Le Bosbelet

Bosbelet
Valbeleix

Le borg del Bosbelet, dins la valada que se sòna del mèsma biais.

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

45° 28′ 11″ N, 2° 59′ 17″ E

Superfícia

22,41 km²

Altituds
· Maximala
· Minimala

1 198 m
670 m

Geografia politica

França

Catherine Gatignol (2008-2014)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2013)

143 ab.

Evolucion de la populacion

146 ab.

Densitat

6,38 ab./km²

Autras informacions

bosbeletaire

63610

Le Bosbelet [ləbuˈblø]^[1] (Valbeleix en francés) z-es una comuna occitana dau departament dau Puèi de Doma e la region d'Auvèrnhe.

Geografia[modificar | modificar la font]

Situat a 800 mèstres d'altituda, Le Bosbelet z-es situat dins le pargue naturau regionau daus volcans d'Auvèrnha, a 30 qm de vès Soire, a 12 qm de Bèça e a 16 qm de la 'stacion de ski de Super Bèça.

Toponimia[modificar | modificar la font]

La comuna s'escritz Bosbelex sobre la carta de Cassini. Ven de l'occitan bòsc e de belet, "Le Bòsc Gente/Brave".

Luòcs Dits[modificar | modificar la font]

Blata [ˈblata] (fr. Blatte).
Boaud [ˈbwaw] (fr. Bohaud).
Borlièir [buʁˈʎi] (fr. Broslier).
Bòsc de Mont [bodəˈmu] (fr. Bois de Mont).
Le Cabaret [ləkabaˈʁə] (fr. Le Cabaret).
La Chavada [latsaˈvada] (fr. La Chavade).
La Chasa [laˈtsaza] (fr. La Chaze).
Leis Colanjas [liskuˈvɑ̃dza] (fr. Les Collanges).
La Garda [laˈgaʁda] (fr. Lagarde).
Marcenat [maʁsˈnæ] (fr. Marcenat), los abitants se dison los marcenadaires.
Molin Leunard [muvøʎuˈnæʁ] (fr. Moulin de l'Espradou).
Molin de Chapelèir [muvødətsaˈplaj] (fr. Moulin de Sparanat).
Le Pasturau [ləpastuˈʁaw] (fr. Paturaux).
La Prada [laˈpʁada] (fr. La Prade).
Prat [ˈpʁæ] (fr. Prat).
Prat de Pònt [pʁaˈdpɑ̃] (fr. Pré du Pont).
Saut [ˈsaw] (fr. Val de Sault).
Sos la Viala [sulaˈzjɔva] (fr. Sous la Viove).
La Valeta [lavaˈləta] (La Valette), los abitants se dison los valetons.
Le Vardièir [ləvaʁˈdjaj] (fr. Le Verdier).
Le Varnet [ləvaʁˈnø] (fr. Le Vernet). los abitants se dison los varnetaires.
Vosèla [vuˈzɛla] (fr. Vauzelle), Voselle sobre la carta de Cassini. Los abitants se dison los voselaires.

Istòria[modificar | modificar la font]

Pendent de nombrós sègles, la senhoriá dau Bosbelet siguèt la proprietat de la familha poderosa de Sent Nectari.

De 1526, e jusca la fin dau sègle XIX, una importanta fèira se teniá au mes d'aost, similària a aquela de Brion sobre la comuna vesina de Compent. La fòrça d'aquelas fèiras, z-èra le marchandatge de bèstias, dins una region franc rurala e agricòla.

Le pònt Charras (nom francés), a la sortida del vialatge en direccion de Bèça, siguèt bastit dins le mitan de l'Atge Mejan. Le senhor del Bosbelet, partant per lei crosadas, z-aviá decidat la construccion d'aquel pònt per de facilitar la travarsada de la Cosa del Bosbelet. Fasiá ofrir, 'bei chasca parsona passant le pònt e s'acquittant d'un dreit de passatge, un petit pan redond bombat, sonat « Pompa ». Aquel fait z-es a l'origina de la tradicion de la fèste patronala de la Pentacòsta, pendent la quanha, après de la messa, une procession part per le pònt. Alòrs aquels pans e de briòcha son bailats 'bei los abitants.

Dins los temps, le 29 de juenh, jorn de la sant Piare, un pelerinatge partissiá del vialatge per jónher la cima del Pic Sant Piare, ente i a sa crotz.

A la revolucion, le vialatge z-es fortement tocat per los evenaments, notadament sobre le plan religiós. Le clochèir e una partida de la voute de la glèisa son destruits, alòrs que le curat de la comuna, Paul Valeix, s'ensauva e que z-es finalament deportat coma curat refractari. Le curat Danglard, curat de Biaumont, son amic, contèt son parcors dins l'obratge De Clermont à Genève, journal d'un prêtre déporté en 1792. Le raconte relata, en defòra la destruccion parciala de la glèisa, le fait que de curats refractaris z-aurián celebrats de messas clandestinas dins la gròta nichada dins la Roche Nité. La glèisa z-est restaurada sos la restauracion, e le clochèir z-es 'chabat, dins sa fòrma actuala en 1835.

Pendent la segonda guiarra mondiala, des réseaux de resistants s'organison dins los luòcs isolats. Sinonime d'aquels luòcs de còps oblidats, i a, surplombant la valada de Saut, dins la ròcha dita de la plana, una gròta, d'origina volcanica, ente de resistants se son esconduts.