Vejatz lo contengut

Sodan del Sud

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Sodan deth Sud)
Sodan del Sud
Republic of South Sudan
Imne: « South Sudan Oyee! »
Devisa: « Justice - Liberty - Prosperity »
(en anglés: « Justícia - Libertat - Prosperitat »)
Localizacion
Capitala
Gentilici
sud-sodanés -esa
Forma de govèrn
Republica presidenciala federala
President
Data
9 de julhet de 2011
• Totala
619 745 km²
• Totala (2020)
10 561 244[1] ab.
17 ab./km²
PIB (2016)
$ 3 miliards[2]
211
3
ONU (dempuèi lo 14 de julhet de 2011)
I. L'arab de Juba, es la lenga largament espandida e la lenga veïculara del Sodan del Sud.
II. La liura sud-sodanesa es la devisa nacionala.

Sud-Sodan o Sodan del Sud[3] (en anglés South Sudan), oficialament la Republica de Sodan del Sud (en anglés Republic of South Sudan), es un estat federal d'Africa, independent del Sodan dempuèi lo 9 de julhet de 2011. Confronta Sodan al nòrd, Etiopia a l'èst, Quenha e Oganda al sud-èst, lo Còngo Oriental al sud-oèst e Centrafrica a l'oèst.

La capitala es Juba e lo gentilici es sud-sodanés, -esa.

Es dividit en 10 estats.

Article detalhat: Istòria de Sodan.

Fins a l'independéncia dau Sodan dau Sud lo 9 de julhet de 2011, son istòria es liada a aquela de Sodan. Lo país obtenguèt rapidament son adesion ai Nacions Unidas (14 de julhet), a l'Union Africana (27 de julhet), au FMI e la Banca Mondiala (18 d'abriu de 2012). Salva Kiir, lo cap de l'Armada Populara de Liberacion de Sodan, ne'n venguèt president.

Lo 23 de julhet de 2013, una crisi politica opausèt Salva Kiir a son vicepresident, Riek Machar, que foguèt destituit après l'anóncia de seis ambicions presidencialas. Lei tensions entre lei partisans dei dos òmes s'agravèron e lo 15 de decembre, de combats acomencèron entre lei dos camps dins la capitala. Lei fòrças de Salva Kiir ne'n gardèron lo contraròtle e divèrsei caps politics foguèron arrestats. Pasmens, Riek Machar capitèt de s'enfugir. La guèrra civila se generalizèt alora ambé la presa de posicion de diferenteis etnias ò faccions de la guerilha independentista devesidas per de dissensions ancianas en favor d'un dei dos camps. De combats saunós entraïnèron la mòrt de 50 000 personas e lo desplaçament de 1,8 milions de refugiats de decembre de 2013 a junh de 2015.

Geografia fisica

[modificar | Modificar lo còdi]

De veire Economia de Sud-Sodan

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. (en)Africa: South Sudan — The World Factbook - Central Intelligence Agency », sus cia.gov
  2. Banca Mondiala
  3. I a pas encara cap de nom normatiu e definitiu en occitan per designar aquel estat recent. Una solucion provisòria seriá de calcar lo modèl ja acceptat de Sud-Africa o Africa del Sud.

Voses connèxas

[modificar | Modificar lo còdi]

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Sud-Sodan.