Arjusan
Vila d'Occitània |
Arjusan
Arjuzanx | ||
---|---|---|
La glèisa de Sent Joan Baptista. | ||
Geografia fisica | ||
Coordenadas | 44° 00′ 48″ N, 0° 51′ 16″ O | |
Superfícia | 29,20 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
103 m 60 m 41 m | |
Geografia politica | ||
País | Gasconha | |
Parçan | Lana Gran | |
Estat | França | |
Region 75 |
Navèra Aquitània | |
Departament 40 |
Lanas | |
Arrondiment 402 |
Lo Mont | |
Canton 4013 |
Lo País Morcenés Tarusate (Morcens avant 2015) | |
Intercom 244000691 |
Comunautat de comunas deu Pais de Morcens ? | |
Cònsol | Pierre Darmante (2014-2020) | |
Geografia umana | ||
Densitat | 7,4 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Còde postal | 40110 | |
Còde INSEE | 40009 |
Arjusan[1] (Arjuzanx en francés) qu'ei ua anciana comuna occitana de Gasconha situada dens lo departament de las Lanas e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània. Lo 1èr de genèr de 2019, que fusionè dens la comuna navèra de Morcens la Navèra.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]Comuna situada dens la Lana Gran en l'ahorèst de las Lanas suu Bes.
Perimètre deu territòri
[modificar | Modificar lo còdi]Toponimia
[modificar | Modificar lo còdi]Las fòrmas ancianas que son : Juzan (Sanctus Johannes de As ~), aus sègles XI-XII, Asjusan (boni homines d'~), en 1246, Asjuzan (apud ~), en 1255, Astiusan (apud ~in Bracengo), en 1276, Aas Juzan (casale vocatum Boerria castri prope ~), en 1289, Arjusan (ville et territori d'~), dens la prumèra meitat deu sègle XIV), Ariusã, en 1638 (mapa), Arusen, en 1647 (mapa), Ariusan, en 1651 (mapa), Arjusan, en 1714 (mapa), Arrio uzean, en 1733 (mapa) [2]. Tots los toponimistas (Dauzat, Negre, Astor, etc) qu'explican lo segon element deu nom per l'adjectiu gascon jusan, de deorsu + anu, « inferior, en devath ». Mès Bénédicte Boyrie-Fénié qu'indica qu'aqueth mot qu'a pres lo sens de « au nòrd » (en oposicion aus Pirenèus). La question qu'ei donc la deu prumèr element. Jean-Baptiste Orpustan, citat per B. Boyrie-Fénié, qu'explica As- per ua varianta deu basco aitz, « ròc », çò qui supausa ua fòrma mixta damb lo gascon jusan. Arjusan que seré au nòrd d'un lòc As. B. Boyrie-Fénié qu'i ved meileu arcs jusan, « au nòrd deu pont » de l'arriu Bes, com Susan, qui seré « au sud deu pont ». La preséncia d'un camin de tropèths e d'un lòc Careyre ( = Carrèira) sus la mapa de Cassini que justificarén la d'un pont. Dens Arcs, r que's seré assimilada a s. Negre, citat per B. Boyrie-Fénié, explicava As- per aigàs, agàs[2],[3], mès la tombada de -g- intervocalic que hè pensar mèi au lengadocian qu'au gascon. L'explica per arcs que sembla un chic suggerida per la fòrma modèrna (Ar- apareish pas abans lo sègle XIV), mès qu'es possibla pr'aquò.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]- Arjusan qu'ei lo caplòc istoric de la baronia deu Brassencs.
- Anciana centrala termica EDF e mina de lignit.
- Arjusan qu'estó caplòc de son canton de la Revolucion Francesa a 1888 [4]. Après, lo canton qu'anè a Morcens.
Administracion
[modificar | Modificar lo còdi]- Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna qu'èra deu canton de Morcens; qu'es adara deu canton de Pays morcenais tarusate (en francés).
Demografia
[modificar | Modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
563 | 559 | 588 | 811 | 648 | 635 | 630 | 726 | 671
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
728 | 758 | 795 | 750 | 752 | 742 | 736 | 728 | 699
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
645 | 653 | 616 | 586 | 528 | 476 | 410 | 404 | 423
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
364 |
294 |
238 |
228 |
229 |
214 |
206 |
204 |
203 204 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
211 212 |
212 213 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
Lòcs e monuments
[modificar | Modificar lo còdi]Personalitats ligadas dab la comuna
[modificar | Modificar lo còdi]Véder tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ Top'Òc Diccionari toponimic occitan del Congrès permanent de la lenga occitana.
- ↑ 2,0 et 2,1 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Landes et Bas-Adour, ed. Institut occitan e CAIRN, Pau, 2005, p. 39-40
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 27
- ↑ http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=1249