 | 343 | 349 | 343 | 326 | 278 | 299
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
284 |
237 |
258 |
326 |
296 |
291 |
319 |
324 |
325 331 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
323 326 |
321 324 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
- En 2018 la populacion èra de 305 abitants e la densitat èra de 25,52 ab/km².
Lòcs e monuments
[modificar | Modificar lo còdi]- Glèisa romanica de Veirias, hòrt restaurada au sègle XIX [14]
- Roinas de la glèisa gotica de La Bastida (sègle XIII) [15]; lo portau es en perilh de destruccion totala (octobre de 2017);
- Roinas de la glèisa gotica (sègle XV) de Sent Gény [16];
- Castèth de La Casa : estile classic de la fin deu sègle XVII [17];
- dus castèths deu sègle XIX : Lo Plantèir [18] e Archambaud [19].
Personalitats ligadas dab la comuna
[modificar | Modificar lo còdi]Véser tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ diocèsi de Condòm entre 1317 e 1790 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9616679v/f159.item.zoom
- ↑ 2,0 2,1 et 2,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 137-138
- ↑ https://web.archive.org/web/20161115015531/http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b77101733/f1.item.zoom
- ↑ https://www.geoportail.gouv.fr/donnees/carte-de-cassini
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 57
- ↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 138 e 81
- ↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 80
- ↑ http://nominis.cef.fr/contenus/saint/12382/Saint-Geny.html
- ↑ http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=28179
- ↑ Jean Burias, Atlas Historique français, Agenais, Condomois, Bruilhois, CNRS, 1979
- ↑ https://web.archive.org/web/20161115015531/http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b77101733/f1.item.zoom
- ↑ http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=2863
- ↑ https://www.sudouest.fr/2020/05/25/lot-et-garonne-decouvrez-les-maires-elus-ce-week-end-7509861-3603.php
- ↑ https://web.archive.org/web/20160303173910/http://visites.aquitaine.fr/eglise-de-veyries
- ↑ https://web.archive.org/web/20160303195600/http://visites.aquitaine.fr/vestiges-de-l-eglise-de-labastide
- ↑ https://web.archive.org/web/20160303200521/http://visites.aquitaine.fr/eglise-saint-geny-12903
- ↑ http://visites.aquitaine.fr/chateau-la-caze
- ↑ https://web.archive.org/web/20160303221031/http://visites.aquitaine.fr/chateau-du-plantey
- ↑ http://visites.aquitaine.fr/chateau-d-archambaud