L'Isla de Baish : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
Cornelhac11 (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Cap resum de modificació
Linha 36 : Linha 36 :
== Geografia ==
== Geografia ==


Comuna situada a l'èst de [[Gèrs (departament)|departament de Gers]] a l'estrem de [[Hauta Garona]] a 35 quilomètres de [[Tolosa]] sus [[Sava]] e a40km au sud èst d'[[Aush]], en [[País Pòrtas de Gasconha]]. En 2009 vengoc la segonda comuna mès poblada de [[Gers (departament)|departament de Gers]]
Comuna situada a l'èst de [[Gèrs (departament)|departament de Gers]] a l'estrem de [[Hauta Garona]] a 35 quilomètres de [[Tolosa]] sus [[Sava]] e a40km au sud èst d'[[Aush]], en [[País Pòrtas de Gasconha]]. En 2009 vengoc la segonda comuna mès poblada de [[Gers (departament)|departament de Gers]].Es ara dins l'[[Airal urban de Tolosa|airau urban de Tolosa]]. Es le sièti de la comunitat de comuna de la Gasconha Tolosana.




Linha 42 : Linha 42 :
== Istòria ==
== Istòria ==


Estèc cap de-lu&ograve;c de [[District del Isle-Jourdain|districte]] de [[1790]] a [[1795]]. Admesa dens l'arrondiment de [[Lombèrs (Savés)|Lombèrs]] en [[1801]], integra le d'[[Aush]] en [[1926]]<ref>http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_Resultat=17498</ref>.
Estèc capdulh de [[District del Isle-Jourdain|districte]] de [[1790]] a [[1795]]. Admesa dens l'arrondiment de [[Lombèrs (Savés)|Lombèrs]] en [[1801]], integra le d'[[Aush]] en [[1926]]<ref>http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_Resultat=17498</ref>.




Linha 112 : Linha 112 :
== Monuments ==
== Monuments ==


* [[Pont]] ''Torner'' atestat desempuish [[1217]]
* [[Pont]] ''Tornèr'' atestat dumpèi [[1217]]
* Tor campanèra<ref>[http://lislejourdain.parois.free.fr/culture/collegiale/tour.htm]</ref> deu sègle XIV
* Tor campanèra<ref>[http://lislejourdain.parois.free.fr/culture/collegiale/tour.htm]</ref> deu sègle XIV
* [[Collegiada]] <ref>[http://lislejourdain.parois.free.fr/culture/collegiale/plan1999.htm]</ref> de [[1785]]
* [[Collegiada]] <ref>[http://lislejourdain.parois.free.fr/culture/collegiale/plan1999.htm]</ref> de [[1785]]
Linha 118 : Linha 118 :
* "Casa [[Claude Augé/Claudi Auger]]" : ostau particular [[1904]] classat aus [[Monument istoric (França)|Monuments istorics]]
* "Casa [[Claude Augé/Claudi Auger]]" : ostau particular [[1904]] classat aus [[Monument istoric (França)|Monuments istorics]]
* [[Capèra]] de Sant Jacme (dens l'encinta de l'[[ostau de retirada]])
* [[Capèra]] de Sant Jacme (dens l'encinta de l'[[ostau de retirada]])
* [[Capèra deu Clòt Florit]] [[1857]] non oberta au public, serveish entà l'escòla e lo collègi deu medish nom.
* [[Capèra deu Clòs Florit]] [[1857]] non draubida au public, servís ende l'escòla e le collègi deu medish nom.
* [[Castèth de Panat]], bastit a la fin deu sègle XIX per Josep Samuel Brunet de Castelpers, marqués de Panat.
* [[Castèth de Panat]], bastit a la fin deu sègle XIX per Josep Samuel Brunet de Castelpers, marqués de Panat.


== Personatges ligats dab la vila ==
== Personatges ligats dambe la vila ==


* [[Sant Bertrand de Comenge]] ([[1050]] L'Isla de Baish - [[1123]] [[Lugdunum Convenarum]],[[Comenge]])
* [[Sant Bertrand de Comenge]] ([[1050]] L'Isla de Baish - [[1123]] [[Lugdunum Convenarum]],[[Comenge]])
* [[Antòni Anselme]] ([[1652]] - [[1737]]), predicaire celebre
* [[Antòni Anselme]] ([[1652]] - [[1737]]), predicaire celebre
* [[Armand Praviel]] ([[1875]] - [[1944]] [[Perpinhan]]) [[Escrivan]] recompensat quate còps per l'[[Acadèmia deus Jòcs Floraus]] de [[Tolosa]]
* [[Armand Praviel]] ([[1875]] - [[1944]] [[Perpinhan]]) [[Escrivan]] recompensat quate còps per l'[[Acadèmia deus Jòcs Floraus]] de [[Tolosa]]
* [[Claudi Augé/Auger]] ([[1854]] - [[1924]] [[Fontainebleau]]): grand lexicograf e [[Edicion (document)|editor]] de l'ostau d'edicion [[Edicions Larousse|Larousse]].
* [[Claudi Augé/Auger]] ([[1854]] - [[1924]] [[Fontainebleau]]): grand lexicografe e [[Edicion (document)|editor]] de l'ostau d'edicion [[Edicions Larousse|Larousse]].
* Mantun internacionau de l'[[equipa de França de rugbi de XV]] : [[Elias Cester]], [[Patric Tabacco]], [[Sergi Laïrle]], [[Joan Claudi Skrela]] (entrainaire).
* Mantun internacionau de l'[[equipa de França de rugbi de XV]] : [[Elias Cester]], [[Patric Tabacco]], [[Sergi Laïrle]], [[Joan Claudi Skrela]] (entrainaire).


Linha 133 : Linha 133 :
=== Educacion ===
=== Educacion ===


'''Ensenhament Public''' : [[Escòla mairala]] [[Anne Franck]], escòla mairala Jean de la Fontaine, [[Escòla purmèra]] [[René Cassin]], escòla purmèra [[Paul Bert]], escòla purmèra [[Lucie Aubrac]], [[Collegi en França|collègi]] [[Louise Michel]], [[Licèu en França|licèu]] [[Joseph Saverne/Josep Saverna]]
'''Ensenhament Public''' : [[Escòla mairala]] [[Anne Franck]], escòla mairala Jean de la Fontaine, [[Escòla purmèra]] [[René Cassin]], escòla purmèra [[Paul Bert]], escòla purmèra [[Lucie Aubrac]], [[Collegi en França|collègi]] [[Louise Michel]], [[Licèu en França|licèu]] [[Joseph Saverne/Josèp Saverna]]


'''Ensenhament Privat sos contracte d'associacion damb l'Estat''' : escòla e collègi Nòstra Dama deu Clòt Florit
'''Ensenhament Privat devath contracte d'associacion dambe l'Estat''' : escòla e collègi Nòstra Dama deu Clòs Florit
* [http://www.ndleclosfleuri.com Escòla e collègi Nòstra Dama deu Clòt Florit]
* [http://www.ndleclosfleuri.com Escòla e collègi Nòstra Dama deu Clòt Florit]


De notar que l'ensenhament de l'occitan a l'Isla de Baish, ei anciane solidament implantat. Data de las annadas '60 deu sègle XX dambe Pèire Lassèrra. I a de l'occitan au Licèu, aus collègis privat e public. Existís tanben dumpèi seteme de 2013, una seccion bilingua francés - occitan a la mairala publica.
De notar que l'ensenhament de l'occitan a l'Isla de Baish, ei ancian e solidament implantat. Data de las annadas '60 deu sègle XX dambe Pèire Lassèrra. I a occitan au Licèu, aus collègis privat e public. Existís tanben dumpèi seteme de 2013, una seccion bilingua francés - occitan a la mairala publica.


=== Cultura ===
=== Cultura ===

Version del 28 setembre de 2013 a 14.39

L'Isla de Baish
L'Isle-Jourdain
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
[[Fichièr:|center|280px|border]]
Tor de la Collegiala de Sant Martin
[[Fichièr:|75px|center]]
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 36′ 47″ N, 1° 04′ 53″ E
Superfícia 70,48 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
304 m
150 m
136 m
Geografia politica
Region istorica  Gasconha
Estat França
Region
76
Occitània
Departament
32
Gers Armas deu Departament de Gers
Arrondiment Aush
Canton L'Isla de Baish
(Caplòc)
Intercom
200023620
Comunautat de comunas de la Sava Lislesa
Cònsol Alain Tourné (2001-2014)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2013)
7 679 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

ab.
Densitat 108,95 ab./km²
Autras informacions
Gentilici Lislois (en francés) en occitan Lislés (plurau : lisleses)
Còde postal 32600
Còde INSEE 32160

L'Isla de Baish[1] (L'Isle-Jourdain en francés) es una comuna gascona, situada dens lo departament de Gers e la region de Mieidia-Pirenèus.

La devisa de la vila es Hospes Atque Fidelis (Òste e Fidèla).

Geografia

Comuna situada a l'èst de departament de Gers a l'estrem de Hauta Garona a 35 quilomètres de Tolosa sus Sava e a40km au sud èst d'Aush, en País Pòrtas de Gasconha. En 2009 vengoc la segonda comuna mès poblada de departament de Gers.Es ara dins l'airau urban de Tolosa. Es le sièti de la comunitat de comuna de la Gasconha Tolosana.


Istòria

Estèc capdulh de districte de 1790 a 1795. Admesa dens l'arrondiment de Lombèrs en 1801, integra le d'Aush en 1926[2].


Origina deu nom de la vila

Le Senhor de l'Isla, partit a las crotzadas, qu'auré batiat le son hilh dins le Jordan. La vila semblava a una isla, entre les rius Estelh e Sava, estèc aperada atau l'Isla de Baish (L'Isla en Jordan).

Una auta explicacion qu'ei L'Isla de Baish per opposicion a L'Isla de Haut tanben sus Sava dins le departament de la Hauta Garona.

Administracion

Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març de 2001 2014 Alain Tourné PS  
1995 2001 Louis Aygobère/Loís Aigabèra    
1977 1995 Michel Ghirardi/Miqueu Ghirardi PS  
1953 1977 Marius Campistron/Màrius Campistron    
1944 1953 Joseph Delieux/Josep Delius    
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 7679, totala:

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
4 146 3 792 4 159 4 257 4 307 4 933 4 865 4 921

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
4 773 4 867 4 954 4 864 4 671 4 479 4 572 4 442 4 305

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
4 122 3 885 3 774 3 313 3 560 3 535 3 527 3 536 3 447

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
3 675
4 002
4 195
4 358
5 029
5 560
6 471
6 755
7 025
7 191
2009 2010
7 296
7 466
7 336
7 509
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Monuments

Personatges ligats dambe la vila

Vida locala

Educacion

Ensenhament Public : Escòla mairala Anne Franck, escòla mairala Jean de la Fontaine, Escòla purmèra René Cassin, escòla purmèra Paul Bert, escòla purmèra Lucie Aubrac, collègi Louise Michel, licèu Joseph Saverne/Josèp Saverna

Ensenhament Privat devath contracte d'associacion dambe l'Estat : escòla e collègi Nòstra Dama deu Clòs Florit

De notar que l'ensenhament de l'occitan a l'Isla de Baish, ei ancian e solidament implantat. Data de las annadas '60 deu sègle XX dambe Pèire Lassèrra. I a occitan au Licèu, aus collègis privat e public. Existís tanben dumpèi seteme de 2013, una seccion bilingua francés - occitan a la mairala publica.

Cultura

  • la MJC (Ostau deus Joens e de la Cultura) e que prepausa daubuns tipes d'activitats : teatre, dança, cors de musica...
  • lo cinèma... i a duas salas : la prumèra e que presenta filmes internacionaus, la segonda, mès petita, e qui mòstra filmes orientats Art e Ensai.
  • Aire J/Air-J (situat prèp deus collègis), un endret endeus 12-17 ans dambe activitats (Internet, Fotbolet...), o simplament tà se reünir. De sortidas pendent las vacanças que son tanben organizadas : patinadoira, lazer-quest...
  • las seradas hestivas Escota e Minja, la purmèra dimenjada de julhet : concerts (gratuits lo dissabte), gastronomia sus la Plaça de la Comuna, dambe promocion de la cultura occitana.
  • un carnaval gascon ei organizat cada an. Au son programa, que i a : jòcs gascons e après le procès, en occitan gascon, i a la cremacion de Mossur Carnavau, una palhassa de bòsc e de palha.
  • Ua tropa de teatre : l'Efemèra/l'Ephémère, ua aventura e qui a trenta ans o quasi. [6]

Espòrt

Equipaments : dus lacs : dambe activitats de vela suu prumèr e de pesca sus l'aute, una piscina municipala, draubida l'estiu.

Embessonatges

Véser tanben

Nòtas

  1. Institut d'Estudis Occitans, Comission Toponimica Occitana, Luòcs, basa de donadas de toponimia occitana. Cèrca «L'Isla de Baish».
  2. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_Resultat=17498
  3. [1]
  4. [2]
  5. [3]
  6. Efemèra/Ephémère

Ligams extèrnes


Patrimòni Mondial de l'UNESCO
Patrimòni Mondial de l'UNESCO
Etapa precedenta

Legavin
Romavatge de Sant Jacme de Compostèla

Via Tolosana
Etapa seguenta

Gimont