Institut d'Estudis Aranesi-Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Institut d'Estudis Aranesi - Acadèmia aranesa dera lengua occitana
Informacions generalas
Sigla IEA - AALO
País Espanha
Tip institut lingüistic
Depend de Conselh Generau d'Aran
Organizacion
President Jèp de Montoya
Membres
  • Jèp de Montoya
  • Miquèu Segalàs
  • Angelina Cases
  • Maria Elvira Riu
  • Lourdes España
  • Joan-Pau Ferrè
  • Ròsa Maria Salgueiro
  • Bernat Arrós
  • Joan Sales-Lostau
  • Patrici Pojada
  • Florian Vernet
  • Jacme Taupiac
Sèti Vielha e Mijaran
Lenga de trabalh occitan
(occitan aranés e occitan larg)
 sit web.

L’Institut d'Estudis Aranesi-Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana (oficialament en aranés) (var. Institut d'Estudis Araneses-Acadèmia Aranesa de la Lenga Occitana, Institut d'Estudis Aranés-Acadèmia Aranesa de la Lenga Occitana; sigla IEA-AALO o simplament l’IEA) es una institucion academica cargada de las normativas lingüisticas de la varietat aranesa de l'occitan en Val d'Aran, e l'establiment de critèris reglamentaris conformes als principis de la gramatica occitana de Loís Alibèrt e a las règlas d'ortografia en aranés.

Per tal de trobar lo temps d'agilizar las relacions e d'apasimar las friccions que poguèssen existir entre los diferents organismes que se vòlon trachar de la nòrma, l'IEA comencèt a foncionar e trabalhar a l'entorn de l'estiu de 2015.

Estatut[modificar | Modificar lo còdi]

Las normas lingüisticas del idiòma aranés son creadas segon la Lei 35/2010, del 1 d'octobre, de l'occitan, aranés a la Val d'Aran. En genièr de 2014, la Generalitat de Catalonha acòrda a l'IEA-AALO l'estatut d'acadèmia e d'autoritat lingüistica[1][2]. Son ròtle e sa constitucion foguèron ratificats institucionalament pel Parlament de Catalonha lo 24 julh de 2014 malgrat una mocion contrària del Partit Socialista de Catalonha que demandèt a l'encòp que se reconeguèsse lo CPLO coma autoritat unica per la gestion de la lenga occitana[3].

Organizacion[modificar | Modificar lo còdi]

L'IEA-AALO, qu'es presidit per l'aranés Jèp de Montoya, compta actualament dotze membres (amb son president) que d'unes son tanben membres del CPLO. Aquestes son:

  1. Bernat Arrós
  2. Angelina Cases Andreu
  3. Lourdes España Cònsul
  4. Joan-Pau Ferré
  5. Jèp de Montoya
  6. Patrici Pojada
  1. Elvira Riu Abadia
  2. Joan Salas-Lostau
  3. Ròsa-Mari Salgueiro Pujòs
  4. Miquèu Segalàs Mir
  5. Jacme Taupiac
  6. Florian Vernet

Polemicas[modificar | Modificar lo còdi]

Anteriorament a sa creacion, l'institucion es ja estada criticada e atacada mantes còps per son prètzfach primièr. Aprèp la letra del senador del Congrès espanhòl Paco Boya, mandada lo 7 de febrièr de 2014 als membres de l'IEA, que declarava entre d'autras causas "Non ei era nòsta acadèmia"[4], qualque temps abans son espelida, lo 28 de junh de 2014, quatre elegits de l'estat francés (Dàvid Grosclaude, Guilhèm Latrubèssa, Belkacem Lounès e Marcel Mateu) dins una critica e ataca frontalas, escriguèron una letra al president de la Generalitat Artur Mas per demandar al govèrn catalan que reconeguèsse lo CPLO coma acadèmia unica de la lenga occitana.

La vulnerabilizacion de l'institucion contunhèt al Parlament de Catalonha per mejan d'una mocion del grop socialista que demandava de reconéisser lo CPLO coma la sola entitat gestionaira de la lenga. Aquesta obtenguèt pas pro de supòrt per prosperar quand l'IEA foguèt oficializat pel Parlament lo 24 de julh de 2014.

Produccions[modificar | Modificar lo còdi]

L'IEA-AALO publica d'òbras de referéncia a l'encòp sus l'aranés e sus l'occitan estandard tal que lo vei. Tanben publica de traduccions a l'aranés per servir de modèls de lenga.

Aranés: òbras de referéncia[modificar | Modificar lo còdi]

Aranés: modèls de lenga e traduccions[modificar | Modificar lo còdi]

Colleccion Antòni Nogués[modificar | Modificar lo còdi]

Traduccions per Antòni Nogués.

Occitan estandard[modificar | Modificar lo còdi]

Referéncias[modificar | Modificar lo còdi]