Vejatz lo contengut

Alègre (Auvèrnhe)

Aqueste article es redigit en auvernhat.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vilatge d'Occitània
Alègre
Allègre
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La Pòrta de Monsieur, entrada sud de la muralha exteriora delh chastèl
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 45° 12′ 01″ N, 3° 42′ 45″ E
Superfícia 23,57 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
1 172 m
1 040 m
880 m
Geografia politica
País Velai Armas de Velai Armas de Lengadòc Lengadòc
Estat Bandièra de França França
Region
84
Auvèrnhe Ròse Aups
Departament
43
Naut Léger Armas deu Departament de Naut Léger
Arrondiment
432
Lo Puèi de Velai
Canton
4301
Plana delh Naut Velai granitic (chapluòc delh canton d'Alègre davant 2015)
Intercom
244300240
CA delh Puèi de Velai
Cònsol Gilbert Meyssonnier
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
884 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

902 ab.
Densitat 40,69 ab./km²
Autras informacions
Gentilici alegrà(t ?, s ?)
Còde postal 43270
Còde INSEE 43003

Alègre[1] (Allègre en francés) z-es una comuna de Velai o d'Auvèrnhe, situada dins lo departament del Naut Léger e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

Comunas vesinas

[modificar | Modificar lo còdi]
Distanças e posicion relativa
Distanças e posicion relativa
Alègre Alègre
Població amb 411 habitants (2000)Monlet
(2,4 km)
Població amb 373 habitants (2000)Vernassal
(5,5 km)
Població amb 93 habitants (2000)Josat
(8,0 km)


Perimètre delh territòri

[modificar | Modificar lo còdi]

Las fòrmas ancianas son In pago Vellaico, in vicaria de Vetula Civitate, in loco...Grazaco, en latin, en 946, Graziacum, en latin, vas 1090, Grasac, en 1142, Gradac, en 1144, Grasacum, en latin, en 1164, Alegre, vas 1217, Fraternitas de S. Agracio apud Alegrium, en latin, en 1222, Ecclesia de Grazat, en 1263, Allegrium, en 1288, La paroisse d'Aleigre, en 1398, Allègre, en 1439, Allegrium, en 1484, Le lieu de Grazat, faulxbourgs d'Alegre, en 1567, Alaigre, en 1620.
La prononciacion aproximativa a Josat z-es [a'vɛgɾə] [2]. Grasac èra lo nom de la vila e dels barris, Alègre del chastèl [3].
Lo prumèir nom, Grasac, dispareissut, prononciat [gra'zat] tanlèu lo sègle XII, ven del nom latin d'òme Gratius, ambelh sufixe -acum [latinizacion delh sufixe gallés -ācon]. Lo sens delh nom del chastèl, Alègre, es « de jòi, gait »; aquò's un nom de persona (de senhor) [4]. Alègre, ancianament Grasac, èra probablament una anciana granda proprietat antica qu'aviá per mèstre Gratius.

Las fòrmas ancianas son Menteiras en 1259, Mansus de Menteyras en 1311, Menteriæ en 1323, Mentieres (mapa de Cassini, alh secle XVIII) [5].
Aquò's un nom comparable a Mentèira, près de Sant Flor. Menteira(s) ven delh latin mentha, « menta », e delh sufixe -aria,[6] o de lors resultats, un luòc ont i a de menta (o benleu de mentastre ?). Lo plural, constant, a una foncion collectiva.

Las fòrmas ancianas son Sassac en 1222 e 1263. I a d'autres Sassac en Naut Léger, dont un a Chaumelh, escrit Cessac en 1311 [7].
Sassac poiriá èsser l'equivalent de Cessac (Gironda), explicable pelh nom gallic d'òme *Cessos o Cissos, ambelh sufixe -acum [8],[9].
Segon Joan Arçac, l'etime seriá Sattiacum, de Sattius, amb redoblament delh radical latin satis [« pro »] o delh gallic satio [sufisença, richessa, benlèu tropa ? [10]] [11].

  • En 1789, Alègre èra de la província d'Auvèrnhe, de l'eleccion e subdelegacion de Briude e del presidial de Riam. Sa glèisa parochala, diocèsi del Puèi de Velai e archipreirat de Sant Pàulhan, èra dedicada a Sant Martin; l'avesque presentava a la cura [3].
  • Alègre èra qualificat de segonda baroniá d'Auvèrnhe; las chastelaniás de Chaumelh sobeiran, de Combret, de Las Inhas, de Sant Just e de Vialanòva (quenha ?) ne'n dependián. Lo 30 de julhet de 1576, saguèt erigida en marquesat. Peatge suprimit per arrèst delh Conselh lo 26 d'octobre de 1744 [3].
  • En 1825, la comuna de Foraine-d'Allègre (en francés) saguèt annexada a Alègre [12]. Probable que la comuna se limitava a la vila davant 1825, o pas gaire mai.

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista delhs cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2014 (2026) Gilbert Meyssonnier    
març de 2008 2014 Jean-Luc Fraisse    
març de 2001 2008 Robert Baylot divèrs dreita  
davant 1988 ? Rémi Taulelle    
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Davant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra delh canton d'Alègre (chapluòc); es avòra delh canton de la Plana del Naut Velai granitic.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 959, totala: 974

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
997 885 897 1 050 2 033 1 990 2 048 1 995 1 960

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 806 1 747 1 802 1 674 1 732 1 844 1 695 1 851 1 720

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 777 1 681 1 726 1 503 1 452 1 451 1 447 1 371 1 378

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
1 487
1 512
1 459
1 313
1 176
1 007
1 008
1 008
1 008
1 033
2009 2010
996
1 020
987
1 010
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 884 abitants e la densitat èra de 37,51 ab/km².

Demografia Foraine-d'Allègre (nom francés)

[modificar | Modificar lo còdi]
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): , totala:

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
604 584 659 679 - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008




Cercar
Cercar
Cercar
Cercar
Cercar
2009 2010
Cercar
Cercar
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • Lo n° INSEE es estat chamjat per de las rasons practicas.

Luòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]
Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Personalitats ligadas amb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Institut d'Estudis Occitans, Comission Toponimica Occitana, Luòcs, basa de donadas de toponimia occitana. Cèrca «Alègre (Auvèrnhe)».
  2. Enquèsta delh contributor en 2024
  3. 3,0 3,1 et 3,2 Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire topographique... de la Haute-Loire, 1907, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f52.image Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 3
  4. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 11
  5. Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire topographique... de la Haute-Loire, 1907, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f225.image Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 176
  6. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 450
  7. Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire topographique... de la Haute-Loire, 1907, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f314.image Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 265
  8. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 163
  9. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 113, 292 e 335
  10. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 267
  11. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 162
  12. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=450