Conselh de la Lenga Occitana
| Abreviacion | CLO  |
|---|---|
| Donadas | |
| Tipe | organizacion sens but lucratiu |
| Sector | occitan e lingüistica |
| Objècte social | (fr) Codifier la langue occitane dans sa norme classique et pratique. |
| Forma juridica | associacion segon la lei francesa de 1901 |
| Activitat | |
| Region | França |
| Istòria | |
| Fondacion | 1996 |
| Site web | clo-occitan.com |
Lo Conselh de la Lenga Occitana o CLO [ˌseˌɛlˈu / ˈklɔ] (var. Conseu de la Lenga Occitana, Conselh dera Lengua Occitana) es un organisme de codificacion de l'occitan, fondat en 1996-1997.
Domenis de competéncia
[modificar | Modificar lo còdi]Lo CLO gerís la nòrma classica de l'occitan (interven pas dins la gestion d'autras nòrmas de l'occitan coma la nòrma mistralenca, la nòrma de l'Escòla dau Pò o la nòrma bonaudiana).
Sa competéncia s'estend a totas las tèrras e a totas las varietats de lenga occitana perque la nòrma classica a la vocacion de trobar de solucions coordenadas e convergentas a l'escala de la lenga, en tot respectar los grands dialèctes.
S'ocupa de totes los aspèctes de la nòrma lingüistica:
- l'ortografia o nòrma ortografica (règlas per escriure los sons, per ex. realizar e non realisar*);
- la nòrma orala (règlas per fixar la lenga parlada, per ex. quimia e non chimia*, la vòli seguir e non vòli la seguir*).
Preconizacions
[modificar | Modificar lo còdi]Lo CLO a realizat subretot un trabalh de clarificacion e de precision. A resolgut de cases de divergéncia dins l'interpretacion de la nòrma que s'èran desvolopats entre 1975 e 1996. Tanben a portat qualques precisions tocant de ponches qu'èran pas gaire clars aperabans.
Pasmens, lo CLO preconiza una estabilitat e una fidelitat a la nòrma classica tala coma Loís Alibèrt la fondèt en 1935 amb sa Gramatica occitana segon los parlars lengadocians. Los ponches modificats, per rapòrt a Alibèrt, son leugièrs.
La sintèsi de las preconizacions del CLO es estada publicada dins lo numèro 6 (decembre de 2007) de la revista en linha Lingüistica Occitana [1] e dins lo quite sit oficial del CLO.
Istoric
[modificar | Modificar lo còdi]Lo vam del començament
[modificar | Modificar lo còdi]Lo CLO se fondèt en 1996 e sos estatuts se depausèron en 1997. Sos primièrs acamps de fondacion e de trabalh se faguèron a Tolosa (1996 e 1997) puèi a Nimes (1997).
La motivacion per fondar lo CLO venguèt de la crisi e del desòrdre qu'afectavan la nòrma classica dempuèi 1975. En teoria, la nòrma classica s'apiejava sus l'òbra de Loís Alibèrt a partir de sa Gramatica occitana segon los parlars lengadocians de 1935, puèi sus la gestion d'aquela nòrma per l'Institut d'Estudis Occitans (IEO) de 1945 enlà. Pasmens, a partir de 1975, l'IEO acceptèt de practicas contradictòrias en son sen, dins sas pròprias publicacions, e poguèt pas pus garentir aital, la difusion d'una nòrma establa e univòca.
L'iniciativa de fondacion del CLO foguèt dobla:
- venguèt d'un latz del Gidilòc (Grop d'Iniciativa per un Diccionari Informatizat de la Lenga Occitana);
- e d'autre latz del Sector de Lingüistica de l'IEO.
Los dos organismes manifestèron la volontat comuna de trobar de solucions al desòrdre normatiu.
La composicion del CLO se faguèt en convidar d'especialistas reconeguts e d'actors culturals de divèrsas sensibilitats, segon lo principi de la cooptacion. Puèi, de sòcis nòus intrèron al CLO e d'autres ne partiguèron.
Los primièrs acamps de 1996 (informal, a Tolosa) e de 1997 (fondacion oficiala del CLO a Tolosa, puèi un autre acamp oficial a Nimes) abotiguèron a una sèria de recomandacions per resòlver las divergéncias d'ortografia mai recurrentas qu'afectavan l'ensemble de l'occitan. Tanben l'acamp de Nimes precisèt qualques principis mai especifics pel provençal, lo niçard e lo vivaroalpenc. Ne sortiguèt un document public que resumissiá las solucions.
Los ans seguents, de 1997 a 2002, lo CLO faguèt d'autres acamps regulars. Adoptèt una sèria de solucions per resòlver d'autres problèmas recurrents, pas solament dins l'ortografia mas tanben dins la nòrma orala.
Las dificultats
[modificar | Modificar lo còdi]Pasmens, de tensions nasquèron los ans seguents quand lo CLO comencèt de voler resòlver de problèmas suplementaris. Lèu-lèu, una part dels actors culturals (de còps, quitament, certans membres del CLO) manifestèron un desacòrdi e se poguèt pas trobar de solucions consensualas, malgrat l'existéncia d'una majoritat (esquematicament, lafontiana) a l'interior dels membres del CLO.
Lo Gidilòc, un dels cofondadors del Conselh, a contunhat de far una collaboracion scientifica regulara dins las activitats del CLO.
L'IEO, l'autre cofondador del Conselh, aviá mostrat d'en primièr una actitud de partenari actiu e constructiu dins lo CLO. L'amassada generala de l'IEO de 1998 aviá votat la reconeissença e l'adopcion de las preconizacions del CLO. Mas, a causa de las tensions creissentas, en 2002, la direccion de l'IEO cambièt d'actitud e prepausèt de sortir del CLO per fondar un organisme concurrent que se seriá nommat Acadèmia Occitana. Fin finala, a partir de 2002, l'IEO e lo CLO faguèron divèrsas reünions de trabalh per trobar un acòrdi renovelat de collaboracion e de reconeissença mutuala, mas las negociacions abotiguèron pas a cap d'acòrdi. A partir de 2002, aquelas tensions divèrsas alentiguèron lo ritme de trabalh del CLO, que pasmens contunhèt d'existir juridicament coma associacion.
Represa de las activitats en 2021
[modificar | Modificar lo còdi]En genièr de 2021, davant la persiténcia dels usatges contestats, lo CLO reprenguèt sas activitats per tal de prepausar de solucions establas e consensualas. O expliquèt dins un comunicat.
Uèi, las preconizacions del CLO son seguidas per una part del movement occitanista, que i vei una solucion utila per desvolopar l'occitan d'un biais mai ordenat, especialament en pedagogia. Mai que mai, lo CLO es reconegut oficialament per lo Conselh Generau d'Aran (e doncas per l'Oficina de Foment e Ensenhament der Aranés) dempuèi 1999, per l'Associacion Internacionala d'Estudis Occitans (AIEO) dempuèi son Congrès de Tolosa de 1997, per lo Gidilòc qu'es membre fondador del CLO, e per una part dels ensenhaires, formators e organismes culturals. Certans libres, CDs e DVDs precisan, dins las paginas de començament, qu'aplican la nòrma del CLO.
Vejatz tanben
[modificar | Modificar lo còdi]- Occitan
- Grafia classica
- Nòrma classica
- Alfabet occitan
- Pronóncia de l'occitan
- Loís Alibèrt
- Gramatica occitana segon los parlars lengadocians
- Gidilòc
- IEO
- Congrès Permanent de la Lenga Occitana
- Associacion Internacionala d'Estudis Occitans
- Acadèmia de la Lenga Occitana
- Acadèmia Occitana-Consistòri del Gai Saber
- Institut d'Estudis Araneses-Acadèmia Aranesa de la Lenga Occitana
- Nòrma classica
- Grafia classica
Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]- Conselh de la Lenga Occitana (sit oficial)
- Preconizacions del Conselh de la Lenga Occitana (PDF) sul sit de la revista Lingüistica Occitana
- Nòrmes ortografiques der aranés que mençonan la reconeissença de las preconizacions del CLO (PDF)
Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ Document coeditat per Gianni Vacca, preparat per Domergue Sumien, amb un avantdire de Patric Sauzet.
.svg){kind=small}