Gavaudan
Gavaudan[1] o Gevaudan (en occitan ancian: Gavaldan[2] o Javaldan[3]) es un país occitan situat dins lo Massís Central. Lo departament de Losera li correspond gaireben mas i cal tirar l'ancian canton de Maruèis e i ajustar lo de Saug en Naut Léger e qualques comunas d'Ardecha. Son nom li ven de la tribu celtica dels gabals. Lo gentilici es gavaudanés -esa o gevaudanés -esa.
Istòria
[modificar | modificar lo còdi]Gavaudan e Losera an de termièras particularament establas dins l'istòria: lo territòri dels Gabals devenguèt la ciutat romana del meteis nom que devenguèt l'avescat de Mende e a la Revolucion Francesa lo departament de Losera.
Geografia
[modificar | modificar lo còdi]S'unitat i a dins las termièras istoricas, lo país es particularament variat e compartimentat. Destriem las regions seguentas:
Aquelas doas regions forman lo Naut Gavaudan tanben nomenat "Montanha".
- Los causses: lo Causse Mejan e lo Causse de Sauvatèrra
- Las Cevenas
Aquelas tres regions forman lo Bas Gavaudan (mai se lo mot es plan pauc emplegat e l'identitat gavaldanesa pus fosca)
Entre aquelas regions se tròban
- Lo Mont Losera e la montanha del Golet
- La Val d'Òlt ont se tròba la capitala Mende
Caduna d'aquelas regions es plan tipada e las lors termièras "culturalas" o "geograficas" correspondon pas a las termièras istoricas de Gavaudan. Aital Aubrac es a l'encòp en Gavaudan, Roergue e Auvèrnha, las Cevenas en Gavaudan, Vivarés e Cevenas Gardesas.
Nòtas
[modificar | modificar lo còdi]Referéncias
[modificar | modificar lo còdi]- ↑ ALIBÈRT Loís, 1935, Gramatica occitana (reedicion de 1976, Montpelhièr: Centre d'Estudis Occitans), p. 449 e passim.
- ↑ «Gavaldan». Equipa projècte Talamus, Edicion critica numerica del manuscrit AA9 dels Archius municipals de Montpelhièr dit lo Pichòt Talamus. Universitat Pau Valèri-Montpelhièr III. [Consulta: 8 de decembre de 2023]
- ↑ Philippe OLIVIER, 2009, Dictionnaire d'ancien occitan auvergnat, Mauriacois et Sanflorain (1340-1540), Tübingen: Max Niemeyer Verlag, p. 302b e passim