Organizacion Mondiala de la Santat
L’Organizacion Mondiala de la Santat (OMS), (en anglés : World Health Organization (WHO)) es l'institucion especializada de l'ONU per la santat. Depend dirèctament del Conselh Economic e Social de las Nacions Unidas e son sèti se situa a Genèva, en Soïssa, sus la comuna de Pregny-Chambésy.
Segon sa constitucion, l'OMS a per objectiu de menar totes los pòbles del monde al nivèl de santat pus elevat possible, la santat essent definida dins aquel meteis document coma un « estat de complet benèsser fisic, mental e social e consistissent pas solament en una abséncia de malautiá o d'infirmitat ».
Sa directritz generala actuala es la Dra Margaret Chan dempuèi lo 4 de genièr de 2007.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]Creada lo 7 d'abril de 1948, l'O.M.S. foguèt precedida per diferents organismes e acòrds internacionals.
Vèrs 1850, diferentas disposicions foguèron presas per armonizar las mesuras d'unas quaranta alara principalament destinadas a premunir los Estats europèus contra la pèsta. A partir de 1851, de conferéncias sanitàrias internacionalas patisson a s'acabar amb d'acòrds. Pasmens sus la pèsta, lo colerà e la fèbre jauna, de Convencions sanitàrias internacionalas foguèron signadas. En 1907, foguèt creat a París « l'Ofici International d'Igièna Publica » (OIHP), dotat d'un secretariat permanent e d'un « comitat permanent ». Aquel comitat organizèt mai d'una conferéncias, que aquela de 1926 que adoptèt una Convencion Sanitària Internacionala amb pel primièr còp de disposicions relativas a la vairòla e al tifús. A la fin de la Primièra Guèrra Mondiala, los Estats Units d'America refusan que l'OIHP passe jos lo contraròtle de la novèla Societat de las Nacions (SDN). Fins a la Segonda Guèrra Mondiala, dos organismes sanitaris internacionals coexistisson doncas en Euròpa, l'OIHP e l'Organizacion d'Igièna de la Societat de las Nacions alara que de l'autre costat de l'Atlantic, l'Organizacion Sanitària Panamericana constituiguèt un tresen organisme internacional de santat[1].
La gripa espanhòla (H1N1) de 1918 1919, que faguèt 50 milions de mòrts (cinc còps mai de victimas que la Primièra Guèrra Mondiala[2], incita la Societat de las Nacions (SDN) a crear lo « Comitat d'Igièna » de la SDN, considerat coma lo davancièr de l'O.M.S.. Dominat per França e lo Reialme Unit, la vigilància sanitària del Comitat cobrèt, a la fin de las annadas 1920, 70 % del monde[3].
Dins las annadas 1980, l'O.M.S. coneguèt un passatge a voide per causa de marridas causidas e de l'ostilitat de qualques païses (Estats Units d'America, Reialme Unit) opausats a çò que considèran coma una politica carestiosa. De fondacions privadas, coma la Banca Mondiala, s'encargaràn dels enjòcs sanitaris mondials[4].
Lion Murard parla pasmens d'una « una sòrta de segonda naissença » de l'O.M.S.[5] a partir de 1995. De fach, l'O.M.S. creèt alara la Division de las Malautiás Transmissiblas (1996), lo Global Outbreak Alert and Response Network (2001) encargat de senhalar a Genèva « totes los eveniments que poirián donar luòc de urgéncias sanitàrias sul plan internacional » e pas pus solament las ocurréncias de las tres patologias quarantenàrias tradicionalas : pèsta, fèbre jauna e colerà, e promulguèt un novèl Reglament sanitari internacional (adoptat en 2005) que descai los govèrns de lor drech de vèto sus los entressenhes epidemiologics[6]. Segon l'istorian Patrick Zylberman, aquel retorn de l'O.M.S. s'explica fòrça per de novèlas emergéncias epidemicas coma aquela del SIDA, de la tuberculòsi (en 1985-91 a Nòva York), de la pèsta (en Índia en 1994), de l'Ebola (en Zaire en 1996), etc.[7]. L'O.M.S. lança una alèrta globala lo 12 de març de 2003 concernent los desplaçaments cap a Asia e a Canadà, sens èsser estat abans autorizat pels Estats, per causa de l'epidemia de SRAS, e s'opausa a China sus las estatisticas e lo desvolopament de l'epidemia[8].
Per causa del decès subit de son director general, Lee Jong-wook, lo 22 de mai de 2006, l'interim del govèrn foguèt assumit per Anders Nordström, fins a l'eleccion de sa successora, la Dra Margaret Chan, lo 8 de novembre de 2006.
Composicion
[modificar | Modificar lo còdi]L'OMS s'articula en dos tipes d'estructuras :
Lo sèti de Genèva
[modificar | Modificar lo còdi]
L'OMS es dirigida per 193 Estats membres[9], reünits a l'Assemblada Mondiala de la Santat. Aquela assemblada, compausada de delegats representant los Estats membres, a per foncions principalas d'aprovar lo budgèt programa de l'OMS per l'exercici bianal venent e d'estatuir sus las grandas orientacions politicas de l'Organizacion. Aquela assemblada vòta a la majoritat dels dos tèrces de convencions internacionalas sus la santat.
Los reglaments son votats per l'Assemblada Mondiala de la Santat a la majoritat simpla e dintran en vigor per totes los Estats Membres levat quand aqueles refusan o fan de resèrvas dins los relambis prescriches dins la notificacion.
Lo Conselh Executiu es l'organ encargat d'administrar l'OMS. Sos 34 membres son elegits intuitu personae per tres ans per l'Assemblada e lo Conselh se reünisson al mens dos còps l'an. Sas foncions principalas son d'aplicar las decisions e las directivas de l'Assemblada Mondiala de la Santat e de li indicar orientacions.
Lo Secretariat es dirigit pel Director General, nomenat pels Estats membres per un periòde de cinc ans, sus proposicion del Conselh Executiu. Lo personal del Secretariat de l'OMS se compausa de professionals de la santat, d'autres especialistas o expèrts e d'un personal administratiu trabalhant al Sèti de Genèva, dins los sièis burèls regionals e dins los païses.
En 2005, lo total dels efectius èra de 3996 agents que 1549 administrators. Lo Budgèt biannal de l’OMS foguèt de 3,3 miliards de dolars per las annadas 2006-2007[10].
Los burèus regionals
[modificar | Modificar lo còdi]
An per ròtle de tenir compte dels problèmas sanitaris singulars dins d'unas regions del monde.
Directors generals
[modificar | Modificar lo còdi]| Nom | País | Data del mandat |
|---|---|---|
| Brock Chisholm | Canadà | 1948 - 1953 |
| Marcolino Gomes Candau | Brasil | 1953 - 1973 |
| Halfdan T. Mahler | Danemarc | 1973 - 1988 |
| Hiroshi Nakajima | Japon | 1988 - 1998 |
| Gro Harlem Brundtland | Norvègia | 1998 - 2003 |
| Lee Jong-wook | Corèa del Sud | 2003 - 2006 |
| Anders Nordström | Suècia | 2006 |
| Margaret Chan | China | dempuèi 2007 |
Finançament
[modificar | Modificar lo còdi]L'OMS es finançada per de contribucions dels Estats membres e d'autres donadors. Aquelas darrièras annadas, l'OMS multipliquèt las collaboracions amb de organizacions non estatalas: es uèi en partenariat amb prèp de 80 gropes ([ONG, industria farmaceutica e fondacions caritativas coma la Fondacion Bill e Melinda Gates e la Fondacion Rockefeller). Uèi, las contribucions a l'OMS venent dels govèrns nacionals e regionals, de las fondacions e ONG, d'autras organizacions de l'ONU, e del sector privat, despassan aquelas de las contribucions evaluadas (degudas) venent dels 193 Estats membres[11].
Criticas
[modificar | Modificar lo còdi]
Lo doctor Michel Fernex (ancian mètge de l’OMS) denóncia l'acòrd entre l'OMS e l'Agencia Internacionala de l'Energia Atomica (AIEA), dintrat en vigor lo 28 de mai de 1959 amb par la resolucion WHA12.40[12]. Aquel acòrd, aquel dich, minimiza los riscs de la radioactivitat per la santat publica[13],[14]. Per la catastròfa de Chornobyl, l'OMS anóncia la chifra de 56 mòrts dirèctes, alara que d'autras evaluacions, que aquela del govèrn ucraïnian, van de 50 000 a 150 000 mòrts[15].
En particular, los actes de la conferéncia de 1995 a Genèva e lo rapòrt de la conferéncia de Kiev 2001 sus las consequéncias sanitàrias de la catastròfa de Chornobyl foguèron pas publicats[16], çò que es ben inabitual. Lo Dr Hiroshi Nakajima, director general de l'OMS de 1988 a 1998, declarèt a la television soïssa qu'aquels documents foguèron censurats per causa de l'acòrd amb l'AIEA[17].
Se manifestèt davant lo sèti de l'OMS per demandar la revision de l'acòrd amb l'AIEA. Dempuèi lo 26 d'abril de 2007, una preséncia permanenta de durada indeterminada davant los bastiments de l'OMS a Genèva comencèt[18].
L'OMS foguèt tanben criticada per sa gestion de la crisi del virus H1N1; auriá volontàriament exagerat l'amplor de la malautiá, d'ententa amb los laboratòri farmaceutics productors del vaccin.
Los nivèls d'alèrta de l'OMS
[modificar | Modificar lo còdi]- Nivèl 1 : un novèl virus es detectat pels animals. Dins aquel, existís pas cap de risc d'infeccion per l'òme
- Nivèl 2 : un virus que circula dintre los animals provoquèt de infeccions per l'òme. Es lo començament d'una menaça potenciala de pandemia (epidemia a l'escala internacionala e mai mondiala)
- Nivèl 3 : de cases de transmission cap a l'òme son averadas, i a pasmens pas de transmission interumana.
- Nivèl 4 : la transmission interumana d'un virus, capable de provocar de « flambadas a l'escala comunautària », es confirmada
- Nivèl 5 : una pandemia es imminenta, e de fogals infecciós son identificats dins dos païses almens
- Nivèl 6 : comença una pandemia
Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ https://web.archive.org/web/20150924021509/http://www.ge.ch/fao/1996/19960722.asp
- ↑ (fr)Patrick Zylberman, Les épidémies dans l’Histoire, sul site Pandémie grippale del govèrn francés
- ↑ Patrick Zylberman, (fr) L’épidémie, c’est l’homme autant que le microbe, Medecinenews, 30 avril 2009
- ↑ id Patrick Zylberman
- ↑ (fr) Lion Murard, Des épidémies et des hommes, La Martinière, 2008. Cité par Patrick Zylberman, L’epidemia, es l’òme tant coma lo micròbi, Medecinenews
- ↑ id Patrick Zylberman
- ↑ id Patrick Zylberman
- ↑ id Patrick Zylberman
- ↑ dempuèi l'adesion de Montenegro, lo 29 d'agost de 2006, los sols Estats pas membres de l'OMS son Liechtenstein e lo Sant Sèti
- ↑ font : (fr) Ministèri Francés dels Afars Estrangièrs.
- ↑ (fr)http://www.who.int/gb/f/f_pb2006.html Projècte de budgèt programaq 2006 - 2007
- ↑ (fr)http://fr.wikisource.org/wiki/Accord_entre_l%E2%80%99Agence_Internationale_de_l%E2%80%99%C3%89nergie_Atomique_et_l%E2%80%99Organisation_Mondiale_de_la_Sant%C3%A9
- ↑ (fr) À propos des congrès officiels (OMS, AIEA…) sur Tchernobyl
- ↑ (fr) Un acòrd contra natura empacha l’OMS de complir sa mission
- ↑ Ministèri de la Santat d'Ucraïna, abril de 1995
- ↑ (fr) Le monde diplomatique, març de 2008
- ↑ Entrevista del Dr Nakajima pel Dr Michel Fernex, enregistrat dins lo filme de Wladimir Tchertkoff, Controvèrsias nuclearas.
- ↑ (fr) Pour l’indépendance de l’OMS - For an Independent WHO
