Diocèsi de Sant Ponç de Tomièiras

La diocèsi de Sant Ponç de Tomièiras (en latin Dioecesis Sancti Pontii Thomeriarum) es una anciana diocèsi de la Glèisa Catolica, creada en 1317 e suprimida en 1801.

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Per tal d'escantir l'eretgia catara, les papas de la fin del sègle XIII e subretot del començament del sègle XIV trocegèron las diocèsis immensas de Tolosa e de Narbona (e tanben la diocèsi d'Albi) que permetián pas un enquadrament dels fidèls, çò qu'èra dejà l'idèa de Folquet de Marselha per la de Tolosa.
Lo papa Joan XXII crèt la diocèsi lo 1èr de març de 1317 sul territòri de l'archidiocèsi de Narbona. La diocèsi de Sant Ponç de Tomièiras èra donc sufraganta d'aquela archidiocèsi dins la Narbonesa Primièira ^[1].
Per la Constitucion Civila del Clergat del 12 de julhet de 1790, l'Assemblada Nacionala Constituenta suprimiguèt la diocèsi. Mes le papa Piu VI non reconeguèt aquela constitucion.
Pr'amor del Concordat de 1801, per la bulla Qui Christi Domini del 29 de novembre de 1801, le papa Piu VII suprimiguèt la diocèsi de Sant Ponç de Tomièiras, que jamai non foguèt restablida, e la placèt dins la diocèsi de Montpelhièr^[1]; çaquelà las parròquias plaçadas dins lo Tarn dempuèi 1797, anèron en 1822 dins l'archidiocèsi d'Albi quand aquesta foguèt restablida.

Territòri abans 1801[modificar | Modificar lo còdi]

Abans la revolucion, la diocèsi de Sant Ponç de Tomièiras compreniá quaranta una parròquias (sense comptar las sucursalas o parròquias annèxas), ambe quaranta comunautats d'abitants : Agèl, Anha, Aigasvivas e son annèxa dins la meteissa comuna Paguinhan (Sant Martin), Angles (Tarn) e sas annèxas Sant Martin de la Soca e Sant Martin d'Uscladelles, Assinhan, Asilhanet, La Bastida Roairós, Baufòrt, Cassinhòlas, Cebasan, Cecenon e tres annèxas Pèirarua, Casadarnas e Pradas de Vernasòbre, Crusi, La Cauneta, L'Espinosa (Sant Pèire), Felina de Menerbés, Ferrals (de las Montanhas) e sas annèxas Autesa (meteissa comuna) e Galinièr, comuna de Las Veirièiras de Moçan, Ferrièiras, Fraisse e son annèxa Lo Cambon (comuna de La Salvetat (d'Agot) ?), La Livinièira, Lonzac, Menèrba, Montolièrs, Olargues (la parròquia es lo priorat de Sant Julian d'Olargues e ne dependon la vicariá perpetuala Sant Laurenç d'Olargues, en vila, l'annèxa de Berlon e la de La Vòuta), Opian, Pardalhan e son annèxa de [[Sant Joan de Menerbés|Saint-Jean de Dieuvaille, en francés, La Glèisa del Trauc en occitan), Prumian e son annèxa Nòstra Dòna de Tredòs, Riòls, Riu-sec, Sanch Inhan, Sant German de La Sèrra, vicariá perpetuala, Sant Julian de (las) Molièras, Sant Marçal, Sant Martin de l'Arçon, Sant Ponç, dont la parròquia èra Sant Martin de Jaur, puèi a la revolucion la catedrala venguèt parroquiala; Cornhon èra annèxa, erigida en 1712, Sant Vincenç d'Olargues, La Salvetat, e sas annèxas Lo Marnhès-d'Angles (Tarn), Lo Solièr, Sesseraç, Sira, Velius e son annèxa Boisset, Vilespassens, Las Veirièiras de Moçan ^[2].