Infantariá
L’infantariá es l'ensemble deis unitats militaras cargadas de combatre a pè e, dins lei fòrças armadas modèrnas de combatre dins de mitans d'accès malaisat (vilas, montanhas...). Apareguda durant l'Antiquitat, formèt una partida importanta de la màger part deis armadas fins a la mecanizacion dau prat batalhier au sègle XX[1].
Istòria[modificar | modificar la font]
Atestada tre l'Antiquitat Auta, l'infantariá es benlèu la compausanta pus anciana dei fòrças militaras modèrnas. Durant aqueu periòde, se destrièt l'infantariá pesuca e l'infantariá leugiera. La premiera èra equipada d'una armadura complèta que li permetiá de menar de missions de combat de mesclada (assaut, defensa fixa...). Per aquò, èra organizada en formacion, generalament compacta, afin d'aplicar una pression fisica còntra la formacion advèrsa. D'exemples famós d'aqueu tipe d'infantariá son lei falanjas grègas e lei legions romanas. L'infantariá leugiera dispausava d'armaments autorizant un desplaçament rapid. Sa mission principala èra lo secutament e la perseguida de l'enemic. De còps, èra cargada de menar lo combat dins d'environaments malaisats coma lei peltastas atenencs que ganhèron la batalha d'Esfacteria (-426) còntra una tropa d'oplitas espartencs.
La fin de l'Antiquitat foguèt acompanhada per un declin parciau de l'infantariá dins mai d'una region au profiech de la cavalariá. Pasmens, aquela evolucion demorèt variabla. Se la màger part deis empèris pus poderós dau periòde foguèron obligats de desvolopar una cavalariá (Empèri Bizantin, China...), gardèron de contingents importants de fantassins per defendre lei ponchs fortificats e mai participar ai campanhas. De mai, dins de regions, coma Euròpa, onte la cavalariá èra considerada coma l'elèit militar, l'infantariá èra encara capabla d'opausar una resisténcia significativa en utilizant corrèctament lo terrenh[2]. Au nivèu de l'organizacion, la diferéncia entre infantariá pesuca e leugiera contunièt d'existir mai lo nivèu de formacion generala demeniguèt dins la màger part deis armadas.
Representacion modèrna d'un peltasta grèc (infantariá leugiera antica)
Representacion de fantassins chinés dau sègle III avC (infantariá pesuca antica)
Reconstitucion modèrna d'un legionari roman (infantariá pesuca antica)
L'aparicion deis armas de fuòc entraïnèt una evolucion novèla. D'efiech, l'artilhariá e lei fusius limitèron lei movements dei cavaliers sus lo prat batalhier. Au sègle XV, lei formacions de fantassins retrobèron donc lo ròtle principau dins lo combat. De formacions novèlas coma lei tercios espanhòus permetèron de combinar la poissança deis armas de fuòc dau periòde, encara primitivas, amb la proteccion ofèrta per de fantassins equipats de lanças o d'alabardas. Aquelei formacions remplacèron l'infantariá pesuca antica. Foguèron sostengudas per de formacions novèlas d'infantariá leugiera (tiralhaires, caçaires...) totjorn cargada de secutar lei formacions enemigas. Au nivèu organizacionau, apareguèron leis unitats militaras modèrnas coma lo regiment.
Durant lo sègle XIX, l'industrializacion e de progrès tecnicas coma l'invencion de la cartocha, de la pouvera sensa fumada e de l'automatisme permetèron d'aumentar fòrça la poissança de fuòc de l'infantariá. A partir de 1850, de conflictes coma la Guèrra de Crimèa, la Guèrra d'Itàlia de 1859 o la Guèrra de Secession entraïnèron la fin dei formacions compactas eiretadas de l'Antiquitat[3]. D'efiech, d'ara endavant, una unitat de soudats equipats de fusius aviá una cadéncia de tirs sufisenta per enebir un passatge a una unitat advèrsa. Pasmens, aquelei formacions de fantassins èran pauc mobilas, çò que foguèt una causa de l'encalament generau de la Premiera Guèrra Mondiala.
Tercio espanhòu (infantariá pesuca dau sègle XVII)
Tiralhaire (infantariá leugiera dau sègle XIX)
Infantariá francesa de la Premièra Guèrra Mondiala
L'aparicion dau carri de combat cambièt la situacion car permetèt a la cavalariá, desenant blindada, de tornar trobar un ròtle major sus lo prat batalhier. Dins aquò, lei carris apareguèron lèu vulnerables a d'armaments especializats aisats d'escondre o de camoflar[4]. Per utilizar au mielhs sei sistèmas combatents, leis armadas modèrnas foguèron donc obligadas de coordenar leis accions de sei blindats, de son artilhariá e de son infantariá[5]. Lo procès comencèt dins leis ans 1930 e s'acabèt dins leis ans 1960-1970. Foguèt marcat per l'aparicion de l'infantariá motorizada que se desplaça en camion e combat a pè puei per aquela de l'infantariá mecanizada que combat a pè o a partir de veïculs especializats dichs veïculs de combat d'infantariá.
En causa d'aqueu besonh de veïculs, l'infantariá foguèt pauc a pauc reducha. D'efiech, lei massas de fantassins dau començament dau sègle XX son plus capablas de resistir ais atacas d'una fòrça mobila equipada de canons o de missils susceptibles d'atacar un objectiu situat a plusors quilomètres. Òr, lo còst dei veïculs d'infantariá es important[6] e una unitat dotada d'aqueleis equipaments pòu cubrir una zòna fòrça importanta. En consequéncia, leis efectius de fantassins son uei fòrça febles e son subretot entraïnats au combat dins de mitans onte leis autrei tipes d'unitats son en dificultat coma lei vilas, lo combat aeroportat o lei montanhas.
Grop de fantassins transportat dins un camion (infantariá motorizada dau sègle XX)
Grop de fantassins amb una arma anticarri (fin dau sègle XX)
Veïcul de combat d'infantariá VBCI (infantariá mecanizada dau sègle XXI)
Fantassins modèrnes dins un veïcul de combat d'infantariá (infantariá mecanizada dau sègle XXI)
Liames intèrnes[modificar | modificar la font]
Bibliografia[modificar | modificar la font]
Nòtas e referéncias[modificar | modificar la font]
- ↑ Pasmens, i a d'excepcions importantas coma leis armadas dei pòbles nomadas de l'estèpa qu'èran subretot basadas sus d'unitats de cavalariá.
- ↑ Per exemple, a la batalha de Courtrai en 1302, lei Flamencs utilizèron de paluns e un valat per arrestar lei cargas de la cavalariá pesuca francesa. Blocats dins la fanga per seis armaduras, au mens un milier de chivaliers francés foguèron tuats sensa dificultat.
- ↑ Per exemple, la batalha de Solferino en 1859 foguèt principalament ganhada per lei tiralhaires francés que rompèron lo morau dei formacions compactas austrianas gràcias a d'accions inspiradas per lei tacticas de secutament tradionala de l'infantariá leugiera (dispersion, tir individuau, cèrca de sostas per se protegir dau tir enemic...).
- ↑ La lucha anticarri es pas unicament menada per l'infantariá. Pasmens, lei fantassins i son fòrça eficaç dins d'environaments sarrats coma una seuva o una vila.
- ↑ Durant la segonda mitat dau sègle XX, foguèt tanben necessari de tenir còmpte de la dimension aeriana.
- ↑ Per exemple, per l'armada francesa, lo còst d'un veïcul de combat d'infantariá VBCI es de 3,2 milions d'euros còntra 8 milions d'euros per un carri Leclerc.