Palindròm
Lo palindròm (substantiu masculin), deu grèc πάλιν / pálin («a l'endarrèr») e δρόμος / drómos («via»), tanben aperat palindròm de letras, ei ua figura d'estil designant un tèxte o un mot deu quau l'ordi de las letras demòra lo medish que sia lejut d'esquèrra a dreta o de dreta a esquèrra.
Definicion[modificar | modificar la font]
Definicion stricto sensu[modificar | modificar la font]
Lo palindròm ei un cas particular d'ambigrama, d'anagrama e d'anaciclic com « Agen | nega », peu quau la significacion ei la medisha dens los dus sens de lectura.
Ei comunament admés que ne's teng pas compte deus signes diacritics (accents, trèmas, cedillhas) ni tanpauc deus espacis. Totun, arren n'interditz pas au palindromista de causir règlas mei estrictas.
Exemples[modificar | modificar la font]
Mots palindròms[modificar | modificar la font]
Los mots palindròms son a còps nommats « palindròms naturaus ». Atau, los mots radar, nen o tacat son mots palindròms.
En occitan[modificar | modificar la font]
- Roma, lo còr nud d’un ròc, o l’amor.
- Tien, Alícia sap mès sèm pas aicí la neit.
- Ten-te, nenet net !
En grèc[modificar | modificar la font]
- ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ. : Lava los mens pecats e non pas la mea cara sola.
En latin[modificar | modificar la font]
- Si bene te tua laus taxat, sua laute tenebis. : S'ès digne de la toa glòria, seguiràs lo camin que't muisha.
En alemand[modificar | modificar la font]
- Eine güldne, gute Tugend: Lüge nie! : Ua bona vertut d'aur: ne mentís pas jamei!
En anglés[modificar | modificar la font]
- "Nurses run", says sick Cissy as nurses run. : Las infirmièras corren", ditz Cissy malaut mentre que las infirmièras corren.
En arabi[modificar | modificar la font]
- ربك فكبر : Deu ton Sénher, celèbra la grandor. (Coran, Sorata 74 Verset 3)
En breton[modificar | modificar la font]
- Ro da gador. : Balha la toa cadièra.
En catalan[modificar | modificar la font]
- I ara rai. : E ara rai.
En chèc[modificar | modificar la font]
- Jelenovi pivo nelej. : Ne vèrsa pas la toa cervesa au cèrvi.
En chinés[modificar | modificar la font]
- 上海自来水来自海上。 (Shanghai zilai shui lai zi hai shang) : L'aiga correnta de Shanghai veng de la mar.
En corean[modificar | modificar la font]
- Saingson sonsaing. (Saing son son saing) : Lo professor Peish.
En espanhòu[modificar | modificar la font]
- Amo la pacífica paloma. : Aimi la coloma pacifica.
En esperanto[modificar | modificar la font]
- Ne mateno, bone tamen. : Pas lo matin, totun plan.
En estonian[modificar | modificar la font]
- Aias sadas saia. : Au casau, plavèva pan blanc.
En finés[modificar | modificar la font]
- Isä, älä myy myymälääsi. : Papà, ne vend pas ta botiga.
En francés[modificar | modificar la font]
- Tu l'as trop écrasé, César, ce Port-Salut ! (alexandrin atribuit a Victor Hugo) : L'as tròp esglaishat, Cesar, aqueste Port-Salut.
- Ésope reste ici et se repose (Jacques Capelovici, coneishut com lo chafre de Mèste Capello) : Isòp demòra ací e's descansa.
En italian[modificar | modificar la font]
- Ogni mare è ramingo. : Cada mar ei vagabonda.
En japonés[modificar | modificar la font]
- Takeyabu yaketa. (ta ke ya bu ya ke ta) : Lo bosquet de bambó a brutlat.
En ongrés[modificar | modificar la font]
- Keresik a tavat a kis erek : Los petits riulets cèrcan lo lac.
En romanés[modificar | modificar la font]
- Ele fac cafele. : Eras hèn los cafès.
En suedés[modificar | modificar la font]
- Ni talar bra latin. : Parlatz plan latin.
En turc[modificar | modificar la font]
- Anastas mum satsana. : Anastasi, vend candelas !