Vejatz lo contengut

Durfòrt e la Capeleta

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Vilatge d'Occitània
Durfòrt e la Capeleta
Durfort-Lacapelette
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
L'ostal de comuna
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 11′ 14″ N, 1° 09′ 20″ E
Superfícia 35,83 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
205 m
170 m
91 m
Geografia politica
País Carcin Armas de Carcin  Guiana
Estat Bandièra de França França
Region
76
Occitània
Departament
82
Tarn e Garona Armas deu Departament de Tarn e Garona
Arrondiment
821
Los Sarrasins
Canton
8209
País de Sèrras Sud Carcin (Lausèrta abans 2015)
Intercom
ZZZZZZZZZ
CC de las Tèrras de las Confluéncias
Cònsol Dominique Forneris
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
834 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

924 ab.
Densitat 23,75 ab./km²
Autras informacions
Gentilici (en francés)
Còde postal 82390
Còde INSEE 82051

Durfòrt e la Capeleta[1],[2],[3],[4] (Durfort-Lacapelette en francés) es una comuna carcinòla, situada dins lo departament de Tarn e Garona e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.

L'abitat de la comuna es dispersat e las glèisas de las parròquias ancianas que lo compausan an pas aglomerat de vilatges vertadièrs a l'entorn. La sola aglomeracion es La Capeleta, dont l'origina modèste se legís dins lo nom, mès que plaçat a un caireforc important, coneis un desvolopament rapide. La creissença de la populacion comunala s'explica principalament per la periurbanizacion (construccions recentas), probablament en provenéncia de Moissac.

Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri

[modificar | Modificar lo còdi]
Comunas confrontantas de Durfòrt e la Capeleta
Montvarlan Sent Amanç de Pelagal
Senta Tecla de Montesquiu Durfòrt e la Capeleta Cases e Montdenard
Moissac La Francesa sus 100 m
  • Durfòrt. Las fòrmas ancianas son Aumericus de Duroforte, en 1031-1047, Aiguine de Duroforte, en 1063, Berantz de Duroforte, en 1088, Armannus de Duroforti, en 1130, la mota de Durfort, en 1184, Durfort, en 1200, N Aimars de Durfort donec totz los dregs e las razos que avia a Durfort, en 1205, castrum de Duroforti, en 1240, Duroforti... Durofortem, en 1268, 1269, 1271, 1326, cap a 1400, Sancti Ylari prope Durum Fortem, en 1307, castrum de Durfort, en 1311, Durfort (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII). La prononciacion es [dyr'fɔr], e la grafia Durfòrt. Lo nom es format [dels eretièrs de] dos adjectius latins durum, « dur » e fortem « fòrt » e al sens moral « coratjós ». Lo nom vòl donar l'impression d'una fortalesa capable de resistir als enemics. Poiriá tanben èsser lo nom germanic Turward, mal comprés per atraccion paronimica de dos adjectius romanics, segon una opinion de Raymond Schmittlein citada per Dauzat e Rostaing, mès coma i a autres quatre Durfòrts en Occitània, aquel accident reïterat es improbable. Durfòrt es lo nom d'una familha e d'un castèl disparegut (situat a Lamothe sus la mapa IGN) [5],[6].
  • La Capeleta, a un caireforc important, vilatge vengut lo caplòc de la comuna e en plen desvolopament. Lo nom es sus la mapa de Cassini a la fin del sègle XVIII, La Capelette. La prononciacion es [la kape'letɔ]. Lo nom es un diminutiu de capèla. Lo mot capèla agèt los sens successius de « partida de la glèisa de Tors que gardava lo mantèl, la cappa, de Sant Martin, de « partida de glèisa amb un altar segondari », puèi de « glèisa pichona ». La Capeleta èra dejà lo lòc ont i aviá l'ostal de comuna, mès l'apondi de Lacapelette dins lo nom oficial de la comuna data de 1972 [5],[7].
  • Saint-Hilaire, glèisa atestada en 1214, donada a l'abadiá de Moissac en 1271; segon Hautefeuille lo vilatge inicial seriá a Marfau, a 100-200 m de la glèisa. Las fòrmas ancianas son Sancti Ilarii de Durfort, en 1214, Sancti Hilarii de Duroforti, en 1270, Sancti Ylari prope Duroforte, en 1307, Sanctus Hilarius de Godorleto aliter de Durforti, en 1580, Sancti Hilari, en 1640, St Hilaire de Durfort (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII). La prononciacion locala es [senti'lari] e la grafia Sent Ilari. I a gaireben trente sents del nom d'Hilarius, mès lo patron es aciu Ilari de Peitieus [5],[8]. I a probablament una error dins l'atestacion de 1580 : Sent Ilari de o del Godorlet es una anciana parròquia carcinòla situada a Pinçac e ne demòra que la glèisa e lo Puèg de Sent Ilari (nom supausat), près del vilatge del Bastit, al sud de Dordonha [9],[10].
  • Saint-Hubert. Las fòrmas ancianas son parrochia Sancti Ansberti, en 1073, ecclesia Sancti Ansberti, en 1240, Sanctus Aubertus, en 1271, Castanholis, en 1311, Sancti Alberti del Castanhol, en 1326, Sancti Ausberti del Castanhal, cap a 1400, St Hubert de Castaniol, en 1526, Sanctus Hubertus de Castanhiol, en 1580, Sancti Huberti de Castaniol, en 1640, St Hubert de Castaniele, (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII). La prononciacion es [senty'bɛr] e la grafia Sent Ubèrt. Ansbèrt es lo primièr abat de Moissac, pas considerat coma sent fòra de l'encontrada. Es un nom d'origina germanica : *ans-, « divinitat », « *behrt », « treslusent ». Lo nom foguèt remplaçat per d'autres noms germanics, Albèrt, puèi finalament per Ubèrt (*huc, « intelligéncia », *behrt. Sent Ubèrt es un ancian avesque de Maastricht del sègle VIII, patron dels caçaires. Burgan e Lafon explican que Ansbèrt quitèt d'èsser conegut, mès i a probablament tanben de rasons foneticas : Ansbèrt es de mal prononciar, çò qu'explica Au(s)bèrt, interpretat Albèrt d'un biais pas completament satisfasent pels locutors; la causida finala de Ubèrt es de mal interpretar. Lo determinant castanhal de bon comprene (mès a l'origina i aviá castanhòl, benlèu de sens diferent; a format l'adjectiu castanholenc) es oblidat coma los bòsques de castanhièrs. Burgan e Lafon citan tanben un lòc de l'anciana parròquia, Lo Toron, present sus la mapa, que presentan coma un castrum (« lòc fortificat »); precisan que lo mot toron aviá en ancian occitan lo sens de « tuca, autura » [5].
  • Saint-Martin-de-Montaure. Las fòrmas ancianas son Sancti Martini, en 1097 e 1240, Sancti Martini de Monte Auri, en 1214 e 1270, Sancti Martini de Montaurei, cap a 1400, Sainct Martin de Mondor, en 1526, Sanctus Martinus de Montauro, en 1580, Sancti Martini de Montame, en 1640, St Martin de Montaure Succ. (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII). La prononciacion es [semmar'ti] e la grafia Sent Martin, coma lo determinant es inusitat. Montaure es format dels resultats del latin montem e auri (« d'aur »); lo primièr se justifica per la situacion, lo segond es valorizant [5] e sembla caracterizar puslèu la color de las tèrras. Lo nom de l'evangelizator de la Gàllia es un signe d'ancianetat per una parròquia.
  • Saint-Paul-des-Brugues. Tres lòcs sus la mapa correspondon a aquel nom : la glèisa de Sent Pau, lo castèl de Sent Pau e un ostal (o dos) Les Brugues, mas son pas exactament al meteis lòc. Las fòrmas ancianas son Sancti Pauli de Buguesio, en 1214, Sanctus Paulus de Bugues, en 1271, Sancti Pauli prope Lausertam, en 1326 e cap a 1400, parroquia de Sainct Paul, en 1448, Saint-Paul de Burgues, en 1484, Sainct Paul de Lugues, en 1526, Sanctus Paulus dal Buguès, en 1580, Sancti Pauli d'Albugues, en 1640, St Paul del Burgues Succ. (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII), St-Paul d'Alburgues en 1801. La prononciacion es [sem'paw] e lo determinant es inusitat, çò que fa que la grafia es Sent Pau. Sent Pau es l'apòstol. Burgan e Lafon prenon al seriós l'interpretacion del determinant per « las brugas », tot en cercant del costat de buga, qu'a donat bugat e bugada e de buc, « camba d'aubre, bornat » [5]. Los escribas, o cal dire, los ajudan pas. La fòrma de 1640 mòstra que lo gallés albucā, « tèrra argelosa » (o benlèu proprietat d'Albucos ?) [11] s'èra conservat dins una varianta plurala (se pòt pas imaginar, en plen sègle XVII, qu'un especialista del celtic l'aja restablit !) e, coma èra pas mai comprés, patiguèt de divèrsas agressions escritas e benlèu oralas. Justament, lo patrimòni Albugues, probablament nom d'origina, es centrat sul Tarn e Garona e l'Òut e Garona [12]. Lo meteis etime a donat son nom a una vila, Al Buga o Lo Buga [13] e a d'autres vilatges.
  • Saint-Simplice. Las fòrmas ancianas son mai que mai en latin : ecclesia Sancti Sulpitii, en 1096, Sancti Sulpicii, en 1240 e 1270, Supplicius, en 1271, sancti Supplici, cap a 1400, Sulpicio, en 1462, Sanctus Sulpicius vel Simplicius del Cheulet, en 1580, Sancti Sulpicii de Chieulet, en 1640, St Simplice (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII). La prononciacion es [sensem'plisi] o [sentym'plɛzi] (aquesta ambe mens d'influéncia de las fòrmas cultas), çò que mena a las grafias Sent Semplici (e pas *Simplici, coma escrivon Burgan e Lafon) e Sent Umplèsi. I a sèis Sent Sulpicius, catòrze Sent Simplicius (fòrmas sabentas). Lo determinant tardiu, Cheulet, es escur. Lo nom d'origina èra Sent Sulpici, patiguèt quitament a l'escrit de l'influéncia del mot suplici, puèi venguèt Simplici [5], mès las fòrmas escritas latinas permeton pas de seguir l'evolucion dins la lenga orala. Sembla pr'aquò que lo nom perdèt de còps l'estatut d'agionime (1271, 1462).
  • Saint-Paul d'Alburgues (o de Burgués), foguèt annexat a Durfòrt abans 1806 [14].

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març de 2008 2026 Dominique Forneris-Pajot PRG  
març de 1989 2008 Jean Claude Delcassé PRG  
març de 1959 1989 Pierre Pertenaïs MRG  
mai de 1945 1959 Eugène Duffau    
1944 1945 Raoul Fleury    
1919 1944 Louis Fontanié    
  1919      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Lausèrta; es ara del canton de Pays de Serres Sud-Quercy (en francés), donc del País de Sèrras Sud Carcin.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 851, totala: 949

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
990 1 094 1 333 1 449 1 500 1 500 1 653 1 591 1 514

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 501 1 510 1 418 1 445 1 350 1 284 1 194 1 144 1 111

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 120 1 090 1 021 921 980 963 1 006 1 013 947

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
881
832
723
761
686
675
755
765
775
874
2009 2010
781
879
798
896
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


Demografia de Sent Pau de las Brugas

[modificar | Modificar lo còdi]
  • 1793 : 370 abitants
  • 1800 : 268 abitants [14].

Lòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats ligadas ambe la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Pojada, Patrici. Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières, 2009. ISBN 978-2-86266-573-3. 
  2. «Toponimia occitana».
  3. Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
  4. Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 et 5,6 Paul Burgan, André Lafon, Toponymie du Tarn-et-Garonne, Association Antonin Perbosc, 2006, p. 159-162
  6. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 256
  7. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 143
  8. https://nominis.cef.fr/contenus/saint/421/Saint-Hilaire-de-Poitiers.html
  9. http://www.paroissedesouillac.fr/les-paroisses/article/le-batit-eglise-saint-hilaire
  10. http://92.243.27.173/gsdl/collect/aapscbul/index/assoc/CHB-T-13.dir/CHB-T-1362_30_R.pdf
  11. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 45
  12. https://www.filae.com/nom-de-famille/ALBUGUES.html
  13. https://web.archive.org/web/20190913162554/http://communes-oc.cg24.fr/cantons/le-bugue/LE-BUGUE.htm
  14. 14,0 et 14,1 http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=33987