Vejatz lo contengut

Langoiran

Aqueth article qu'ei redigit en gascon.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vila d'Occitània
Langoiran
Langoiran
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo castèth de Langoiran.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 42′ 30″ N, 0° 24′ 00″ O
Superfícia 10,14 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
101 m
90 m
2 m
Geografia politica
País  Guiana Bordalés
Parçan Entre Duas Mars
Estat Bandièra de França França
Region
75
Novèra Aquitània
Departament
33
Gironda Escut de la Gironda
Arrondiment
333
Arrondiment de Lengon
Canton
3317
L'Entre duas Mars (Cadilhac avant 2015)
Intercom
243301173
CC de las Pòrtas de l'Entre Duas Mars
Cònsol Jean François Boras
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2019)
2 154 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

2 185 ab.
Densitat 227,02 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 33550
Còde INSEE 33226

Langoiran [1] o Lengoiran (Langoiran en francés) es una comuna bordalesa [2], lingüisticament gascona, administrada per lo departament de Gironda de la region de Novèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.


Aquera comuna garonesa de l'Entre Duas Mars a tres entitats de populacion principalas : la vila, situada près dau pòrt e a un cairehorc de rotas, que fòrma una aglomeracion damb Lo Torne, Lo Pè dau Castèth (fòrma supausada), près de la RD 10, en direccion de Lestiac e lo Haut Langoiran, qu'èra l'ancian borg, sus la RD 240, en direccion de Capian. I a tanben un vilatge dau nom de Saint-Orens (en francés), sus la RD 240 tanben.

Perimètre dau territòri

[modificar | Modificar lo còdi]
Comunas confrontantas de Langoiran
Haus
Lo Torne Langoiran Capian
Portèths Garòna delà Lestiac

Las fòrmas ancianas son Logoira, Logoram, aus sègles XI-XIII, Lagoiran, en 1263, Lagoyran, en 1273, dominus de Legoran, en 1273, castro de Legoiran, en 1273, parrochiis de Legoyran, en 1273, Legoyrano, en latin, en 1299, seigneur de La Goyran, en 1307-1317, cap. de Langoyrano arch. Benaugensis, cap. de Lingonrano arch. Benaugensis, en latin, en 1326, cap. de Logoyrano, en 1342 e en 1361, Langouyran, sus una mapa dau sègle XVII [1].

Dauzat explica Langoiran per un nom galloroman *Lingorius, dau gallés Lingo, etnic [un nom que marca l'origina, dau pòble daus Lingons], o una varianta dau nom gallés Licorius, damb lo sufixe -anum [3]. Delamarre va un pauc dens lo sens de Dauzat : un nom celtic d'òme *Lingorios, damb lo sufixe celtic -ānon [4]. Negre e Astor, citats per Bénédicte Boyrie-Fénié, causisson lo mot latin langurium, « sòrta de lusèrt », que seré vengut un nom d'òme. Bénédicte Boyrie-Fénié era medisha òpta per un cognomen inatestat *Longurius, explicable per lo nom comun longuriu(m), « longa pèrga », seguit dau sufixe latin -anu(m). *Longurianum pòt menar a Logoyran- per passatge de iòd a la sillaba precedenta (*Longuryano > *Longoyrano) e per dissimilacion de nasalas (i a duas n dens lo mot, un s'amudit). Pui Logoiran es comprés coma Lo Goiran damb article, çò que mena a La Goiran, Le Goiran [1].

Una dificultat de l'explicacion es que tots los toponimistas parten d'una prumèira sillaba damb la nasala n (Ling-, Lang-, Long-), çò que fòrça a supausar que las fòrmas pus ancianas aurén perduda aquera nasala (Logoiran, etc) (çò que s'explica), mes la nasala tòrna paréisher miraculosament après : Langoiran. Una autra es que totas las explicacions utilizan un nom de persona inatestat, çò que l'asterisque indica. Sol Dauzat prepausa lo nom gallés Licorius, latinizacion de Licorios, sense nasala a la prumèira sillaba, que permet pas, pr'aquò de passar dirèctament a Logoiran. Mès aqueth nom es atestat ? Xavier Delamarre lo cita pas dens sa lista de noms gallics.

La mapa de Cassini pòrta St Aurens [5]. *Sent Aurenç es benlèu la fòrma autentica d'aqueth toponime. La devocion a Orentius, avesque d'Aush au sègle V, s'espandís pas gaire hòra de las tèrras armanhaquesas o tolosanas (i a un Sant Orenç en Bassa Ribagorça, mès aqueth territòri hit partida dau Comtat de Tolosa). La possibilitat d'un nom de persona, eth medish nom d'origina (d'una persona neishuda en un lòc nommat Sent/Sant Orenç) es mèi probabla qu'una anciana glèisa vodada a aqueth sent.

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista daus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març de 2014 2026 [6] Jean François Boras UDI viticultor
març de 2001 2014 Raoul Orsoni sense etiqueta, ancian UDF notari
març 1983 2001 Robert Bibonne   professor
  1983      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Avant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra dau canton de Cadilhac; es adara dau canton de l'Entre duas Mars.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 2302, totala: 2183

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 479 1 092 1 543 1 237 1 542 1 506 1 602 1 704 1 801

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 835 1 910 2 026 2 113 2 062 1 918 1 779 1 829 1 894

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 917 1 849 1 723 1 557 1 599 1 593 1 405 1 352 1 371

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
1 571
1 695
1 660
2 007
2 024
1 997
2 072
2 094
2 116
2 139
2009 2010
2 173
2 197
2 230
2 255
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Lòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Glèisa de Sant Pèir en Ligams dau Naut Lengoiran, d'estil roman, acessant ua capèra de 1541 dedicada a la Vergi. La glèisa es classada au títol daus monuments istorics en 1903[7]
  • Glèisa de Sant Lionç, de la fin dau sègle XIX, construita per Abadie. Es inscrita a l'invetari generau dau patrimòni culturau.[8]

Personalitats ligadas damb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. 1,0 1,1 et 1,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Gironde, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2008, p. 182
  2. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9616679v/f77.item.zoom p. 65
  3. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 385
  4. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 179, 300 e 352
  5. https://www.geoportail.gouv.fr/donnees/carte-de-cassini , cercar a 33550 Langoiran
  6. https://www.sudouest.fr/2020/06/03/municipales-a-langoiran-le-maire-jean-francois-boras-reelu-7534309-2931.php
  7. Eglise paroissiale Saint-Pierre-ès-Liens du Haut-Langoiran (culture.gouv.fr)
  8. https://www.pop.culture.gouv.fr/notice/merimee//IA33000176