Vejatz lo contengut

Sant Cirgue de Malbèrt

Aqueste article es redigit en auvernhat.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vilatge d'Occitània
Sant Cirgue de Malbèrt
Saint-Cirgues-de-Malbert
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo castèl a esquèrra, que tresplomba Sant Cirgue, a drecha
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 45° 05′ 57″ N, 2° 23′ 39″ E
Superfícia 16,21 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
833 m
580 m
502 m
Geografia politica
País  Auvèrnhe
Estat Bandièra de França França
Region
84
Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe
Departament
15
Cantal Armas del Departament deCantal
Arrondiment
151
Orlhac
Canton
1518
de Naucèla, ancianament de Sant Sarnin
Intercom
241501139
Comunautat de comunas del país de Salèrn
Cònsol Marc Benech
(2014-2020)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
249 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

253 ab.
Densitat 14,87 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 15140
Còde INSEE 15179

Sant Cirgue de Malbèrt (Saint-Cirgues-de-Malbert en francés) es una comuna auvernhata, situada dins lo departament del Cantal e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

La comuna es formada per dos replanats o sèrres de direccion èst-oèst separats per de vals pro plòndas per empachar que sián reliats aisadament per de rotas carretièiras; per anar en veitura d'un a l'autre, cal doncas faire un long camin, per Serres e Lacroix o per la RD 922 Orlhac-Mauriac, que passa a l'èst de la comuna. Sul sèrre situat entre los rius Doire e Bertrande (noms franceses), al sud, son los vialatges : Sant Cirgue de Malbèrt, Malbèrt (Malvèrc ?), dos vialatges plan pichons, e Bourcenac, pus important. Sul replanat situat entre Bertrande e lo riu de Sèrre, son situats los vialatges de Sèrres, del Batut e de L'Hôpital; sus dos tròces de replanats reliats al segond, son plaçats Tremont, d'una part, Laveissière e Rouffilange d'autra part. Sant Cirgue es en posicion completament periferica dins la comuna. An plaçat ( a quanha epòca ?) l'ostal de comuna al vialatge important de L'Hôpital, benlèu perqué a una glèisa e qu'es pas luènh de la RD 922 (Rouffilange seriá pus central, mas lo vialatge es pus pichon e i a pas de glèisa). Pr'aquò, L'Hôpital es puslèu periferic dins la comuna.

Comunas vesinas

[modificar | Modificar lo còdi]
Distanças e posicion relativa
Distanças e posicion relativa
Sant Cirgue de MalbèrtSant Cirgue de Malbèrt
Comuna amb 134 abitants (2000)Beça (3,0 km)
Comuna amb 1070 abitants (2000)Sant Sarnin (4,3 km)
Comuna amb 667 abitants (2000)Sant Alire (4,7 km)
Comuna amb 206 abitants (2000)Santa Alària (4,9 km)
Comuna amb 262 abitants (2000)Sanch Amanç (5,7 km)
Comuna amb 183 abitants (2000)Frais Anglars (6,0 km)

Perimètre del territòri

[modificar | Modificar lo còdi]

Sant Cirgue de Malbèrt

[modificar | Modificar lo còdi]

Las fòrmas ancianas son Parrochia Sancti Curci de Malverc, en latin, en 1350, Sanctus Ciricus de Malverco, Sanctus Ciricus de Meleto, al sègle XIV, Sanctus Ciricus de Malverto, en latin, en 1464, Sainct-Cirgue-de-Mauluere, al sègle XVI, Sainct-Cirgue-de-Malverc, en 1650, Mal-Vert, en 1670, Sainct-Cirgué, en 1679, Sainct-Chirgue, en 1685, Sainct-Siry-de-Malvere, en 1690, Saint-Cirgue, en 1728, Sainct-Cirque-de-Malverc (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII) [1]. La comuna deu son nom a Sant Cirgue [2], en latin Sanctus Cyricus (Cyricus > *Cirego > *Cirgo > *Cirg > Cirgue), jove martir crestian del sègle IVen, filh de Santa Julita onorat dins la glèisa parroquiala que pòrta son nom.

Article detalhat: Ciergue e Julieta.

La dificultat es per Malbèrt, determinant de Sant Cirgue perqué i aviá un castèl (Malbèrt tresplomba Sant Cirgue, a 800 m de distància). En mai de las fòrmas ancianas per Sant Cirgue de M., que mòstran un Malverc qu'a pas res a veire amb un nom germanic en berht que seriá Malbèrt (amal + berht > Amalbèrt > Malbèrt per aferèsi) , las fòrmas per lo supausat Malbèrt son Malvertum, en 1464, Maulverc, al sègle XVI, Malvert, en 1670, Malverc, en 1703, Malbert, en 1728, Malver (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII) [3]. Nos menan encara a Malverc o benlèu Malvèrc, amb evolucion de la finala en -t e, benlèu, vocalizacion de -l (*Mauvèrc). Una origina gallesa es plan possibla, ambe'l primièr element en maro-, « grand » [4], e pel segond element un nom en uerc- o uerg- (los noms de persona que començan per uerc- o uerg- mancan pas [5], mas se lo primièr element es maro-, lo segond seriá puslèu un nom comun). I a pr'aquò una autra solucion gallica, que la versemblança poiriá far apartar, perqué l'altitud del luòc es la del replanat : maro- + bergo- [6] (identic e de meteissa origina indoeuropèa que lo Berg germanic), « mont »; çò que fai causir aquela solucion es un nom sus la mapa, al nòrd-est [7], le Bois de la Montagne Haute, « lo Bòsc de la Montanha Nauta », vengut probablament d'una traduccion en latin vulgar de *Marobergo, quand lo gallés èra encara comprés. *Marobergo mena regularament a *Marovergo, * Marvergo, *Marverg e la dissimilacion, associada a l'atraccion de mal, a moment donat, completa l'evolucion. La motivacion es una cima locala de 717 m, que dona l'impression d'èsser pus nauta pr'amor de la proximitat de doás vals e de pentas fòrtas al sud, benlèu luòc d'una fortalesa antica, e que poiriá justificar lo nom.

Las fòrmas ancianas son Bousenac, en 1655, Bourcenac, Brossenact, Brosenac, en 1662, Bouvariac, en 1664, Broussenac, en 1671, Borsenac, en 1674 [8]. Las atestacions van pas pro luènh dins lo passat, mas lo nom fai pensar a Bocenac (cf. l'atestacion de 1655), que Dauzat interprèta coma *Buccenus [*Buccinus ?], nom d'òme latin derivat de Buccios [cognomen], ambe'l sufixe -acum [9], latinizacion del sufixe gallés -āco(n); Delamarre vei per Bocenac lo nom gallés Buccinos, sense precisar s'es una varianta de Buccios [10]. Mas Borc- pòt èsser d'origina, amb de variantas del nom d'òme latin Borcius [11], o del nom gallés Borissos [12]. Las fòrmas escritas son pas pro ancianas per n'èsser segur, mas Borcenac èra donc benlèu una anciana granda proprietat antica.

Las fòrmas ancianas son Mansus de Treymon, en 1464, Treynion, en 1677, Traymon, en 1679, Treymont, en 1687, Traimont (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII), Trémont (mapa d'Estat major, sègle XIX) [13]. Veire Tremonts. Las fòrmas ancianas representan la primièira sillaba [trej-], graficament Traimont, amb afebliment regular de ai- pretonic en ei-. Traimont ven de Trasmonts, del latin trans e mont-, « delai los monts ». Lo vialatge es sus un replanat entre autres dos pus importants e un pauc pus nauts, çò que fai que *Entremonts, « a l'interior dels monts » [14] seriá puslèu atendut; mas las doás nocions an poscut se mesclar. Es una formacion romanica.

Las fòrmas ancianas son Rofilanges, en 1650, Roffilamgas, Rouffighou, en 1655, Rouffilanges, en 1679, Roffilanges, en 1695, Roufilange (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII) [15]. L'origina es benlèu un nom latin d'òme, lo cognomen *Rufilus amb lo sufixe -anica, accentuat sus la primièira sillaba; un autre cognomen latin, Rufinus conven tanben : dins *Rufinànica, la primièira n se dissimila aisadament en l. Rofilanja (nom occitan supausat) èra doncas una anciana granda proprietat antica, se lo nom es pas un transferiment.

  • En 1953, la comuna de Beça venguèt independenta de Sant Cirgue [16].

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març 2014 2020 Marc Benech divèrs drecha emplegat
març 2001 2014 Pierre Vidalinc    
  2001      
Totas las donadas non son pas encara conegudas.
  • Davant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Sant Sarnin; es ara del canton de Naucèla.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 241, totala: 244

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 048 818 1 303 1 314 1 471 1 342 1 375 1 370 1 329

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 324 1 230 1 220 1 154 1 154 1 154 1 031 1 009 905

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
904 797 843 746 697 615 616 657 400

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
357
335
302
238
232
226
Cercar
215
220
224
2009 2010
225
229
227
231
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats ligadas amb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Véser tanben

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496862tTUbLT
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 590
  3. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496859H29XQe
  4. Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 217
  5. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 264-265
  6. Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 217 e 73, a bergusia, bergona, bergo-
  7. https://www.geoportail.gouv.fr/carte
  8. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496854Xmj88U
  9. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 107
  10. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 92, 289 e 331
  11. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 106, a Bours.2
  12. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 83 e 288
  13. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496863yDosh6
  14. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 683, a Tramont-Émy
  15. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496861tziGZZ
  16. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=30947