Viçac

Viçac (Vissac en francés) z-es una anciana comuna auvernhassa situada dins lo departament del Naut Léger e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe. Dempueis 1972, z-es fusionada amb Autairac, prumèirament en fusion associacion, pueis en 1983 en fusion simpla, dins la comuna de Viçac e Autairac.

Geografia

L'ancian borg de Viçac z-es petit. L'aglomeracion principala z-es La Chaum, que fòrma un ensemble amb Curmilhac (a Autairac).

Toponimia

Viçac

Las fòrmas ancianas son : In patria Arvernica, in vicaria Cantilianico, in villa cui vocabulum est Niziaco (compréner Viziaco), vès 900, Vizac alh secle XI, Viciacus en 1078, Vitiacus en 1134, Senoria de Vissac alh secle XII, Vizac en 1161, Castrum de Vissac en 1269, Monsieur Estienne dou Vissac en 1321, Vissat en 1401, Luminaria S. Juliani de Vissaco en 1474, L'esglise Monsieur Sainct-Jullien de Vissac en 1537 .
Un testimòni de Sent Èble articula successivament ['visa] (reculament d'accent) e [vi'sja] , fòrma dobtosa perque la fonetica brivadesa ne'n fariá [*vi'ʃa].
Segon Dauzat e Rostaing, Viçac ven delh nom latin d'òme Vicius, ambelh sufixe -acum .
Segon Xavier Delamarre, Uicios (Vicios) z-es un nom celtic, latinizat en Vicius. Vicios seriá *uic-io-(n), « combatent » (racina *ueik- « combatre »). Viçac, derivat en -ācon, èra la proprietat de Vicios .
Viçac z-èra doncas una granda proprietat galloromana (pusleu que purament gala de l'epòca de l'independéncia : l'emplec massís delh sufixe -ācon dins los noms de proprietats es tardiu).

La Chaum

Las fòrmas ancianas son : La Chalm en 1310, Calma en 1458, La Cham en 1576, La Chau en 1646 .
La prononciacion aproximativa z-es [la'tsaw], a Sent Èble .
Segon Dauzat, chalm ven delh bas latin calmis, d'origina preindoeuropèa e designa de pueis pelats .

Valhac

Las fòrmas ancianas son : In loco vocabulo Valiaco en 936, Mansus de Valhac en 1471, Vailhacum en 1478 .
Segon Dauzat e Rostaing, per un autre Valhac, lo nom ven del nom latin d'òme Vallius, ambelh sufixe -acum . Segon los Féniés, s'agís d'Avellius, mesme sufixe .

Istòria

En 1789, Viçac, qu'èra un fèu vassal de l'avesque delh Puèi, dependiá de la província d'Auvernhe, de l'eleccion de Briude, de la subdelegacion de Lanjac e delh ressòrt de Riam. Sa gleisa parochala, diocèsi de Sant Flor e archipreirat de Lanjac, z-èra delh vocable de Sant Julian; lo prior de La Vòuta presentava a la cura. Un peatge saguèt suprimit a La Chaum lo 21 d'octobre de 1738. La glèisa saguèt erigida en sucursala lo 12 de març de 1826 .
La comuna a profitat de la preséncia delh chamin de fèr (gara o puslèu, avòra, arrèst de La Chaum), alh limit amb Autairac.
Lo 1èir de setembre de 1972, Viçac e Autairac fusionèron per fusion associacion; per ficcion administrativa, Autairac venguèt Viçac e Autairac : l'anciana comuna de Viçac (43266) z-es marcada en prumèir, mas lo n° INSEE es lo d'Autairac. Lo 1èir delh mes lòng de 1983, la fusion associacion saguèt transformada en fusion simpla . Alh moment de la fusion, las comunas z-èran de populacions comparablas. L'ostau de comuna z-es dins l'ensemble de vialatges format per Lachaud (*La Chaum : La Chalm en 1310), a Viçac, e Curmilhac, a Autairac.

Demografia

Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): , totala:
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
277	251	284	432	428	316	280	303	326
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
350	366	370	443	396	381	380	419	390
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
409	403	402	416	378	357	295	280	256
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
248	236			Cercar	Cercar	Cercar	Cercar	Cercar
2009	2010
Cercar	Cercar
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008 Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments

• La gleisa Santa Crotz de Viçac, delhs secles XII e XIII, classada monument istoric lo 4 de mai de 1910 .
• lo chastèl roinat de Viçac.