Retirada (tactica)

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Una retirada es, en tactica militara, una accion defensiva destinada a rompre lo contacte amb l'enemic per preservar lo potenciau d'una fòrça militara obligada de s'enfugir. Una tala manòbra demanda de prendre de riscs importants car pòu entraïnar la dislocacion e la dispersion dei tropas en retirada. De mai, leis unitats que s'enfugisson dispausan generalament pas de posicions defensivas solidas e son donc vulnerablas a una ataca. Pòdon tanben èsser decimadas per la manca de viures ò d'avitalhaments (carburant, municions, etc.). Una retirada es donc generalament la consequéncia d'una desfacha militara e dèu prevenir de pèrdas pus grèvas per lo vencut.

Organizacion teorica de la retirada[modificar | Modificar lo còdi]

Per assegurar son movement, la fòrça desirosa de se retirar dèu installar e mantenir una certana distància amb la fòrça enemiga susceptibla de la perseguir. Existís doas solucions principalas[1]. La premiera consistís a laissar una unitat de rèire-gàrdia menar un combat destinat a alentir l'adversari. Aquela fòrça dèu dispausar d'una poissança de fuòc sufisenta per tenir aqueu ròtle. Dèu pereu aver la mobilitat necessària per s'enfugir e menar la sieuna retirada[2]. Pasmens, l'enemic pòu aver d'elements rapids que li permèton de passar rapidament l'element encargat de l'alentir. La segonda possibilitat es de plaçar un obstacle entre la fòrça en retirada e son adversari. Leis obstacles eficaç son variats e despendon dei fòrças en preséncia (ribiera, montanhas, minas, tirs d'artilhariá, etc.). Dins aquò, coma dins lo premier cas, l'enemic pòu dispausar de mejans li permetent de passar rapidament l'obstacle (engèni militar, transpòrts, còntra-batariá, etc.).

Se la retirada es possibla, es necessari per l'armada en retirada de dispausar d'avitalhaments lòng de son trajècte[3]. Per aquò, una unitat militara que s'enfugís assaia sovent d'utilizar una de sei linhas de comunicacion coma aisse de retirada. Enfin, a l'eissida de son movement, dèu trobar una zòna segura onte tornar organizar sei fòrças. Aquò necessita sovent una accion defensiva de part d'autreis unitats.

Exemples istorics[modificar | Modificar lo còdi]

Batalha de Montelaimar[modificar | Modificar lo còdi]

Article detalhat: Batalha de Montelaimar.

La batalha de Montelaimar (21-29 d'aost de 1944) se debanèt durant la retirada de la XIXa armada alemanda dau litorau mediterranèu vèrs Alemanha. D'efiech, incapabla de tenir Provença après lo desbarcament deis Aliats dins la region, foguèt retirada per Adolf Hitler per defugir la captura de seis òmes. De son caire, leis Estatsunidencs assaièron de blocar son movement a Montelaimar amb l'ajuda de la Resisténcia. Per mantenir dubèrta la rota vèrs lo nòrd, lo generau alemand Friedrich Wiese utilizèt de formacions blindadas de la 11a Panzerdivision per menar de còntra-ofensivas còntra leis unitats estatsunidencas dirigidas en direccion de Ròse. Aqueu combat de rèire-gàrdia li permetèt de tenir la rota e de sauvar la màger part de la XIXa armada. Aperaquí 130 000 òmes poguèron passar Montelaimar e, finalament, 120 000 arribèron en Alemanha[4]

La Retirada de Russia[modificar | Modificar lo còdi]

Pintura representant la Retirada de Russia en 1812.
Article detalhat: Retirada de Russia.

La Retirada de Russia es probable l'exemple pus famós de retirada que s'acabèt per un desastre militar. D'efiech, après la presa de Moscòu, l'armada francesa menada per Napoleon Ièr s'installèt dins la vila en pensant aver ganhat la guèrra. Pasmens, lo tsar refusèt de demandar la patz e lei Rus bloquèron lei rotas permetent de sortir de la ciutat levat d'aquela utilizada a l'anar per lei Francés. Lo 24 d'octòbre de 1812, après la victòria russa de Maloïaroslavets, lei Francés foguèron obligats de se retirar lòng d'aqueu camin. Sensa avitalhament, tocat per un ivèrn fòrça dur e aguent de dificultats per mantenir lei Rus a distància, l'armada de Napoleon foguèt decimada. Perdiguèt entre 400 000 e 484 000 òmes sus un efectiu iniciau de 680 000.

Annèxas[modificar | Modificar lo còdi]

Liames intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

  1. Lo venceire de la batalha pòu tanben èsser fòrça afeblit per la batalha e se trobar dins l'impossibilitat d'organizar una perseguida. Dins aqueu cas, la retirada es generalament simpla car lo vencut pòu abandonar lo prat batalhier sensa subir una pression importanta. Per exemple, foguèt lo cas de la batalha de Malplaquet. Lei Coalizats ganhèron lo combat còntra lei Francés mai deguèron arrestar sa campanha en causa de sei pèrdas. Lei Francés, vencuts, poguèron quitar lo prat batalhier sensa dificultat.
  2. En certanei cas, aquela unitat pòu tanben èsser sacrificada. Per exemple, foguèt lo cas de la rèire-gàrdia francesa encargada de protegir lo pòrt de Dunquèrca en 1940. Après aver assegurar sa mission, capitulèt e foguèt capturada per leis Alemands.
  3. Durant l'Antiquitat e l'Edat Mejana, la proteccion dei bagatges de l'armada èra fòrça importanta car lei depaus d'avitalhament èran rars.
  4. Au començament de la campanha, la XIXa armada aviá un efectiu teoric de 250 000. Au 21 de julhet, aviá ja perdut de desenaus de miliers d'òmes en causa dei capitulacions rapidas dei garnisons de Tolon e de Marselha.