Sent Lari e Sola

Pels articles omonims, vejatz Sent Lari e Sola (omonimia).

Vilatge d'Occitània

Sent Lari e Sola
Saint-Lary-Soulan

Eth vilatge de Sent Lari en era Vath d'Aura.

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

42° 48′ 58″ N, 0° 19′ 22″ E

Superfícia

90,97 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

3 087 m
820 m
791 m

Geografia politica

Gasconha Comenge

França

Nestés, Aura e Loron (Vièla (d'Aura) avant 2015)

Intercom
200018497

CC d'Aura e Loron

Cònsol

André Mir
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

851 ab.

Evolucion de la populacion

869 ab.

Densitat

9,81 ab./km²

Autras informacions

Escais

Eths catalans de Sent-Lari. Eths caps-gròssi de Sola

sentlariés

65170

Sent Lari e Sola (Saint-Lary-Soulan en francés) qu'ei ua comuna gascona de Comenge, ena Vath d'Aura, situada en eth departament deths Hauts Pirenèus e era region d'Occitània, ancianament de Mieidia-Pirenèus.

Eras comunas de Sent Lari e Sola que fusionèn eth 1er de ger de 1964.

Geografia

Autes vilatges e quartièrs : Espiauba, eth Arrieu Màjor.

Sent Lari e Solan qu'ei ua estacion d'esquí e un balneari termau deths Pirenèus, ena vath d’Aura, subre eth arriu dera Nesta d'Aura, en eth departement deths Hauts Pirenèus, ena anciana provincia de Bigòrra. Qu'ei a 20 km dera frontèra damb era comarca deth Sobrarbe en Aragon en Espanha, peth tunèl d’Aranhoet-Bielsa.

Ua rota que puja deth vilatge de Sent Lari ath Plan d’Adeth (altitud 1 680 m), via eths vilatges de Biec e de Solan. Un teleferic e un telecabina dan accès directament ath plan d’Adet dempush eth vilatge de Sent Lari. Divèrsis telecabinas e telequis que pujan enquia 2 350 m aths domenis esquiables deth Som de Mate, d’Espiaube e der’Ola. Eth Plan d’Adeth qu'ei egalament un punt de gessuda entara practica deth parapente damb eras zònas d'aterratge ena vath ath torn de Sent Lari.

Eth domeni esquiable s'esten dera cara nòrd dera Pena Mala que culmina a 2 582 m ara cara sud deth som deth Pishalei que culmina a 2 626 m.

Toponimia

Sent Lari

Era prononciacion qu'es [sénn 'lari] (grafia fonetica deths autors). Eras fòrmas ancianas que son :

Enard de Sant Ylari, Ernald de Sancti Hylarii (XII^e siècle, cartulari de Bigòrra) ;
De Sancto Ylario, latin (1387) ;
Senlari (1743, registres parropiaus) ;
Saint-Lari (1767, cartulari de Comenge)^[1].

Segon Dauzat e Rostaing, Sent Lari que vien deth latin Latin Hilarius, Sant Alari de Peitieus, avesque de Peitieus ath sègle IV, o avesque d'Arle ath sègle V, damb ua aferèsi^[2]. Segon Negre, Sent Lari que vien de Sent e Lazarus, eth leprós deths Evangelis, patron deras leproserias ditas Espitaus de Sent Lari. R. Aymard que ditz era medisha causa que Dauzat e Rostaing^[1].

L'explicacion estranha de Negre que vien deth diccionari Palay, qui escriu, p. 899 « S. LARI, LAZE - eras leprosarias qu'èran dites espitàu de sén Làri ». Era lenga populara que barreja eths dus sents. Mes dens aqueste cas, eras fòrmas ancianas que son en favor d'Alari (damb aferèsi)^[1].

Sola

Era prononciacion qu'es ['soulo] (grafia fonetica deths autors). Eth nom qu'es atestat De Solano, en latin (1387, cartulari de Comenge)^[1].

Segon Dauzat e Rostaing, Sola que vien deth nom latin d'òme Solus damb eth sufixe -anum, o meilèu « penent expausat ath sorelh »^[3]. Segon Negre, R. Aymard, Miquèu Grosclaude, eth nom que vien deth gascon solan « lòc ensorelhat ». Eth accent tonic qu'a arreculat^[1]. Sola, a hauta altitud (1200 m) qu'es sus un solan, un lòc francament expausat ath sud.

Istòria

Sent Lari e Sola que resulta dera fusion deras comunas de Sent Lari e Solan er an 1963, intrada en vigor eth 1er de genièr de 1964, fusion realizada entà perméter era estenduda dera estacion d'esquí ath Plan d’Adeth pera construccion deth teleferic dempush Sent-Lari. Eths terrenhs esquiables dera comuna qu'estavan en part dens er’anciana comuna de Solan. Ua petita part de las comunas vesias de Cadelhan e Trashèrra e de Biec que son desmenbradas entà formar er’estacion deth Plan de Adet

Era part nòrd-oèst deth domeni esquiable ena fàcia sud deth som deth Pishalei qu'ei realizada mai tard damb lo nom der’estacion d’Espiaube. Qu'ei subre era comuna de Vièla d’Aura, mas qu' ei accessibla dempush er’estacion deth Plan d'Adeth. De remontadas que son installadas fins er’estacion der’Ola que domia eth estanh der’Ola (format un mièg-sègle abans pera construccion deth barratge idroelectric der’Ola).

Administracion

Lista deths cònsols successius
Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2020	2026	André Mir
1991	2014	Jean Henri Mir	divèrs dreta	jogaire de rugbí a XV en equipa de França (1967-1968)
mai de 1945	1991	Vincent Mir	divèrs dreta
	1945
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Demografia

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 892, totala: 917

211

226

227

-

250

-

-

212

-

556

Cercar

1 024

1 073

1 078

1 007
1 043

2009

2010

946
980

885
919

Fonts

Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

En 2018 era populacion qu'èra de 851 abitants e era densitat qu'èra de 9,35 ab/km².

Lòcs e monuments

Personalitats ligadas dab era comuna

Isabelle Mir (1949-), esquiadora neishuda a Sent Lari Solan .

Véder tanben

Comunas deths Hauts Pirenèus

Ligams extèrnes

Nòtas

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 et ^1,4 Michel Grosclaude et Jean-François Le Nail, Dictionnaire toponymique des communes des Hautes-Pyrénées intégrant les travaux de Jacques Boisgontier, Conseil Général des Hautes-Pyrénées, 2000 https://www.archivesenligne65.fr/article.php?laref=1206&titre=saint-lary-soulan
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 596
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 662, a Soula

Portau de Gasconha

[glb-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 et ^1,4 Michel Grosclaude et Jean-François Le Nail, Dictionnaire toponymique des communes des Hautes-Pyrénées intégrant les travaux de Jacques Boisgontier, Conseil Général des Hautes-Pyrénées, 2000 https://www.archivesenligne65.fr/article.php?laref=1206&titre=saint-lary-soulan

[2] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 596

[3] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 662, a Soula

[1]

[2]

[3]