Sent Oupise
Vilatge d'Occitània |
Sent Ilpize
Saint-Ilpize | ||
---|---|---|
Sent Ilpize e Vilanòva d'Alèir. | ||
Geografia fisica | ||
Coordenadas | 45° 11′ 48″ N, 3° 23′ 17″ E | |
Superfícia | 11,81 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
763 m 480 m 432 m | |
Geografia politica | ||
País | Auvèrnhe | |
Parçan | Brivadés | |
Estat | França | |
Region 84 |
Auvèrnhe Ròse Aups | |
Departament 43 |
Naut Léger | |
Arrondiment 431 |
Briude | |
Canton 4311 |
País de Lafaieta (La Vòuta davant 2015) | |
Intercom 244300216 |
CC de Briude Sud Auvernhe | |
Cònsol | Martine Defay (2020-2026) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2018) |
188 ab. 193 ab. | |
Densitat | 16 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Còde postal | 43380 | |
Còde INSEE | 43195 |
Sent Oupise[1] (Saint-Ilpize en francés) z-es una comuna auvernhassa situada dins lo departament del Naut Léger e la region d'Auvernhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvernhe.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]Le vilatge es situat dins la nauta val d'Alèir, en Brivadés.
Comunas vesinas
[modificar | Modificar lo còdi](3,0 km)
(4,9 km)
(5,5 km)
Sant Cirgue
(5,7 km)
(5,8 km)
Perimètre delh territòri
[modificar | Modificar lo còdi]Toponimia
[modificar | Modificar lo còdi]Las fòrmas ancianas son Castrum S. Illidii (compréner Ilpidii) en 1238, Castrum de S. Ilpidio en 1262, S. Alpisius en 1262, Seint Ulpise en 1327, Sent Olpizi, Saint Eolpizi en 1339, Castrum de S. Ulpisio en 1362, Prioratus S. Ylpidii en 1365, S. Ulplise en 1379, Le Chastel de S. Ylipide en Auvergne en 1380, Ecclesia B. Mariæ Magdalenæ S. Ylpidii en 1387, Castrum S. Ulpidii en 1392, S. Ulpize en 1401, S. Aupize alh secle XV, Ecclesia B. Mariæ Magdalenæ villæ S. Ilpidii en 1467, S. Ilpise en 1511, S. Aulpige en Alvergnhe en 1566, S. Elpize en 1699, Roc-Libre en 1793 [2]. En 1953, l'escrivan Enric Gilbèrt donèt la forma Sent Oupize dens un recuelh de novèlas[3][1].
Estent escrit dins una forma non codificadade la grafia classica, mas que manteniá l'usatge classic de las vocalas, las letras <ou> i devon representar un diftong, benlèu [uw] o [ɔw], e non pas la vocala [u].
En realitat, la fòrma orala aproximativa z-es [sentu'pizə] o [santu'pizə] (la contributritz pus solida, de Mercuèr) [4].
Opise representa lo nom grècolatin Elpidius, onorat a Briude, qu'èra lo setzeime avesque de Lion [5].
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]En 1789, Sant Opise qu'èra una senhoriá qu'aperteniá alhs daufins d'Auvernhe e que relevava en fèu delhs chanonges comtes de Briude e, en rèirefèu, delh duchat d'Auvernhe; dependiá de la província d'Auvernhe, de l'eleccion e subdelegacion de Briude e delh ressòrt delh presidial de Riam. Sa gleisa parochala, diocèsi de Sant Flor e archipreirat de Briude, èra delh vocable de Santa Maria Magdalena. L'abat de Pebrac presentava a la cura [2].
En 1822, Sant Opise saguèt la segonda comuna en populacion de l'arrondiment de Briude.
En 1845, una part delh territòri communal chamgèt per formar la municipalitat de Vilanòva d'Alèir[6].
- Son nom semble lui venir de Saint Ilpide, ermite en Gévaudan au Modèl:IIIe siècle.
- Le château de Saint Ilpize fut propriété des Dauphins d'Auvergne.
Au Moyen Âge ce château représente une importante Châtellenie. Saint Ilpize fait partie du réseau des treize bonnes villes d'Auvergne. En 1424 Blanche Dauphine, héritière de la seigneurie, épouse de Jean de Lespinasse. En 1480 la propriété passera à la maison d'Amboise, puis au sègle xvi dans celle de la Rochefoucauld-Langeac.
- Par lettres patentes, le roi louis XI (1423-1483) autorise, en avril 1467, l'établissement d'un marché et de trois foires à Saint Ilpize[7].
- En 1500, dans l'enceinte seule des murs de Saint-Ilpize, on comptait cinq cents feux.
- Au cours de la période révolutionnaire de la Convention nationale (1792-1795), la commune a porté le nom de Roc-Libre[6].
- En 1822, Saint-Ilpize, est la seconde commune en population de l'arrondissement de Brioude (Modèl:Num)
- En 1845, une partie du territoire communal est cédé pour former la commune de Vilanòva d'Alèir[6].
Administracion
[modificar | Modificar lo còdi]Demografia
[modificar | Modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 179 | 2 384 | 2 532 | 2 579 | 2 487 | 2 401 | 2 332 | 1 206 | 1 179
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 126 | 1 207 | 1 211 | 1 008 | 1 000 | 1 002 | 979 | 974 | 856
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
816 | 725 | 650 | 550 | 469 | 433 | 390 | 309 | 277
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
259 |
209 |
183 |
188 |
207 |
205 |
186 |
184 |
181 193 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
180 191 |
176 187 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
- En 2018 la populacion èra de 188 abitants e la densitat èra de 15,92 ab/km².
Luòcs e monuments
[modificar | Modificar lo còdi]Personalitats ligadas amb la comuna
[modificar | Modificar lo còdi]Veire tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ 1,0 et 1,1 Roux, J. (2020). De la renaissance d'une langue occitane litteraire en Auvergne au début du XXe siecle, au travers des oeuvres de Benezet Vidal et Henri Gilbert.. (Doctoral dissertation, Université Paul Valéry - Montpellier III).
- ↑ 2,0 et 2,1 Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire topographique... de la Haute-Loire, 1907, p. 253 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f302.item
- ↑ Gilbert, H. (1953). Lis contaires delh covize: Contes en langue d'Oc
- ↑ Enquèsta delh contributor en 2024
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 604
- ↑ 6,0 6,1 et 6,2 Saint-Ilpize sur le site Des villages de Cassini aux communes d'aujourd'hui de l'EHESS, consulté le 20 juillet 2012.
- ↑ http://books.google.fr/books?id=FZfHoyI8BKwC&pg=PA566 Lettres patentes de Louis XI, Amboise, avril 1467, Ordonnances des rois de France de la troisième race, tome XVI, p.566