Còuledan, Lube e Boast
|
Vilatge d'Occitània | 
|
|
Còuledan, Lube e Boast
Coslédaà-Lube-Boast | ||
|---|---|---|
 | ||
| La glèisa de Lube ? | ||
| Geografia fisica | ||
| ||
| Coordenadas | 43° 27′ 35″ N, 0° 14′ 03″ O | |
| Superfícia | 13,92 km² | |
| Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
316 m 280 m 191 m | |
| Geografia politica | ||
| País | Bearn  | |
| Parçan | Vic Vilh | |
| Estat |  França | |
| Region 75 |
Navèra Aquitània | |
| Departament 64 |
Pirenèus Atlantics  | |
| Arrondiment 643 |
Pau | |
| Canton 6418 |
Tèrras deus Luis e Tuquets deu Vic Vilh (Lenveja abans 2015) | |
| Intercom 246401632 |
CC deu Nòrd-Èst Bearn | |
| Cònsol | Pascal Bourguinat (2020-2026) | |
| Geografia umana | ||
| Populacion Populacion totala (2019) |
382 ab.  391 ab. | |
| Densitat | 27,87 ab./km² | |
| Autras informacions | ||
| Gentilici | (en francés) | |
| Còde postal | 64160 | |
| Còde INSEE | 64194 | |
Còuledan, Lube e Boast (Coslédaà-Lube-Boast en francés) qu'ei ua comuna bearnesa administrada peu departament deus Pirenèus Atlantics e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]
Toponimia
[modificar | Modificar lo còdi]Boast
[modificar | Modificar lo còdi]La prononciacion qu'ei [bũˈas] (nasalizacion hèra hòrta). Las fòrmas ancianas que son Boo-Ast en 1385, Boaast en 1548, Boast (mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIIIau), Coslédaà-Lube-Boast despuish 1843, quan apleguèn las tres comunas [1].
Segon Miquèu Grosclaude, la grafia de 1385 que muisha lo nom ei compausat e que i avó tombada de n dens la prumèra partida deu nom, enqüèra atestada per la prononciacion. Que cau donc supausar ua fòrma *Bon-Ast. Que s'agirè d'un nom de persona gascon medievau compausat de dus noms, Bon + Aster (Boaster qu'ei atestat dens lo cartulari de Berdoas). Aster que pòt estar un nom de sent, lo metropolita d'Amasya au sègle Vau, d'aquí Sench Astier (Dordonha), deu grèc astèr, « astre ») o un nom de mestèr, un fabricant de lanças (lança = ast) o un antroponime qui en deriva, shens que la persona e sia era-medisha de la profession. Normalament, la darrèra sillaba -tèr qu'ei tonica e non pòt disparéisher; que cau donc supausar ua dessufixacion (supression deu sufixe) : *Bonast-èr > Bo(n)ast [1].
Còuledan
[modificar | Modificar lo còdi]La prononciacion qu'ei de mau representar [kɔːʍleˈðã] (vocalizacion de s, alongament de [o], aspiracion hòrta). Jacques Boisgontier, dens la soa recension deu Dictionnaire toponymique des communes du Béarn que supausa ua espirantizacion de s anteconsonantic, fenomèn banal en gascon[2].
Lo felibre René Canton tenia que se pronóncia [kɔːleˈðã][3].
Las fòrmas ancianas que son Cosledaa en 1385, Cosledan en 1402, Cosledaas en Béarn en 1424, Cosledaa (mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIIIau), Coslédaà-Lube-Boast despuish 1843, quan apleguèn las tres comunas [4].
Segon Dauzat, lo nom que vien de cos(t), « costalat », fòrma masculina de costa, dab ua segonda partida escura. Los vilatges en cost que son au som d'arrecs [5].
Segon Miquèu Grosclaude, que i a en occitan un mot còs, « turon, tuc », mès qui ei probablament d'ua arradic prelatina, shens cap ligam dab còsta, nimei dab lo latin collis. La segonda partida que vien deu latin medievau leda (en gascon, leda/leta, « brau, nauda, maresc », dab un sufixe -anam qui indica la qualitat. Lo sens globau que seré lo de « hautor marescatjosa », çò qui ei possible dens las largas potges de Vic Vilh (lo basco Aincille qu'a lo medish sens) [4]. Segon la mapa, lo planèr estret on ei lo vilatge que sembla totun plan eishugat.
Lube
[modificar | Modificar lo còdi]La prononciacion qu'ei [ˈlyβe]. Las fòrmas ancianas que son Lube en 1385, Luba en 1546, Lube (mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIIIau), Coslédaà-Lube-Boast despuish 1843, quan apleguèn las tres comunas [6].
Lube que sembla ua fòrma deu nom d'òmi Lupus, Lop en gascon. Que i a dens los tèxtes las fòrmas Lubat, Lubet, Lub [6].
Lo Dictionnaire toponymique des communes des Hautes-Pyrénées intégrant les travaux de Jacques Boisgontier, Conseil Général des Hautes-Pyrénées, 2000, de Michel Grosclaude et Jean-François Le Nail, sortit 9 ans après, que cita ua atestacion Luber au cartulari de Morlans en 1154. Se Luber ei ua fòrma primitiva de Lube, aquò que hè mauaisit que Lube sia un derivat deu nom d'òmi Lupus, « lop » [7].
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]Administracion
[modificar | Modificar lo còdi]Demografia
[modificar | Modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 853 | 822 | 769
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| - | - | - | - | 650 | - | - | - | -
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| - | - | 506 | - | - | - | - | - | -
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 375 |
Cercar |
312 |
332 |
332 |
347 349 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 362 364 |
377 379 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- En 2019 la populacion qu'èra de 382 abitants e la densitat qu'èra de 27,44 ab/km².
Lòcs e monuments
[modificar | Modificar lo còdi]Personalitats ligadas dab la comuna
[modificar | Modificar lo còdi]Véder tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ 1,0 et 1,1 Michel Grosclaude, Dictionnaire toponymique des communes du Béarn, Escòla Gaston Febus, 1991, p. 157-158
- ↑ https://www.persee.fr/doc/onoma_0755-7752_1992_num_19_1_1146_t1_0264_0000_2
- ↑ .https://soundcloud.com/radio-pais/sets/las-ficas-de-lenga Al minut 3.30
- ↑ 4,0 et 4,1 Michel Grosclaude, Dictionnaire toponymique des communes du Béarn, Escòla Gaston Febus, 1991, p. 161-162
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 214, a Cos
- ↑ 6,0 et 6,1 Michel Grosclaude, Dictionnaire toponymique des communes du Béarn, Escòla Gaston Febus, 1991, p. 169
- ↑ Michel Grosclaude et Jean-François Le Nail, Dictionnaire toponymique des communes des Hautes-Pyrénées intégrant les travaux de Jacques Boisgontier, Conseil Général des Hautes-Pyrénées, 2000 https://www.archivesenligne65.fr/article.php?laref=948&titre=luby-betmont
.svg){kind=small}