Lo Rove
|
Vila d'Occitània | 
|
|
Lo Rove | ||
|---|---|---|
 | ||
| Calanca de Niolon. | ||
| ||
| ||
| Geografia fisica | ||
| ||
| Coordenadas | 43° 22′ 09″ N, 5° 15′ 01″ E | |
| Superfícia | 22,97 km² | |
| Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
263 m 150 m 0 m | |
| Geografia politica | ||
| País | Provença  | |
| Estat |  França | |
| Region 93 |
Provença Aups e Còsta d'Azur  | |
| Departament 13 |
Bocas de Ròse  | |
| Arrondiment 134 |
Istre | |
| Canton 1348 |
Castelnòu-Còsta Blu | |
| Intercom 241300391 |
Marseille Provence Métropole | |
| Cònsol | Georges Rosso (2014-2020) | |
| Geografia umana | ||
| Populacion Populacion totala (2018) |
5 137 ab.  5 184 ab. | |
| Densitat | 198,39 ab./km² | |
| Autras informacions | ||
| Gentilici | rovenencs | |
| Còde postal | 13740 | |
| Còde INSEE | 13088 | |
| www.lerove.fr | ||
.svg)
Lo Rove (Le Rove en francés) es una comuna provençala situada dins lo departament dei Bocas de Ròse e la region de Provença-Aups-Còsta d'Azur. Creada en 1835 a partir de la scission de la comuna de Ginhac, es un vilatge agricòla e periurban situat dins lei còlas de la Còsta Blava. Es famós per son fromatge, la brossa dau Rove, e per la raça de cabra utilizada per o produrre.
Geografia[modificar | modificar la font]
Lo Rove se situa lòng de la Còsta Blava sus lo pendís meridionau de la Cadena de l'Estaca entre l'Estanh de Bèrra au nòrd, Lo Martegue a l'oèst, la Mar Mediterranèa au sud e Marselha a l'èst. S'estend dins una zòna de còlas mai ò mens traversudas. Lo litorau es principalament constituit de bauç que pòdon agantar plusors desenaus de mètres d'autor. A l'excepcion d'un pichon pòrt situat dins la calanca de Niolon, es quasi impracticable. Lo clima es de tipe mediterranèu amb d'ivèrns doç e d'estius cauds e eissuchs. Es marcat per una certana ariditat e per l'influéncia dau magistrau que bofa regularament dempuei lo nòrd-oèst. Coma per leis autrei vilas de la region, la vegetacion dominanta es constituida de garriga e de pineda.
Istòria[modificar | modificar la font]
La preséncia umana es relativament anciana sus lo territòri de la comuna. En particular, vèrs 1650 avC, un abitat fortificat de l'Edat dau Bronze foguèt establit au camp de Laure. Situat a la cima d'un promontòri, assostèt una pichona comunautat agricòla que dispausava ansin d'un bòn ponch de vista sus lo plan litorau dau sud de l'Estanh de Bèrra. Lo barri doble que protegissiá l'accès au vilatge es, segon lei conoissenças actualas, lo barri pus ancian identificat en Occitània.
Durant leis epòcas seguentas, d'autrei vilatges fortificats s'establiguèron dins lei còlas de la partida septentrionala dau territòri rovenenc. Lo pus conegut es l'oppidum de la Campana. Fondat durant lo sègle III avC, formava benlèu un ensemble comun amb l'oppidum de Tèsta Negra, situat dos quilomètres au nòrd. Plaçat lòng d'una rota d'accès importanta a Marselha, fasiá probablament partida dau domeni de la vila. Aquò permetriá d'explicar sa destruccion per lei tropas de Juli Cesar durant lo sètge de Marselha en 49 avC.
Après aqueleis eveniments, l'istòria dau territòri rovenenc es mens coneguda. L'endrech foguèt integrat dins la senhoriá de Marinhana. L'existéncia dau vilatge actuau es atestada au sègle XIII mai es probablament pus vièlha. En 1350, lei Templiers establiguèron una comandariá a Sant Michèu de Ginhac. A la Revolucion Francesa, Lo Rove, vilatge pauc poblat, foguèt integrada dins la comuna de Ginhac amb En Suá la Redona. Venguèt una comuna independenta en 1835.
Durant lo sègle XIX, Lo Rove demorèt un vilatge pichon amb una activitat centrada sus l'agricultura e lo norrigatge. Es ansin citat dins una dei cançons de Victor Gelu. Anomenada Lei nòvis rovenencs, lei gents dau Rove i representavan, segon l'autor, lei pastres de l'Arcadia de la mitologia marselhesa. Durant aqueu periòde, l'exòdi rurau entraïnèt una demenicion de la populacion que passèt de 836 abitants en 1836 a 485 en 1936. La construccion de fortificacions importantas destinadas a protegir lo pòrt de Marselha, coma lo fòrt de Niolon, empachèron pas aqueu declin.
Pasmens, amb l'industrializacion de la region, la demografia aumentèt tornarmai a partir deis ans 1950. Tre 1962, 1 162 estatjants èran recensats. Quasi continua dempuei aquela data, l'aumentacion de la populacion es sostenguda per lo desvolopament dau periurbanisme. Ansin, la populacion rovenenca passèt 5 000 abitants a la fin deis ans 2010.
Cultura[modificar | modificar la font]
Arquitectura e arqueologia[modificar | modificar la font]
Lo patrimòni arquitecturau e arqueologic rovenenc es constituit de monuments e de sites que datan d'epòcas variadas. Sei quatre elements pus importants son lo camp de Laure, l'oppidum de la Campana, lo tunèu dau Rove e lo fòrt de Niolon. Lo premier es un abitat fortificat de l'Edat dau Bronze que presenta la particularitat d'assostar lei vestigis dau barri pus ancian d'Occitània. Lo segond es un oppidum celtoligur dau periòde preroman. Pasmens, dins lei dos cas, lei vestigis visibles son pauc impressionants.
Lo tunèu dau Rove es un tunèu-canau cavat entre 1911 e 1927 en partida sota lo territòri de la comuna. Pasmens, i es pas visible car sei doas intradas son situadas a Marinhana e a Marselha. Dubèrt a la navegacion, o demorèt fins a un afondrament dins sa partida centrala en 1967. En despiech d'aqueu problema, demòra lo tunèu-canau pus lòng dau mond. Enfin, lo fòrt de Niolon es un obratge defensiu bastit dins lo quadre dau plan de fortificacions dau generau Séré de Rivières. Modificat per leis Alemands en 1942-1944, es un complèx permetent a l'artilhariá de protegir la rada de Marselha còntra una ataca maritima. Es desenant abandonat.
Gastronomia[modificar | modificar la font]
La brossa dau Rove es un fromatge qu'es l'especialitat dau vilatge. Es tradicionalament producha amb lo lach de cabras dau Rove, una raça de cabras originària dau luòc. Aquela raça produtz una quantitat de lach inferiora ais autrei raças occitanas. De mai, supòrtan pas l'estabulacion. Lor norrigatge a donc luòc dirèctament dins lei còlas, çò que permet au lach de desvolopar de perfums particulars e una concentracion auta de lipids. La brossa dau Rove es una Denominacion d'Origina Protegida dempuei 2020.
Annèxas[modificar | modificar la font]
Liames intèrnes[modificar | modificar la font]
Personalitats liadas amb la comuna[modificar | modificar la font]
- Maurice Gouiran, escrivan.
- Franky Zapata, inventor.
- Georges Rosso, premier cònsol (PCF) dempuei 1981
Bibliografia[modificar | modificar la font]
- (fr) Daniel Babo, Races ovines et caprines françaises, France Agricole Editions, 2000, pp. 295-298.
Nòtas e referéncias[modificar | modificar la font]
.svg){kind=small}