Sentralha

Vilatge d'Occitània

Sentralha
Xaintrailles

La glèisa de Sentralha.

Geografia fisica

Coordenadas

44° 12′ 23″ N, 0° 15′ 32″ E

Superfícia

10,26 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

196 m
180 m
80 m

Geografia politica

Gasconha Agenés

França

Nerac

Michèle Autipout
(2014-2020)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

408 ab.

Evolucion de la populacion

420 ab.

Densitat

40,25 ab./km²

Autras informacions

Còde postal

47230

Còde INSEE

47327

Senta Aralha [seŋ'traʎə]^[1], o Sentralha (grafia pus clara e fonologica) (Xaintrailles en francés) es una comuna gascona d'Agenés situada dens lo departament d'Òut e Garona e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Geografia

Perimètre deu territòri

Comunas confrontantas de **Sentralha**
	Ambruç	Busèth
Pompièir		Montgalhard
	Barbasta	Lavardac

Toponimia

La prononciacion es [seŋ'traʎə]. Las fòrmas escritas ancianas son nombrosas : Sancta Aralha (ecclesia Sancti Laurencii de ~), au sègle XIII, Sancta Arailha (capellanus de ~), au sègle XIII, Sanctam Aralham (parrochia Sancti Laurencii prope ~), au sègle XIII, Sentaralha (castrum de ~), en 1259, Seyntaralha (Senebruno de ~), en 1289, Sancta Ralha (capella de ~), en 1326, Santarilha (Petrus de ~), en 1332, Sancta Aralha (dominus de ~), en 1358, Seint Aralha, en 1363, Sancta Aralha, en 1383, Sancta Ralha, en 1407, Santrailles, Sentralhes, en 1461 ^[1]. La senta onorada dens lo nom de la comuna es Sancta Eulalia, martirizada a Barcelona en 304, donc Senta Aulària de Barcelona. L'elision, segon Dauzat, [en realitat, i a aferèsi, supression de la vocala iniciala deu segond mot, remplaçada per la vocala finala deu prumèir] de -a final de senta davant la vocala iniciala E-^[2] dona, en partent d' Eulalia, Aulalia (seré una assimilacion, segon Maurici Romieu) > Aularia (dissimilacion) > Auralia (metatèsi) > Aralia (reduccion del diftongue) > Aralha (palatalizacion de -l- per lo iòd); puèi Sent(a A)ralha ven Sentralha per amudiment ^[1]. Dens l'òrdre de l'evolucion fonetica, donat per Maurici Romieu, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, la plaça de la palatalizacion de -l- es convencionala. B. Boyrie-Fénié, que constata pr'aquò que dens plan de fòrmas ancianas la senta èra pas mèi coneishuda, escriu Senta Ralha per tant de conservar l'etimologia, damb la justificacion que los a e los e atòns se pronóncian [ə] e se pòden amudir. Pr'aquò, aquera grafia, eventualament admissibla a l'interior d'un mot, pausa un problèma de descodatge dens dus mots separats; la pòden donc avantatjosament remplaçar per Sentralha. B. Boyrie-Fénié estima que l's finala de la grafia francesa [e de las atestacions de 1461], a pas de justificacion linguistica; es oblidar l'abondància deus toponimes au plurau dens l'oèst de l'Òut e Garona e la Gironda, que representan de collectius (l'ensemble deus abitants), e que per confusion vengan sovent lo nom deu vilatge (ex. Leujac > Leujacs, escrit Leujats), mès per Sentralha aquera -s seré pas mèi prononciada, çò que règla la question.

Istòria

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Cultura

Lo grop de fòlc e heavy metal Boisson Divine qu'a hèit ua cançon suu Xivalièr de Sentralha "Poton" entau son album la Halha.^[3]

Administracion

Lista deus cònsols successius
Periòde		Identitat	Qualitat
març de 2014	2020	Michèle Autipout
març de 2010	2014	Dominique Sarion	retirat de pompièr
17 de decembre 2000	2010	Gilles Lespes	retirat de pompièr
1977	2000	Pierre Thébault
1953	1977	Louis Arquizan ^[4]
	1953
Totas las donadas son pas encara conegudas.

A la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna, qui èra deu canton de Lavardac, i demorèt.

Demografia

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 413, totala: 417

704

825

884

909

934

868

910

878

878

831

839

814

794

796

769

679

683

717

597

576

469

436

432

414

386

427

379

408

342

349

410

396

382

392
393

2009

2010

403
405

413
415

Fonts

Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments

Castèth de Sentralha, classat monument istoric en 1840, bastit aus sègles XIII e XV.

Personalitats ligadas damb la comuna

Véser tanben

Comunas d'Òut e Garona

Ligams extèrnes

Nòtas

↑ ^1,0 ^1,1 et ^1,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 295-296
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 586, a St-Araille
↑ Boisson Divine - Xivalièr de Sentralha - La Halha
↑ http://www.annuaire-mairie.fr/mairie-xaintrailles.html

Portau de Gasconha

[BBF-1] 1,0 ^1,1 et ^1,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 295-296

[2] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 586, a St-Araille

[3] Boisson Divine - Xivalièr de Sentralha - La Halha

[4] ttp://www.annuaire-mairie.fr/mairie-xaintrailles.html

[1]

[2]

[3]

[4]