Akira Kurosawa
Akira Kurosawa (Kurosawa Akira del sieu nom vertadièr, segon l'us tradicional millenari nipon d'emplec dels noms pichons e d'ostal, nascut a Tòquio en 1910 e defuntat idem en 1998), es un immens cineasta (realizator, scenarista, productor) japonés.
Biografia[modificar | modificar la font]
Jovença e formacion[modificar | modificar la font]
Enfança e educacion[modificar | modificar la font]
Akira Kurosawa nasquèt lo 23 de març de 1910 a Tòquio. Son paire, Isamu Kurosawa (1864–1948), èra lo descendent d'una familha de samorais de la Prefectura d'Akita. Èra director de l'escòla segondària de l'Institut d'Educacion Fisica de l'armada. Sa maire, Shima Kurosawa (1870-1852), èra la descendenta de marchands originaris d'Osaka[1]. Akira Kurosawa èra lo darrier fiu dau pareu qu'aguèt un totau de sèt enfants[1]. Isamu Kurosawa considerava la cultura occidentala coma un element fondamentau de l'educacion, çò que permetèt a son fiu de descubrir lo cinèma tre 1916[2]. Pasmens, estudièt tanben d'arts tradicionaus de Japon coma la calligrafia e lo kendo[3].
L'enfança d'Akira Kurosawa foguèt tanben fòrça influenciada per son fraire Heigo, nascut en 1906. D'efiech, après aver mancat l'examen d'intrada au licèu, se concentrèt sus la literatura estrangiera. Dins leis ans 1920, Heigo Kurasawa venguèt benchi, es a dire comentator de films muts. Aquò permetèt a Akira Kurasawa de descubrir mai lo cinèma, lo teatre e lo circ[4]. En parralèl, assaièt de venir pintre d'estil occidentau, mai capitèt mau. Après l'aparicion dau cinèma parlant, Heigo Kurasawa aguèt de dificultats financieras e son fraire deguèt s'entornar en cò de sei parents. Finalament, Heigo se suicidiguèt en junh de 1933 amb sa femna. Quatre mes pus tard, moriguèt tanben lo fraire ainat d'Akira[5].
L'aprendissatge dau cinèma[modificar | modificar la font]
En febrier de 1936, Kurosawa obtenguèt un pòste d'assistent realizator au sen de l'estudiò de cinèma « Photo Chemical Laboratories » (PCL) que vendrà pus tard l'estudiò Toho. Per aquò, aguèt lo sostèn dau realizator Kajiro Yamamoto (1902-1974) qu'èra estat interessat per lei concepcions cinematograficas de Kurosawa[6][7]. Durant cinc ans, lei dos òmes trabalhèron sus 17 films, çò que permetèt a Kurosawa de desvolopar son talent e de passar de « tresen assistent » a « cap assistent realizator »[8]. Pasmens, Kurosawa trabalhèt tanben amb d'autrei realizators. Aqueu trabalh d'assistent li permetèt Kurosawa de participar a l'elaboracion dei scenas e a la chausida dei luòcs de filmatge. En parallèl, estudièt l'acabament dei scenarios, lei repetiticions, l'esclairatge, lo doblatge, lo montatge e la direccion de la segonda còla[9].
Mai Kurosawa comprenguèt subretot l'importància dau scenario per lo realizator[10]. Ansin, venguèt autor de scenario e obtenguèt un premier succès amb Lo Trionf deis Alas de Satsuo Yamamoto en 1942. Kurosawa contunièt d'escriure de scenarios per d'autrei realizators fins ais ans 1960 car aquela activitat èra fòrça lucrativa[11].
De la guèrra a la reconoissença internacionala[modificar | modificar la font]
Lo cinèma de guèrra[modificar | modificar la font]
A partir de 1941, Kurosawa assaièt de trobar un scenario per començar sa carriera de realizator. A sa demanda, Toho crompèt lei drechs d'adaptacion d'un roman de Tsuneo Tomita (1904-1967)[12][13]. Aquò menèt a La Legenda dau grand judo qu'es lo premier film de Kurosawa. Pasmens, deguèt copar 18 mn de son òbra per contentar la censura. Puei, Kurosawa s'interessèt ais obrieras en temps de guèrra. Sortiguèt ansin un film de propaganda, Lo pus bèu, qu'es una mena de documentari centrat sus una còla d'obrieras d'una usina de lentilhas destinadas a un usatge militar.
Durant lo filmatge, Kurosawa rescontrèt l'actritz Yoko Yaguchi (1921-1985). Lei dos se maridèron lo 21 de mai de 1945 e lo pareu aguèt dos enfants : Hisao Kurosawa nascut en 1945 e Kazuko Kurosawa nascuda en 1954. En parallèl, Toho demandèt una seguida a La Legenda dau grand judo, çò que donèt La Nòva Legenda dau grand judo qu'es considerat coma un film marrit e pauc personau[14][15][16]. Puei, Kurosawa filmèt Leis òmes que trepejèron la coa dau tigre, un film amb un pichon budget que foguèt blocat tant per la censura japonesa que per la censura estatsunidenca après la capitulacion nipona en setembre de 1945[17].
Lei trabalhs d'après guèrra[modificar | modificar la font]
Après guèrra, Kurosawa foguèt fòrça inspirat per leis ideaus democratics. Ansin, sortiguèt Regrèti ren de ma jovença que presenta l'istòria d'una joventa que cèrca sa plaça dins un contèxte de crisi politica. Lo film recebèt un acuelh mitigat de part de la critica, mai foguèt un succès popular[18][19]. Sei films seguents contunièron de s'inspirar dei transformacions de la societat japonesa novèla. En 1948, realizèt l’Àngel ebri que foguèt son premier succès internacionau en contant l'istoria d'un mètge assaiant de sauvar un yakuza tocat per la tuberculòsi. De mai, aqueu film li permetèt de descubrir l'actor Toshiro Mifune (1920-1997) que tenguèt regularament de ròtles importants dins sei films seguents.
De 1949 a 1950, Kurosawa sortiguèt quatre films que foguèron de succès a l'excepcion d’Escandòl que maucontentèt lo realizator eu meteis[20]. En revènge, sa darriera òbra dau periòde, Rashomon, es desenant considerat coma lo premier succès internacionau dau cinèma japonés[21][22]. En particular, ganhèt l'Oscar dau melhor film estrangier en 1952.
La reconoissença internacionala[modificar | modificar la font]
De 1952 a 1966, Kurosawa conoís un periòde de succès que li permetèron de venir un estar dau cinèma mondiau e d'influenciar fòrça realizators dins lo mond. Aquò comencèt amb Viure que cònta l'istòria d'un foncionari tocat per un cancèr qu'assaia de trobar un sens a sa vida[23]. Pasmens, Kurosawa chausiguèt un ton satiric per tractar son subjècte en plaça dau sentimentalisme. Dos ans pus tard, sortiguèt Lei Sèt Samorais qu'es sovent considerat coma lo melhor film de l'istòria dau japonés[24][25][26].
Lei tres films sortits après Lei Sèt Samorais son desenant considerats coma de classics, mai que rescontrèron un succès limitat a sa sortida[27][28]. Lo premier, Viure dins la paur de 1955, cònta l'istòria d'un industriau japonés que vòu emigrar en Brasil car aviá paur d'una ataca nucleara còntra Japon dins lo cas d'un conflicte dirècte entre Estatsunidencs e Sovietics. Foguèt la premiera revirada comerciala de Kurosawa. Lo segond, lo Castèu de l'aranha sortit en 1957, es una adaptacion de la pèça Macbeth jogada segon lei règlas dau teatre japonés. Remborsèt just just son budget. Enfin, la Baudralha, tanben comercializat en 1957, es una adaptacion d'una pèça de l'escrivan rus Maxim Gorki. Après aquelei reviradas economicas, Kurosawa reagiguèt amb La Fortalesa esconduda que foguèt un succès critic e popular e qu'inspirèt lo Star Wars de George Lucas[29][30].
Lo periòde hollywoodian[modificar | modificar la font]
Lei dificultats[modificar | modificar la font]
Lei darriers succès[modificar | modificar la font]
Darriers films e fin de vida[modificar | modificar la font]
L'òbra de Kurosawa[modificar | modificar la font]
Lei metòdes de trabalh[modificar | modificar la font]
L'escritura dau scenario[modificar | modificar la font]
Lo filmatge[modificar | modificar la font]
Lo montatge[modificar | modificar la font]
L'estil tecnic[modificar | modificar la font]
Lo racòrd dins l'aisse[modificar | modificar la font]
Lo racòrd dins lo movement[modificar | modificar la font]
Lo volet[modificar | modificar la font]
La musica[modificar | modificar la font]
Lei tèmas recurrents[modificar | modificar la font]
L'eròi[modificar | modificar la font]
La relacion mèstre-discípol[modificar | modificar la font]
La natura[modificar | modificar la font]
La violéncia[modificar | modificar la font]
Lei films principaus[modificar | modificar la font]
Rashomon[modificar | modificar la font]
Viure[modificar | modificar la font]
Lei Sèt Samorais[modificar | modificar la font]
Dersu Uzala[modificar | modificar la font]
Kagemusha, l'Ombra dau guerrier[modificar | modificar la font]
Ran[modificar | modificar la font]
Onors e guierdons[modificar | modificar la font]
Annèxas[modificar | modificar la font]
Filmografia[modificar | modificar la font]
- 1943 : La Legenda dau grand judo.
- 1944 : Lo pus bèu.
- 1945 : La Nòva Legenda dau grand judo.
- 1945 : Leis òmes que trepejèron la coa dau tigre.
- 1946 : Regrèti ren de ma jovença.
- 1947 : Un dimenge meravilhós
- 1948 : L'Àngel ebri
- 1949 : Duèl silenciós
- 1949 : Norainu Gos fòl
- 1950 : Shubun Escàndol
- 1950 : Rashomon Rashomon
- 1951 : Hakuchi L'Idiòt
- 1952 : Ikiru Viure
- 1954 : Shichinin no Samurai Los Sèt Samorais
- 1955 : Ikimono no Kiroku Viure dins la paur
- 1957 : Kumunosu-jo Lo Castèl de l'aranha idem Lo Sòli de sang
- 1957 : Donzoko Los Fonsals
- 1958 : Kakushitoride no San Akunin La Fortalesa amagada
- 1960 : Warui Yatsu hodo Yoku Nemuru Dormísson plan plan los poirits
- 1961 : Yojimbo Yojimbo idem Lo gardacòs
- 1962 : Tsubaki Sanjuro Sanjuro
- 1963 : Tengoku no Jigoku Entremièg cèl e infèrn
- 1965 : Akahige Barbarossa
- 1970 : Dodesukaden Dodes'kaden
- 1975 : Derusu Uzara Derzó Ozala
- 1980 : Kagemusha Kagemusha idem L'ombra del guerrièr
- 1985 : Ran Ran
- 1990 : Yume Sòmis
- 1991 : Hachigatsu no Kyoshiyoku Rapsodia d'agost
- 1993 : Madadayo Madadayo idem Lo Professor
Liames intèrnes[modificar | modificar la font]
Bibliografia[modificar | modificar la font]
Nòtas e referéncias[modificar | modificar la font]
- ↑ 1,0 et 1,1 (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, pp. 14-15.
- ↑ (en) Akira Kurosawa, Something Like an Autobiography, Vintage Books, 1983, pp. 5-7.
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, p. 16.
- ↑ (en) Akira Kurosawa, Something Like an Autobiography, Vintage Books, 1983, pp. 72-74 e 82.
- ↑ (en) Akira Kurosawa, Something Like an Autobiography, Vintage Books, 1983, p. 84.
- ↑ (en) Akira Kurosawa, Something Like an Autobiography, Vintage Books, 1983, pp. 89-93
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, p. 25.
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, pp. 29-30.
- ↑ (en) James Goodwin, Perspectives on Akira Kurosawa, Nòva York/Toronto, G. K. Hall, 1994, p. 40.
- ↑ (en) Akira Kurosawa, Something Like an Autobiography, Vintage Books, 1983, p. 103.
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, pp. 657-707.
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, p. 39.
- ↑ (en) Akira Kurosawa, Something Like an Autobiography, Vintage Books, 1983, pp. 121-123
- ↑ (en) Akira Kurosawa, Something Like an Autobiography, Vintage Books, 1983, pp. 135-137
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, pp. 135-137.
- ↑ (en) Donald Richie, The Films of Akira Kurosawa, Berkeley, University of California Press, 1999, pp. 24-25.
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, pp. 660-661.
- ↑ (en) Donald Richie, The Films of Akira Kurosawa, Berkeley, University of California Press, 1999, p. 37.
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, pp. 70-79.
- ↑ (en) Donald Richie, The Films of Akira Kurosawa, Berkeley, University of California Press, 1999, pp. 65-69.
- ↑ (en) Wheeler Winston Dixon e Gwendolyn Audrey Foster, A Short History of Film, Rutgers University Press, 2008, p. 203.
- ↑ (en) Catherine Russell, Classical Japanese Cinema Revisited, Bloomsbury Publishing, 2011.
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, pp. 155-167.
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, pp. 170-191.
- ↑ (en) Joan Mellen, Seven Samurai (BFI Classics), Londres, British Film Institute, 2002, p. 6.
- ↑ (en) Donald Richie, The Films of Akira Kurosawa, Berkeley, University of California Press, 1999, pp. 97-108.
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, pp. 214-223, 230-239 e 239-246.
- ↑ (en) Stephen Prince, The Warrior's Camera : The Cinema of Akira Kurosawa, Université de Princeton, 1999, pp. 142-149, 149-154 e 159-170.
- ↑ (en) Stuart Galbraith IV, The Emperor and the Wolf : The Lives and Films of Akira Kurosawa and Toshiro Mifune, Faber and Faber, 2002, pp. 253-264.
- ↑ (en) Donald Richie, The Films of Akira Kurosawa, Berkeley, University of California Press, 1999, pp. 134-139.