Portal:Perigòrd

Portau de Perigòrd

Perigòrd [peri'gɔr] o Peiregòrd [pejre'gɔr] es 'na region istorica d'Occitània. Es 'na part de la region pus granda de Guiana. Maitot es lo nom dau comtat que recobriá, a pauc de chausa prep, l'actuau departament de Dordonha. Lo departament iniciau fuguet leugierament remanejat e enchamba sus quauques terras d'Engolmés (a l'entorn de La Tor Blancha), de Santonge (devers La Ròcha Chalés), de Carcin (a l'entorn de Salanhac e Aivigas) e de Lemosin (au nòrd de Nontronh e devèrs Jumilhac lo Grand).

Uei, s'usa dau nom de Perigòrd per marcar l'identitat dau territòri: cultura, lenga, torisme, patrimòni, cosina... Lo nom de Dordonha es mai que mai administratiu, manca quand se parla dau flume.

La capitala istorica es Periguers (o Peireguers).

Lo gentilici es perigòrd -a / peiregòrd -a o perigordin -a / peiregordin -a. En generau, los abitants de Perigòrd se disen simplament Perigòrds (Sei perigòrd ; Perigòrd, meitat chen, meitat pòrc). Daus uns consideran que lo terme Perigordin / Peiregordin (que pareis nonmàs au segle XVIII) es un francisme que se deu pas usar en occitan, mas d'autras fonts lo presentan au contrari coma admissible (TDF). Pergosin -a s'usa per designar los abitants de Periguers (coma Petrocòris).

Lo nom de Perigòrd ven dau pòble gallés daus Petrocorii, es a dire "las quatre armadas", "los quatre clans". Los limits ancians de lor territòri eran gaireben los mesmes. La capitala daus Petrocorii era Vesunna (Vesona), qu'es venguda Periguers.

La lenga de Perigòrd es l'occitan, de dialecte lemosin au nòrd d'una linha que vai a pauc près de Mont Peirós a Nadalhac (Perigòrd), e de dialecte lengadocian au sud de quela linha. Nonmàs las comunas de Parcol e de La Ròcha Chalés (per meitat) son de lenga d'oïl (dialecte peitavin-santongés idem parlanjhe).