Aeronau

Una aeronau es un mejan de transpòrt capable de se desplaçar dins l'aire terrèstre. Se distinguís doas categorias d'aeronaus : l'aerostat e l'aerodin.
L'utilizacion d'aqueles aparelhs es l'aeronautica, los practicants son los aviators e las aviatrises.

L'aerostat

Article detalhat : Aerostat.

Una montgolfièra

Aquel aparelh es comunament nomenat « pus leugièr que l'aire », sa massa essent mendre que la de l'aire desplaçat. La sustentacion es assegurada mercé a la butada d'Arquimèdes. Per produire aquela fòrça, un aerostat utiliza una envelopa contenent un gas pus leugièr que l'aire ambient: d'aire caud per la montgolfièra, d'èli pels glòbes de gas. Dins lo plan orizontal, l'aerostat es immobil a respècte de l'aire ambient: se desplaça mercé als vents. Lo contraròtle de la trajectòria se pòt solament far en cambiant d'altitud per cercar de corrents dins la direccion desirada.

Lo glòbe dirigible es un glòbe de gas equipat de motors que li permeton de contraròtlar sa trajectòria.

L'aerodin

Article detalhat : Aerodin.

Avion Fairey Swordfish sul camp d'aviacion.

Comunament nomenat « pus pesucs que l'aire », sa sustentacion es assegurada per una fòrça aerodinamica, la fòrça portadoira, producha mercé a de velas. Las velas demandan un vent relatiu per produire una fòrça portadoira.

Aquel vent relatiu es creat pel movement de las velas dins la massa d'aire.

• Los avions e los ULM produsent aquel movement mercé a un propulsor (eliç) entrainat per un motor o per un reactor.
• Los planaires, los parapendas e los deltaplanaires produson aquel movement mercé a lor energia potenciala gravitacionala.

• lo movement de las velas pòt èsser obtengut per un aerodina a l'arrèst. Dins lo cas dels girodinas per exemple l'elicoptèr e l'autogira, qu'an de velas tornejantas.

De notar, qu'al començament de l'aviacion, se cerquèt d'imitar los aucèls amb de maquinas alatejant : los ornitoptèrs.

Usatges de las aeronaus

Avionet pulverizador en operacion

Usatge Civil

Dins aquela categoria i a las aeronaus que fan de vòls regulars e pontuals de transpòrt de merças e de passatgièrs, e d'autres usatges pus pontuals coma per susvelhar, pels secors, per s'entrenar o per l'usatge recreatiu.

Avion A380 s'enlairant

Vòls de linha regulara

Son los vòls de las aeronaus que cobrisson subretot lo transpòrt de passatgièrs o de merças.

Los vòls de linha pòdon ligar de vilas d'un meteis país fins a de longs vòls internacionals, segon los tipes d'avion. Las linhas aerianas abitualament utilizan sos aeronaus pròpris o atribuits meses a la disposicion dels clients e pòdon far partida d'alianças o acòrds amb d'autras linhas aerianas.

Es una activitat fòrça larga que son trabalh es de mantenir los servicis aerians amb lo personal, lo carburant, los avions, la distribucion e logistica, lo servici de restauracion, los motors, rotacions, assegurança, gestion de las operacions en tèrra, etc.

Avions per s'entrenar

L'usatge d'aeronaus per entrenar los pilòts es una necessitat per far de professionals experimentats que pilòtan los aparelhs.

Abitualament se servisson d'avions monomotors pichons e d'eliç coma per exemple los Cessna 172. En aquest cas son a usatge de léser, a causa de sa simplicitat e de son prètz accessible. Es doncas facil d'en logar per s'entrenar o pel léser.

Vols en glòbes

Vegeu l'article principal Glòbe

S'utiliza las aeronaus mens leugièras que l'aire per transportar de passatgièrs en vòls recreatius. Aqueles aparelhs an un compartiment en forma de panièra pels passatgièrs, lo pilòt, l'equipatge necessari per mantenir las condicions permetent la sustentacion de l'aeronau. Aquest panièr es mantengut a l'envolopa principala d'aire per de tirants resistents al pes de carga.

Vòls de planador

Dos planadors sus una pista d'aterriment, cal notar la forma prima del dessenh e la grandor de las alas

Los planadors s'utilizan pel léser e los passionats. Per començar a volar cal que lo planador siá pro naut, perque aja l'energia potenciala iniciala necessària e profèite d'autres mejans naturals per far son vòl. Lo pilòt alara que se servís de las variacions de nautor per ganhar en velocitat, tanben aprofèita los corrents atmosferics e termics. La practica per trobar un corrent consistís a volar en espirala per obtenir la nautor fins a aténher de vòls longs en temps e distància..

Vòls acrobatics

Consistís a far las acrobacias amb las aeronaus dessenhadas exprès. An de caracteristicas de resisténcia especialas dins son estructura, perque atenhon nauts nivèls d'acceleracion (mesurada en mai d'un g).

Idravions

Son d'avions capables de s'envolar e amarir. Los pòrts se pòdon trobar sus de grands lacs o sus la mar.

Per los far sostenir sus l'aiga, aquelas aeronaus son equipadas de flotadors anfibis, que dispausan de ròdas amb atal pòdon s'adaptar a totes tipes de pistas d'aterratge.

Se pòdon utilizar per largar d'aiga suls encendis

Vòls amb ultra leugièr

ultra leugièr motorizat

Son leugièrs e amb de plans fòrça simples de l'estructura, facha de tubes metallics d'un aliatge leugièr.

La forma pòt èsser tan simpla com aquela d'un dèlta o ben la d'una aeronau carenada e instrumentada. En fach se distinguisson simplament pel nombre de sètis, o se se tracta simplament de paracasudas o parapentas que sián motorizats o pas.

Usatge d'elicoptèrs

Elicòpter de l'equipa medicala mobila neerlandesa en servici d'urgéncia

Los elicoptèrs son las aeronaus fòrça utilizadas pels vòls civils a causa de la sa polivaléncia. La capacitat de s'enlairar verticalament los rend fòrça apropriats sus de pistas cortas o dempuèi d'espacis redusits coma per exemple de terrassas d'envòl. Es abitual d'utilizar los elicòpters pels servicis publics de las vilas, per de tascas de susvelhància o de secors al ferits o en cases d'encendi. Dins los cases d'urgéncia son utils perque son capables d'arribar lèu sus los luòcs ont efectuar las tascas de salvament, subretot per las catastròfas d'accès dificil. Pòdon tanben servir en cases d'urgéncias quand cal una vision aeriana de situacions complicadas e dels movements de las gents, pòt tanben transportar los expèrts e l'esquipament al luòc designat.

Luta contra las calamitats agricòlas

Dins l'agricultura, l'aeronau es un aparelh clau dins la luta contra las grandas calamitats, per exemple contra la langosta. L'inconvenient es las manòbras d'avions pichons per pulverizar an un risc pus grand que los autres tipes de vòl.

Usatge militar

Un F-15 Eagle e un P-51 Mustang volant en parelh.

Lo nombre d'aeronaus d'usatge militar es petit, en comparason amb lo grand nombre d'aeronaus civilas. Son los avions de caça, elicoptèrs a autres avions prevists per las armadas, son adaptats dempuèi lo civil o dessenhats especialament per transportar cargas e soldats o entrenar los pilòts.

Avion de caça

Los avions de caça servisson pel combat aire-aire amb d'autras aeronaus, aquò diferéncia del bombardièr, que visa los objectius fixes al sòl.

Es pauc grand e son dessenh valoriza la velocitat, l'agilitat, l'armament e los sistèmas qu'incorpora per fixar e perseguir ciblas.

Bombardièrs

Lo bombardièrs son dessenhats per atacar los objectius largant una carga de bombas. Se caracterizan per son autonomia, la granda capacitat de carga e de sistèmas de navigacion de long cors e d'autoproteccion.

Usatges mixtes

Aqueles avions son capables per exemple de bombardar e son agençats per servir dins lo combat aire-aire.

Reconeissença

Aqueles avions de reconeissença e exploracion de terren amb l'objectiu de reculhir d'informacions. A vegadas servisson d'escota o per pistar dins las zònas ont se passa d'actes importants.

Avitalhament en vòl

D'aeronaus militaras especialas an per ròtle de transferir la carga de carburant pendent lo vol, e tornar emplir la resèrva sens que l'aeronau en plena mission sens aterrar.

Transpòrt

L'Hèrcules C-130 es plan conegut dins lo domeni de la logistica militara

Son los avions que servisson per aprovesir lo personal. Se pòt distinguir entre las activitats estrategicas e tacticas, segon la mission assignada. Fan de movements estrategics de carga de materials sus de grandas distàncias per provesir de basas militaras o ben fan de movements tactics quand la posicion dins lo temps e espaci venon criticas per reüssir la mission.

Vejatz tanben

• Astronau : Per oposicion a las aeronaus, las astronaus se desplaçan fòra de l'atmosfèra de la Tèrra (al delà de 100 km d'altitud).
• Lista de las aeronaus

Referéncias

Tièra de 1000 articles que totas las Wikipèdias deurián aver.