Vejatz lo contengut

Sèrraslós e Arribans

Aqueth article qu'ei redigit en gascon.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vilatge d'Occitània
Sèrraslós e Arribans
Serreslous-et-Arribans
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Las arenas e la maison comuna
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 39′ 50″ N, 0° 38′ 41″ O
Superfícia 5,46 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
132 m
132 m
62 m
Geografia politica
País  Gasconha
Parçan Shalòssa
Estat Bandièra de França França
Region
75
Navèra Aquitània
Departament
40
Lanas Escut de Lanas
Arrondiment
402
Lo Mont
Canton
4008
Shalòssa Tursan (Haget avant 2015)
Intercom
244000709
CC de Shalòssa Tursan (2017 ---->)
Cònsol Geneviève Lafargue-Anaclet
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
194 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

205 ab.
Densitat 36,81 ab./km²
Autras informacions
Gentilici los sèrras
Còde postal 40700
Còde INSEE 40299

Sèrraslós e Arribans[1] (Serreslous-et-Arribans en francés) qu'ei ua comuna gascona de Shalòssa situada dens lo departament de las Lanas e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

La comuna de Sèrraslós e Arribans que’s tròba en Shalòssa, sus l’arribèra dreta deu Los. Sovent, dens lo parçan, que’s ditz simplament Sèrras. Que tòca las comunas de Haget à l’èst, de Doasit au nòrd, et de Sent Cric de Shalòssa a l’oèst e au sud.

Comunas a l'entorn.

Perimètre deu territòri

[modificar | Modificar lo còdi]
Ròsa dels vents Doasit Ròsa dels vents
Sent Cric de Shalòssa N Hagetmau
O    Sèrraslós e Arribans    E
S
Sent Cric de Shalòssa

En 1273 o 1274, que tròbam Eytz Arnaut de Sèrraslós (Serrallos) qui hè aumenatge au rei d’Anglatèrra per la soa caveria (miliciam) de Sèrraslós, hens la parròpia de Sent Bertomiu d’Arribans (sancto Bartholomeo d’Arrivans) ; mes com aquera caveria que n’aucupa la màger part, la parròpia qu’es autan plan aperada Sent Bertomiu de Sèrraslós (Sancti Bartholomei de Serrales)[2]. En 1749, que tròbam De Serris Lotio alias de Arebans[3]. N’i avè pas donc qu’ua parròpia, com tanbenh, n’i avè pas qu’ua glèisa, situada dens la vath deu Los, a l’endret on s’i damora uei tot solet, lo cemitèri, suu territòri d’Arribans.

Lo senhor de Sèrraslós n’èra pas qu’un cavèr, vassalh deu senhor de Doasit. Qu’es Guilhem-Ramon de Doasit (Guillelmo Reymundi de Douzyt, Domino de Cerolos) qui es autorizat peu Rei d’Anglatèrra, lo 18 de seteme de 1315, a bastir ua maison hòrta a Sèrraslós (domum fortem apud Cerolos)[4]. Aquera maison, aperada « La Sala », que’s veid enqüèra suu cadastre de 1834, a quauques 500m a l’oèst de la glèisa actuau.

La caveria de Sèrraslós qu’aucupava ua hòrt grana part de la parròpia, deu costat oèst, segon la tradicion, dinc a l’arriu de « Caperan ». Çò qui damorava a l’èst de ’queth arrelhòt, que’s guaità lo nom de « Arribans ». En aquera part que’s trobava la caveria de Perraset, tienuda per ua familha De Ribas au sègle XVIIau[5] ; l’endret qu’es enqüèra abitat.

En 1646, Bernat de Podens que vaid senhor haut justicèr de Sèrraslós[6].

Dab la Revolucion Francesa, las duas comunautats de Sèrraslós e d’Arribans que son hèitas comunas; mes los abitans de Sèrraslós que s’arretròban shens glèisa e los sons ajòus que son sepelits au cemitèri d’Arribans. Que demandàn donc l’aplèc de las duas comunas, çò qui estó acordat peu rei de França, lo 12 de seteme de 1826. La navèra comuna que pren lo nom de « Sèrraslós e Arribans ».

Glèisa de Sent Bertomiu

La glèisa actuau qu’estó bastida en 1882, au centre de la comuna, çò qui n’estó pas deu gost deus parropians d’Arribans enqüèra estacats a la soa independéncia d’un còp èra, sustot que despitàn la vielha glèisa tà recuperar tot çò qui’n podè estar, et servir-se’n tà arrehar -dejà- la navèra glèisa, mensh de dètz ans arron la construccion. Qu’es dedicada, com n’èra l’auta, a sent Bertomiu.

Las fòrmas ancianas que son (per Sèrraslós) Serrelous (mapas de 1638 e 1714), Serlous (mapa de 1733); (per Arribans) Sanctus Martinus de Arrimblar aus sègles XI-XII, Arrimbles (mapa de 1714) [7].

  • Sèrraslós [sεrrəs'lus] : « sèrra » (arradic preïndoeuropèa = tuc, hautor) + « -s » (plurau) + « Los » (nom de l’arriu, a còps escribut « Lots »). Que’s pòt compréner com : las « sèrras » qui bordejan lo « Los » ; o com : lo fiu de la familha « Sèrras », suu bòrd deu « Los ». La familha Sèrras, au sègle XIIIau, qu’avè en efèit fius en Sèrraslós, com en Sèrras Gaston[8]. Que's poderé tanbenh que l'endret estossi nomat "Sèrra-Los" (la sèrra deu bòrd deu Los), abans que de passar en man de la familha "Sèrras", çò qui explicaré las trantalhadas sus l'emplec singular o plurau deu mot "sèrra".
    Dauzat e Rostaing, qui probable coneishèvan pas l'aiga de Los, qu'interprètan la darrèra sillaba com lo nom d'òmi Lop [9].
  • Arribans [arri'ßaŋs] : « arriba » (latin ripa) + « -an » (sufixe qualitatiu, latin -anum) + « -s » (plurau) : los fius, los terrenhs… de l’arribèra (deu Los). Arribèra au sens larg puishque condava tanben los costalats. Bénédicte Boyrie-Fénié, qu'arreliga lo mot a arriba, shens poder explicar las fòrmas ancianas, en contradiccion dab la fòrma actuala [7], çò qui es normau pr'amor B. Boyrie-Fenié que s'engana dab las duas fòrmas qui balha : Arrimblar que's tròba a Bastenas, e Arrimblés que's tròba enter Horcs Arriu e Doasit e n'an pas arren a véder dab Arribans.
Sagèth de "S.BERNARDONIS DE SERRA LOS"

Céline Bourdès ; Serreslous-et-Arribans Histoire d’un village ; in bull. de Borda ; 1999 ; 3au trim. n°454 ; p.273-293.

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març 2001 (2026) Geneviève Lafargue-Anaclet divèrs dreta agricultritz
  2001      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 201, totala:

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
247 257 237 280 399 380 363 378 372

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
367 364 330 332 340 328 328 313 277

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
290 279 298 254 265 221 221 200 203

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
189
166
146
150
169
182
205
208
211
216
2009 2010
206
211
208
213
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Lòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats ligadas a la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]


Véder tanben

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Sit Toponimia occitana
  2. Recogniciones Feodorum in Aquitania ; Ch. Bémont ; Paris ; Imprimerie Nationale ; 1914 ; n°83 p.37 e n°102 p.41.
  3. Pouillé d’Aire, publicat per Cazauran ; bull. soc. Borda 1885, p.138.
  4. Rôles Gascons ; publicats per Y. Renouard ; t.IV, 1307-1317 ; Paris ; Imp. nationale ; 1962 ; p.415, n°1446.
  5. Raymond de Laborde ; Livre génealogique de la famille de Laborde de Peboué ; p.10.
  6. Céline Bourdès ; Serreslous-et-Arribans Histoire d’un village ; in bull. de Borda ; 1999 ; 3au trim. n°454 ; p.278.
  7. 7,0 et 7,1 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Landes et Bas-Adour, ed. Institut occitan e CAIRN, Pau, 2005, p. 230-231
  8. Recogniciones Feodorum in Aquitania ; Ch. Bémont ; Paris ; Imprimerie Nationale ; 1914 ; n°102 p.41 e n°126 p.46.
  9. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 655

Suls autres projèctes Wikimèdia :