Vejatz lo contengut

Lo Telhan de Medòc

Aqueth article qu'ei redigit en gascon.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Lo Talhan de Medòc)

Vila d'Occitània
Lo Telhan de Medòc
Le Taillan-Médoc
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo castèth de la Dòna Blanca.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 54′ 19″ N, 0° 40′ 07″ O
Superfícia 15,16 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
39 m
20 m
4 m
Geografia politica
País  Guiana
Parçan Medòc
Estat Bandièra de França França
Region
75
Noèra Aquitània
Departament
33
Gironda
Arrondiment
332
Bordèu
Canton
3363
Sent Medard de Jalas
Intercom
243300316
Bordèu Metropòli
Cònsol Agnès Laurence-Versepuy
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2019)
10 141 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

10 286 ab.
Densitat 630,41 ab./km²
Autras informacions
Gentilici Telhanés, Telhanesas
Taillanais en francés
Còde postal 33320
Còde INSEE 33519

Lo Telhan[1] (de Medòc ?), Le Taillan-Médoc en francés, es una comuna bordalesa de Guiana administrada pr'au departament de Gironda e la region de la Noèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Comunas a l'entorn.

Las fòrmas ancianas son de Ortellano, en latin, en 1027, Sancti-Hilarii de Autellano, en latin, en 1027, ecclesiam Sancti-Hilarii de Ortolano, en latin, en 1174, villa Sancti Hilarii de Ortoislano, en latin, en 1242-1255, Au Teillan, en 1250, dau Talhan, en 1259, de Sancto Illaris, en latin, en 1274, de Authalhano, en latin, en 1289, preceptor hospitalis de Autelhano, en 1360. Lo nom seré, segon Bénédicte Boyrie-Fénié, *Lo Talhan o *Autalhan. La prononciacion donada per B. Boyrie-Fénié, [lutajã] [2], es supausada coma de costuma dens la màger part de son libe.

Per Dauzat e Rostaing, Lo Telhan ven dau nom latin d'òme *Autellius (inatestat donc damb asterisc), inferit de Autius, e dau sufixe -anum. La prumèira sillaba Au- fut compresa coma un article contractat [3].

Pr'amor de la prumèira atestacion, Bénédicte Boyrie-Fénié causís puslèu lo nomen Ortelius, rare mès qu'a l'avantage d'estat atestat, damb lo sufixe -anum (una propietat d'Ortelius, villa romana, estona pas dens una comuna traversada per un ancian camin, la Levada). B. Boyrie-Fénié reconstituís l'evolucion. De la basa *Ortelianu(m), lo nom passèt probablament a *Oltelhyan(o) (mudason de la liquida r per dissimilacion [cau comprene assimilacion] e palatalizacion de l + iòd), pui a *Outelhan (l anteconsonantic se vocaliza regularament, d'aquí la formacion d'un diftongue [ɔw]) e *Autelhan (mudason de la vocala per assimilacion). Après, lo nom coneishut una maishanta copadura e fut comprés coma Au Talhan (deglutinacion dau diftongue iniciau e atraccion dau vèrbe talhar [2].

I a duas causas a corregir dens aquera evolucion fonetica. Prumèirament e aquò es pas çò pus important, la deglutinacion (passatge a (Au) Telhan) èra dejà presenta dens l'estapa *Outelhan > *Autelhan e l'explica, sense necessitat d'una mudason prealabla deu diftongue iniciau. Segondament, maugrat quauques fòrmas ancianas (1259, 1289), lo nom es pas passat definitivament a Au Talhan / Lo Talhan, en tot cas i es pas demorat. Gric de Prat, neishut e mòrt dens la comuna, cita lo nom damb la vocala e de la prumèira sillaba [1] e la comuna installèt un panèu bilingüe a l'auton de 2016 damb Lo Telhan de Medòc. B. Boyrie-Fénié, pr'amor de la fòrma francimanda, cresut que la fòrma gascona, que coneishèva pas, èra *Lo Talhan.

L'ajustadís oficiau de-Médoc data de 1925 [4].

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista daus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2014 2026 [5] Agnès Laurence-Versepuy UDI Cap d'entrepresa, conselhèira departamentala despui 2015
març 2001 2014 Ludovic Freygefond PS prumèir secretari federau dau PS en Gironda
  2001      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 9557, totala: 10245

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
800 770 760 830 948 955 980 1 051 1 109

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 097 1 177 1 196 1 222 1 292 1 333 1 374 1 392 1 286

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 294 1 240 1 172 1 290 1 326 1 238 1 239 1 337 1 376

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
1 652
2 778
4 038
5 124
6 815
7 885
8 668
8 719
8 819
8 931
2009 2010
8 920
9 034
9 099
9 215
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Lòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats ligadas damb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. 1,0 et 1,1 Rogèr Romafòrt (Gric de Prat), Lo Pendut ressuscitat... Oeuvres gasconnes de Gric de Prat, Princi Negue, 2004. ISBN 2-84618-152-7.
  2. 2,0 et 2,1 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Gironde, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2008, p. 354
  3. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 667
  4. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=36982
  5. https://www.sudouest.fr/2020/05/28/le-taillan-medoc-agnes-versepuy-elue-maire-pour-son-deuxieme-mandat-7519772-2950.php