Jalhan

Vilatge d'Occitània

Jalhan
Jaillans

La comuna.

Geografia fisica

Coordenadas

45° 01′ 45″ N, 5° 10′ 31″ E

Superfícia

9,04 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

395 m
250 m
159 m

Geografia politica

País

Daufinat

Occitània

França

du Canton de Bourg de Péage

Cònsol

Isabelle Robert
(2008-2014)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2019)

904 ab.

Evolucion de la populacion

916 ab.

Densitat

99,34 ab./km²

Autras informacions

Còde postal

26300

Còde INSEE

26381

Jalhan (Jaillans en francés) es una comuna occitana de Daufinat situaa dins lo departament de Droma e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament de Ròse-Aups.

Geografia[modificar | Modificar lo còdi]

Jalhan es situat a 13 km a l'èst de Rumans. Las municipalitats los mai prèps son Ostun, Bèlregard de Barret, Aimue e Sant Pau de Rumans.

Comunas vesinas[modificar | Modificar lo còdi]

Jalhan

Ostun
(2,7 km)

Bèlregard de Barret
(3,7 km)

La Bauma d'Ostun
(5,1 km)

Aimue
(5,5 km)

Rochechinard
(5,6 km)

Sant Pau de Rumans
(5,7 km)

Toponimia[modificar | Modificar lo còdi]

Atestacions istoricas[modificar | Modificar lo còdi]

Las atestacions istoricas donaas per Brun-Durand son Jaillans (1236), Jailhas (1240), Jallas (1251), Jallians (1280), Dominus de Jailhanis (1459), Jalhians (1670), Jallians (1670)^[1]. Las atestacions parroquialas son Cura Nostre Domine de Jaillanis (1406), Cura Jalhanis (1640), Ecclesia Sancte Marie de Jalianis (1118), Ecclesia Sancte Marie de Jalliano (1152), Sancta Maria de Jallanis (1204), Claustrum de Jaillas (1240), Prioratus de Jalhanis (Sègle XIV)^[1].

Atestacions occitanas[modificar | Modificar lo còdi]

Frederic Mistral a ortografiat en nòrma mistralenca dins Lou Tresor dóu Felibrige lo nom de la comuna de doas biais: Jaians e Jalhans^[2]. Precisa per la fòrma Jalhans qu'es la fòrma daufinenca. Se pòt notar que lo nom de la comuna en francés es l'unic nom de luòc donat per aquest intraa. Las doas fòrmas s'aplican adoncas per la comuna. Mistral indica tanben que lo nom vendriá dau roman Jallians, Jailhan, Jallas, e dau bas latin Jalhanum.

Etimologia[modificar | Modificar lo còdi]

Bouvier pensa que lo toponim ven probablament dau nom de persona Gallius^[3]. Es tanben l'ipotèsi retenguá per Holtus, Metzeltin e Schmitt que veson en Gallius una origina comuna per Jalhans, Galhan (departament de Gard), Galhan de Medòc (departament de Gironda), Gajano (Espanha) e los toponims Gagliano en Itàlia^[4]. Coma la palatalizacion dau -ga- en Nòrd Droma es mai anciana que la primièra atestacion istorica qu'avèm per Jalhans^[5], l'ipotèsi d'una origina en Gallius o Gallianus es solida.

A.de Coston, un saberut locau de la fin dau sègle XIX, s'apièja sus los estudis de Houzé per donar coma origina dau toponim lo radical celtic caill, que vau dire bòsc, e fau lo liame amb lo fach qu’una glèisa primitiva seriá estaa construcha en 777 sus lo luòc onte fuguèt tuaa una bèstia ferotja que desolava lo país, alora cobert de bòsc^[6]. Aquest explicacion sembla per lo mens pauc cresibla.

Enfin, l’ipotèsi d'un nom de comuna venent dau nom d’aquela bèstia ferotja, nomaa la Jalha^[7]^[8], es dau domèni dau patrimòni culturau locau, de sos contes e legendas.

Realizacion fonetica e toponim occitan[modificar | Modificar lo còdi]

La fòrma Jalhans donaa per Mistral aviá probablament per objectiu de marcar una realizacion locala especifica quand Jaians seriá la fòrma generala. La transcripcion en -lh- poiriá esser lo testimoniatge de la palatalizacion de -l- davant un iod, fenomèn caracteristic d'una larja part de Droma^[9].

La comuna es dins l'aira de reduccion de la realizacion palatala [d͡ʒa] (venguá de -ga) en [ʒa]^[10].

Lo manten de la -s- finala se justifica etimologicament, tot en sachent que la -s- finala s'amudís^[11].

Lo nom de la comuna en occitan deuriá adoncas esser Jalhans, e la realizacion fonetica, en atesa de confirmacion per una enquista de terren, deuriá esser [ʒaˈʎɑ̃].

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Administracion[modificar | Modificar lo còdi]

Lista deus cònsols successius
Periòde		Identitat
2008	2014	Isabelle Robert
març de 2001	2008
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia[modificar | Modificar lo còdi]

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 898, totala: 916

250

-

-

395

373

369

368

417

520

597

741

761

828
839

2009

2010

866
877

871
889

Fonts

Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

Luòcs e monuments[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats ligadas amb la comuna[modificar | Modificar lo còdi]

Veire tanben[modificar | Modificar lo còdi]

Comunas de Droma

Ligams extèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas[modificar | Modificar lo còdi]

↑ ^1,0 et ^1,1 J.Brun-Durand, Dictionnaire topographique du département de la Drôme, Paris, Imprimerie nationale, 1891, p.181, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392934/f267.item
↑ F.Mistral, Lou Tresor dóu Felibrige, T.2, G-Z, Marcel Petit C.P.M., 1979, p.150, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k7486f/f157.item
↑ JC.Bouvier, Noms de lieux du Dauphiné, Bonneton, 2002, p.53
↑ G.Holtus, M.Metzeltin, C.Schmitt, Christian, Latein und Romanisch: Historisch-vergleichende Grammatik der romanischen Sprachen, seccion 111. Gemeinromanische Tendenzen IX. Onomastik / Tendances communes aux langues romanes IX. Onomastique, Volume 10.1515/97, https://web.archive.org/web/20211231084612/https://ur.booksc.eu/book/62612343/fe6550
↑ JC.Bouvier, Les parlers provençaux de la Drôme, Librairie C.Klincksieck, Paris, 1976, p.71
↑ Bulletin de la Société d'archéologie et de statistique de la Drôme, Société d'archéologie, d'histoire et de géographie de la Drôme, 1871, p.61, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5432210g/f63.item
↑ La Jaille, Bulletin municipal de la Commune de Jaillans, No.2, Nov 2014 - Jan 2015, p.2, https://web.archive.org/web/20220102140252/http://static.reseaudescommunes.fr/cities/209/documents/c34kg7320d1gygc.pdf
↑ L.Moutier, Dictionnaire des dialectes dauphinois, IEO Drôme et Ellug, 2007, p.445
↑ JC.Bouvier, Les parlers provençaux de la Drôme, Librairie C.Klincksieck, Paris, 1976, p.88
↑ JC.Bouvier, Les parlers provençaux de la Drôme, Librairie C.Klincksieck, Paris, 1976, p.48
↑ JC.Bouvier, Les parlers provençaux de la Drôme, Librairie C.Klincksieck, Paris, 1976, p.260

Portal dau Daufinat

Portal d'Occitània

[:0-1] 1,0 et ^1,1 J.Brun-Durand, Dictionnaire topographique du département de la Drôme, Paris, Imprimerie nationale, 1891, p.181, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392934/f267.item

[2] F.Mistral, Lou Tresor dóu Felibrige, T.2, G-Z, Marcel Petit C.P.M., 1979, p.150, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k7486f/f157.item

[3] JC.Bouvier, Noms de lieux du Dauphiné, Bonneton, 2002, p.53

[4] G.Holtus, M.Metzeltin, C.Schmitt, Christian, Latein und Romanisch: Historisch-vergleichende Grammatik der romanischen Sprachen, seccion 111. Gemeinromanische Tendenzen IX. Onomastik / Tendances communes aux langues romanes IX. Onomastique, Volume 10.1515/97, https://web.archive.org/web/20211231084612/https://ur.booksc.eu/book/62612343/fe6550

[5] JC.Bouvier, Les parlers provençaux de la Drôme, Librairie C.Klincksieck, Paris, 1976, p.71

[6] Bulletin de la Société d'archéologie et de statistique de la Drôme, Société d'archéologie, d'histoire et de géographie de la Drôme, 1871, p.61, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5432210g/f63.item

[7] La Jaille, Bulletin municipal de la Commune de Jaillans, No.2, Nov 2014 - Jan 2015, p.2, https://web.archive.org/web/20220102140252/http://static.reseaudescommunes.fr/cities/209/documents/c34kg7320d1gygc.pdf

[8] L.Moutier, Dictionnaire des dialectes dauphinois, IEO Drôme et Ellug, 2007, p.445

[9] JC.Bouvier, Les parlers provençaux de la Drôme, Librairie C.Klincksieck, Paris, 1976, p.88

[10] JC.Bouvier, Les parlers provençaux de la Drôme, Librairie C.Klincksieck, Paris, 1976, p.48

[11] JC.Bouvier, Les parlers provençaux de la Drôme, Librairie C.Klincksieck, Paris, 1976, p.260

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]