Guèrra Russojaponesa
|
Guèrra Russojaponesa
| |
|---|---|
| Informacions generalas | |
| Data | 8 de febrier de 1904 - 5 de setembre de 1905 |
| Luòc | Corèa e Manchoria |
| Casus belli | Confrontacion entre leis imperialismes rus e japonés. |
| Eissida | Victòria japonesa |
| Belligerants | |
.svg){kind=small} Japon
|
 Russia
|
| Batalhas | |
| Port-Arthur (navala) – Chemulpo – Yalu – Nanshan – Te-li-Ssu – Hitachi Maru – Còl de Motien – Tashihchiao – Port-Arthur (sètge) – Hsimucheng – Mar Jauna – Ulsan – Korsakov – Liaoyang – Cha-Ho – Sandepu – Mukden – Tsushima – Sakhalina | |
La Guèrra Russojaponesa se debanèt dau 8 de febrier de 1904 au 5 de setembre de 1905 e opausèt Russia e Japon[1]. Lo conflicte foguèt causat per l'oposicion deis imperialismes rus e japonés en Corèa e en Manchoria. S'acabèt per una victòria japonesa amb la desfacha dei fòrças terrèstras de Manchoria e la destruccion de la màger part de la marina militara russa. Japon obtenguèt ansin lo contentament de sei revendicacions (contraròtle de Corèa) e Russia intrèt dins la crisi de la Revolucion Russa de 1905.
Causas[modificar | modificar la font]
La causa principala de la guèrra es la confrontacion entre leis imperialismes rus e japonés en Extrèm Orient, especialament en Manchoria e Corèa. D'efiech, lei Rus èran arribats a l'Ocean Pacific en 1648. Dempuei aqueu periòde, un objectiu tradicionau de lor diplomacia èra de cercar l'obtencion d'un accès liure de glaç sus aquel ocean. A la fin dau sègle XVII, foguèron blocats per la China dei Qing amb la signatura dau tractat de Nertchinsk (1689). Pasmens, au sègle XIX, lo declin de la poissança chinesa permetèt ai Rus de tornar activar son projècte. Gràcias a de negociacions amb China e Japon, poguèron desvolopar son influéncia en Manchoria e dins leis illas au nòrd de l'archipèu nipon. Dins aquò, poguèron pas obtenir un pòrt en Mar de Japon.
Durant leis ans 1850, Japon èra afeblit per son isolacionalisme qu'aviá limitat sei progrès tecnologia. Dins aquò, après l'umiliacion de l'expedicion Perry en 1854 e la restauracion dau poder imperiau en 1868, aviá iniciat una politica de modernizacion accelerada basada sus lo modèl europèu. Tre 1870, lei Japonés assaièron d'aprofichar la situacion malaisada de China, minada per lei revòutas e lei tensions intèrnas, per crear una esfèra d'influéncia. Après quauquei reviradas, prenguèron lo contraròtle de Corèa e de Formosa a l'eissida de la Premiera Guèrra Sinojaponesa (1894-1895)[2]. Intrada dins una crisi grèva après aquela desfacha, l'Empèri Chinés èra pas capable de s'opausar ais ambicions russas e japonesas.
Inquieta de l'expansionisme nipon, Russia accelerèt son expansion a partir de 1895. En particular, acabèt la construccion de plusors seccions novèlas dau transsiberian (un camin de fèrre permetent d'anar de Moscòu a Vladivostok) e impausèt de concessions novèlas ai Qing (esplecha de la peninsula de Liaodang en 1898, protectorat sus Manchoria en 1900). En fàcia, Japon decidèt de preparar una guèrra en aumentant son budget militar per doblar la talha de sei fòrças terrèstras e venir la premiera poissança navala asiatica. De mai, en genier de 1902, obtenguèt lo sostèn diplomatic dau Reiaume Unit. En 1903, una crisi comencèt quand Sant Petersborg demandèt d'avantatges suplementaris en Manchoria. Ostil a un renfòrçament de la preséncia russa dins la region, Tòquio mandèt un ultimatum lo 13 de genier de 1904 per exigir la retirada de totei lei fòrças russas. Puei, en l'abséncia de respònsa, lei Japonés ataquèron per suspresa lo 8 de febrier.
Debanament[modificar | modificar la font]
Lo sètge de Port-Arthur[modificar | modificar la font]
Maugrat l'acabament dei trabalhs principaus de construccion, lo transsiberian aviá encara de dificultats de circulacion importantas, especialament dins la region dau Lac Baikal. Lei fòrças russas, ja isoladas e mau avitalhadas, aguèron donc inicialament de problemas per mandar de renfòrç e compensar la superioritat numerica dei Japonés. Alinhant rapidament 45 000 òmes còntra 20 000-25 000, l'armada nipona poguèt atacar a partir dau nòrd de Corèa en direccion de Port-Arthur, la basa russa principala de la region. Tardiva, l'arribada de renfòrç rus permetèt pas d'arrestar lei Japonés qu'enregistrèron plusors succès entre mai e julhet de 1904.
Aquelei victòrias li permetèron d'enceuclar Port-Arthur. Pas encara acabada, la basa russa dispausava pasmens de defensas importantas comandandas per lo generau Anatoly Stoessel (50 000 òmes e 7 naviris de combat). En fàcia, lei Japonés concentrèron 90 000 òmes menats per lo generau Nogi Maresuke. Lo contingent japonés recebèt tanben l'ajuda d'una artilhariá nombrosa. Fins a setembre, lei Rus capitèron de mantenir seis adversaris a distància dins de combats entraïnant de pèrdas saunosas dins lei dos camps.
Vèrs lo 19 de setembre, lei Japonés decidèron donc d'organizar un sètge sistematic. Per aquò, ataquèron lei còlas a l'entorn de Port-Arthur e lei combats se concentrèron sus lo sector de la còla 203, ben defenduda per un regiment rus. En octòbre, lei Rus comencèron de mancar de viures e l'escorbut apareguèt dins la basa. D'atacas generalas dei Japonés foguèron rebutadas lei 30 d'òctobre e lo 26 de novembre mai la còla 203 foguèt finalament presa lo 5 de decembre. Après aqueu succès, lei canons nipons poguèron dirèctament sus la basa e son pòrt. Lo 5 de genier de 1905, la capitulacion de Stoessel foguèt acceptada.
La revirada de la còntra-ofensiva terrèstra russa[modificar | modificar la font]
En parallèl dau sètge de Port-Arthur, lei Japonés ataquèron en Manchoria. En julhet, assaièron d'i destrurre lei fòrças russas en retirada mai lo generau Alexeï Kuropatkine capitèt d'organizar sa retirada a la batalha de Liaoyang (31 de julhet). Ansin, après aqueu combat, l'enjòc principau foguèt de blocar l'arribada de renfòrç rus. De son caire, l'armada dau tsar assaièt d'organizar una basa dins la vila de Mukden per concentrar de tropas e de mejans avans de menar sa còntra-ofensiva. Pamsens, son projècte foguèt alentit per la lentor de la circulacion dei trens.
A partir d'octòbre, lei Japonés decidèron donc d'atacar en direccion de Mukden. Pasmens, lei batalhas de Cha-Ho (5-17 d'octòbre de 1904) e de Sandepu (25-29 de genier de 1905) se turtèron a una resisténcia acarnada dei Rus. L'ofensiva decisiva comencèt lo 20 de fevrier de 1905. En causa d'un posicionament tròp defensiu de sei tropas, Kuropatkine aguèt de dificultats per respòndre a una temptativa d'enceuclament imaginada per lo generau Ōyama Iwao. Maugrat de pèrdas importantas, lei Japonés menacèron lo transsiberian lo 1èr de març.
La retirada russa foguèt malaisada car, se l'enceuclament èra pas complet, de pèças d'artilhariá japonesas menaçavan lo camin de seguir. Lei Rus perdiguèron donc 60 000 tuats e bleçats e 30 000 presoniers. Doas armadas perdiguèron sa coeréncia e lei tropas deguèron s'enfugir fins a Tieling a 175 km de Mukden. L'armada nipona perdiguèt 70 000 tuats e bleçats e poguèt pas organizar de perseguida. Pasmens, l'armada russa avián plus la capacitat de menar una còntra-ataca novèla.
La destruccion de la flòta russa[modificar | modificar la font]
En octòbre de 1904, lo comandament rus decidèt de mandar la flòta de la Baltica (45 naviris) en Extrèm Orient. Pasmens, son viatge vèrs lo teatre d'operacions foguèt lòng e complèx. D'efiech, lei Rus avián pas de colonias lòng dau trajècte per assegurar l'avitalhament e lo Reiaume Unit utilizèt son influéncia per limitar l'acuelh dins lei colonias espanhòlas e portuguesas. De mai, França, dins una posicion diplomatica malaisada car èra aliada amb Moscòu e Londres, acceptèt pas totjorn de provesir d'escalas. Fin finala, la companhiá alemanda Hamburg America Line acceptèt de constituïr una escadre de sostèn que permetèt de provesir lo carbon necessari[3].
Lo 5 d'abriu, la flòta russa arribèt en Indochina Francesa. Pasmens, sei ressorsas èran tròp limitats per organizar una campanha vertadiera còntra la marina japonesa. Son cap, l'amirau Zinovi Rojestvenski, decidèt donc de passar per lo destrech de Tsushima per anar a la basa russa de Vladivostok. Dins aquò, la còca de sei naviris èra cubèrta d'algas e de cauquilhatges que demenissián la velocitat de seis unitats. En fàcia, lei Japonés comprenguèron son intencion e placèron una flòta modèrna per l'arrestar.
La batalha aguèt luòc lei 27 e 28 mai de 1905. Lei Japonés aguèron aisament l'avantatge e la flòta de la Baltica perdiguèt 34 naviris[4] e 4 380 tuats (còntra 3 naviris e 117 mòrts). Lo rèsta dei naviris rus se dispersèt e foguèt internat dins lei colonias de la region. Solament 3 naviris arribèron a Vladivostok. Aguent perdut sa flòta principala, sensa resèrvas terrèstras significativas de mandar en Asia e menaçat per la Revolucion de 1905, lo govèrn rus acceptèt la desfacha e demandèt la dubertura de negociacions. La patz foguèt restablida amb la signatura dau tractat de Portsmouth lo 5 de setembre de 1905.
Consequéncias[modificar | modificar la font]
Lei clausas principalas dau tractat de Portsmouth marquèron la desfacha russa e la victòria japonesa. Russia deguèt acceptar l'annexion de Corèa, de Port-Arthur e de la mitat sud de Sakhalina per lei Japonés. Lei Rus deguèron tanben evacuar lo sud de Manchoria e rendre la region a China. Lo bilanç uman de la guèrra èra de 71 000 mòrts, 122 000 bleçats e 75 000 presoniers per Russia còntra 85 000 mòrts, 154 000 bleçats e 1 900 presoniers dins lei rengs japonés.
Au nivèu politic, la desfacha agravèt la situacion interiora en Russia. Afeblit, lo tsar Nicolau II deguèt acceptar una liberalizacion parciala de la monarquia russa. De mai, lei Rus foguèron obligats de demandar l'ajuda de seis aliats per tornar construrre son armada e sa flòta, çò que menèt ais emprunts rus. De son caire, Japon venguèt una poissança internacionala de premiera importància, liura de renfòrçar son domeni coloniau amb Corèa. Pasmens, se turtèt desenant a l'ostilitat deis Estats Units, inquiets de l'expansionisme japonés dins l'Ocean Pacific.
Au nivèu militar, la guèrra prefigurèt la Premiera Guèrra Mondiala e foguèt una fònt majora de reflexions per lei teoricians militars. En particular, leis operacions mostrèron l'interès d'utilizar la mitralhièra per sostenir l'infantariá (dins lo camp japonés), lo besonh de cavar de trencadas per se protegir còntra lo fuòc deis armas modèrnas e l'importància novèla de la question de la logistica. L'unifòrme foguèt tanben l'objècte de debats car lei pèças lusentas èran susceptiblas d'atraire un fuòc important e destructor. La consequéncia majora d'aqueleis ensenhaments foguèt lo renfòrçament de l'esperit ofensiu deis armadas europèas, opcion considerada coma l'unic biais de defugir l'encalament observat dins leis operacions en Manchoria.
Annèxas[modificar | modificar la font]
Liames intèrnes[modificar | modificar la font]
Bibliografia[modificar | modificar la font]
- (fr) Bruno Birolli, Port-Arthur, 8 février 1904, 5 janvier 1905, Éditions Economica, 2015.
- (fr) Quentin Censier, Observer, théoriser, évoluer : De 1870 à 1914 - Sur le champ, 13 de junh de 2020, [1].
- (fr) Bernard Crochet e Gérard Piouffre, La guerre russo-japonaise : 1904-1905, ETAI, 2010.
- (fr) harles Pierre Escalle, Histoire abrégée de la guerre russo-japonaise (opérations sur terre et sur mer) : le combat d'infanterie d'après les enseignements de la guerre, A. Lanier, 1908.
- (fr) G. Piouffre, La guerre russo-japonaise sur mer. 1904-1905, Marines Éditions, 1999.
Nòtas e referéncias[modificar | modificar la font]
- ↑ Per de rasons diplomaticas, Montenegro declarèt la guèrra a Japon e mandèt un còrs de volontaris sus lo frònt terrèstre. Un acòrdi de patz simbolic foguèt signat en 2006.
- ↑ Après la guèrra, Corèa èra tecnicament independenta mai, de facto, son govèrn èra plaçat sota tutèla japonesa.
- ↑ Pasmens, la crenhença russa de mancar de carbon entraïnèt la mesa en plaça d'estocatges de carbon dins d'endrechs variats, compres de chambres d'oficiers.
- ↑ 21 aprefondats, 7 capturats e 6 sabordats per son equipatge.