John Maynard Keynes

John Maynard Keynes
Naissença	5 de junh de 1883 Cambridge
Mòrt	21 d'abril de 1946 Firle dins lo Sussex
País d'origina	Anglatèrra
Distincions	Membre de la Cambra dels lords amb títol de Baron Keynes de Tilton (1942)
Signatura

John Maynard Keynes (5 de junh de 1883, Cambridge - 21 d'abriu de 1946, Firle) es un economista britanica de la premiera mitat dau sègle XX. Probablament l'economista pus important e pus influent dau sègle XX, es l'autor d'un ensemble de teorias opausadas au modèl classic de l'economia que menèron a la definicion d'una doctrina, dicha keynesianisme, que dominèt l'economia mondiala de la fin de la Segonda Guèrra Mondiala a la fin deis ans 1970 e qu'es encara regularament utilizada per resòuvre de crisis economicas grèvas (coma aquela de 2008). Lei principis de sa teoria foguèron redigits dins la Teoria generala de l'emplec, de l'interès e de la moneda, paregut en 1936, mai en causa de sa mòrt, foguèron tanben imaginats per sei successors.

Nascut dins una familha aisada de l'elèit intellectuau de la vila universitària de Cambridge, Keynes èra un òme d'influéncia que participèt au finançament dei doas guèrras mondialas per lo còmpte dau Reiaume Unit. A l'eissida dau premier conflicte mondiau (1914-1918), critiquèt durament lei clausas economicas de la patz de Versalhas dins Lei consequéncias economicas de la patz, obratge que li permetèt de venir famós. Durant leis ans 1920, s'opausèt ai politicas economicas britanicas mai foguèt pauc a pauc alunchat de l'esfèra dau poder. Aquò li permetèt de trabalhar sus seis òbras teoricas que trobèron un començament d'aplicacion durant la segonda mitat dau New Deal (1935-1938). Durant la Segonda Guèrra Mondiala (1939-1945), Keynes s'ocupèt de la preparacion economica de l'après guèrra. En particular, foguèt lo negociator britanic deis Acòrdis de Bretton Woods que permetèron la restauracion rapida de l'economia occidentala sota l'egida deis Estats Units. Aqueu quadre permetèt una creissença economica excepcionala durant una generacion (Trenta Gloriosas) avans de conóisser una crisi durant leis ans 1970 qu'entraïnèt son remplaçament per de politicas d'insipiracion neoliberalas.

Maugrat aqueu declin, lo keynesianisme demòra una referéncia economica totjorn presenta dins lo debat politic modèrne. D'efiech, amb la crisi actuala dau neoliberalisme (crisis economicas recurrentas, caumatge de massa, crisi environamentala...), una partida de sei precèptes son regularament considerats coma de solucions possiblas per la definicion d'una politica economica novèla. Ansin, divèrsei corrents economics se reclamant dau keynesianisme fòrman una partida importanta de la reflexion economica modèrna (neokeynesianisme, economia keynesiana novèla, postkeynesianisme...).

Biografia

Jovença e formacion

John Maynard Keynes nasquèt lo 5 de junh de 1883 dins una familha d'universitaris que fasián partida de la borgesiá victoriana. Son paire, John Neville Keynes (1852-1949), èra professor d'economia de Cambridge. Publiquèt en 1890 un obratge de metodologia economica (The Scope and Method of Political Economy) que conoguèt un certan succès. Sa maire, Florence Ada Brown (1861-1958), èra autritz. Participèt a de luchas per de reformas socialas e foguèt elegida premiera cònsa de Cambridge en 1932. Lo pareu aguèt tanben una filha, Margaret (1885-1970) que seguiguèt l'exemple de sa maire, e un autre fiu, Geoffroy (1887-1982) que foguèt cirurgian dins la Royal Air Force e acabèt la Segonda Guèrra Mondiala amb lo grade de generau.

John Maynard Keynes intrèt a l'escòla a 7 ans e se destrièt rapidament gràcias a son intelligéncia. Aquò li permetèt de seguir un cursus brilhant que lo menèt au King's College de Cambridge. I rescontrèt plusors intellectuaus importants coma lo filosòf Henry Sidgwick (1838-1900), lo scientific e òme politic Bertrand Russell (1872-1970), l'istorian Lowes Dickinson (1862-1932), lo filosòf e matematician Ludwig Wittgenstein (1889-1951) e lo filosòf George Edward Moore (1873-1958). De mai, foguèt introduch dins mai d'una societat secrèta de l'universitat coma lei Cambridge Apostles ò lo grop de Bloomsbury.

En 1905, Keynes foguèt diplomat de matematicas e preparèt lei concors per intrar dins la foncion publica superiora de l'Estat britanic. Dos ans pus tard, venguèt foncionari a l'Indian Office mai lo trabalh li interessèt gaire. Ansin, comencèt de menar lei sieunas recèrcas (sus lei probabilitats) e d'estudiar l'economia sota la direccion d'Alfred Marshall (1842-1924), considerat coma un dei fondators de la pensada economica neoclassica. Keynes s'investiguèt fòrça dins lo subjècte e, gràcias a sei relacions, foguèt nomat a un pòste de mèstre de conferéncia en economia. Puei, en 1913, publiquèt son premier obratge economic (Indian Currency and Finance) que li permetèt d'aquistar una fama d'economista au sen de l'elèit britanic.

De la Premiera Guèrra Mondiala au Tractat de Versalhas

Fac-simile de l'edicion estatunidenca Consequéncias economicas de la patz.

Lo 6 de genier de 1915, Keynes foguèt engatjat per lo Tesaur britanic per la durada de la guèrra. Puei, en mai de la meteissa annada, quand Reginald McKenna remplacèt David Lloyd George coma cancelier de l'Escaquier – es a dire ministre dei finanças dau govèrn britanic – Keynes venguèt son conselhier principau. Participèt ansin a la definicion de la politica permetent lo finançament de la guèrra e ai debats liats a la perseguida dei combats. S'i opausèt a la conscripcion e a la guèrra totala que laissavan Londres dins una situacion de dependéncia financiera a respècte de Washington. Keynes considerèt de demissionar. Pasmens, demorèt finalament a son pòste e foguèt nomat en mai de 1917 cap de la division cargada dei finançaments exteriors. Recebèt tanben l'Òrdre dau Banh.

Keynes participèt a divèrsei reünions destinadas a preparar l'aspècte economic dau Tractat de Versalhas. Se prononcièt en favor de reparacions feblas e d'una anullacion dei deutes de guèrra francés e britanic. Pas escotat, demissionèt e exprimiguèt sei resèrvas e sei criticas dins Lei consequéncias economicas de la patz paregut en 1919. Lo libre foguèt un important succès que permetèt a Keynes d'assegurar son aisança financiera e sa reputacion internacionala.

L'oposicion au govèrn britanic

Dins lo corrent deis ans 1920-1930, Keynes participèt ai debats economics dau periòde. Aquò li permetèt pauc a pauc d'aprefondar sa vision economica. En parallèl, se maridèt en 1925 amb la balarina russa Lydia Lopokova (1892-1981). Lo pareu aguèt ges d'enfant. Pauc atirada per lo racionalisme dau grop de Bloomsbury, Lopokova auriá favorizat lo raprochament de son marit amb lei ceucles politics pròches dau poder. Pasmens, durant aqueu periòde, Keynes èra generalament opausat ai politicas economicas britanicas e tornèt pas integrar l'administracion dau país. En plaça, contunièt de publicar d'articles ò de libres, activitat que venguèt sa fònt principala de revenguts.

Tre lo començament deis ans 1920, contunièt de criticar la politica monetària britanica e europèa. En 1922, amb d'amics, crompèt lo jornau The Nation per dispausar d'una tribuna li permetent de difusar sei tèsis. Un an pus tard, dins un libre dich Tractat sus la Reforma Monetària, avancèt l'idèa que l'inflacion pòsque menar a la revolucion e qu'una reforma monetària d'amplor èra necessària per permetre la reconstruccion de l'economia dau continent. Keynes s'opausèt donc au restabliment de l'escandau aur per Winston Churchill en 1925 car aquela decision anava entraïnar de crisis dins mai d'un país. Amb d'amics, crompèt tanben lo jornau The Nation per dispausar d'una tribuna e trabalhèt amb lo Partit Liberau britanic de 1924 à 1929. Pasmens, coma per l'escandau aur, Keynes foguèt pas seguit per lo poder politic que contunièt de seguir de precèptes eissits dei concepcions classicas de l'economia (deflacion...) qu'agravèron leis efiechs de la crisi de 1929.

De la crisi deis ans 1930 ais Acòrdis de Bretton Woods

L'estructuracion de la pensada keynesiana

Article detalhat: Crisi economica de 1929.

A partir de 1929, lei rets politics de Keynes (Partit Liberau, The Nation...) veguèron lor influéncia demenir. Ansin, fins a 1939, Keynes s'alunchèt de l'accion per s'interessar a la teoria, çò que menèt a la premiera estructuracion dau keynesianisme. Doas etapas principalas jalonèron aqueu trabalh. La premiera foguèt la redaccion de la Teoria de la moneda paregut en 1930. Format de dos tòmes, aquel obratge aviá per objectiu de presentar un estudi teoric de la moneda e de presentar lei trachs dei politicas monetàrias principalas. Segon sei conclusions, lo mejan d'estabilizar l'economia èra d'estabilizar lei pretz, resultat ja trobat per Irving Fisher (1867-1947) ò Arthur Cecil Pigou (1877-1959).

Keynes foguèt pas satisfach de la Teoria de la moneda car son trabalh li permetèt pas d'establir lei causas de la variacion de la produccion. A partir de 1932, se raprochèt deis economistas de Cambridge e s'interessèt mai a l'economia estatsunidenca. Aquò li permetèt de s'interessar a de cas pus generaus e de començar la redaccion de la Teoria generala de l'emplec, de l'interès e de la moneda. Acabat en 1936, aqueu libre es considerat coma una òbra majora de l'economia car definís plusors concèptes novèus que fondèron la macroeconomia e lo keynesianisme.

Lo retorn au Tesaur

Fotografia de Keynes (a drecha) amb Harry Dexter White durant lei negociacions deis Acòrdis de Bretton Woods.

En mai de 1937, Keynes foguèt victima d'un malaise cardiac que l'alunchèt de l'esfèra politica fins a 1939. Au contrari d'una opinion frequenta, participèt ansin pauc a l'establiment de la premiera partida dau New Deal per lo president Franklin Delano Roosevelt. Pasmens, aguèt una certana influéncia sus lo procès car d'economistas partisans de seis idèas conselhèron lo govèrn estatsunidenc durant la segonda partida dau New Deal de 1935 a 1938.

Au començament de la Segonda Guèrra Mondiala, Keynes recebèt tornarmai de missions per lo Reiaume Unit e tornèt venir foncionari dau Tesaur en aost de 1940. O demorèt fins a sa mòrt e participèt ai debats sus lo finançament de l'esfòrç de guèrra britanic. Per exemple, obtenguèt la formacion d'un grop de reflexion per finançar lo projècte de Seguretat Sociala prepausat en 1942 per William Beveridge. Pasmens, lo trabalh pus important de Keynes durant aqueu periòde foguèt sa participacion ai negociacions destinadas a definir lo quadre economic de l'après guèrra. En causa de l'abséncia de vision de Churchill sus lo subjècte, foguèt obligat de prendre mai d'un còp de decisions importantas e aguèt una influéncia majora dins la signatura deis Acòrdis de Bretton Woods que permetèron la restauracion de l'economia durant lei Trenta Gloriosas.

John Maynard Keynes moriguèt lo 21 d'abriu de 1946 en causa d'una crisi cardiaca. Durant lei darriereis annadas de sa vida, aviá recebut d'onors importants coma un pòste de director de la Banca d'Anglatèrra, un autre d'administrator dau collègi d'Eton ò un títol de noblesa. Sei cendres foguèron dispersats per son fraire dins sa proprietat de Tilton.

Òbra

Lo concèpte d'equilibri keynesian

L'apòrt principau de Keynes a l'economia foguèt aqueu de la nocion d'equilibri keynesian que remplacèt lo concèpte d'equilibri definit per la teoria classica. D'efiech, per aquela darriera, l'equilibri entre lei flux economics èra totjorn agantat gràcias a l'existéncia d'un ensemble d'elements regulators permetent d'assegurar l'egalitat entre aquelei flux. L'exemple pus famós d'aquela concepcion èra la lèi de Say que postulava l'equilibri entre l'ofèrta e la demanda. Òr, Keynes mostrèt qu'aquela formulacion èra erronèa car preniá pas en còmpte lo fenomèn de tesaurizacion que mena d'individús a pas consumar totei sei revenguts.

En plaça d'aquel equilibri, Keynes prepausèt una foncion d'equilibri entre lo revengut Y, la consumacion C e l'esparnhe S :

$Y=C+S$

De mai, segon Keynes, la consumacion C es una foncion lineara que despend dau revengut Y, la propension de consumar a (es a dire la part de revenguts destinats a la consumacion) e de la consumacion incompressibla b (es a dire lo contentament dei besonhs vitaus) :

$C=aY+b$

Per completar aquelei relacions, Keynes postulèt que l'investiment I es egau a l'esparnhe S. Segon eu, aquel equilibri èra naturalament verificat a la fin d'un periòde d'estudi. Pasmens, per verificar la relacion Y = C + S, postulèt qu'èra tanben verificat a son començament, es a dire qu'es una condicion necessària de l'equilibri.

Avans Keynes, la moneda èra considerada coma un ben neutre, es a dire que sa detencion èra pas considerada coma diferenta de la detencion d'un autre ben. Keynes mostrèt l'invaliditat d'aquelei pensadas classicas gràcias a d'idèas novèlas :

• la moneda pòu èsser gardada per precaucion per faciar un besonh inesperat.
• la moneda pòu èsser gardada per faciar un besonh de transaccion.
• la moneda pòu èsser gardada per un besonh d'especulacion.

Lei sòmas afectadas a aquelei tres domenis varian segon leis individús. Lor integracion au sen de l'esquèma monetari eissit de la teoria classica menèt a de recomandacions novèlas, principalament la lucha còntra lo caumatge gràcias a l'utilizacion de fons publics, que fondèron la basa dau keynesianisme.

L'intervencion dei poders publics

Per Keynes, lei poders publics an un ròtle regulator dins l'economia gràcias a sei capacitats d'intervencion. S'estimava que lei còmptes de l'Estat devián èsser equilibrats a tèrme lòng, èra donc pas opausat a d'accions importantas de sa part sus lo mercat, principalament per luchar còntra lo caumatge, sostenir la demanda ò d'estimular l'investiment. L'objectiu d'aquelei politicas intervencionistas èra de mantenir leis equilibris fondamentaus per empedir una crisi.

Keynes se prononcièt jamai còntra la proprietat privada dei mejans de produccion. Èra ansin ben en favor dau capitalisme e sa pensada foguèt combatuda per mai d'un movement socialista coma un mejan d'acomodar lei revendicacions dau proletariat amb l'interès de la borgesiá sensa modificar lo rapòrt de fòrça prefond entre lei dos camps. Dins lo sens invèrs, lo keynesianisme foguèt regularament atacat per lei liberaus coma una entrava a la libertat deis investissors car la politica intervencionista de l'Estat es sovent fondada sus d'impòsts importants.

La question de l'emplec e dei salaris

Keynes portèt una vision novèla de la nocion de salari. D'efiech, per eu, lei salaris èran pas unicament un còst de produccion car tènon un ròtle primordiau dins la formacion de la demanda. Au nivèu teoric, mostrèt l'invaliditat de la flexibilitat dei salaris segon la lèi de l'ofèrta e de la demanda imaginada per leis economistas classics. Au nivèu practic, mostrèt lo risc per l'economia de realizar de baissas importantas de salaris en causa de seis efiechs negatius sus la demanda (risc de deflacion). Segon eu, l'unic mejan per redurre de salaris tròp importants èra de favorizar l'inflacion.

Un autre progrès important eissit dei trabalhs de Keynes foguèt son analisi dei causas dau caumatge. Per lei classics, èra unicament volontari e liat au refús dei salariats de trabalhar segon lo pretz fixat per lo mercat. Dins aquò, Keynes mostrèt l'existéncia d'un caumatge involontari entraïnat per una demanda tròp febla ò per d'anticipacions tròp pessimistas de la demanda futura.

Influéncia e posteritat

Lo keynesianisme

Article detalhat: Trenta Gloriosas.

Lo keynesianisme es l'ensemble dei teorias economicas fondadas a partir dei trabalhs de Keynes. En causa de sa mòrt prematurada, ne'n veguèt pas l'aplicacion e poguèt pas la jutjar dirèctament. Ansin, lo keynesianisme es en realitat un movement etorogenèu amb de desacòrdis intèrnes importants entre lei diferents corrents que se revendican de la pensada de Keynes. Pasmens, una politica economica basada sus una intervencion importanta de l'Estat per sostenir leis equilibris macroeconomics en sostenent la demanda sensa se precoupar dei deficits a tèrme cort es generalament considerada coma keynesiana.

Aquelei concèptes predominèron dins lei país desvolopats dau blòt occidentau de la fin de la Segonda Guèrra Mondiala a la fin deis ans 1970. Formalizats dins leis Acòrdis de Bretton Woords signats en 1946, permetèron un periòde de creissença economica quasi sensa precedents dins l'istòria umana qu'es dich Trenta Gloriosas. Pasmens, lei politicas keynesianas aguèron de dificultats per resòuvre lei problemas entraïnats per lei crisis petrolieras deis ans 1970. Foguèron ansin remplaçadas per lo neoliberalisme qu'es fòrça contestat dempuei leis ans 1990 en causa de seis efiechs negatius sus l'estabilitat de l'economia (multiplicacion dei crisis economicas, caumatge de massa...) e sus l'environament. Ansin, lo keynesianisme es totjorn defendut per mai d'un movement politic dins lo mond e sei teorias foguèron aplicadas per limitar lei consequéncias de la crisi economica de 2008.

Leis antikeynesians

Lei teorias de Keynes foguèron atacadas per lei partisans dau laissez-faire. Aquò menèt a la formacion de doas teorias neoliberalas que son opausats au keynesianisme. La premiera foguèt l'òbra de l'economista austrian Friedrich August von Hayek (1899-1992) que s'interessèt a la teoria dei cicles economics per combatre Keynes. Per eu, l'injeccion artificiala de sòus per l'Estat mena a una demencion dei taus d'interès que permet l'investiment. Pasmens, l'aumentacion de la demanda de bens d'equipament favoriza en realitat aquela de bens de produccion de bens d'equipament. Òr, coma la demanda de bens demòra establa, lei productors son obligats d'aumentar sei pretz de venda. Puei, aquela inflacion bloca la consumacion e l'investiment entraïnant una crisi economica grèva. Per empedir aquela catastròfa, Hayek se prononcièt en favor de politicas destinadas a favorizar l'esparnhe.

La segonda teoria antikeynesiana majora foguèt la reactivacion de la teoria quantitativa de la moneda menada per Milton Friedman (1912-2006) e « l'escòla de Chicago ». Segon eu, l'inflacion despend unicament de la quantitat de sòus en circulacion de l'economia. Considerant l'inflacion coma un fenomèn perilhós segon leis observacions menadas durant lei crisis deis ans 1970, contestèt fòrça l'intervencionisme de l'Estat. Per aquò, formulèt « l'ipotèsi dau revengut permanent » que postulèt que leis accions deis agents economics son dictats per sei revenguts presents e anticipats. Òr, segon Friedman, aqueu revengut es relativament constant, çò que demenís l'efiech dei politicas de relança keynesianas. Enfin, per combatre lei trabalhs de Keynes a l'entorn de la nocion de caumatge, emetèt l'ipotèsi de l'existéncia d'un « taus de caumatge naturau ».

Lei marxistas critiquèron tanben lo trabalh de Keynes. Pasmens, aquò prenguèt una forma diferenta dei criticas emesas per lei pensaires neoliberaus. D'efiech, per lei marxistas, l'òbra de Keynes presenta l'interès de confiermar lei teorias edictadas per Karl Marx sus lo foncionament dau sistèma capitalista. Dins aquò, la volontat de Keynes de reformar lo capitalisme per o sauvar es largament condamnada.

Lei corrents ulteriors dau keynesianisme

Dempuei leis ans 1970, lo keynesianisme a inspirat plusors corrents economics que se reclaman mai ò mens de sei principis. Lo neokeynesianisme (ò « escòla de la sintèsi ») es una temptativa de realizar una sintèsi entre leis economistas neoclassicas e lei keynesians. Entre sei figuras principalas, se pòdon citar de personalitats coma George Stigler (1911-1991) ò Edmond Malinvaud (1923-2015). Pasmens, aqueu corrent es sovent criticat coma essent una variacion de l'escòla de Chicago e dei teorias de Friedman en causa de sei conclusions (necessitat de privatizar lei monopòlis d'Estat...) ò deis otís utilizats (modèl de Solow, basa dau neoclassicisme economic).

L'economia keynesiana novèla (NEK) es un corrent, aparegut dins lo corrent deis ans 1980, qu'assaia de provesir d'explicacions microeconomicas a la macroeconomia eissidas de la sintèsi realizada per lei neokeynesians. Sei figuras majoras son Joseph E. Stiglitz (nascut en 1943), George Akerlof (nascut en 1940) ò Michael Spence (nascut en 1943). Presenta quauquei variacions amb la teoria neoclassica de l'economia coma l'idèa d'una dificultat de restaurar rapidament un equilibri sus lo marcat de l'emplec, l'existéncia d'un caumatge involontari ò lo refús dei cicles economics. Es tanben favorable a d'intervencions de l'Estat destinadas a luchar còntra lei « rigiditats » de l'economia. Coma lo neokeynesianisme, la NEK es donc sovent considerada coma una pensada pus neoliberala que keynesiana.

Lo corrent pus pròche dau keynesianisme originau es probablament lo postkeynesianisme. Pasmens, en realitat, es un ensemble gropant de teorias diferentas eissidas deis aspèctes pus radicaus dau trabalh de Keynes. Desvolopada tre leis ans 1930, aquela escòla s'es concentrada sus l'incertitud radicala, la nocion de circuit monetari e l'endogeneïtat de la moneda. Es uei considerada coma eterodòxa e son influéncia es febla sus lei politicas economicas decididas per leis Estats actuaus.

Annèxas

Liames intèrnes

• Acòrdis de Bretton Woods.
• Capitalisme.
• Crisi economica de 1929.
• Economia.
• Economia keynesiana novèla.
• Estat.
• Inflacion.
• Intervencionisme.
• Keynesianisme.
• Liberalisme.
• Macroeconomia.
• Marxisme.
• Mercat.
• Moneda.
• Neokeynesianisme.
• Neoliberalisme.
• New Deal.
• Postkeynesianisme.
• Teoria generala de l'emplec, de l'interès e de la moneda.
• Tractat de Versalhas.
• Trenta Gloriosas.

Bibliografia

• (fr) Janine Brémond, Keynes et les keynésiens aujourd'hui, Hatier, 1987.
• (fr) Gilles Dostaler, Keynes et ses combats, Paris, Albin Michel, 2005.
• (de) Jürgen Kromphardt, Die größten Ökonomen – John Maynard Keynes, UTB-Lucius, 2013.
• (en) Donald Markwell, John Maynard Keynes and International Relations: Economic Paths to War and Peace, Oxford University Press, 2006.
• (en) Don Patinkin, « Keynes, John Maynard (1883-1943) », dins The New Palgrave Dictionary of Economics, 1987.
• (en) Robert Skidelsky, Fighting for Britain, Macmillan, 2000.
• (en) Robert Skidelsky, John Maynard Keynes, Macmillan, 2003.