Guèrras Turcorussas
Lei Guèrras Turcorussas son un ensemble de conflictes armats que se debanèron de la segonda mitat dau sègle XVI au començament dau sègle XX. Opausèron principalament l'Empèri Rus e l'Empèri Otoman de còps sostenguts per d'aliats. L'antagonisme entre l'imperialisme d'aquelei poissanças es la causa premiera dau conflicte amb una volontat russa de s'estendre vèrs lo sud en Mar Negra e dins la region de Caucàs. En causa de sa natura duradissa, aquel antagonisme foguèt un element estructurant de la diplomacia europèa fins a la disparicion dei dos empèris a l'eissida de la Premiera Guèrra Mondiala[1]. Aguèt un ròtle major sus la formacion deis Estats actuaus dei Balcans car Russia, per afeblir son adversari, foguèt un promotor de l'independéncia dei país balcanics durant lo sègle XIX.
Causas[modificar | Modificar lo còdi]
La causa fondamentala dei Guèrras Turcorussas es l'oposicion de dos imperialismes que tenguèron una plaça majora en Euròpa fins a la Premiera Guèrra Mondiala. Lo premier es aqueu de l'Empèri Otoman qu'emergiguèt coma poissança principala en Mediterranèa Orientala, dins lei Balcans, en Mar Negra, en Caucàs e en Orient Mejan durant la segonda mitat de l'Edat Mejana. Lo segond es aqueu de Russia que se formèt a partir de la Renaissença a l'entorn de Moscòu. Venguda la premiera poissança au sen de l'espaci eslau orientau, assaièt de s'estendre vèrs lo sud, en direccion dei Balcans, de la Mar Negra e de Caucàs. En causa dau ròtle particular de Constantinòble dins lo cristianisme ortodòx, certanei sobeirans rus avancèron l'idèa de tornar constituïr un Empèri Bizantin.
Debanament[modificar | Modificar lo còdi]
Guèrra Turcorussa de 1568-1570[modificar | Modificar lo còdi]
En 1556, lo Khanat d'Astrakhan foguèt conquistat per Ivan IV lo Terrible (1533-1584) que construguèt una fortalesa sus una còla situada lòng de Vòlga]. Aquò permetèt ai Rus de desvolopar son influéncia sus lei rotas comercialas situadas en Asia Centrala, Crimèa e Anatolia. Lei marchands otomans foguèron lei perdeires principaus d'aquela evolucion. En 1568, lo grand visir Sokollu Mehmet Pacha, cap vertadier de l'Empèri Otoman, decidèt de menar una ataca per prendre Astrakhan e protegir lei trabalhs de cavament d'un canau entre Vòlga e Dòn. Una flòta foguèt tanben mandada còntra Azòv. En causa de la distància, lei Tatars de Crimèa formavan la màger part dei tropas terrèstras.
Ivan IV mandèt una armada sota la direccion dau prince Vassili Serebriany-Obolensky per sostenir lei defensors d'Astrakhan. En parallèl, lo rèi Sigismond II de Polonha (1548-1572) mandèt una armada de Cosacs Zaporogs, comandanda per l'ataman Michal Wisniowiecki, dins la region còntra lei Turcs. La coordenacion entre lei diferenteis aliats foguèt bòna e lo camp otoman foguèt durament secutat. Puei, una sortida de la garnison, ajudada per leis armadas russa e polonesa, rompèt lei linhas otomanas e ataquèron leis obriers dau canau. Aguent perdut son camp, leis Otomans se retirèron dins de condicions malaisadas. Au nivèu maritim, la campanha otomana s'acabèt tanben per una desfacha après la destruccion de sa flòta per una tempèsta.
Pasmens, en despiech de la desfacha militara, lo reglament dau conflicte foguèt pas tròp desavantatjós. D'efiech, lei Rus acceptèron de destrurre la fortalesa a l'origina dau conflicte. De mai, respectèron desenant lei drechs dei marchands turcs dins la region. Ansin, la patz foguèt aisament restablida durant mai d'un sègle.
Guèrra Turcorussa de 1676-1681[modificar | Modificar lo còdi]
Durant lo sègle de patz entre lo premier e lo segond conflicte turcorus, Russia s'estendiguèt mai vèrs lo sud. La guèrra de 1676-1681 es una consequéncia dei guèrras menadas dins lei Balcans per l'Empèri Otoman a aquela epòca. D'efiech, après aver pilhat la Podòlia polonesa en 1672-1676, lo govèrn otoman assaièt d'estendre sa dominacion sus lei territòris de l'Ucraïna actuala situats a l'oèst de Dnièpre. Per aquò, podiá s'apielar sus lo sostèn de l'hetman Petro Dorochenko qu'aviá reconegut la senhoriá de Constantinòble en 1669. Pasmens, sa politica proturca maucontentava sei vassaus que designèron un autre hetman, Ivan Samoilovich en 1674.
En 1676, Dorochenko decidèt d'atacar son rivau amb una armada de 12 000 òmes. Un còp de mai, lo Khanat de Crimèa èra lèst a sostenir lei projèctes otomans dins la region. Pasmens, lei Rus e lei Cosacs capitèron de capturar Dorochenko. En 1677, lo conflicte prenguèt una amplor novèla amb lo mandadís d'una armada otomana de 120 000 òmes comandada per Ibrahim Pacha. En 1678, lei Rus deguèron recular darrier Dnièpre mai avián desenant 200 000 combatents dins la region. Ansin, capitèron de blocar leis atacas turcas e tataras fins a 1681 e la signatura dau Tractat de Bakhchissarai.
Aquel acòrdi preveguèt una patz de 20 ans e Dnièpre foguèt reconegut coma lo limit entre l'Empèri Otoman e lo Tsarat de Russia. Totei lei partidas acceptèron de pas colonizar la region situada entre Bug Meridionau e Dnièpre. Dins aquò, lei Nogais, vassaus dau Khanat de Crimèa, contunièron d'i nomadizar. En retorn, lei Zaporogs gardèron sei drechs de pesca e d'esplecha de la sau dins lo fluvi. Pasmens, aqueu tractat durèt gaire car Russia jonhèt en 1686 la Santa Liga dirigida còntra l'Empèri Otoman.
Guèrra Turcorussa de 1686-1700[modificar | Modificar lo còdi]
La Guèrra Turcorussa de 1686-1700 es la partida turcorussa de la Granda Guèrra Turca qu'opausèt una coalicion lo Sant Empèri, Polonha-Lituània, Venècia e Russia a l'Empèri Otoman e sei vassaus. Lo conflicte globau durèt de 1683 a 1699 e lei combats principaus opausèron lei fòrças de l'Ostau Absborg ai tropas otomanas dins lei Balcans. S'acabèt per una desfacha otomana sancionada per lo Tractat de Karlowitz.
La partida russa opausèt Russia au Khanat de Crimèa, sostengut per de contingents otomans e d'aliats locaus. En 1687-1689, lei Rus assaièron de conquistar Crimèa mai foguèron batuts e obligats de se retirar. En revènge, en 1695-1696, prenguèron lo pòrt d'Azòv a l'eissida d'un sètge. Aquò permetèt ai Rus de dispausar per lo premier còp d'un pòrt en Mar Negra. De mai, lo tsar Pèire Ièr poguèt arrestar de pagar tribut ai Tatars de Crimèa[2]. La patz entre Rus e Turcs foguèt restablida amb lo Tractat de Constantinòble signat en 1700.
Guèrra Turcorussa de 1710-1711[modificar | Modificar lo còdi]
La Guèrra Turcorussa de 1710-1711 es un conflicte segondari de la Granda Guèrra dau Nòrd. D'efiech, après la batalha de Poltava (1709), lo rèi Carles XII de Suècia (1697-1718) e lei rèstas de son armada se retirèron dins l'Empèri Otoman. Obtenguèt l'ajuda dau sultan Ahmed III (1703-1730) qu'acceptèt d'intrar en guèrra còntra Russia.
Pèire lo Grand ataquèt lo premier en Moldàvia mai l'operacion èra mau organizada. En particular, sei fòrças avián pas d'informacions sus son adversari. Ansin, una importanta armada otomana menada per lo grand visir Baltaci Mehmet Pacha enceuclèt e bateguèt durament lei Rus a la batalha de Stanilesti lo 18 de julhet de 1711. Encara mobilizat per sa guèrra còntra Suècia, Russia reconoguèt sa desfacha tre lo 21 au tractat de Falciu. Lei Rus deguèron abandonar Azòv e destrurre plusors fortalesas en Ucraïna.
Guèrra Austrorussoturca de 1735-1739[modificar | Modificar lo còdi]
La Guèrra Turcorussa de 1735-1739 es una partida de la Guèrra Austrorussoturca de 1735-1739. Lei causas oficialas d'aqueu conflicte son de problemas frontaliers eissits de la Guèrra de Succession de Polonha (1733-1735) e leis incursions dei Tatars de Crimèa dins lei regions crestianas. Pasmens, en realitat Àustria e Russia se raprochèron per menar una guèrra ofensiva còntra l'Empèri Otoman. Ansin, Russia preparèt diplomaticament la guèrra en conclusent una patz amb Pèrsia, enemic de l'Empèri Otoman. Preparèt tanben sei tropas per una ataca en Crimèa.
D'incursions dei Tatars de Crimèa en 1735 foguèron lo pretèxte de la guèrra. Lo 20 de mai de 1736, una armada russa de 62 000 òmes comandada per lo manescau Burckhardt Christoph von Münnich ataquèt e prenguèt [[Perekop] (20 de mai) e Bakhchissarai (17 de junh). En parallèl, una segonda armada de 28 000 òmes, dirigida per lo generau Peter de Lacy, ocupèt Azòv. Puei, en despiech d'epidemias, lei Rus menacèron dirèctament Crimèa. Pasmens, leis operacions austrianas foguèron mens victoriosas e leis armadas otomanas prenguèron Belgrad e Semendria en 1738. L'aliança austrorussa se devesiguèt alora e leis Austrians abandonèron lo conflicte lo 18 de setembre de 1739. Lei Rus assaièron de contuniar amb una victòria a Stavuchany en Moldàvia (28 d'aost de 1739). Pasmens, Suècia menaçava d'intrar en guèrra au nòrd-oèst e lei Rus foguèron donc obligats de negociar.
La Convencion de Nissa reglèt lo conflicte[3]. Russia deguèt abandonar sei conquistas en causa dei desfachas de son aliat. Obtenguèt en retorn lo drech de tornar construrre un pòrt a Azòv mai podiá pas fortificar l'endrech ò entretenir una flòta militara en Mar Negra.
Guèrra Turcorussa de 1768-1774[modificar | Modificar lo còdi]
La Guèrra Turcorussa de 1768-1774 es una consequéncia de l'insureccion polonesa, dicha « confederacion de Bar », que durèt de 1768 a 1772. A aquela epòca, Polonha èra venguda una mena de protectorat rus e l'armada russa foguèt donc largament mobilizada per luchar còntra leis insurgents. Encoratjat per lo Khan de Crimèa e per França, aliada de la confederacion, lo govèrn otoman exigiguèt l'evacuacion de totei lei territòris polonés per Russia. Puei, coma aquel ultimatum foguèt refusat, Constantinòble declarèt la guèrra lo 6 d'octòbre de 1768.
Pasmens, l'armada otomana èra pas preparada a una guèrra. Tre 1768, lei Rus ataquèron au nòrd de la Mar Negra e en direccion de Danubi per empachar una joncion entre Turcs e Polonés. Puei, prenguèron Azòv (1769, Iasi (1770) e Bucarèst (1770). Una logistica insufisenta arrestèt l'ataca dins lei Balcans mai la màger part de Crimèa èra ocupada en 1771. Au nivèu navau, lo declin otoman permetèt a la flòta d'operar en Mar Egèa onte ganhèt una batalha resclentissenta lo 6 de julhet de 1770 a Chesme. Dins aquò, l'amplor d'aquelei succès inquietèron leis autrei poissanças, especialament Àustria e Prússia.
De 1770 a 1772, de negociacions permetèron donc de restablir la patz entre Russia e l'Empèri Otoman e d'organizar un partiment de Polonha entre Russia, Àustria e Prússia. Regardant lei Turcs, deguèron acceptar la cession d'Azòv e de Kinburn e la senhoriá russa sus la màger part dei territòris situats au nòrd de la Mar Negra. Deguèron tanben reconóisser l'independéncia dau Khanat de Crimèa, çò qu'èra un mejan diplomatic de far intrar aquel Estat dins l'esfèra d'influéncia russa. Enfin, lei marchands rus obtenguèron d'avantatges comerciaus en Mar Negra e lo pagament d'una indemnitat de guèrra èra previst. En cambi, Russia abandonèt totei sei conquistas dins lei Balcans[4].
Guèrra Turcorussa de 1787-1792[modificar | Modificar lo còdi]
La Guèrra Turcorussa de 1787-1792 es una consequéncia dau refortiment de la preséncia russa en Crimèa e de la volontat de l'emperatritz Catarina II (1762-1796) d'estendre son empèri vèrs lo sud per reconstituïr l'Empèri Bizantin[5]. L'annexion dau Khanat de Crimèa per Russia en 1782 foguèt la causa dirècta de la guèrra. Lo sultan Abdülhamid Ièr (1774-1789) exigiguèt l'evacuacion de la region e comencèron d'atacar de naviris rus, çò qu'entraïnèt una declaracion de guèrra de part de Sant Petersborg.
Leis Otomans assaièron premier de prendre Kinburn e infligiguèron de pèrdas importantas a seis adversaris. Pasmens, lo pòrt resistiguèt. Lo 9 de febrier de 1788, Àustria jonhèt Russia dins la guèrra mai l'emperaire austrian Josèu II (1765-1790) èra un cap militar marrit. Lei Turcs poguèron organizar d'incursions violentas per pilhar e ravatjar lei territòris Absborg. De son caire, lei Rus conquistèron Ochakov (decembre de 1788). En 1789, leis Austrians tornèron organizar sei tropas e conquistèron Belgrad e Bucarèst. Lei Turcs enregistrèron tanben de desfachas en Valaquia còntra lei Rus mai a la mòrt de Josèu II, son successor, Leopold II (1790-1792), preferiguèt se retirar dau conflicte per concentrar son atencion sus la Revolucion Francesa.
En despiech de la defeccion austriana, Russia contunièt la guèrra. Sa flòta ganhèt plusors combats e son armada intrèt en Bessarabia en decembre de 1790. Pasmens, lo Reiaume Unit comencèt de s'inquietar deis avançadas russas e d'un raprochament comerciau eventuau entre França e Russia. Lo Premier Ministre William Pitt mandèt donc un ultimatum a Russia per enebir tota avançada en delà de Dnièpre e l'annexion d'Ochakov. Prússia sostenguèt lei demandas britanicas en mobilizant una armada en Livònia. La patz foguèt restablida per lo Tractat d'Iasi que permetèt a Russia d'annexar Ochakov, Crimèa e Yedisan.
Guèrra Turcorussa de 1806-1812[modificar | Modificar lo còdi]
La Guèrra Turcorussa de 1806-1812 es una guèrra que s'inscriu dins lo periòde napoleonenc. D'efiech, en 1806, l'Empèri Otoman concluguèt una aliança amb França, çò que menèt a la Guèrra Angloturca (1807-1809) e a la Guèrra Turcorussa de 1806-1812. Pasmens, aqueu segond conflicte foguèt tanben entraïnada per una revòuta de Serbia. Russia aguèt de dificultats per mandar de mejans dins lei Balcans en causa de la pression militara francesa en Alemanha. Pasmens, ocupèt lei principats de Danubi e lo 17 de junh de 1807, lei Rus arribèron a establir la joncion amb lei Sèrbes. Mai lo 24 d'aost de 1807, la patz de Tilsit restabliguèt lo statu quo ante bellum.
Russia refusèt d'evacuar lei principats danubians e la guèrra contunièt en Serbia onte leis insurgents deguèron pauc a cha pauc recular. De mai, en setembre de 1808, Napoleon acceptèt d'annexions russas dins lei Balcans car voliá concentrar sei fòrças en Espanha. La guèrra entre Rus e Turcs reprenguèt donc en març de 1809. Lei Rus prenguèron l'avantatge gràcias ais insureccions balcanicas e poguèron establir plusors garnisons en Serbia. Pasmens, lei menaças de guèrra entre França e Russia incitèron lei Rus a la negociacion. Russia abandonèt sei conquistas franc de quauquei regions frontaliers en Moldàvia e laissèt lei Turcs reprimir l'insureccion sèrba.
Guèrra Turcorussa de 1828-1829[modificar | Modificar lo còdi]
La Guèrra Turcorussa de 1828-1829 es un conflicte declarat per l'emperaire Nicolau Ièr (1825-1855) per sostenir leis independentistas grècs qu'èran a menar la Guèrra d'Independéncia Grèga dempuei 1821. D'efiech, a aquela epòca, Russia se presentava coma la protectritz dei crestians ortodòxs dei Balcans, çò qu'èra un mejan practic per intervenir dins leis afaires intèrnes de l'Empèri Otoman. Pasmens, leis atrocitats turcas en Grècia avián escandalizat tot lo continent. En 1827, una flòta anglofrancorussa aviá ansin anientat una flòta turca au combat de Navarin. Mai l'avertiment foguèt pas negligit per Constantinòble.
D'efiech, lo Reiaume Unit, en despiech de sa participacion a l'ataca de Navarin, voliá limitar l'avançada russa vèrs la Mar Mediterranèa. Aquò encoratjèt lo govèrn otoman e precipitèt l'intrada en guèrra de Russia. Òr, l'armada otomana èra en cors de reorganizacion après la liquidacion dei janissaris. Foguèt donc incapabla de s'opausar a l'avançada russa dins lei Balcans e en Caucàs. Lo 29 de setembre de 1828, lei Rus conquistèron Varna avans de passar Danubi lo 7 de mai de 1829. Lo 19 de junh, lei Turcs foguèron batuts a Kulewtscha, çò que permetèt de preparar una ataca còntra Constantinòble.
La patz foguèt concluda a Andrinòple lo 14 de setembre de 1829. Russia prenguèt lo contraròtle de Georgia, d'una partida d'Armenia e sus lo deltà de Danubi. Serbia obtenguèt un estatut d'autonòmia e Russia poguèt establir son protectorat sus Valaquia e Moldàvia. Enfin, Constantinòble deguèt reconóisser l'independéncia de Grècia e pagar d'indemnitats de guèrra fòrça importantas. En despiech dei protestacions diplomaticas britanicas, aqueu conflicte s'acabèt per una importanta desfacha turca e marquèt lo començament dau declin territòriau de l'Empèri.
Guèrra de Crimèa[modificar | Modificar lo còdi]
La Guèrra de Crimèa foguèt tornarmai iniciada per la question dei minoritats crestianas presentas dins l'Empèri Otoman e per lo contraròtle dei Luòcs Sants en Palestina. D'efiech, lei Rus tornèron utilizar aqueu pretèxte per exigir de concessions importantas de part de l'Empèri Otoman. Pasmens, aqueu còp, lei Turcs recebèron un sostèn clar de part dau Reiaume Unit e de França. En parallèl, Àustria mobilizèt d'armadas per limitar lo desvolopament dau conflicte dins lei Balcans.
Ansin, la guèrra comencèt en octòbre de 1853 amb de combats navaus en Mar Negra. La flòta otomana foguèt destrucha a la batalha de Sinòpe (30 de novembre de 1853). Aquò precipitèt una intervencion dirècta de França e dau Reiaume Unit en Crimèa. Lei doas poissanças desbarquèron un important còrs expedicionari dins la peninsula onte comencèron un lòng sètge de Sebastòple. En parallèl, lei Rus abandonèron sei conquistas balcanicas en causa de la crenhença d'una intervencion austriana. Finalament, la capitulacion de Sebastòple entraïnèt la fin dei combats.
Lo Tractat de París tornèt afiermar l'integritat de l'Empèri Otoman e lo principi d'una demilitarizacion de la Mar Negra foguèt decidida. L'autonòmia dei principats danubians foguèt reconeguda. Per defugir d'autrei problemas d'intervencion dins seis afaires intèrnes, lo sultan Abdülmecid Ièr (1839-1861) promulguèt l'egalitat entre totei lei subjèctes otomans.
Guèrra Turcorussa de 1877-1878[modificar | Modificar lo còdi]
Dins leis ans 1870, de revòutas còntra leis Otomans apareguèron en Bòsnia (1875) e en Bulgaria. Un còp de mai, lo govèrn turc respondèt amb una violéncia qu'escandalizèt Euròpa. Aquò entraïnèt una crisi diplomatica. Àustria-Ongria e Russia exigiguèron l'autonòmia de totei lei territòris poblats per de majoritats crestianas. En revènge, fidèu a sa politica de blocatge de l'expansion russa, lo Reiaume Unit sostenguèt l'Empèri Otoman. A partir de decembre de 1876, lo tsar Alexandre II (1855-1881) negocièt la formacion d'una aliança ofensiva mai, en causa de l'influéncia de Londres, solament Romania e Montenegro, jonhèron lo projècte[6].
Lei Rus ataquèron dins lei Balcans e en Caucàs. Lo 27 de junh de 1877, passèron Danubi a Sistova. Se turtèron a una viva resisténcia dins lei còls dei Balcans e a l'entorn de la fortalesa de Plevna. Pasmens, lo 7 de decembre, lo generau Osman Pacha e lei defensors de Plevna deguèron capitular e lei Rus arribèron en Tràcia. Lo 19 de genier, lei Turcs deguèron demandar un armistici mentre que lei Britanics mandèron una esquadra per protegir leis Estrechs. Lo 3 de març de 1878, lo Tractat de San Stefano consacrèt lo reculament de l'Empèri Otoman en Euròpa amb la formacion d'una Bulgaria fòrça estenduda e plaçada sota la proteccion de Russia.
Pasmens, aqueu tractat foguèt contestat per Londres. Otto von Bismarck prepausèt alora d'organizar un congrès a Berlin per reglar la situacion en junh e julhet de 1878. Isolada, Russia deguèt abandonar la « Granda Bulgaria » e lei Britanics assaièron de mantenir una preséncia otomana dins lei Balcans. Aquò menèt a un tractat complèx amb una quasi annexion de Bòsnia per Àustria per empachar un accès a la mar per Serbia e Montenegro. Russia e Romania gardèron la màger part de sei conquistas e Serbia recebèt Nis. En revènge, Bulgaria foguèt fòrça reducha. D'autrei clausas preveguèron una mena d'annexion de Chipre per lei Britanics (per protegir Egipte) e divèrsei poissanças occidentalas venir protectritz de comunautats judievas ò crestianas. Aquela guèrra foguèt ansin la segonda etapa majora dau declin territòriau otoman en Euròpa, declin precipitat per lei Guèrras Balcanicas de 1912-1913 que reduguèron la preséncia otomana en Euròpa a la Tràcia Orientala.
Premiera Guèrra Mondiala[modificar | Modificar lo còdi]
Au començament dau sègle XX, Constantinòble se raprochèt pauc a cha pauc de Berlin au detriment de son « aliança » amb lo Reiaume Unit. D'efiech, Alemanha apareissián coma una poissança mens agressiva per l'independéncia otomana qu'èra menaçada per la quasi tutèla exercida sus sei finanças per París e Londres. Ansin, lo quadre dei tensions entre l'Entenduda e la Tripla Aliança foguèt un luòc favorable a la perseguida de l'antagonisme turcorus.
Durant la Premiera Guèrra Mondiala, Turcs e Rus intrèron donc en guèrra e s'ataquèron dins la region de Caucàs. Pasmens, per lei dos país, aqueu frònt èra segondari. De mai, sa geografia limitava de movements de tropas venguts malaisats en causa de l'aumentacion de la poissança de fuòc de l'infantariá e de l'artilhariá. Aprofichant la Revolucion Russa, lei Turcs intrèron dins lo sud de Russia en 1917-1918 mai deguèron se retirar après sa desfacha còntra lei Britanics en Siria. En declin dempuei quauquei decennis, lei dos empèris dispareguèron a l'eissida de la Premiera Guèrra Mondiala.
Consequéncias[modificar | Modificar lo còdi]
L'afebliment de l'Empèri Otoman[modificar | Modificar lo còdi]
Lei Guèrras Turcorussas participèron au declin de l'Empèri Otoman per au mens doas rasons principalas. La premiera es lei desfachas regularas còntra Russia e seis aliats que menèron a de pèrdas territòrialas mai e mai importantas entraïnant l'abandon de la màger part dei conquistas turcas en Euròpa e au nòrd de Caucàs. De mai, aquelei guèrras entraïnèron de tensions intèrnas grèvas au sen de la societat otomana entre reformators e conservators. Favorizèt tanben l'emergéncia de revendicacions nacionalas novèlas, çò que creèt regularament de pretèxtes d'intervencion per lei Rus. La segonda rason es liada a la volontat britanica d'empachar un accès dirècte a la Mar Mediterranèa per lei naviris de guèrra rus. Pauc a pauc, aqueu sostèn diplomatic e militar se transformèt en ingeréncia dins leis afaires intèrnes de l'Empèri.
L'influéncia sus la formacion deis Estats e frontieras balcanicas[modificar | Modificar lo còdi]
Lei Guèrras Turcorussas aguèron una influéncia importanta sus lo poblament e la definicion dei frontieras a l'entorn de la Mar Negra e dins lei Balcans. Ansin, lei guèrras repetidas dei sègles XVII e XVIII per la conquista de Crimèa explica en partida l'importància donada a aquela region per la Russia modèrna. Puei, durant lo sègle XIX, lo sostèn ais insureccions dei pòbles crestians dei Balcans foguèt un dei motius avançats per Russia per intrar en guèrra còntra l'Empèri Otoman. La màger part d'aquelei conflictes s'acabèron per de succès rus que menèron a la creacion progressiva de Grècia, de Romania, de Serbia, de Montenegro e de Bulgaria[7]. Plusors frontieras de la region son ansin una consequéncia dei tractats de patz d'aquelei guèrras.
Un antagonisme latent[modificar | Modificar lo còdi]
La Turquia modèrna a pas la poissança de l'Empèri Otoman sus la scena diplomatica internacionala. Pasmens, demòra una poissança regionala importanta en Mediterranèa e en Orient Mejan. Après 1920, l'URSS contunièt de s'interessar a la question deis Estrechs. Dempuei 1991, la Russia actuala a en partida représ lei revendicacions sovieticas dins la region. L'antagonisme turcorus es donc totjorn latent en Mar Negra coma o mostrèt la crisi deis Estrechs (1946-1953) que menèt a l'adesion de Turquia a l'OTAN per beneficiar de la proteccion estatsunidenca. Dins leis ans 2010, d'escaramochas opausèron tanben Turcs e Rus en Siria dins lo quadre de la Guèrra Civila Russa.
Annèxas[modificar | Modificar lo còdi]
Liames intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]
Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]
- (fr) Lucien Bély, Les relations internationales en Europe (XVIIe – XVIIIe siècles), Presses universitaires de France, coll. « Thémis / Histoire », 2001.
- (fr) Georges Castellan, Histoire des Balkans : XIVe-XXe siècle, Fayard, 1999.
- (fr) Georg Wilhelm Freiherr von Valentini (trad. L. Blesson), Traité sur la guerre contre les Turcs, 1830.
Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]
- ↑ (en) T. C. Dowling, Russia at War: From the Mongol Conquest to Afghanistan, ABC-CLIO, 2014.
- ↑ (en) Benedict Humphrey Sumner, Peter the Great and the Ottoman Empire, Basil Blackwell, 1949, p. 22
- ↑ (fr) Frédéric Schoell e Franz Xaver Zach, Cours d'histoire des États européens, vol. 37, Imprimerie royale et chez Duncker et Humblot, 1833.
- ↑ En 1775, l'Empèri Otoman abandonèt Bucovina a Àustria en cambi de sa neutralitat dins la guèrra.
- ↑ (fr) Georges Florovsky (trad. J. C. Roberti), Les Voies de la théologie russe, 1937, Desclée de Brouwer, 1991, p. 150.
- ↑ Aquela participacion foguèt subretot simbolica. Russia alinhèt 740 000 òmes, Romania 60 000 òmes e Montenegro 25 000 òmes.
- ↑ D'un biais indirècte, lei Guèrras Turcorussas son tanben responsablas de la creacion de Bòsnia e Ercegovina e d'Albania.