Convencions de Genèva

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Lei Convencions de Genèva son de tractats internacionaus que dictan la conducha de seguir durant un conflicte armat per protegir lei populacions civilas, permetre l'acaminament de l'ajuda umanitària e dei bleçats e definir l'estatut dei presoniers de guèrra. Es un ensemble de plusors tractats signats dempuei 1864 e reconeguts per totei leis Estats actuaus.

Contengut[modificar | Modificar lo còdi]

Lei convencions de 1864, 1906 e 1929[modificar | Modificar lo còdi]

Convencion de 1864.

La premiera convencion de Genèva, signada lo 22 d'aost de 1864 per dotze Estats europèus, es una consequéncia dau trabalh d'Henry Dunant (1828-1910) per melhorar lo sòrt dei bleçats durant lei conflictes. Largament liada a la creacion de la Crotz Roja, definiguèt lo simbòl portat per lei secors e organizèt la proteccion dei servicis de secors[1]. Marca la creacion dau drech internacionau umanitari e la premiera volontat modèrna de limitar lei destruccions e lei pèrdas engendradas per la guèrra.

En 1899, de principis suplementaris foguèron adoptats a la Premiera Conferéncia de la Patz de L'Aia que reüniguèt 27 Estats per definir mai lo drech costumier aplicable en periòde de guèrra. En mai d'aquò, lei participants trobèron un acòrdi per enebir d'armas fòrça perilhosas coma lei balas dum-dum[2]. En 1907, una Segonda Conferéncia s'acabèt per la signatura de plusors convencions regardant 14 aspèctes relatius au reglament pacific dei conflictes, a la conducha de tenir durant una guèrra e a l'utilizacion de certaneis armaments.

Après lo traumatisme de la Premiera Guèrra Mondiala (1914-1918), lei convencions de 1899 e 1906 foguèron completadas per una conferéncia novèla organizada a Genèva. Dich Convencion per lo Melhorament dau Sòrt dei Bleçats e Malauts dins leis Armadas en campanha, aqueu tèxte definiguèt de règlas sus l'evacuacion dei bleçats e dei malauts e lei simbòls medicaus utilizats per lo Creissent Roge e lo Red Lion and Sun Society. Lei placas d'identificacion dei soudats venguèron egalament obligatòrias per facilitar l'identificacion dei còrs[3].

Lei convencions de 1949[modificar | Modificar lo còdi]

Signatura dei convencions de 1949.

Lei convencions de 1949 remplacèron largament lei tèxtes precedents en desvolopant sei diferents aspèctes. Negociadas dins lo quadre dei Nacions Unidas, 59 Estats lei signèron lo 12 d'aost.

Lei doas premierei convencions[modificar | Modificar lo còdi]

Lei doas premierei convencions de 1949 s'interessèron au sòrt dei bleçats, dei naufragiers e dei malauts dei fòrças armadas terrèstras en campanha e dei fòrças navalas. La premiera regarda lei combatents terrèstres e contèn 64 articles qu'estendon lei disposicions de la convencion de 1864. La segonda s'ocupa de la guèrra maritima e contèn 63 articles. En particular, melhorèt la definicion dei naviris espitaus, deis aeronaus sanitàrias e deis autrei naviris destinats au transpòrt sanitari.

La tresena convencion[modificar | Modificar lo còdi]

La Tresena Convencion de Genèva complèta lo tèxte de 1929 sus lo tractament dei presoniers de guèrra. En particular, ne'n donèt una definicion relativament larga permetent d'i integrar lei soudats d'una armada regulara, lei combatents d'una milícia e lei resistents. Permet tanben a la Crotz Roja de visitar liurament totei lei camps de presoniers. Enfin, fixa lei limits sus lo tractament generau dei presoniers (limitacion dau poder disciplinari, enebiment de la tortura, obligacions sanitàrias...).

La quatrena convencion[modificar | Modificar lo còdi]

La Quatrena Convencion de Genèva organiza la proteccion dei civius en temps de guèrra. Èra una evolucion importanta dau drech car voliá tenir còmpte de la Segonda Guèrra Mondiala per ofrir una proteccion pus eficaça ai populacions civilas. Pasmens, se turtèt ais imperatius militars e son tèxte definitiu èra donc un compromés entre lei necessitats dau combat e lei drechs fondamentaus deis abitants. Es donc considerat coma un minimom que s'aplica que que sieguen lei circonstàncias. Leis infraccions grèvas a sei disposicions son consideradas coma de crims de guèrra. En particular, foguèron enebits l'utilizacion d'ostatges, l'utilizacion de civius coma bloquier uman, lei represalhas collectivas còntra la populacion, l'implantacion de colonias dins lei territòris ocupats, la deportacion d'estatjants e lo recrutament fòrçat de combatents au sen de la populacion.

Lei Protocòlis Addicionaus[modificar | Modificar lo còdi]

Lo 8 de junh de 1977, dos protocòlis addicionaus foguèron signats per completar lei convencions signadas en 1949. Lo premier regarda la proteccion dei populacions durant lei conflictes menats còntra la colonizacion, l'ocupacion estrangiera e lei regims racistas. Aquò permetèt de donar l'estatut de conflicte internacionau a aquelei guèrras. Tanben, precisèt l'estatut dei combatents d'una guerilha. En revènge, refusèt de reconéisser l'estatut de presonier de guèrra a un mercenari capturat.

Lo segond pertòca lei guèrras civilas que son pas de conflictes internacionaus. D'efiech, dins lei tèxtes de 1949, aquelei guèrras èran pauc presentas. La proteccion ofèrta èra donc minimala. Lo protocòli permetèt donc de melhorar l'enquadrament dei conflictes intèrnes mai, en causa dau principi de respècte de la sobeiranetat deis Estats, lei règlas aplicablas demòran pus limitadas que dins lo cas d'una guèrra entre dos Estats.

Un tresen protocòli addicionau foguèt signat lo 8 de decembre de 2005. Precisèt l'usatge e la forma deis emblèmas protectors utilizats per lei servicis sanitaris.

Aplicacion[modificar | Modificar lo còdi]

Formalament, lo govèrn soís es lo depositari dei Convencions de Genèva e lo Comitat Internacionau de la Crotz Roja es lo « gardian » dau drech internacionau umanitari e lo defensor dei victimas de la guèrra. La Cort Penala Internacionala utiliza tanben lei convencions coma basa juridica per definir leis infraccions grèvas au drech de la guèrra. Pasmens, dins lei fachs, l'aplicacion d'aquelei tèxtes despend quasi unicament deis Estats signataris. Ansin, lei convencions an pas empachat de conflictes etnics fòrça violents, principalament en Africa e dins lei Balcans, amb d'atacas sistematicas còntra lei populacions civilas. Dins aquò, en despiech d'aquelei reviradas, an permés d'avançadas en matèria de tractament dei presoniers de guèrra e de respècte dei servicis sanitaris.

Annèxas[modificar | Modificar lo còdi]

Liames intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]

  • (fr) Paul Boidin, Les Lois de la guerre et les deux conférences de La Haye (1899-1907), Pedone, 1908.
  • (fr) Gérard A. Jaeger, Henry Dunant, l'homme qui inventa le droit humanitaire, Éd. L'Archipel, 2009.
  • (fr) Anoine Pillet, Les Conventions de La Haye du 29 juillet 1899 et du 18 octobre 1907, étude juridique et critique, A. Pedone éditeur, 1918.

Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

  1. (fr) Convention de Genève du 22 août 1864 pour l'amélioration du sort des militaires blessés dans les armées en campagne, 22 d'aost de 1864, article 1.
  2. Lei bombardaments aerians foguèron tanben enebits per una durada de cinc ans.
  3. (fr) Véronique Harouel-Bureloup, « Identifier les corps des militaires morts au combat », Revue historique de droit français et étranger, vol. 95, n° 3,‎ julhet-setembre de 2017, pp. 373-392.