1887

1887
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Ans : 1884 1885 1886  1887  1888 1889 1890 Decennis : 1850 1860 1870  1880  1890 1900 1910 Sègles : Sègle XVIII  Sègle XIX  Sègle XX Millennis : Millenni I  Millenni II  Millenni III Cronologia mesadièra : Gen - Feb - Mar - Abr - Mai - Junh Julh - Ago - Set - Oct - Nov - Dec Cronologias tematicas : Arquitectura • Automobila • Camins de fèrre • Drech • Fotbòl • Literatura • Musica • Sciéncia • Sociologia • Espòrt • Teatre Autres calendièrs : Roman • Chinés • Gregorian • Ebrieu • Indó • Musulman • Persan • Republican

Aquesta pagina concernís l'an 1887 del calendièr gregorian.

Eveniments

França

• 11 de genièr - Lo mètge Joseph Grancher defend lo tractament creat per Louis Pasteur contra la ràbia a l'Acadèmia Nacionala de Medecina de França.
• 27 de genièr - París (França): començan las òbras de la Torre Eiffel.

Euròpa

• 4 de març - Gottlieb Daimler presenta la sieuna primièra automobila.
• 21 de junh - Celebracion del Jubilèu d'Aur del reinatge de Victoria del Reialme Unit.
• 26 de julhet - L. L. Zamenhof publica lo primièr libre en esperanto: Unua Libro

Mond

• 20 de genièr - Començament d'una expedicion en Africa per Stanley e Stairs destinada a portar d'ajuda a Mehmed Emin Pasha.
• Abril - Partença de Bamako de l'expedicion de Binger en naut Nigèr e en Còsta d'Evòri (1887-1889).
• 6 de junh - Depaus de la marca Coca-cola als Estats Units.
• 1 d'octobre - Lo Reialme Unit ocupa Balochistan.
• 11 de novembre - Estats Units: a Chicago executan 4 obrièrs anarquistas que lutavan per la jornada de 8 oras.
• 31 de decembre - Lo govèrn de Colómbia signa un concordat amb la Glèisa Catolica Romana. Aquela signatura revèla l'orientacion nòva e conservadora de Colómbia : lo liberalisme e lo federalisme son pauc a pauc abandonats del temps que s’aumentan los poders presidencials.
• Iemèn - Adèn ven un protectorat anglés.
• Se crèa l'Union Indochina.
• Japon annèxa Iwo Jima.

Africa

Etiopia

Representacion italiana de la batalha de Dogali.

En genier, tiera de combats lòng dei frontieras nòrd e orientala. Au nòrd, leis Etiopians deguèron protegir lo Plan Etiopian e Tigre còntra una invasion italiana. Lei combats se concentrèron a l'entorn dau fòrt de Saati onte leis Italians se fortifiquèron e rebutèron aisament leis atacas de l'armada imperiala que teniá pas d'artilhariá capabla de destrurre lei defensas adversas. Lo 25 de genier, un assaut s'acabèt per de centenaus de victimes dins lei rengs etiopians. En revènge, l'endemans, una colona italiana suspresa foguèt anientada a Dogali.

Après aquelei combats, de negociacions acomencèron mai mau capitèron en causa deis exigéncias italianas. Dins lei fachs, leis operacions s'arrestèron. Leis Italians renforcèron la garnison de Saati e lo negus Yohannes IV reüniguèt una gròssa armada (80 000 òmes) mai foguèt obligat de la dirigir vèrs la frontiera occidentala menaçada per lei Sodanés. Maugrat lo retirament dei fòrças imperialas, leis Italians quitèron pas sei fortificacions car èran encara en inferiotat numerica.

Enterin, a l'èst, lo senhor Menelik de Choa ganhèt l'importanta batalha de Chelengo que li permetèt de conquistar la vila de Harrar, enemic ancian d'Etiopia. Dins lo corrent deis annadas seguentas, s'ocupèt de pacificar lo rèsta de l'Emirat de Harrar.

Asia

China

Venguda deis aigas catastrofica dau Fluvi Jaune que rompèt sei levadas lo 28 de setembre après plusors jorns de precipitacions fòrça importantas. La premiera rompedura se debanèt probablament dins la region de Huayankou e entraïnèt l'afondrament dau sistèma de levadas locau. Aquò causèt finalament una inondacion giganta dau nòrd de China (aperaquí 130 000 km² tocats) que tuèt entre 900 000 e 2 000 000 d'abitants.

Arts

• 5 de febrièr - Primièra presentacion de l'opèra Otelo, de Giuseppe Verdi, a Milan, Itàlia.

Sciéncias e tecnicas

• Descobèrta de l'electromagnetisme per Heinrich Hertz

Energia

Depaus d'un brevet per una turbina idraulica novèla creada per l'inventor estatsunidenc Leston Allen Pelton (1829-1908). Èra un melhorament de la turbina Francis ben adaptat per lei cascadas de mai de 200 mètres d'autor.

Regardant lo desvolopament de maquinas industrialas electricas, la descubèrta dei camps magnetics viradís per Galileo Ferraris (1885) trobèt una aplicacion importanta ambé lo premier depaus d'un brevet pertocant una maquina asincròna per l'engenhaire serbo-estatunidenc Nikola Tesla (1856-1943).

Fotografia

Invencion dau flash per permetre la produccion d'un lume intens capable d'illuminar un subjècte. Fins ais ans 1930, l'idèa èra d'utilizar la lutz producha per la combustion d'una pichona quantitat de magnèsi. Pasmens, aquò èra relativament perilhós car lo magnèsi es una substància fòrça inflamabla. Autre problema – au nivèu fotografic – l'entraïnament de la combustion èra manuau, çò qu'èra pas totjorn precís.

Medecina

Premier enregistrament d'un electrocardiograma uman per lo Britanic Augustus Désisé Walter (1856-1922).

Naissenças

• 28 de genièr - Arthur Rubinstein, pianista polonés (m.1987)
• 10 de febrièr - John Franklin Enders, scientific american, Prèmi Nobel de Fisiologia o Medecina (m.1985)
• 12 de febrièr - Edelmiro Julián Farrell, president d'Argentina (m. 1980)
• 5 de març - Heitor Villa-Lobos, compositor brasilièr (m.1959)
• 23 de març - Juan Gris, pintor espanhòl (m.1927)
• 10 d'abril - Bernardo Houssay, fisiologista argentin, Prèmi Nobel (m.1971)
• 31 de mai - Saint-John Perse, escrivan e diplomata francés, Prèmi Nobel de Literatura (m.1975)
• 7 de julhet - Marc Chagall, pintor rus (m.1985)
• 22 de julhet - Gustav Hertz, fisician alemand, Prèmi Nobel (m.1975)
• 28 de julhet - Marcel Duchamp, artista francés (Dadaisme) (m.1968)
• 8 d'agost - Shmuel Yosef Agnon, escrivan israelian, Prèmi Nobel (m. 1970)
• 12 d'agost - Erwin Schrödinger, fisician alemand, Prèmi Nobel (m.1961)
• 22 d'agost - Lutz Graf Schwerin von Krosigk, primièr ministre d'Alemanha (m. 1977)
• 1 de setembre - Blaise Cendrars, escrivan soís (m.1961)
• 13 de setembre - Lavoslav Ružička, quimista croat, Prèmi Nobel (m.1976)
• 5 d'octobre - René Cassin, jutge francés, Prèmi Nobel de la Patz (m.1975)
• 24 d'octobre - Victoria Eugenia de Battenberg, princessa britanica (m.1969)
• 31 d'octobre - Chiang Kai-shek, president de Taiwan (m.1975)
• 19 de novembre - James Batcheller Sumner, quimista american, Prèmi Nobel de Quimia (m.1955)
• 23 de novembre - Boris Karloff, actor britanic (m.1967)

Decèsses

• 27 de febrièr - Aleksandr Borodin, compositor e quimista rus (n.1833)
• 8 de mai - Lorenzo Batlle y Grau, president d'Uruguai (n. 1810)
• 29 de julhet - Agostino Depretis, primièr ministre d'Itàlia (n. 1813)
• 17 d'octobre - Gustav Kirchhoff, fisician alemand (n.1824)
• Armand Duportal - fondator del jornal l'Emancipation (1848) (n. 1814)