Vejatz lo contengut

Viana (Isèra)

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Viena
Vienne
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Monuments de Viana
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 45° 31′ 31″ N, 4° 52′ 33″ E
Altituds
 · Maximala
 · Minimala
 
404 m
140 m
Geografia politica
Region istorica  Daufinat
Estat França
Region
84
Auvèrnhe Ròse Aups
Departament
38
Isèra Armas del Departament d'Isèra
Intercom
243800455
du Pays Viennois
Cònsol Thierry Kovacs (2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2013)
29 325 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

30 122 ab.
Densitat km² ? ab./km²
Autras informacions
Còde postal 38200
Còde INSEE 38544
http://www.vienne.fr/

Viana[1] o Viena[2] (en arpitan Vièna, en francés oficial Vienne, en francés informal Vienne-sur-Rhône) es una vila de França e d'Arpitània, situada dins lo departament d'Isèra e la region d'Auvèrnhe Ròse Aups.

Viana, Viena en occitan ancian[3].

Juli Cesar, dins Commentarii de Bello Gallico (Comentaris sur la Guèrra de las Gàllias) cita lo nom de Vienna, exactament Vĭenna segon lo Gaffiot. Dins la seguida de l'evolucion fonetica, la simplificacion de la geminada -nn- en -n- es regulara. Lo gra d'apertura de e pòt cambiar segon las lengas : e dubèrta en arpitan (Vièna) e en francés (Vienne : dins aquela lenga, una e seguida de doas consonantas se pronóncia [ɛ]), e barrada en occitan (Vieno, per Frederic Mistral[4]). Mistral cita tanben doás variantas rom., es a dire en roman o occitan vièlh, que son Vienna (fòrma latinizada puèi que la geminada èra simplificada dempuèi bèla pausa) e, curiosament, Viana.

Aquel Viana irregular pòt dificilament èsser degut a l'atraccion de la vilòta de Viana (Òut e Garona), mas coma Mistral dona los noms de Vienés, Vianés, Vianeis al sens de país de Viena o abitant de Viena, i a al mens una solucion possibla. L'occitan es la lenga de las dissimilacions vocalicas, donc Vienés pòt passar a Vianés, coma Ròcafòrt passa a [rekɔ’fɔrt] o enterrar a entarrar; e aprèp, sul modèl Vianés, los locutors luènh de la vila pòdon tornar bastir un "Viana" analogic (varianta malurosament seguida per Sèrgi Granièr en complement al diccionari de Cristian Laus[5]) e que presenta pas d'interès per la lenga generala.

Lo nom Vienna demòra escur. Juli Ronjat faguèt lo 9 de decembre 1911, a l'Amicale laïque, une conferéncia sus l'origina del nom de Viena, que Lo Bulletin de la Société des Amis de Vienne[6] resumiguèt atal : La fòrma pus anciana qu'avèm del nom de Viena es lo latin Vienna, transcripcion d'un nom d'origina celtica o preceltica que dins el s'isòla sense dificultat lo sufixe — enna, frequent dins d'autres noms de lòcs de la Gàllia, pr'aquò de foncion mal definida : es impossible de determinar ambe certitud la significacion de l'element tematic vi — que demòra ; se pòt pas tirar qu'una ipotèsi inverificabla de la comparason ambe de noms de rius o de localitats que presentan tanben la fòrma latina Vienna (tradusit del francés).

Dauzat e Rostaing escrivon pas res de mai : "nom escur, versemblablament gallés pr'amor del sufixe -enna"[7].

La ciutat de Viana s’apelava Vienna Allobrogum a l’epòca romana. Èra estada la capitala del pòble dels Allobroges vencuts per Roma en -121. Duscal conquest de las Gàllias per Cesar en -52, foguèt una ciutat romana de grand importança que son influéncia èra fòrta en Gàllia. Lugdunum venguèt capitala de las Gàllias aprèp, mas Viana guardèt d’importança encara longtemps.

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2014 2026 Thierry Kovacs UMP, LR  
març de 2001 2014 Jacques Remiller UDF puèi UMP retirat de quadre bancari
març de 1971 2001 Louis Mermaz PS professor agregat d'Istòria
  1971      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 29325, totala: 30122

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 100 1 210 1 253 1 489 1 718 1 854 1 981 2 152 2 209

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
2 312 2 428 2 518 2 475 2 506 2 410 2 724 2 387 2 584

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
2 577 2 608 2 543 2 704 4 268 5 957 5 336 5 673 7 115

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
10 681
20 419
36 734
42 677
41 876
40 974
30 092
29 844
29 905
29 905
2009 2010
29 619
30 468
29 328
30 169
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats ligadas amb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Véser tanben

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Preconizacions del Conselh de la Lenga Occitana, p. 133.
  2. Frederic Mistral, Lo Tresaur dau Felibritge, art. «Vieno» (en grafia mistralenca) = «Viena» (en grafia classica).
  3. https://books.google.com/books?newbks=1&newbks_redir=0&id=efglAQAAIAAJ&dq=%22Tonnay%22+and+%22Taunai%22&focus=searchwithinvolume&q=%22Vienne%22
  4. Frederic Mistral, Lou Tresor dóu Felibrige, tòme 2, p. 1119, reedicion 1979, Culture Provençale et Méridionale
  5. Christian Laux, Dictionnaire Occitan-Français, p. 621, edicion section du Tarn de l'Institut d'Études Occitanes, 2001
  6. Bulletin de la Société des Amis de Vienne, n°8, 1912, page 108.
  7. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, reedicion Librairie Guénégaud, 1984, p. 713