L'Isla de Baish : Diferéncia entre lei versions
Cap resum de modificació |
Cap resum de modificació |
||
Linha 36 : | Linha 36 : | ||
== Geografia == |
== Geografia == |
||
Comuna situada a l'èst de [[Gèrs (departament)|departament de Gers]] a l'estrem de [[Hauta Garona]] a 35 quilomètres de [[Tolosa]] sus [[Sava]] e a40km au sud èst d'[[Aush]], en [[País Pòrtas de Gasconha]]. En 2009 vengoc la segonda comuna mès poblada de [[Gers (departament)|departament de Gers]] |
Comuna situada a l'èst de [[Gèrs (departament)|departament de Gers]] a l'estrem de [[Hauta Garona]] a 35 quilomètres de [[Tolosa]] sus [[Sava]] e a40km au sud èst d'[[Aush]], en [[País Pòrtas de Gasconha]]. En 2009 vengoc la segonda comuna mès poblada de [[Gers (departament)|departament de Gers]].Es ara dins l'[[Airal urban de Tolosa|airau urban de Tolosa]]. Es le sièti de la comunitat de comuna de la Gasconha Tolosana. |
||
Linha 42 : | Linha 42 : | ||
== Istòria == |
== Istòria == |
||
Estèc |
Estèc capdulh de [[District del Isle-Jourdain|districte]] de [[1790]] a [[1795]]. Admesa dens l'arrondiment de [[Lombèrs (Savés)|Lombèrs]] en [[1801]], integra le d'[[Aush]] en [[1926]]<ref>http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_Resultat=17498</ref>. |
||
Linha 112 : | Linha 112 : | ||
== Monuments == |
== Monuments == |
||
* [[Pont]] '' |
* [[Pont]] ''Tornèr'' atestat dumpèi [[1217]] |
||
* Tor campanèra<ref>[http://lislejourdain.parois.free.fr/culture/collegiale/tour.htm]</ref> deu sègle XIV |
* Tor campanèra<ref>[http://lislejourdain.parois.free.fr/culture/collegiale/tour.htm]</ref> deu sègle XIV |
||
* [[Collegiada]] <ref>[http://lislejourdain.parois.free.fr/culture/collegiale/plan1999.htm]</ref> de [[1785]] |
* [[Collegiada]] <ref>[http://lislejourdain.parois.free.fr/culture/collegiale/plan1999.htm]</ref> de [[1785]] |
||
Linha 118 : | Linha 118 : | ||
* "Casa [[Claude Augé/Claudi Auger]]" : ostau particular [[1904]] classat aus [[Monument istoric (França)|Monuments istorics]] |
* "Casa [[Claude Augé/Claudi Auger]]" : ostau particular [[1904]] classat aus [[Monument istoric (França)|Monuments istorics]] |
||
* [[Capèra]] de Sant Jacme (dens l'encinta de l'[[ostau de retirada]]) |
* [[Capèra]] de Sant Jacme (dens l'encinta de l'[[ostau de retirada]]) |
||
* [[Capèra deu |
* [[Capèra deu Clòs Florit]] [[1857]] non draubida au public, servís ende l'escòla e le collègi deu medish nom. |
||
* [[Castèth de Panat]], bastit a la fin deu sègle XIX per Josep Samuel Brunet de Castelpers, marqués de Panat. |
* [[Castèth de Panat]], bastit a la fin deu sègle XIX per Josep Samuel Brunet de Castelpers, marqués de Panat. |
||
== Personatges ligats |
== Personatges ligats dambe la vila == |
||
* [[Sant Bertrand de Comenge]] ([[1050]] L'Isla de Baish - [[1123]] [[Lugdunum Convenarum]],[[Comenge]]) |
* [[Sant Bertrand de Comenge]] ([[1050]] L'Isla de Baish - [[1123]] [[Lugdunum Convenarum]],[[Comenge]]) |
||
* [[Antòni Anselme]] ([[1652]] - [[1737]]), predicaire celebre |
* [[Antòni Anselme]] ([[1652]] - [[1737]]), predicaire celebre |
||
* [[Armand Praviel]] ([[1875]] - [[1944]] [[Perpinhan]]) [[Escrivan]] recompensat quate còps per l'[[Acadèmia deus Jòcs Floraus]] de [[Tolosa]] |
* [[Armand Praviel]] ([[1875]] - [[1944]] [[Perpinhan]]) [[Escrivan]] recompensat quate còps per l'[[Acadèmia deus Jòcs Floraus]] de [[Tolosa]] |
||
* [[Claudi Augé/Auger]] ([[1854]] - [[1924]] [[Fontainebleau]]): grand |
* [[Claudi Augé/Auger]] ([[1854]] - [[1924]] [[Fontainebleau]]): grand lexicografe e [[Edicion (document)|editor]] de l'ostau d'edicion [[Edicions Larousse|Larousse]]. |
||
* Mantun internacionau de l'[[equipa de França de rugbi de XV]] : [[Elias Cester]], [[Patric Tabacco]], [[Sergi Laïrle]], [[Joan Claudi Skrela]] (entrainaire). |
* Mantun internacionau de l'[[equipa de França de rugbi de XV]] : [[Elias Cester]], [[Patric Tabacco]], [[Sergi Laïrle]], [[Joan Claudi Skrela]] (entrainaire). |
||
Linha 133 : | Linha 133 : | ||
=== Educacion === |
=== Educacion === |
||
'''Ensenhament Public''' : [[Escòla mairala]] [[Anne Franck]], escòla mairala Jean de la Fontaine, [[Escòla purmèra]] [[René Cassin]], escòla purmèra [[Paul Bert]], escòla purmèra [[Lucie Aubrac]], [[Collegi en França|collègi]] [[Louise Michel]], [[Licèu en França|licèu]] [[Joseph Saverne/ |
'''Ensenhament Public''' : [[Escòla mairala]] [[Anne Franck]], escòla mairala Jean de la Fontaine, [[Escòla purmèra]] [[René Cassin]], escòla purmèra [[Paul Bert]], escòla purmèra [[Lucie Aubrac]], [[Collegi en França|collègi]] [[Louise Michel]], [[Licèu en França|licèu]] [[Joseph Saverne/Josèp Saverna]] |
||
'''Ensenhament Privat |
'''Ensenhament Privat devath contracte d'associacion dambe l'Estat''' : escòla e collègi Nòstra Dama deu Clòs Florit |
||
* [http://www.ndleclosfleuri.com Escòla e collègi Nòstra Dama deu Clòt Florit] |
* [http://www.ndleclosfleuri.com Escòla e collègi Nòstra Dama deu Clòt Florit] |
||
De notar que l'ensenhament de l'occitan a l'Isla de Baish, ei |
De notar que l'ensenhament de l'occitan a l'Isla de Baish, ei ancian e solidament implantat. Data de las annadas '60 deu sègle XX dambe Pèire Lassèrra. I a occitan au Licèu, aus collègis privat e public. Existís tanben dumpèi seteme de 2013, una seccion bilingua francés - occitan a la mairala publica. |
||
=== Cultura === |
=== Cultura === |
Version del 28 setembre de 2013 a 14.39
L'Isla de Baish
L'Isle-Jourdain | ||
---|---|---|
[[Fichièr:|center|280px|border]] | ||
Tor de la Collegiala de Sant Martin | ||
| ||
| ||
Geografia fisica | ||
Coordenadas | 43° 36′ 47″ N, 1° 04′ 53″ E | |
Superfícia | 70,48 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
304 m 150 m 136 m | |
Geografia politica | ||
Region istorica | Gasconha | |
Estat | França | |
Region 76 |
Occitània | |
Departament 32 |
Gers | |
Arrondiment | Aush | |
Canton | L'Isla de Baish (Caplòc) | |
Intercom 200023620 |
Comunautat de comunas de la Sava Lislesa | |
Cònsol | Alain Tourné (2001-2014) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2013) |
7 679 ab. ab. | |
Densitat | 108,95 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Gentilici | Lislois (en francés) en occitan Lislés (plurau : lisleses) | |
Còde postal | 32600 | |
Còde INSEE | 32160 |
L'Isla de Baish[1] (L'Isle-Jourdain en francés) es una comuna gascona, situada dens lo departament de Gers e la region de Mieidia-Pirenèus.
La devisa de la vila es Hospes Atque Fidelis (Òste e Fidèla).
Geografia
Comuna situada a l'èst de departament de Gers a l'estrem de Hauta Garona a 35 quilomètres de Tolosa sus Sava e a40km au sud èst d'Aush, en País Pòrtas de Gasconha. En 2009 vengoc la segonda comuna mès poblada de departament de Gers.Es ara dins l'airau urban de Tolosa. Es le sièti de la comunitat de comuna de la Gasconha Tolosana.
Istòria
Estèc capdulh de districte de 1790 a 1795. Admesa dens l'arrondiment de Lombèrs en 1801, integra le d'Aush en 1926[2].
Origina deu nom de la vila
Le Senhor de l'Isla, partit a las crotzadas, qu'auré batiat le son hilh dins le Jordan. La vila semblava a una isla, entre les rius Estelh e Sava, estèc aperada atau l'Isla de Baish (L'Isla en Jordan).
Una auta explicacion qu'ei L'Isla de Baish per opposicion a L'Isla de Haut tanben sus Sava dins le departament de la Hauta Garona.
Administracion
Demografia
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4 146 | 3 792 | 4 159 | 4 257 | 4 307 | 4 933 | 4 865 | 4 921
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4 773 | 4 867 | 4 954 | 4 864 | 4 671 | 4 479 | 4 572 | 4 442 | 4 305
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4 122 | 3 885 | 3 774 | 3 313 | 3 560 | 3 535 | 3 527 | 3 536 | 3 447
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 675 |
4 002 |
4 195 |
4 358 |
5 029 |
5 560 |
6 471 |
6 755 |
7 025 7 191 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
7 296 7 466 |
7 336 7 509 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
Monuments
- Pont Tornèr atestat dumpèi 1217
- Tor campanèra[3] deu sègle XIV
- Collegiada [4] de 1785
- Mercat cobèrt deu sègle XIX, reabilitat en Centre Musèu Europèu d'Art Campanèr [5] en 1994
- "Casa Claude Augé/Claudi Auger" : ostau particular 1904 classat aus Monuments istorics
- Capèra de Sant Jacme (dens l'encinta de l'ostau de retirada)
- Capèra deu Clòs Florit 1857 non draubida au public, servís ende l'escòla e le collègi deu medish nom.
- Castèth de Panat, bastit a la fin deu sègle XIX per Josep Samuel Brunet de Castelpers, marqués de Panat.
Personatges ligats dambe la vila
- Sant Bertrand de Comenge (1050 L'Isla de Baish - 1123 Lugdunum Convenarum,Comenge)
- Antòni Anselme (1652 - 1737), predicaire celebre
- Armand Praviel (1875 - 1944 Perpinhan) Escrivan recompensat quate còps per l'Acadèmia deus Jòcs Floraus de Tolosa
- Claudi Augé/Auger (1854 - 1924 Fontainebleau): grand lexicografe e editor de l'ostau d'edicion Larousse.
- Mantun internacionau de l'equipa de França de rugbi de XV : Elias Cester, Patric Tabacco, Sergi Laïrle, Joan Claudi Skrela (entrainaire).
Vida locala
Educacion
Ensenhament Public : Escòla mairala Anne Franck, escòla mairala Jean de la Fontaine, Escòla purmèra René Cassin, escòla purmèra Paul Bert, escòla purmèra Lucie Aubrac, collègi Louise Michel, licèu Joseph Saverne/Josèp Saverna
Ensenhament Privat devath contracte d'associacion dambe l'Estat : escòla e collègi Nòstra Dama deu Clòs Florit
De notar que l'ensenhament de l'occitan a l'Isla de Baish, ei ancian e solidament implantat. Data de las annadas '60 deu sègle XX dambe Pèire Lassèrra. I a occitan au Licèu, aus collègis privat e public. Existís tanben dumpèi seteme de 2013, una seccion bilingua francés - occitan a la mairala publica.
Cultura
- la MJC (Ostau deus Joens e de la Cultura) e que prepausa daubuns tipes d'activitats : teatre, dança, cors de musica...
- lo cinèma... i a duas salas : la prumèra e que presenta filmes internacionaus, la segonda, mès petita, e qui mòstra filmes orientats Art e Ensai.
- Aire J/Air-J (situat prèp deus collègis), un endret endeus 12-17 ans dambe activitats (Internet, Fotbolet...), o simplament tà se reünir. De sortidas pendent las vacanças que son tanben organizadas : patinadoira, lazer-quest...
- las seradas hestivas Escota e Minja, la purmèra dimenjada de julhet : concerts (gratuits lo dissabte), gastronomia sus la Plaça de la Comuna, dambe promocion de la cultura occitana.
- un carnaval gascon ei organizat cada an. Au son programa, que i a : jòcs gascons e après le procès, en occitan gascon, i a la cremacion de Mossur Carnavau, una palhassa de bòsc e de palha.
- Ua tropa de teatre : l'Efemèra/l'Ephémère, ua aventura e qui a trenta ans o quasi. [6]
Espòrt
Equipaments : dus lacs : dambe activitats de vela suu prumèr e de pesca sus l'aute, una piscina municipala, draubida l'estiu.
Embessonatges
- Carballo (Espanha), véser tanben Carballo (es)
- Motta di Livenza (Italia), véser tanben Motta di Livenza (it)
Véser tanben
Nòtas
- ↑ Institut d'Estudis Occitans, Comission Toponimica Occitana, Luòcs, basa de donadas de toponimia occitana. Cèrca «L'Isla de Baish».
- ↑ http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_Resultat=17498
- ↑ [1]
- ↑ [2]
- ↑ [3]
- ↑ Efemèra/Ephémère
Ligams extèrnes
|