Vejatz lo contengut

Doasith

Aqueth article qu'ei redigit en gascon.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Doasit)

Vilatge d'Occitània
Doasit
Doazit
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Doasit, lo Camp de Murs.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 41′ 29″ N, 0° 38′ 42″ O
Superfícia 22,16 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
127 m
110 m
57 m
Geografia politica
Parçan Shalòssa Hauta
Estat Bandièra de França França
Region
75
Navèra Aquitània
Departament
40
Lanas Escut de Lanas
Arrondiment
401
Dacs
Canton
4014
Costalat de Shalòssa (Mugron avant 2015)
Intercom
244000717
CC de Tèrras de Shalòssa
Cònsol Denis Langlade
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
857 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

884 ab.
Densitat 40,39 ab./km²
Autras informacions
Gentilici Los Doasits
Còde postal 40700
Còde INSEE 40089
https://www.doazit.fr/

Doasit (Doazit en francés) qu'ei ua comuna gascona de Shalòssa, situada dens lo departament de las Lanas e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània. En 2018, que comptavan 857 Doasits.

Doasit que's tròba en Gasconha, au mijorn de l'Ador, en Shalòssa o tà miélher díser en plenh còr de Shalòssa Hauta. La comuna qu'es traversada per la Guauga qui's vueita dens lo Los. Las comunas tòcatocantas que son : Horsarriu, Audinhon, Banòs, Montaut, Mailís, Sent Cric de Shalòssa, Sèrraslós e Arribans, e Hagetmau.

Comunas a l'entorn.

Perimètre deu territòri

[modificar | Modificar lo còdi]
  • lo borg
  • Aulèrs (de Auleriis[1])
  • Murs (de Muris[2])

La prononciacion qu'ei [dwa'zit]. Las fòrmas ancianas que son Donagello en latin, en 933 (sic pro 988), G. de Diazid en 1242, de Doazito, en latin, en 1289, Otto de Doaset en 1294, Doasit (mapa de 1638), Doüazit (mapa de 1651), Doazin (mapa deu sègle XVIII), Doasit (mapa de 1714), Doazit (mapa de 1733) [3].

Per Dauzat, qui's basa sus l'atestacion de 933 (sic pro 988), lo nom que vien de *Donatiellum, derivat rare deu nom latin d'òmi Donatius e deu sufixe -ellum. Lo nom qu'ei religat dab Doason[4].

Negre, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, qu'interprèta lo nom com Donatillus, tractat com *Donadillus [per explicar lo passatge a -z-]; la tombada de n intervocalica e lo passatge de -ll a -t que complètan l'evolucion. Astor, tanben citat per B. Boyrie-Fénié, que dona la medisha explicacion, en precisant que Donatillus deriva de Donatus « donat (a Diu) »[3].

Bénédicte Boyrie-Fénié qu'accèpta lo nom Donatillus, derivat deu cognomen Donatus. La fòrma de 933 qu'ei devuda a un cambiament d'oclusiva intervocalica [3] (mès l'autora precisa pas s'ei fonetic o simplament grafic).

Blason de la "vila de Doasit"[5] : D'azur a las tres tors d'aur.

La comuna de Doasit qu’a balhat traças vielhas d’aucupacion umana, com pèirahuec talhadas, deu paleolitic inferior, tà las mei ancianas.
Lo « camp de Murs »[6] (enclaus de terra), lo « Tucòu deu Casterar » (esperon barrat) e lo site deu borg[7] (esperon barrat), que son tres obratges de mau datar, qui poirén estar autan plan protoistorics com miejancèrs.
Lo senhor Donat Garcia de « Donazello » (fòrma vielha de « Doasit »), que viscó au sègle Xau. Qu’avó solide, lo son castèth au bèc de la mòta lhevada a l’oèst deu borg actuau. Qu’es au pè d’aqueth « tarrèr » que, de cap a 1300, los poblants e s’amassàn en un castèthnau amainatjat sus l’esperon barrat deu borg.
Bastida au sègle XIIau, la glèisa de Sent Joan d’Aulèrs qu’estó lo sièti de l’arquiprestat de Shalòssa (avescat d’Aira), dinc a 1827[8].
Los Foish-Candale que crompàn la baronia de Doasit au sègle XVau, e qu’i hasón bastir lo castèth de Candale a la fin deu XVIau.
Dinc au sègle XVIIau, qu'i avè a Doasit ua hòrta preséncia de Cagòts.
Un cronicaire deu vilatge, l’Enric de Labòrda-Pèboèr, qui viscó au sègle XVIIau, que’ns conda los hèits petits o grans d’aquera tempòra destraubiada en Shalòssa, susquetot per la « Fronde » e la revòlta contre la gabèla, miada preu Bernat Daudijòs e los « Invisibles ».

Dinc au mes d'abriu de 2015, la comuna de Doasit qu'èra restacada au canton de Mugron.

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
mai de 2020 (2026) Denis Langlade    
2014 2020 Maryline Beyris PS agricultritz, conselhèra regionau
març de 1977 2014 Marcel Dutoya PS agricultor
1959 1977 Joseph-Jean Bonnefemne    

Se la cultura de la vinha e lo colonat a miejas e marcavan d’auts còps l’economia deu vilatge, uei qu’es lo milhòc qui senhoreja.
Per çò deus mestieraus, au sègle XX, Doasit que’s distingueish per mantuas enterpresas de hustatge. Mes la principau, l'enterpresa Soubaigné, qui emplegà dinc a 85 obrèrs, qu'es barrada en 2014[10].

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 895, totala:

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 379 1 395 1 407 1 437 1 498 1 499 1 490 1 520 1 504

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 493 1 503 1 465 1 408 1 360 1 319 1 273 1 273 1 250

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 260 1 256 1 257 1 177 1 143 1 074 1 071 1 004 1 028

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
1 069
1 032
901
865
858
884
945
931
918
945
2009 2010
904
928
900
925
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Lòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Glèisa de Sent Joan d’Aulèrs, classada Monument Istoric (8-11-2004). Absida deu sègle XIIau
  • Glèisa de Sent Martin de Murs.
  • Glèisa de N.-D. de l’Assompcion (glèisa deu borg)[11].
  • Castèth de Candale.
  • Arenas (1976) ; 1200 plaças ; corsas de vacas.
  • Estèlas discoïdaus (pèiras de cementèris) : un dotzenat que son estadas recensadas sus la comuna.
Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Personalitats ligadas a la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Véder tanben

[modificar | Modificar lo còdi]
Sus d'autres projècte de Wikimedia:
Commons
Commons
Commons (Galariá)
Commons
Commons
Commons (Categoria) Modifica el valor a WikidataModèl:Commonscat/categories

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Pouillé d’Aire ; Bulletin de la Société de Borda 1884, p.202, 212 e 213.
  2. en 1335 ; Libe roi de l'Avescat d'Aire ; Bulletin de la Société de Borda 1885, p. 280 , e 1886, p. 3 e 8.
  3. 3,0 3,1 et 3,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Landes et Bas-Adour, ed. Institut occitan e CAIRN, Pau, 2005, p. 92
  4. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 248
  5. Charles-René d'Hozier, Armorial général de France, tome XIII Guienne, folio 327 ; "La ville de Douazit", 1700.
  6. J.-F. Massie ; Le "Camp" du Mus, à Doazit ; in Bulletin de la Société de Borda, 1969.
  7. Colonel J.-F. Massie ; Les Origines du Bourg de Doazit ; in Bulletin de la Société de Borda, 1975.
  8. Farbos Jean-Paul, Les dates de l'histoire de Saint-Sever, en linha : http://ypf-dico.blogspot.com/2008/10/d-dates-les-grandes-et-petites-de.html, consurtat lo 28-05-2020).
  9. Base Leonore Jules Raymond Branzeau
  10. http://www.sudouest.fr/2014/10/30/l-entreprise-familiale-soubaigne-liquidee-1720256-3350.php
  11. Lhèu fondada preu Rogèr de Vielar lo 28/10/1463 (V. Foix, Dictionnaire des Seigneuries, segon "gen. mss. de Viella par Mme de la Baume-Pluvinel" ; Archius de la Lanas IIF180 f°38).