Manoel de Olivera
|
Manoel de Oliveira
Manoel Cândido Pinto de Oliveira | |
|---|---|
 | |
| Manoel de Oliveira a la Cinemateca Francesa lo 3 de juilh de 2008 | |
| Naissença | 11 de decembre de 1908 |
| Nacionalitat | Portugal |
| Profession(s) | realizador, actor |
Manoel de Oliveira es un realizador portugués, nascut Manoel Cândido Pinto de Oliveira l'11 de decembre de 1908 à Porto (Portugal). Es lo primièr realizador centenari en activitat[1].
Biografia
[modificar | Modificar lo còdi]Jovensa
[modificar | Modificar lo còdi]Manoel Cândido Pinto de Oliveira es eissit d'una familha de la borgesia industriala de Porto. S'interessèt al cinèma dempuèi fòrça jove iniciat pel paire qu'amava aquel art e lo menava sovent veire los films de Charlie Chaplin e Max Linder. Estudièt al Colégio Universal de Porto, puèi dins un collègi Jesuista en Galícia.
Jove òme esportiu, es fòrça bon en natacion, atletisme e corsas automobilas. A 19 ans, a l'escòla d'actor de Reno Lupo es actor dins qualques films, son ròtle mai important es dins A Canção de Lisboa, lo primièr film parlant portugués, en 1933. A aquela epòca, Manoel de Oliveira posseva ja sa primièra camèra, donada pel paire en 1929, une camèra portativa Kinamo, amb que comencèt a filma son primièr film Douro, faina fluvial, un cort metratge documentari mut que tòca lo subjècte del flum Douro e la vida dels marins. Lo film sortiguèt en 1931 e foguèt critica a causa de son aspècte naturalista; mas, dins aquel filme d'una granda maturitat, ja se vei, amb Oliveira, una arma de poeta realista.
Arribada del succès
[modificar | Modificar lo còdi]
Es amb son primièr long metratge, Aniki Bóbó en 1942, contant lo quotidian de qualques enfants dels quartièrs populars de Porto e anonciant lo neorealisme italian, que Manoel de Oliveira se faguèt a se far conéisser. Aprèp aquele filme, Manoel de Oliveira ressentiguèt lo besonh de partir en Alemanha per veire nòus orizons, mas tanben per escapar la vida de Portugal qu'èra fòrça dificila a cause de la dictatura salazarista.
En Alemanha, estudièt la color e "los procediments tecnics". Aprèp tornèt prene la camèra per realizer un novèl ensag sus Porto, lo Pintre e la Vila en 1956. Utilizant camèra subjectiva e "cinèma dirècte", representacion de la vila e dels rebats dels quadres d'Antonio Cruz, aquel filme instaura la naissença d'un novèl corent dins lo documentari. Puèi, realizèt '' O Acto da Primavera en 1962, fondat sus un tèxte del sègle XVI, Auto de Paixão de Francisco Vaz de Guimarães que los païsans de Curalha interpretavan cada an, en defòra, pendent la setmana santa. Segon Raphaël Bassan, «es una òbra de transicion que ficcion e documentari se mèsclan per captar qualques donadas culturalas e socialas de la region». Un de sos dos darrièrs corts metratges, La Caça en 1963 es una parabòla sus la solidaritat. «Aguèri, que diguèt, d'intencions amagadas tocant la dictatura». Aprèp aquel filme, lo govèrn portugués l'empachèt de filmar fins a 1971, an que sortiguèt Lo Passat e lo Present, son tresen long metratge, una satira sus la societat borgesa de Portugal, adaptacion de la pèça de Vicente Sanches. Contunhèt, amb una autre adaptacion aquela venent d'un roman de José Régio, Benilde, o la Vèrge Maire (1974) que conta l'istòria d'una jova femna que ven prensa tot en demorant vèrge, en referéncia al recit evangelic de la concepcion de Jèsus.
Dempuèi aqueles films, tenguèt un ritme de realizacion plan mai regular, sovent amb de films d'un romantisme tipic que d'amor es impossible. Atal, se destaca lo film Amor de perdicion en 1978, un dels mai bèls films, adaptat d'un roman de Camilo Castelo Branco, un dels grands autors del romantisme portugués. Contant l'istòria, a la fin del sègle XVIII, d'un amor desesperat entre doas jovas personas apartenant a de familhas enemicas, l'adaptacion de Manoel de Oliveira tempta de far descobrir al public la ment portuguesa de l'epòca.
En 1981, filma Francisca, tirat d'un roman de Agustina Bessa-Luís. Aquel film concluís la tetralogia de las Amors frustradas. «Un masoquisme revelator de la psicologia portuguesa dins lo temps parcorrís los quatre opús d'aquel cicle»(Raphaël Bassan). Puèi filma en 1985, Lo Solièr de satin segon Paul Claudel, en 1990 Non, o la vana glòria de comandar, en 1993 Val Abraam, encara, segon un roman de Agustina Bessa-Luís. En 1995, realiza Lo Convent, amb Catherine Deneuve e John Malkovich film que ven encara un còp d'un roman d'Agustina Bessa-Luís, As terras dos riscos.
Aprèp los cent ans
[modificar | Modificar lo còdi]-Romanceor.jpg)
En 2008 Cristòl Colomb, l'enigma evòca, amb emocion e umor, l'istòria de Cristòl Colomb. Puèi Singularitats d'una jova filha blonda, adaptat d'un conte de Eça de Queiroz, autor realista portugués del sègle XIX, sortís en sala en setembre de 2009.
En 2010, Manoel De Olivera es al Festenal de Canas per la presentacion de L'Estranh Afar Angelica que competís dins la categoria Un certain regard.
Venguèt alara lo realizador en activitat mai vièlh del monde lo sol a aver començat sa carrièra a l'epòca del cinèma mut. Receptét al Festenal de Canas de 2008, l'an de sos 100 ans, sa primièra Palma d'Aur, una Palma d'aur per l'ensems de son òbra. Aquela recompensa li foguèt balhada per son amic Michel Piccoli. Còrfondut declarèt: «Presi fòrça de la recebre d'aquel biais perque ami pas tròp la competicion, es a dire ganhar contra los meus collègas; es una bèla mena de recebre un prèmi».
A subjècte de sa produccion pletorica e de sa longevitat ditz: «Daissar de trabalhar, es morir. S'òm me retira lo cinèma, morrissi».
Filmografia
[modificar | Modificar lo còdi]- Longs metratges
- 1942 : Aniki Bóbó
- 1963 : Acto de Primavera
- 1972 : O Passado e o Presente
- 1975 : Benilde ou a Virgem Mãe
- 1979 : Amor de Perdição
- 1981 : Francisca
- 1982 : Visita ou Memórias e Confissões
- 1985 : Lo Solièr de satin
- 1986 : O meu caso
- 1988 : Os Canibais
- 1990 : Non, o A Vã Glória de Mandar
- 1991 : A Divina Comédia
- 1992 : O Dia do Desespero
- 1993 : Vale Abraão
- 1994 : A Caixa
- 1995 : O Convento
- 1996 : Party
- 1997 : Viagem ao Princípio do Mundo
- 1998 : Inquietude
- 1999 : La Letra
- 2000 : Palavra e Utopia
- 2001 : Torna a l'ostal
- 2001 : Porto da Minha Infância
- 2002 : O Princípio da Incerteza
- 2003 : Um Filme Falado
- 2004 : O Quinto Império - Ontem Como Hoje
- 2005 : Espelho Mágico
- 2006 : Bèla totjorn
- 2008 : (Cristóvão Colombo - O Enigma)
- 2009 : Singularidades de uma Rapariga Loura
- 2010 : O estranho caso de Angélica
- 2011 : Gebo e l'ombra
- 2012 : La glèisa del diable
- Corts e mejans metratges
- 1931 : Douro, Faina Fluvial (mut)
- 1932 : Estátuas de Lisboa
- 1932 : Hulha branca
- 1938 : Miramar, Praia das Rosas
- 1938 : Já Se Fabricam Automóveis em Portugal
- 1941 : Famalicão
- 1956 : O Pintor e a Cidade
- 1964 : Vila verdinho
- 1964 : A Caça
- 1965 : As Pinturas do Meu Irmão Júlio
- 1966 : O Pão (documentari)
- 1983 : Nice - À propos de Jean Vigo
- 1983 : Lisboa Cultural (documentari TV)
- 2002 : Momento
- 2005 : Do Visível ao Invisível
- 2006 : O Improvável Não é Impossível
- 2007 : Cadun son cinèma (Film collectiu; Manoel de Oliveira : Encontra unica, 3 min)
- Coma actor
- 1933 : A Canção de Lisboa, de Cotinelli Telmo
- 1994 : Lisbon story, de Wim Wenders
- 2008 : Cristòl Colomb, l'enigma
