Vejatz lo contengut

Steven Spielberg

Modificar los ligams
Tièra de 1000 articles que totas las Wikipèdias deurián aver.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Spielberg en 2017

Steven Allan Spielberg (Cincinnati, Ohio, 18 de decembre de 1946)[1] es un director, scenarista e productor american, recebèt l'Òrdre de l'Empèri Britanic. La revista Forbes estima la valor neta de Spielberg a 3,1 miliards de dolars[2]. En 2006, la revista Premiere lo cita coma la figura mai importanta e influenta de l'industria del cinèma. Lo Time lo classifica coma una de las 100 personas pus importantas del sègle. A la fin del sègle XX, la revista Life lo nomena la persona mai influenta de sa generacion[3]. Dins una carrièra de quaranta ans, los filmes de Spielberg toquèron totes tipes de tèmas e genres. Los primièrs filmes de sciénciaficcion e aventuras, sovent per un public jove, son considerats coma un arquetipe de las superproduccions de Hollywood. Los ans seguents sos filmes abordèron de tèmas coma l'Olocaust, l'esclavatge, la guèrra e lo terrorisme.

Spielberg ganhèt l'Oscar del melhor director en 1993 per La lista de Schindler e en 1998 per Salvar lo soldat Ryan. Tres filmes de Spielberg, Jaws (1975), ET, l'extraterrèstre (1982), e Jurassic Park (1993), batèron los recòrds de dintrada.

Fondador de la societat de produccion Amblin Entertainment e cofondador dels estudios DreamWorks SKG, tanben creèt la Shoah Foundation Institute for Visual History and Education, amb l'objectiu de recolhir los testimònis de totes los subrevivents de la Shoah.

Biografia

[modificar | Modificar lo còdi]

Spielberg grandissiá dins la banlèga de Haddonfield (Nova Jersey) e Scottsdale (Arizona). Foguèt totjorn enfachinat per l'industria del cinèma e ja mainat faguèt pagar dintradas per sos filmes ostalencs alara que sa sorre vendiá espets de milh. A 12 ans acabèt sa primièra produccion scenarizada e amb actors. Un an aprèp, a l'edat de 13 ans, Spielberg ganhèt un prèmi per un filme de guèrra de 40 minutas que portava lo títol de Escape to Nowhere. En 1963, a 16 ans, sa produccion de 140 minutas nomenada Firelight, que pus tard s'inspirèt per a realizar Close Encounters of the Third Kind (Encontras amb lo tresen tipe), foguèt presentada al teatre e qu'amb ela ganhèt 100 $.

Aprèp que foguèt refusat a las escòlas de cinèma tradicionalas, Spielberg dintrèt a la California State University de Long Beach per estudiar l'anglés. Obtenguèt un Bachelor of Arts en anglés e estudièt lo cinèma.

Començament de sa carrièra professionala

[modificar | Modificar lo còdi]

Spielberg comencèt de se far remarcar per sas competéncias tecnicas e se fotgèt una reputacion. Dirigiguèt Joan Crawford dins l'episòdi The Eyes de la seria Night Gallery. Foguèt un dels tres episòdis pilòts d'aquela emission fantastica, jos la direccion de Rod Serling. Tanben dirigiguèt de serias nombrosas, subretot lo primièr episòdi de Colombo: Lo libre testimòni.

Produguèt Amblin', un filme de solament 24 minutas que lo faguèt lo director mai jove a obtenir un contracte amb l'estudio mai grand de Hollywood: Universal. Lo filme obtenguèt un prèst de 15 000 $ porgit per un amic. Amblin' ganhèt divèrses prèmis en diferents festivals e foguèt presentat al Festival de Cinèma d'Atlanta en 1969 e signèt un contracte de 7 ans per la division de la television. Aprèp aver passat 4 ans e aver dirigit una granda varietat de programas de television, dirigiguèt un filme a la television plen de suspens e nomenat Duèl, que foguèt aclamat tant per las criticas coma pel public. Finalament lo filme foguèt presentat als cinèmas.

En 1974, Spielberg optenguèt la realizacion de son primièr long metratge pel cinèma: Sugarland Express. Lo filme tracta d'una istòria vertadièra, conta l'aventura de dos marginalizats (interpretats per Goldie Hawn e William Atherton) e de son ostatge, perseguits per un desplegadament carnavalenc de policièrs e de jornalistas. Lo filme foguèt un fracàs total.

Jaws

[modificar | Modificar lo còdi]

Pasmens, la meteissa annada, Spielberg dintrèt efectivament dins l'industria del cinèma amb Jaws. Ne faguent lo director lo mai celèbre e important del monde. Dins los burèls de sos productors de Sugarland Express, Spielberg trobèt un manuscrit portant lo títol de Jaws, que significa «maissa» en anglés. Tornant a l'ostal, devorèt lo libre e decidiguèt de ne far l'adaptacion cinematografica. Malgrat lo fracàs de son fime precedent capitèt a reünir un prèst de dotze milions de dolars. Reüniguèt d'actors pauc coneguts a l'epòca (Robert Shaw, Richard Dreyfuss, Roy Scheider), e lo rodatge poguèt enfin començar. Las anecdòtas de rodatge de Jaws son nombrosas e pauc bendisentas: un rodatge laboriós de cent cinquanta cinc jorns, un dels tres peis-cans mecanics foncionava pas tojorn fòrça ben (es perqué se vei pauc lo terrible animal al començament del filme), los tecnicians voliàn solament que lo projècte s'acabèsse, e lo meteis pels actors, e Spielberg el meteis foguèt descoratjat, los capricis de la meteorologia e de l'ocean emmalissent las causas. A la fin d'aquel rodatge laboriós, la paur de l'aiga qu'aviá Spielberg se transformèt en una fòbia vertadièra.

Mas contra tota esperança, lo filme obtenguèt un succès superant. De fach, per las primièras projeccions d'un filme, despassèt cent milions de dolars per aténher finalament dos cents seissanta milions. Grand admirador d'Alfred Hitchcock, utilizèt per Jaws un metòde de presa de vistas creada pel mèstre de Vertigo: lo triple zoom invertit (la camara recuola sus un ralh pendent un rapid zoom endavant).

Close Encounters of the Third Kind

[modificar | Modificar lo còdi]

Aprèp lo succès de Jaws, Spielberg se lancèt dins un autre grand projècte, que somiava de realizar dempuèi longtemps. Se tracta d'una istòria d'extraterrèstres pacifics que desembarcan sus la Tèrra, per encontrar l'Òme. En 1977 dirigiguèt doncas Encontres de la tresena fasa, filme per que obtenguèt una nominacion a l'Oscar coma melhor director. Lo filme surfís sus l'onda de Star Wars, l'òbra es un succès comercial, lo public s'atropèla per veire aquel novèl filme de sciènciaficcion. Las interpretacions de Richard Dreyfuss e de François Truffaut, del qual Spielberg es admirador, venguèron culte.

Malgrat sos primièrs succèsses, Spielberg faguèt un fracas amb 1941, una comèdia sus la Segonda Guèrra Mondiala. Aprèp aquò se jonguèt amb son amic George Lucas per rodar Raiders of the Lost Ark (los cercaires de l'arca perdida), amb lo personatge de Indiana Jones jogat per Harrison Ford. Lo filme li donèt una autra nominacion a l'Oscar coma melhor director.


Tornant cap a la sciénciaficcion e l'exploracion de vida extratèrrestra, Spielberg dirigiguèt en 1982 ET, l'extratèrrestre, venguèt lo filme amb mai d'intrada del moment e un classic del cinèma, obtenguèt lo prèmi de la National Society of Film Critics coma melhor director e tanben de Los Angeles Film Critics Association Awards coma melhor director e melhor filme.

Primièrs filmes dramatics

[modificar | Modificar lo còdi]

Aprèp aver dirigit las seguidas d'Indiana Jones (Indiana Jones e lo temple maudit i Indiana Jones e la darrièra crosada), Spielberg dirigiguèt La color porpra en 1985 en responsa a aqueles que pensavan que poiriá pas dirigir un drama, filme ont comença la carrièra d'Oprah Winfrey. Malgrat que foguèt pas un succès comercial, recebèt 11 nominacions als Oscar e obtenguèt lo prestigiós prèmi Irving G. Thalberg en 1987 e lo prèmi Directors Guild of America.

En 1987 rodèt L'Empèri del Sol, Always (Per totjorn) en 1989, e Hook (Capitan Gafet) en 1991, totes aqueles filmes sens grand succès.

En 1993 Spielberg suspren lo monde amb Jurassic Park, una istòria de dinosaures creats per manipulacion genetica, e amb un filme en omenatge a Oskar Schindler, La lista de Schindler. Amb la primièra ganhèt 100 milions de dolars en solament nòu jorns, amb la segonda obtenguèt l'Oscar del melhor filme e del melhor director.

En 1997 Spielberg tornèt la segonda partida de Jurassic Park, Lo monde perdut: Jurassic Park, e tanben dirigiguèt Amistad, per que recebèt una nominacion al Glòbe d'Aur pel melhor director.

En 1998, dirigiguèt Saving Private Ryan, un drama jogat per Tom Hanks e Matt Damon, e lausat per sos imatges realistas del prat batalhièr. Recebèt un autre Oscar coma melhor director.

En 2001 dirigiguèt Artificial Intelligence: AI, amb Jude Law e Haley Joel Osment, filme basat sus la possibilitat que los robòts pòscan èsser tan reals que poirián aver la capacitat de ressentir coma los umans. En 2002 salguèt Minority Report, amb Tom Cruise, un autre filme ont se mescla la tecnologia del futur e la fantasia, ont la polícia pòt arrestar las personas abans que cometan los crimes.

En 2002 dirigiguèt Catch Me if You Can, amb Leonardo DiCaprio e Tom Hanks, basada sus l'istòria vertadièra d'un òme que frauda e engana totes amb divèrsas personalitats.

En 2005, Spielberg totjorn tan prolific rodèt l'adaptacion de La guèrra dels mondes, òbra de H. G. Wells, amb Tom Cruise coma personatge principal, e Dakota Fanning coma sa filha. Lo filme faguèt miranda.

Lo 23 de decembre de 2005 del meteis an, rodèt son filme pus ambiciós, Munich, relata las accions d'un dels escadrons de la mòrt enviats pel govèrn d'Israelian per venjar los assassinats dels atlètas olimpics en 1972. Malgrat sas originas josievas, lo director temptèt de mantenir la neutralitat. Aquela decision li valguèt de criticas de la Comunitat Josieva dels Estats Units d'America. Eric Bana ten lo ròtle principal d'Avner, lo cap de l'escadron de la mòrt, e per Daniel Craig, que joguèt James Bond. Per aquel filme, foguèt nomenat al prèmi Glòbe d'Aur e de l'Acadèmia de Hollywood, al Oscar, coma melhor director; sens pasmens capitar.

Produccions

[modificar | Modificar lo còdi]

Spielberg prodiguèt Poltergeist, Retorn cap al futur, The Flintstones, Casper, Men in Black, Deep Impact, per las mai conegudas.

Tanben produguèt de filmes d'animacion coma Tiny Toon Adventures e Animaniacs.

En mai de fondar sa pròpria productora (Amblin Entertainment), Spielberg fondèt DreamWorks SKG amb Jeffrey Katzenberg e David Geffen en 1994. Aquel estudio es responsable dels filmes coma American Beauty, Gladiator, Cast Away, Memòrias d'una geisha e lo fime d'animacion per ordenador Shrek, e mai.

Spielberg es tanben reconegut per sas accions de caritat per las organizacions de la Segonda Guèrra Mondiala e la Righteous Persons Foundation (que regropa divèrses projèctes josieus, especialament d'organizacions en memòria de l'Olocaust). Tanben fa partida de la Junta de Conselhièrs de l'Escola de Cinèma-Television de la Califòrnia State University.

Steven Spielberg es maridat amb l'actritz Cate Capshaw, que coneguèt pendent las audicions pel filme Indiana Jones e lo temple maudit.

Filmografia

[modificar | Modificar lo còdi]
  • 1959 - The Last Gun, direccion e montatge
  • 1961:
    • Escape to Nowhere, direccion, scenario e montatge
    • Battle Squad, direccion, scenario e montatge
  • 1964 - Firelight, direccion, scenario e montatge
  • 1967 Slipstream, inacabada, direccion e scenario[4]
  • 1969:
    • Amblin', direccion, scenario e montatge
    • Night Gallery, fragment Eyes
  • 1971:
    • Murder by the Book, episòdi de la seria de TV Colombo
    • Duel, direccion
  • 1972 - Something Evil, direccion e distribucion
  • 1973:
    • Ace Eli and Rodger of the Skies, scenario
    • Savage, direccion e montatge
  • 1974 - The Sugarland Express, direccion e scenario
  • 1975 - Jaws, direccion e distribucion (vòte)
  • 1977 - Close Encounters of the Third Kind (Encontra amb lo tresen tipe), direccion e scenario
  • 1978 - I Wanna Hold Your Hands, produccion
  • 1979 - 1941, direccion
  • 1980:
    • Used Cars, produccion
    • The Blues Brothers, distribucion
  • 1981

1982:

  • 1983 - Twilight Zone: The Movie, segonda istòria, direccion e produccion
  • 1984:
  • 1985:
    • The Goonies, produccion, scenario e montatge
    • Retorn cap al futur (Back to the Future), produccion
    • Amazing Stories, seria de TV, fins a 1987, produccion
    • Lo jove Sherlock Holmes (Young Sherlock Holmes), produccion
    • La color porpra (The Color Purple), direccion e produccion
  • 1986:
    • The Money Pit, produccion
    • An American Tail, produccion
  • 1987:
    • Harry e los Hendersons (Harry and the Hendersons), produccion
    • Innerspace, produccion
    • Three O'Clock High, produccion
    • Batteries not Included, produccion
    • L'Emperi del Solelh (Empire of the Sun), direccion e produccion
  • 1988:
    • Who Framed Roger Rabbit?, produccion
    • The Land Before Time, produccion
  • 1989:
    • Tummy Trouble, cort, produccion
    • Dad, produccion
    • Retorn cap al futur 2 (Back to the Future Part II), produccion
    • Indiana Jones a l'ultima crosada (Indiana Jones and the Last Crusade)
    • Always, direccion e produccion
  • 1990:
    • Joe contra lo volcan (Joe Versus the Volcano), produccion
    • Yume, produccion
    • Retorn cap al futur 3 (Back to the Future Part III), produccion
    • Roller Coaster Rabbit, cort, produccion
    • Gremlins 2: La novèla generacion (Gremlins 2: The New Batch), produccion
    • Aracnofobia (Arachnophobia), produccion
    • Tiny Toon Adventures, seria de TV, fins a 1992, produccion
  • 1991:
    • An American Tail: Fievel Goes West, produccion
    • A Wish for Things That Work, sèrie de TV, produccion
    • Hook, direccion
  • 1992:
    • It's A Wonderful Tiny Toons Christmas Special, produccion
    • Tiny Toon Adventures: How I Spent My Vacation, produccion
    • The Plucky Duck Show, seria de TV, produccion
  • 1993:
    • Trail Mix-Up, cort, produccion
    • Class of '61, produccion
    • Animaniacs, seria de TV, fins a 1998, produccion e scenario
    • Family Dog, seria de TV, produccion
    • Seaquest DSV, seria de TV, fins a 1995, produccion
    • We're Back! A Dinosaur's Story, productor
    • Jurassic Park, direccion e produccion
    • La lista de Schindler (Schindler's List), direccion e produccion
  • 1994:
    • Tiny Toon Adventures: Spring Break Special, produccion
    • Els Picapedra (The Flintstones), produccion
    • Yakko's World: An Animaniacs Singalong, produccion
    • Tiny Toons Spring Break, produccion
    • I'm Mad, produccion
    • ER, seria de TV, produccion
  • 1995:
    • Casper, produccion
    • Pinky and the Brain, seria de TV, fins a 1998, produccion
    • Freakazoid!, serie de TV, fins a 1997, produccion
    • Balto, produccion
    • Tiny Toon Adventures: Night Ghoulery, produccion
    • A Pinky & the Brain Christmas Special, produccion
    • The Dig, scenario
    • Your Studio and You, distribucion
  • 1996:
  • 1997:
    • Men in Black, produccion
    • The Lost Children of Berlin, produccion
    • El monde perdut: Parc Juràssic (The Lost World: Jurassic Park), direccion e distribucion
    • Amistad, direccion e produccion
  • 1998:
  • 1999:
    • The Haunting, produccion
    • The Unfinished Journey, cort documentari
  • 2000:
    • A Holocaust Szemei, documentari, produccion
    • Shooting War, produccion e montatge
  • 2001:
    • Semper Fi, produccion
    • Shrek, produccion
    • Evolucion (Evolution), produccion
    • Parc Jurassic III, Jurassic Park III, produccion
    • Band of Brothers, mini seria de TV, produccion
    • We Stand Alone Together, documentari, produccion
    • Vanilla Sky, distribucion
    • Artificial Intelligence: A.I., direccion, produccion e scenario.
  • 2002:
    • Broken Silence, mini seria documentària de TV, produccion
    • Price for Peace, documentari, produccion
    • Men in Black II, produccion
    • Taken, mini seria de TV, produccion
    • Minority Report, direccion
    • Catch Me if You Can, direccion e produccion
  • 2003 - Burma Bridge Busters, documentari, produccion
  • 2004:
    • Voices from the List, documentari, produccion
    • The Terminal, direccion e produccion
  • 2005:
  • 2006:
  • 2007:
  • 2008:
    • Indiana Jones e lo reialme del crane de cristal]] (Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull), direccion
    • Eagle Eye produccion
  • 2009:
  • 2011:

Prèmis

[modificar | Modificar lo còdi]

Oscars

[modificar | Modificar lo còdi]
An Categoria filme Resultat
2006 Oscar del melhor filme Letters from Iwo Jima Candidat
2005 Oscar del melhor filme Munich Candidat
2005 Oscar del melhor director Munich Candidat
1998 Oscar del melhor filme Saving Private Ryan Candidat
1998 Oscar del melhor director Saving Private Ryan Ganhant
1993 Oscar del melhor filme La lista de Schindler Ganhant
1993 Oscar del melhor director La lista de Schindler Ganhant
1985 Oscar del melhor filme La color porpra Candidat
1982 Oscar del melhor filme ET, l'extraterrèstre Candidat
1982 Oscar del melhor director ET, l'extraterrèstre Candidat
1981 Oscar del melhor director Lo aventurièrs de l'arca perduda Candidat
1977 Oscar del melhor director Encontres del tresen tipe Candidat


Glòbes d'Aur

[modificar | Modificar lo còdi]
An Categoria filme Resultat
2005 Glòbes d'Aur pel melhor director Munich Candidat
2001 Glòbes d'Aur pel melhor director Artificial Intelligence: A.I. Candidat
1998 Glòbes d'Aur pel melhor director Saving Private Ryan Ganhant
1997 Glòbes d'Aur pel melhor director Amistad Candidat
1993 Glòbes d'Aur pel melhor director La lista de Schindler Ganhant
1985 Glòbes d'Aur pel melhor director La color porpra Candidat
1982 Glòbes d'Aur pel melhor director ET, l'extraterrestre Candidat
1981 Glòbes d'Aur pel melhor director Los aventurièrs de l'arca perduda Candidat
1977 Glòbes d'Aur pel melhor director Encontres del tresen tipe Candidat
1975 Glòbes d'Aur pel melhor director Jaws Candidat

Referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. ↑ Joseph McBride, Steven Spielberg, ed Faber and Faber, 1997 ISBN 0571191770 p37
  2. ↑ [http://www.forbes.com/lists/2007/10/07billionaires_Steven-Spielberg_4XKR.html}Steven Spielberg ranks 287 on The World's Billionaires 2007
  3. ↑ [1] The 50 most influential baby boomers: Top 10
  4. ↑ Every Steven Spielberg Movie Ranked from Worst to Best

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Steven_Spielberg&oldid=2424931 »