Sèrraslós e Arribans
Vilatge d'Occitània |
Sèrraslós e Arribans
Serreslous-et-Arribans | ||
---|---|---|
Las arenas e la maison comuna | ||
Geografia fisica | ||
Coordenadas | 43° 39′ 50″ N, 0° 38′ 41″ O | |
Superfícia | 5,46 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
132 m 132 m 62 m | |
Geografia politica | ||
País | Gasconha | |
Parçan | Shalòssa | |
Estat | França | |
Region 75 |
Navèra Aquitània | |
Departament 40 |
Lanas | |
Arrondiment 402 |
Lo Mont | |
Canton 4008 |
Shalòssa Tursan (Haget avant 2015) | |
Intercom 244000709 |
CC de Shalòssa Tursan (2017 ---->) | |
Cònsol | Geneviève Lafargue-Anaclet (2020-2026) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2018) |
194 ab. 205 ab. | |
Densitat | 36,81 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Gentilici | los sèrras | |
Còde postal | 40700 | |
Còde INSEE | 40299 |
Sèrraslós e Arribans[1] (Serreslous-et-Arribans en francés) qu'ei ua comuna gascona de Shalòssa situada dens lo departament de las Lanas e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]La comuna de Sèrraslós e Arribans que’s tròba en Shalòssa, sus l’arribèra dreta deu Los. Sovent, dens lo parçan, que’s ditz simplament Sèrras. Que tòca las comunas de Haget à l’èst, de Doasit au nòrd, et de Sent Cric de Shalòssa a l’oèst e au sud.
Perimètre deu territòri
[modificar | Modificar lo còdi]Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]En 1273 o 1274, que tròbam Eytz Arnaut de Sèrraslós (Serrallos) qui hè aumenatge au rei d’Anglatèrra per la soa caveria (miliciam) de Sèrraslós, hens la parròpia de Sent Bertomiu d’Arribans (sancto Bartholomeo d’Arrivans) ; mes com aquera caveria que n’aucupa la màger part, la parròpia qu’es autan plan aperada Sent Bertomiu de Sèrraslós (Sancti Bartholomei de Serrales)[2]. En 1749, que tròbam De Serris Lotio alias de Arebans[3]. N’i avè pas donc qu’ua parròpia, com tanbenh, n’i avè pas qu’ua glèisa, situada dens la vath deu Los, a l’endret on s’i damora uei tot solet, lo cemitèri, suu territòri d’Arribans.
Lo senhor de Sèrraslós n’èra pas qu’un cavèr, vassalh deu senhor de Doasit. Qu’es Guilhem-Ramon de Doasit (Guillelmo Reymundi de Douzyt, Domino de Cerolos) qui es autorizat peu Rei d’Anglatèrra, lo 18 de seteme de 1315, a bastir ua maison hòrta a Sèrraslós (domum fortem apud Cerolos)[4]. Aquera maison, aperada « La Sala », que’s veid enqüèra suu cadastre de 1834, a quauques 500m a l’oèst de la glèisa actuau.
La caveria de Sèrraslós qu’aucupava ua hòrt grana part de la parròpia, deu costat oèst, segon la tradicion, dinc a l’arriu de « Caperan ». Çò qui damorava a l’èst de ’queth arrelhòt, que’s guaità lo nom de « Arribans ». En aquera part que’s trobava la caveria de Perraset, tienuda per ua familha De Ribas au sègle XVIIau[5] ; l’endret qu’es enqüèra abitat.
En 1646, Bernat de Podens que vaid senhor haut justicèr de Sèrraslós[6].
Dab la Revolucion Francesa, las duas comunautats de Sèrraslós e d’Arribans que son hèitas comunas; mes los abitans de Sèrraslós que s’arretròban shens glèisa e los sons ajòus que son sepelits au cemitèri d’Arribans. Que demandàn donc l’aplèc de las duas comunas, çò qui estó acordat peu rei de França, lo 12 de seteme de 1826. La navèra comuna que pren lo nom de « Sèrraslós e Arribans ».
La glèisa actuau qu’estó bastida en 1882, au centre de la comuna, çò qui n’estó pas deu gost deus parropians d’Arribans enqüèra estacats a la soa independéncia d’un còp èra, sustot que despitàn la vielha glèisa tà recuperar tot çò qui’n podè estar, et servir-se’n tà arrehar -dejà- la navèra glèisa, mensh de dètz ans arron la construccion. Qu’es dedicada, com n’èra l’auta, a sent Bertomiu.
Etimologia
[modificar | Modificar lo còdi]Las fòrmas ancianas que son (per Sèrraslós) Serrelous (mapas de 1638 e 1714), Serlous (mapa de 1733); (per Arribans) Sanctus Martinus de Arrimblar aus sègles XI-XII, Arrimbles (mapa de 1714) [7].
- Sèrraslós [sεrrəs'lus] : « sèrra » (arradic preïndoeuropèa = tuc, hautor) + « -s » (plurau) + « Los » (nom de l’arriu, a còps escribut « Lots »). Que’s pòt compréner com : las « sèrras » qui bordejan lo « Los » ; o com : lo fiu de la familha « Sèrras », suu bòrd deu « Los ». La familha Sèrras, au sègle XIIIau, qu’avè en efèit fius en Sèrraslós, com en Sèrras Gaston[8]. Que's poderé tanbenh que l'endret estossi nomat "Sèrra-Los" (la sèrra deu bòrd deu Los), abans que de passar en man de la familha "Sèrras", çò qui explicaré las trantalhadas sus l'emplec singular o plurau deu mot "sèrra".
Dauzat e Rostaing, qui probable coneishèvan pas l'aiga de Los, qu'interprètan la darrèra sillaba com lo nom d'òmi Lop [9].
- Arribans [arri'ßaŋs] : « arriba » (latin ripa) + « -an » (sufixe qualitatiu, latin -anum) + « -s » (plurau) : los fius, los terrenhs… de l’arribèra (deu Los). Arribèra au sens larg puishque condava tanben los costalats. Bénédicte Boyrie-Fénié, qu'arreliga lo mot a arriba, shens poder explicar las fòrmas ancianas, en contradiccion dab la fòrma actuala [7], çò qui es normau pr'amor B. Boyrie-Fenié que s'engana dab las duas fòrmas qui balha : Arrimblar que's tròba a Bastenas, e Arrimblés que's tròba enter Horcs Arriu e Doasit e n'an pas arren a véder dab Arribans.
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]Céline Bourdès ; Serreslous-et-Arribans Histoire d’un village ; in bull. de Borda ; 1999 ; 3au trim. n°454 ; p.273-293.
Administracion
[modificar | Modificar lo còdi]Demografia
[modificar | Modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
247 | 257 | 237 | 280 | 399 | 380 | 363 | 378 | 372
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
367 | 364 | 330 | 332 | 340 | 328 | 328 | 313 | 277
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
290 | 279 | 298 | 254 | 265 | 221 | 221 | 200 | 203
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
189 |
166 |
146 |
150 |
169 |
182 |
205 |
208 |
211 216 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
206 211 |
208 213 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
Lòcs e monuments
[modificar | Modificar lo còdi]Personalitats ligadas a la comuna
[modificar | Modificar lo còdi]- Bernardon de Sèrras (Sèrraslós ~1360 – Villefranche en Beaujolais 1413), chafrat Bernard le Gascon en francés, o Bernardone Gascone en italian. Capdau de rotèrs en Itàlia, au servici deus Papas d’Avinhon.
Véder tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ Sit Toponimia occitana
- ↑ Recogniciones Feodorum in Aquitania ; Ch. Bémont ; Paris ; Imprimerie Nationale ; 1914 ; n°83 p.37 e n°102 p.41.
- ↑ Pouillé d’Aire, publicat per Cazauran ; bull. soc. Borda 1885, p.138.
- ↑ Rôles Gascons ; publicats per Y. Renouard ; t.IV, 1307-1317 ; Paris ; Imp. nationale ; 1962 ; p.415, n°1446.
- ↑ Raymond de Laborde ; Livre génealogique de la famille de Laborde de Peboué ; p.10.
- ↑ Céline Bourdès ; Serreslous-et-Arribans Histoire d’un village ; in bull. de Borda ; 1999 ; 3au trim. n°454 ; p.278.
- ↑ 7,0 et 7,1 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Landes et Bas-Adour, ed. Institut occitan e CAIRN, Pau, 2005, p. 230-231
- ↑ Recogniciones Feodorum in Aquitania ; Ch. Bémont ; Paris ; Imprimerie Nationale ; 1914 ; n°102 p.41 e n°126 p.46.
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 655