Portal:Auvèrnhe

Portal d'Auvèrnhe

La linha daus Puèis

Auvèrnhe o Auvèrnha 'quò-es 'na region istorica d'Occitània, au còr dau Massís Centrau. Contunha aperaquí lo territòri dau pòble gal daus arvèrnes. Fuguèt un ensems de senhoriás a l'Edat Mejana, puèi 'na província dau Regim Ancian (dinc lo reiaume de França).

Sa capitala istorica z-es Clarmont d'Auvèrnhe.

Lo gentilici z-es auvernhat, -a (o, mens correntament, auvernhàs -assa, auvernhasc -a).

L'Auvèrnhe istoric englòba mas los departaments dau Puèi de Doma, dau Chantau e l'oèst dau departament dau Naut Léger (parçan de Brivadés). L'Auvèrnhe istoric englòba pas Borbonés e Velai, que son de regions istoricas distintas (pasmens fan partida de l'actuala region d'Auvèrnhe Ròse Aups).

{{{editar}}}

Lutz sus...

Lo chantal o chantau z-es un formatge occitan de pasta quichada non cuèita, z-es originari dau Massís Centrau e se fabrica a partir de lait de vacha, crus o pasteurizat. Z-a la forma d'un cilindre naut. Benefícia dempuèi 1956 d'una apelacion d'origina contrarotlada (AOC). Se pòt fabricar dins l'ensemble dau departament dau Chantau e dins qualques comunas daus departaments vesins.

{{{editar}}}

Geografia e natura

Tor dau Relòtge, Suire

• Massís Central, Linha daus Puèis, Monts de Chantal
• Parcs Naturaus : Pargue naturau regionau daus volcans d'Auvèrnhe
• Parçans :
  • Dins lo Puèi Domat : Artensa, Clarmontés, Combralhas, Comtadés, Daufinat, Forés, Limanha, Liuradés, Tiernés
  • Dins lo Naut Léger : Brivadés, Chasadés, Devés, Lanjadés, Marjarida, País de Saug, Sinjalés, Velai
  • Dins lo Chantal : Aubrac, Carladés, Castanhau, Chasaleir, Mauriagués, Orlhagués, Planesa, Sant Floran
• Vialas: Briude, Clarmont-Ferrand, Embèrt, Mauriac, Orlhac, Orsonede, Lo Puèi de Velai, Riam, Salèrn, Sant Flor, Sent Nectari, Sinjau, Suire, Tièrn
• Anciana region administrativa : Auvèrnhe
  • Departaments : Puèi Domat, Chantau, Naut Léger

{{{editar}}}

Cultura e tradicions

Borrèia auvernhata

• Dança : Borrèia, escoticha, brisa-pè, policà, masurca, varsa (virolada)
• Instrument de musica : Velha (sansònha), violon, chabreta
• Dentela dau Puèi
• Lengas : Auvernhat (occitan) e francés
• Escrivans :
  • Occitan : Pèire Cardenal, Arsèni Vermenosa, Fèliç Daval, Joan Vesòla, Francés Conheràs, Charles-Toina Ravel
  • Francés : Jean Anglade, Blasi Pascal, Enric Porrat, Jules Romains, Jules Vallès
• Musica : Josèp Cantaloba de Malaret
• Actor comic: Ferrand Rainaud
• Television : Clara Chasal
• Cinèma : Audrey Tautou
• Cançon : Jean-Louis Murat

{{{editar}}}

Portals connèxes

• Portal:Occitània
• Portal:Bearn
• Portal:Carcin
• Portal:Gasconha
• Portal:Lemosin
• Portal:Lengadòc
• Portal:Perigòrd
• Portal:Provença
• Portal:Roergue
• Portal:Valadas Occitanas

{{{editar}}}

Las categorias

Orsonede

• Personalitats d'Auvèrnhe
• Istòria d'Auvèrnhe
• Chastèus d'Auvèrnhe
• Tradicions d'Auvèrnhe
• Geografia d'Auvèrnhe
• Vilas d'Auvèrnhe :
  • Comunas de Cantal
  • Comunas dau Puèi Domat
  • Comunas del Naut Léger

{{{editar}}}

Istòria

• Armorial d'Auvèrnhe
• Lista daus Comtes d'Auvèrnhe

{{{editar}}}

Gastronomia

milhard

• Plats :
  • aligòt, dentilhas, pastis de trufas, pontin, sopa de chaul, tripons, trufada, mendilhs, gal al vin
• Formatges :
  • Blau d'Auvèrnhe, Chantal, Forma d'Embèrt, La Guiòla, Gasparon, Salèrn, Sant Nectàrie
• Doçors :
  • empastís, foassa, gamèla, milhard, pachada, pompa

{{{editar}}}

Economia

• Michelin

  

{{{editar}}}

Torisme

• Parc d'atraccion : Vulcania
• Fonts petrificantas : Sent Nectari, Clarmont-Ferrand

{{{editar}}}

Politica

Valèri Giscard d'Estanh

• Presidents de la Republica Francesa:
  • Pau Domerc
  • Jòrdi Pompidor
  • Valèri Giscard d'Estanh
• Personalitat politica : Fadela Amara, Michel Charasse, Andrieu Chassanhe, Brice Hortefeux, Laurent Wauquiez

{{{editar}}}

Espòrt

Modèl:Portal d'Auvèrnhe/Espòrt

{{{editar}}}

Accedir als autres portals tematics

Refrescar aquesta pagina