Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/julhet de 2009

Junh de 2009

Agost de 2009

Acorchi [+]
WP:LS

Aquesta pagina e sas sospaginas mesadièras son consacradas a l’organizacion e a la mantenença del quadre Lutz sus... de la pagina d’acuèlh.

Aquesta es emplena per l'apèl de {{Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/{{CURRENTDAY}} de {{CURRENTMONTHNAME}}}} (çò que significa que son contengut es lo del Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/jorn, ont jorn es lo jorn e lo mes del jorn corrent (ora UTC)). La frequéncia de renovelament dels quadres es quotidiana.

Los articles presentats dins los diferents quadres son unicament los promouguts als labèls « Articles de qualitat » e « Bon article ».
Evitatz de metre mai de 500 caractèrs/100 mots dins los quadres per fin de manténer l'equilibri de las colomnas sus la pagina d'acuèlh ont aquestes quadres son transcluses.

Calendièr per Julhet de 2009

Articles « Lutz sus... » ja pareguts sus l’acuèlh del mes de julhet de 2009 :

1^èr de julhet de 2009 veire/modificar La Ciutat de Carcassona La Ciutat de Carcassona es un ensemble arquitectural medieval que se tròba dins la vila occitana de Carcassona dins Aude. Se situa sus la riba drecha d'Aude, al sud-èst de la vila actuala. Las originas d'aquesta Ciutat medievala fortificada, remontan al periòde galloroman. La Ciutat compren un castèl (lo castèl comtal) e una basilica (la basilica de Sant Nazari). Salvada de la destruccion puèi restaurada al sègle XIX d'un biais de còps controversiat jos la direccion de Eugène Viollet-le-Duc, la Ciutat de Carcassona es dempuèi 1997 classada al Patrimòni Mondial de l'UNESCO. Lo castèl comtal, las fortificacions, las liças e las torres apartenon a l'Estat e son administrats pels monuments istorics françeses, mentre que la rèsta de la Ciutat fa partida del domeni municipal.	2 de julhet de 2009 veire/modificar Lissandre a la batalha d'Issos. Lissandre III lo Grand (Μέγας Αλέξανδρος ή Αλέξανδρος Γ' ο Μακεδών, en grèc modèrne, Александар III Велики, en macedonian modèrne - egalament apelat Alexandre lo Grand), nascut a la fin de julhet de -356 e mòrt lo 10 de junh de -323, foguèt rei de Macedònia (-336/-323), conquistador de l'Empèri Persan e un dels caps militars mai importants del mond antic. Es benlèu una de las figuras mai atractivas de l'Istòria.
3 de julhet de 2009 veire/modificar Occitània [utsiˈtanjɔ, uksiˈtanjɔ, usi'tanjɔ, ukʃiˈtanjɔ, uksiˈtanja] es lo país del sud-oèst d'Euròpa ont l'occitan es parlat a l'ora d'ara o ont aquela lenga èra parlada dins un passat pro recent. Segon d'unes Occitània forma una nacion (e los occitans son un pòble), segon d'autres es solament un espaci lingüistic e cultural. La mapa d'Occitània se religa dirèctament amb la definicion de la lenga e de la cultura occitanas. La populacion estimada es de 14 o 15 milions d'abitants e la superfícia mesura aproximativament 190 000 o 200 000 km². Lo gentilici es occitan -a.	4 de julhet de 2009 veire/modificar Vision artistica del Solelh, de las planetas del Sistèma Solar e sas orbitas, la cencha d'Asteroïdes e una cometa. Lo Sistèma Solar es l'ensems de totes los astres qu'orbitan a l'entorn del Solelh e que i son ligats gravitatòriament. Es format de uèch planetas, d'almens 162 satellits naturals o lunas e de centenats de milierats de planetas menoras o planetoïdes, d'asteroïdes, de meteorits e de cometas. A mai, i a tanben çò que se sona lo mitan interplanetari, format per de gases e de polsa. Aquel ensems tot es situat dins un dels braces de la galaxia de la Via Lactèa, que vira a l'entorn del sieu centre a 26 000 ans lutz de distància e a una velocitat de 220 km/s.
5 de julhet de 2009 veire/modificar La glèisa ortodòxa russa de Niça, en Occitània L'ortodoxia (dau grèc ὀρθοδοξία = orthodoxía "opinion drecha") es una dei brancas majoralas dau cristianisme e s'organiza dins la Glèisa Ortodòxa. Se presenta coma lo "cristianisme dins sa plenitud": se considèra coma la branca dau cristianisme mai fidèla ais originas de la religion crestiana e mai que mai ai Sèt Concilis Ecumenics que se tenguèron de 324 apC a 787 apC, au començament de l'istòria dau cristianisme. Son implantacion es universala, a de seccions importantas dins totei lei partidas dau Mond, pasmens es preponderanta subretot en Euròpa Orientala e au nòrd d'Asia (mai que mai en Grècia, a Chipre, en Macedònia, Bulgaria, Serbia, Montenegro, Romania, Moldàvia, Ucraïna, Bielorussia, Russia e Georgia). Son sèti es lo Patriarcat Ecumenic de Constantinòple, a Istambol. Un fidèu de la Glèisa Ortodòxa se sòna un ortodòxe o una ortodòxa.	6 de julhet de 2009 veire/modificar Bearn o Biarn qu'ei un país occitan, ua vescomtat situada au pè deus Pirenèus. Ligat successivament a Aragon puish a Gasconha, que vadó, enter los regnats de Gaston Fèbus e d'Enric de Borbon, país sobeiran puish cap deu Reiaume de Navarra (dab pas sonque la Baisha Navarra après 1512). Bearn qu'ei tanben ua anciana província istorica francesa integrada a França en 1620 ; abans aquesta data, l'occitan de Bearn (lo bearnés) qu'èra la sola lenga administrativa deu Reiaume de Navarra e que partatgè aqueste estatut dab lo francés dinc a la Revolucion. Uei lo dia, la soa capitala qu'ei Pau (las autas capitalas istoricas que hon, successivament Morlans puish Ortès). Lo gentilici qu'ei bearnés -esa o biarnés -esa.
7 de julhet de 2009 veire/modificar Louis Pasteur (nascut lo 27 de decembre de 1822 – mòrt lo 28 de setembre de 1895) èra un microbiologista e quimista francés. Foguèt conegut en general per sa demostracion de la teoria del gèrme de las malautiás e sas tecnicas pionièras de desvolopament e d'inoculacion. Foguèt lo creador del primièr vaccin contra la ràbia. A mai faguèt una descobèrta essenciala dins lo domeni de la quimia de cap a la polarizacion de la lutz per de moleculas assimetricas.	8 de julhet de 2009 veire/modificar La trufa o patana o tartifla o poma de tèrra es un tubercul produch per l'espècia Solanum tuberosum; aparten a la familha de las Solanacèas. S'agís d'un dels legums mai consomits en Euròpa, America del Nòrd e America del Sud. Introducha en Euròpa al sègle XVI, sas qualitats alimentàrias son, d'en primièr estadas malconegudas. En defòra de sas vertuts alimentàrias, la trufa es largament utilizada dins l'industria, sa fecula a de destinacions multiplas.
9 de julhet de 2009 veire/modificar Lissandre a la batalha d'Issos. Lissandre III lo Grand (Μέγας Αλέξανδρος ή Αλέξανδρος Γ' ο Μακεδών, en grèc modèrne, Александар III Велики, en macedonian modèrne - egalament apelat Alexandre lo Grand), nascut a la fin de julhet de -356 e mòrt lo 10 de junh de -323, foguèt rei de Macedònia (-336/-323), conquistador de l'Empèri Persan e un dels caps militars mai importants del mond antic. Es benlèu una de las figuras mai atractivas de l'Istòria.	10 de julhet de 2009 veire/modificar Dunas d'arena dins la Val de la Mòrt en Califòrnia Un desèrt es una region que reçaup pauc de pluèja. Coma consequéncia, los desèrts an la reputacion d'albergar pauc d'èssers vius. En los comparar amb de regions mai umidas aquò pòt èsser verai, pasmens, en l'examinar d'un biais pus detalhat, los desèrts albèrgan sovent una riquesa de vida que normalament demòra esconduda (especialament durant lo jorn) per tal de conservar l'umiditat. Aperaquí dos novens de la superfícia continentala de la Tèrra son desertics. Los païsatges desertics an d'unes elements en comun. Lo sòl del desèrt es principalament compausat d'arena, e de dunas pòdon èsser presentas. Los païsatges de sòl rocós son tipics, e rebaton las ressorsas redusidas del sòl e la manca de vegetacion. Las tèrras bassas pòdon èsser de planas cobèrtas de sal. Los procèssus d'erosion eoliana (provocadas pel vent) son de factors importants per la formacion de païsatges desertics.
11 de julhet de 2009 veire/modificar Antonio Lucio Vivaldi, compositor barròc, violonista, mèste de vriulon e cap d'orquèstra vadut a Venècia lo 4 de març de 1678 e mort a Viena lo 28 de julhet de 1741. La fama colossau de las soas Quate Sasons (qui son en vertat los 4 purmèrs concertos deu son opus titolat Il Cimento dell'Armonia e dell'Invenzione) qu'esconen ua òbra rica (500 concertos haut o baish, detzeas d'operas, òras de musica religiosa) variada e innovanta (d'ua influéncia màger suber l'istòria de la musica en generau e deu concerto e deu vriulon en particular).	12 de julhet de 2009 veire/modificar Esquèma d'una erupcion volcanica de tipe estrombolian. Un volcan es un relèu terrèstre, sosmarin o extraterrèstre format per l'ejeccion e l'empilament de materials eissits de la montada d'un magma jos la forma de lava e de tefràs coma los cendres. Aqueste magma proven de la fusion parciala del mantèl e excepcionalament de la crosta terrèstra. L'acumulacion pòt aténher de milierats de mètres d'espessor formant atal de montanhas o d'illas. Segon la natura dels materials, lo tipe d'erupcion, lor frequéncia e l'orogenèsi, los volcans prenon de formas variadas mas en general en avent l'aspècte d'una montanha conica, susmontada per un cratèr o una caldeira. Legissètz l’article
13 de julhet de 2009 veire/modificar Bearn o Biarn qu'ei un país occitan, ua vescomtat situada au pè deus Pirenèus. Ligat successivament a Aragon puish a Gasconha, que vadó, enter los regnats de Gaston Fèbus e d'Enric de Borbon, país sobeiran puish cap deu Reiaume de Navarra (dab pas sonque la Baisha Navarra après 1512). Bearn qu'ei tanben ua anciana província istorica francesa integrada a França en 1620 ; abans aquesta data, l'occitan de Bearn (lo bearnés) qu'èra la sola lenga administrativa deu Reiaume de Navarra e que partatgè aqueste estatut dab lo francés dinc a la Revolucion. Uei lo dia, la soa capitala qu'ei Pau (las autas capitalas istoricas que hon, successivament Morlans puish Ortès). Lo gentilici qu'ei bearnés -esa o biarnés -esa.	14 de julhet de 2009 veire/modificar Flor de safran Lo safran es una espècia tirada d'un genre de crocus (Crocus sativus) de la familha de las Iridacèas. La flor possedís tres estigmatas (extremitats distalas de las carpèlas de la planta). Estils (la « tija » religant una estigmata amb la rèsta de la planta) e estigmatas son sovent secats e utilizats en cosina coma assasonament o coma agent colorant. Lo safran, que foguèt pendent mantun decenni l'espècia mai cara al mond, es originari de l'Orient Mejan. Foguèt cultivat pel primièr còp dins las províncias grègas.
15 de julhet de 2009 veire/modificar La trufa o patana o tartifla o poma de tèrra es un tubercul produch per l'espècia Solanum tuberosum; aparten a la familha de las Solanacèas. S'agís d'un dels legums mai consomits en Euròpa, America del Nòrd e America del Sud. Introducha en Euròpa al sègle XVI, sas qualitats alimentàrias son, d'en primièr estadas malconegudas. En defòra de sas vertuts alimentàrias, la trufa es largament utilizada dins l'industria, sa fecula a de destinacions multiplas.	16 de julhet de 2009 veire/modificar La Ciutat de Carcassona La Ciutat de Carcassona es un ensemble arquitectural medieval que se tròba dins la vila occitana de Carcassona dins Aude. Se situa sus la riba drecha d'Aude, al sud-èst de la vila actuala. Las originas d'aquesta Ciutat medievala fortificada, remontan al periòde galloroman. La Ciutat compren un castèl (lo castèl comtal) e una basilica (la basilica de Sant Nazari). Salvada de la destruccion puèi restaurada al sègle XIX d'un biais de còps controversiat jos la direccion de Eugène Viollet-le-Duc, la Ciutat de Carcassona es dempuèi 1997 classada al Patrimòni Mondial de l'UNESCO. Lo castèl comtal, las fortificacions, las liças e las torres apartenon a l'Estat e son administrats pels monuments istorics françeses, mentre que la rèsta de la Ciutat fa partida del domeni municipal.
17 de julhet de 2009 veire/modificar Vision artistica del Solelh, de las planetas del Sistèma Solar e sas orbitas, la cencha d'Asteroïdes e una cometa. Lo Sistèma Solar es l'ensems de totes los astres qu'orbitan a l'entorn del Solelh e que i son ligats gravitatòriament. Es format de uèch planetas, d'almens 162 satellits naturals o lunas e de centenats de milierats de planetas menoras o planetoïdes, d'asteroïdes, de meteorits e de cometas. A mai, i a tanben çò que se sona lo mitan interplanetari, format per de gases e de polsa. Aquel ensems tot es situat dins un dels braces de la galaxia de la Via Lactèa, que vira a l'entorn del sieu centre a 26 000 ans lutz de distància e a una velocitat de 220 km/s.	18 de julhet de 2009 veire/modificar La glèisa ortodòxa russa de Niça, en Occitània L'ortodoxia (dau grèc ὀρθοδοξία = orthodoxía "opinion drecha") es una dei brancas majoralas dau cristianisme e s'organiza dins la Glèisa Ortodòxa. Se presenta coma lo "cristianisme dins sa plenitud": se considèra coma la branca dau cristianisme mai fidèla ais originas de la religion crestiana e mai que mai ai Sèt Concilis Ecumenics que se tenguèron de 324 apC a 787 apC, au començament de l'istòria dau cristianisme. Son implantacion es universala, a de seccions importantas dins totei lei partidas dau Mond, pasmens es preponderanta subretot en Euròpa Orientala e au nòrd d'Asia (mai que mai en Grècia, a Chipre, en Macedònia, Bulgaria, Serbia, Montenegro, Romania, Moldàvia, Ucraïna, Bielorussia, Russia e Georgia). Son sèti es lo Patriarcat Ecumenic de Constantinòple, a Istambol. Un fidèu de la Glèisa Ortodòxa se sòna un ortodòxe o una ortodòxa.
19 de julhet de 2009 veire/modificar Occitània [utsiˈtanjɔ, uksiˈtanjɔ, usi'tanjɔ, ukʃiˈtanjɔ, uksiˈtanja] es lo país del sud-oèst d'Euròpa ont l'occitan es parlat a l'ora d'ara o ont aquela lenga èra parlada dins un passat pro recent. Segon d'unes Occitània forma una nacion (e los occitans son un pòble), segon d'autres es solament un espaci lingüistic e cultural. La mapa d'Occitània se religa dirèctament amb la definicion de la lenga e de la cultura occitanas. La populacion estimada es de 14 o 15 milions d'abitants e la superfícia mesura aproximativament 190 000 o 200 000 km². Lo gentilici es occitan -a.	20 de julhet de 2009 veire/modificar Dunas d'arena dins la Val de la Mòrt en Califòrnia Un desèrt es una region que reçaup pauc de pluèja. Coma consequéncia, los desèrts an la reputacion d'albergar pauc d'èssers vius. En los comparar amb de regions mai umidas aquò pòt èsser verai, pasmens, en l'examinar d'un biais pus detalhat, los desèrts albèrgan sovent una riquesa de vida que normalament demòra esconduda (especialament durant lo jorn) per tal de conservar l'umiditat. Aperaquí dos novens de la superfícia continentala de la Tèrra son desertics. Los païsatges desertics an d'unes elements en comun. Lo sòl del desèrt es principalament compausat d'arena, e de dunas pòdon èsser presentas. Los païsatges de sòl rocós son tipics, e rebaton las ressorsas redusidas del sòl e la manca de vegetacion. Las tèrras bassas pòdon èsser de planas cobèrtas de sal. Los procèssus d'erosion eoliana (provocadas pel vent) son de factors importants per la formacion de païsatges desertics.
21 de julhet de 2009 veire/modificar Antonio Lucio Vivaldi, compositor barròc, violonista, mèste de vriulon e cap d'orquèstra vadut a Venècia lo 4 de març de 1678 e mort a Viena lo 28 de julhet de 1741. La fama colossau de las soas Quate Sasons (qui son en vertat los 4 purmèrs concertos deu son opus titolat Il Cimento dell'Armonia e dell'Invenzione) qu'esconen ua òbra rica (500 concertos haut o baish, detzeas d'operas, òras de musica religiosa) variada e innovanta (d'ua influéncia màger suber l'istòria de la musica en generau e deu concerto e deu vriulon en particular).	22 de julhet de 2009 veire/modificar Esquèma d'una erupcion volcanica de tipe estrombolian. Un volcan es un relèu terrèstre, sosmarin o extraterrèstre format per l'ejeccion e l'empilament de materials eissits de la montada d'un magma jos la forma de lava e de tefràs coma los cendres. Aqueste magma proven de la fusion parciala del mantèl e excepcionalament de la crosta terrèstra. L'acumulacion pòt aténher de milierats de mètres d'espessor formant atal de montanhas o d'illas. Segon la natura dels materials, lo tipe d'erupcion, lor frequéncia e l'orogenèsi, los volcans prenon de formas variadas mas en general en avent l'aspècte d'una montanha conica, susmontada per un cratèr o una caldeira. Legissètz l’article
23 de julhet de 2009 veire/modificar Lissandre a la batalha d'Issos. Lissandre III lo Grand (Μέγας Αλέξανδρος ή Αλέξανδρος Γ' ο Μακεδών, en grèc modèrne, Александар III Велики, en macedonian modèrne - egalament apelat Alexandre lo Grand), nascut a la fin de julhet de -356 e mòrt lo 10 de junh de -323, foguèt rei de Macedònia (-336/-323), conquistador de l'Empèri Persan e un dels caps militars mai importants del mond antic. Es benlèu una de las figuras mai atractivas de l'Istòria.	24 de julhet de 2009 veire/modificar Flor de safran Lo safran es una espècia tirada d'un genre de crocus (Crocus sativus) de la familha de las Iridacèas. La flor possedís tres estigmatas (extremitats distalas de las carpèlas de la planta). Estils (la « tija » religant una estigmata amb la rèsta de la planta) e estigmatas son sovent secats e utilizats en cosina coma assasonament o coma agent colorant. Lo safran, que foguèt pendent mantun decenni l'espècia mai cara al mond, es originari de l'Orient Mejan. Foguèt cultivat pel primièr còp dins las províncias grègas.
25 de julhet de 2009 veire/modificar Dunas d'arena dins la Val de la Mòrt en Califòrnia Un desèrt es una region que reçaup pauc de pluèja. Coma consequéncia, los desèrts an la reputacion d'albergar pauc d'èssers vius. En los comparar amb de regions mai umidas aquò pòt èsser verai, pasmens, en l'examinar d'un biais pus detalhat, los desèrts albèrgan sovent una riquesa de vida que normalament demòra esconduda (especialament durant lo jorn) per tal de conservar l'umiditat. Aperaquí dos novens de la superfícia continentala de la Tèrra son desertics. Los païsatges desertics an d'unes elements en comun. Lo sòl del desèrt es principalament compausat d'arena, e de dunas pòdon èsser presentas. Los païsatges de sòl rocós son tipics, e rebaton las ressorsas redusidas del sòl e la manca de vegetacion. Las tèrras bassas pòdon èsser de planas cobèrtas de sal. Los procèssus d'erosion eoliana (provocadas pel vent) son de factors importants per la formacion de païsatges desertics.	26 de julhet de 2009 veire/modificar Louis Pasteur (nascut lo 27 de decembre de 1822 – mòrt lo 28 de setembre de 1895) èra un microbiologista e quimista francés. Foguèt conegut en general per sa demostracion de la teoria del gèrme de las malautiás e sas tecnicas pionièras de desvolopament e d'inoculacion. Foguèt lo creador del primièr vaccin contra la ràbia. A mai faguèt una descobèrta essenciala dins lo domeni de la quimia de cap a la polarizacion de la lutz per de moleculas assimetricas.
27 de julhet de 2009 veire/modificar La trufa o patana o tartifla o poma de tèrra es un tubercul produch per l'espècia Solanum tuberosum; aparten a la familha de las Solanacèas. S'agís d'un dels legums mai consomits en Euròpa, America del Nòrd e America del Sud. Introducha en Euròpa al sègle XVI, sas qualitats alimentàrias son, d'en primièr estadas malconegudas. En defòra de sas vertuts alimentàrias, la trufa es largament utilizada dins l'industria, sa fecula a de destinacions multiplas.	28 de julhet de 2009 veire/modificar Occitània [utsiˈtanjɔ, uksiˈtanjɔ, usi'tanjɔ, ukʃiˈtanjɔ, uksiˈtanja] es lo país del sud-oèst d'Euròpa ont l'occitan es parlat a l'ora d'ara o ont aquela lenga èra parlada dins un passat pro recent. Segon d'unes Occitània forma una nacion (e los occitans son un pòble), segon d'autres es solament un espaci lingüistic e cultural. La mapa d'Occitània se religa dirèctament amb la definicion de la lenga e de la cultura occitanas. La populacion estimada es de 14 o 15 milions d'abitants e la superfícia mesura aproximativament 190 000 o 200 000 km². Lo gentilici es occitan -a.
29 de julhet de 2009 veire/modificar La Ciutat de Carcassona La Ciutat de Carcassona es un ensemble arquitectural medieval que se tròba dins la vila occitana de Carcassona dins Aude. Se situa sus la riba drecha d'Aude, al sud-èst de la vila actuala. Las originas d'aquesta Ciutat medievala fortificada, remontan al periòde galloroman. La Ciutat compren un castèl (lo castèl comtal) e una basilica (la basilica de Sant Nazari). Salvada de la destruccion puèi restaurada al sègle XIX d'un biais de còps controversiat jos la direccion de Eugène Viollet-le-Duc, la Ciutat de Carcassona es dempuèi 1997 classada al Patrimòni Mondial de l'UNESCO. Lo castèl comtal, las fortificacions, las liças e las torres apartenon a l'Estat e son administrats pels monuments istorics françeses, mentre que la rèsta de la Ciutat fa partida del domeni municipal.	30 de julhet de 2009 veire/modificar Vision artistica del Solelh, de las planetas del Sistèma Solar e sas orbitas, la cencha d'Asteroïdes e una cometa. Lo Sistèma Solar es l'ensems de totes los astres qu'orbitan a l'entorn del Solelh e que i son ligats gravitatòriament. Es format de uèch planetas, d'almens 162 satellits naturals o lunas e de centenats de milierats de planetas menoras o planetoïdes, d'asteroïdes, de meteorits e de cometas. A mai, i a tanben çò que se sona lo mitan interplanetari, format per de gases e de polsa. Aquel ensems tot es situat dins un dels braces de la galaxia de la Via Lactèa, que vira a l'entorn del sieu centre a 26 000 ans lutz de distància e a una velocitat de 220 km/s.