Art modèrne

Dinnar campestre de Pablo Picasso

Art modèrne es un tèrme qu'amassa la màger partida de la produccion artistica a partir de la final del sègle XIX fins als ans 1970, en oposicion a l'art academic, que representariá la tradicion; alara que l'art modèrne representariá l'experimentacion. Las produccions recentas son sovent qualificadas d'art contemporanèu, encara qu'aquel tèrme tanben se referís a l'art de l'Edat contemporanèa (dempuèi lo mitan del sègle XVIII). Cal comprendre, alara, que lo concèpte d'art modèrne es pas cronologic, mas estetic; sus l'estil, la sensibilitat o presa de posicion: un pintre academici coma William Adolphe Bouguereau (mòrt en 1905) fa pas d'art modèrne, alara que Vincent van Gogh (mòrt en 1890) n'es indiscutablament.

L'art modèrne representa coma innovacion dabans la tradicion artistica de l'art occidental una nòva forma de comprendre l'estetica, la teoria e la foncion de l'art, ont la valor dominanta (dins la pintura o escultura) es pas mai l'imitacion de la natura o la seuna representacion literala. L'invencion de la fotografia aviá fa aquela foncion artistica obsoleta. Al luòc, los artistas comencèron a experimentar amb de nòus punts de vista, amb d'idèas nòva sus la natura, los materials e las foncions artisticas, sovent de forma abstracha.

Lo refús

Lo concèpte de refús es la caracteristica fondatritz de l'art modèrne, refús dels mitans socials conservators de que los artistas modèrnes cercavan a atirar l'admiracion, e tanben dels intellectuals que prengavan seriosament lors analisi, coma per exemple, en Espanha, d'Eugeni d'Ors i Rovira, autor de la lapidaria frasa: «Tot çò qu'e pas tradicion, es plagiat»; o José Ortega y Gasset, que titulèt una de las seunas òbras: La desumanizacion de l'art, en 1925.

Lo comunisme sovietic e lo faissisme italian, dempuèi son origina e pendent los ans 1920 èran estrechament ligat a las avantgardas (constructivisme, futurisme), vegèron a partir dels ans 1930 la necessitat de canalizar la seuna manipulacion propagandistica sul terren de l'estetica mejans un art mai aisidament assimilable per las massas. I trobèron de solucions gaireben identicas coma aquelas surgidas amb lo realisme socialista o l'art faissista. Lo nazisme, indetifiquèt l'art modèrne a la denominacion d’«art degenerat» (Entartete Kunst) aquel dels dements e de las raças inferioras, en oposicion a las valors d'una pretenduda estetica ariana o un art arian. Pasmens, la persecucion dels josieus e l'ocupacion alemanda en Euròpa pendent la Segonda Guèrra Mondiala donèt l'escasença per l'espoliacion de dissimular fòrça pèças d'art modèrne de la part de qualques dirigents nazis (destruïsent pas las òbras, mas se las apropiant).

Mentretemps, lo capitalisme nòrdamerican, al contrari, assumava amb grand dinamisme l'art modèrne, l'introdusent al procés productiu e profeitant de las seunas grandas possibilitats pel mercat.

Premícias

Lo dinnar campestre, pintat en 1862 per Édouard Manet

Dins l'escultura e l'arquitectura modèrna apareguèt a la final del sègle XIX, e los principis de la pintura modèrna serán desvolopat mai tard.

Las premícias de las idèas artisticas modèrnas ja es pòdon veire dins l'òbra dels grands mèstres barròcs (Velázquez o Rembrandt); d'autors de la fin del sègle XVIII e lo començament del XIX fins al romantisme (Goya, David, Delacroix, Gericault, Friedrich, Turner, William Blake); e d'autors de la mitat del sègle XIX fins al realisme (Corot, Millet, Courbet, escola de Barbizon, William Morris). Alara se comença a utilizar la percepcion de l'artista modèrne coma un «incomprés social», forastièr de las institucions; pasmens que paradoxalament acaba per crear la seuna pròpia institucion alternativa (Salon des Refusés-Salon dels refusats-) en 1863

Dins aquel Salon de París, Édouard Manet mostrèt la seuna pintura Lo dinnar campestre. De datas anterioras tanben foguèron prepausadas, entre elas 1855 an que Gustave Courbet mòstrèt L'estudi e 1784 an que el pintre Jacques-Louis David acabèt la seuna pintura Lo jurament dels Oracis. Segon l'istorian d'art H. Harvard Arnason:«Caduna d'aquelas datas a una significacion pel desvolopament de l'art modèrn, mas pas cap categoricament marca un nòu principi…. Una metamorfòsi progressiva se debanèt pendent de centenars d'ans.»

Impressionisme e avantgardas

Logó del moviment Bauhaus

L'impressionisme e lo postimpressionisme mostran ja un art decidit a experimentar de biais novèls de representacion de la lutz e l'espaci mejans la color e la pintura, e la vibracion de la matèria en escultura (Rodin). Abans la Primièra Guèrra Mondiala, una explosion de creativitat treslusèt amb lo fauvisme, cubisme, expressionisme e futurisme.

La Primièra Guèrra Mondiala acabèt amb aquela fasa, mas marquèt lo començament d'una seriá de moviments antiartistics, coma lo moviment dada e las òbras Marcel Duchamp e lo surrealisme. Tanben los grops coma de Stijl e Bauhaus comencèron a desvolopar d'idèas nòvas sobre los ligams entre las arts, arquitectura, dessenh e educacion artistica.

America

A l'origina, a causa de sa expression reactinària, l'art modèrne es un fenomèn exclusivament europèu, encara que dins qualques ocasions es necessàri de cercar de relacions amb las tradicions alternativas fòra de l'art occidental coma l'art african (cubisme), o a l'art japonés (impressionisme), o fòra de las fasas mai classicas de la quita tradicion occidentala coma lo prerafaelitisme.

L'arquitectura modèrna, amb l'intenció de crear de modèls per a una alternativa a la ciutat tradicionala, creèt un moviment per racionalizar l'abitat sobretot amb l'invitacion a las «ciutats industrialas», coma la Ville Radieuse del Corbusier. Al Musèu d'Art Modèrne de Nòva York organizèt en 1931 la primièra «Mòstra Internacionala d'Arquitectura Modèrna», amb los arquitèctes Le Corbusier, Walter Gropius, J.J.P. Oud e Mies van der Rohe coma líders d'aquel moviment.

L'art modèrne foguèt introdusit en America pendent la Primièra Guèrra Mondiala quand un nombre d'artistas dels quartièrs de Montmartre e Montparnasse a París fugiguèron de la guèrra. Francis Picabia (1879-1953), foguèt lo responsable de l'arribada de l'art modèrne a Nòva York. Mas foguèt sonque après de la Segonda Guèrra Mondiala quand los Estats Units d'America venguèt lo centre d'atencion dels nòus moviments artistics. Dins los ans 1950 e 1960 apareguèron l'expressionisme abstrach, art op, art pop e minimalisme; Happening, Fluxus, Video art, land art, performance, art conceptual e fotorealisme.

Escultura

Al començament del sègle XX, [[Pablo Picasso] revolucionèt l'art de l'escultura combinant d'objèctes e de materials divrses integrats dins un ensems per addicion. Del meteis biais que dins l'art bidimensional lo colatge venguèt una tecnica radicala, Picasso donèt una construccion tanben radicala dins l'òbra en tres dimensions. Mai tard Picasso venguèt un ceramista prolific, revolucionant lo biais de veire la ceremica coma un art. George E. Ohr e d'escultors contemporanèus coma Peter Voulkos, Kenneth Price utilisan la ceramica coma un element important integrant lo seu trebalh.

L'Escultura ja jugava un ròtle important dels movements artistics del sègle XX: Dins las Avantgardas de la primièra mitat del sègle De Stijl, Suprematisme, Constructivisme, Cubisme, Dadaïsme, Surrealisme, Futurisme e dins l'art de la pòstguèrra coma lo minimalisme, l'expressionisme abstrach, lo Pop art, lo Land Art e laos derivats posteriors coma las installacions artisticas.

• 
  Lo cat de Botero al centre de Barcelona.
• 
  Escultura de Picasso al centre de Chicago
• 
  Elògi de l'aiga, de Chillida al pargue de la Creueta del Coll de Barcelona.
• 
  Figura reclinada de Henry Moore
• 
  Dòna de Joan Miró
• 
  Lo profèta de Pablo Gargallo

Interpretacion pòstestructuralista de l'art contemporanèu

Font Marcel Duchamp, 1917

Quadrats (Omenatge a Mondrian) de Domingo Sarrey, videoart de 1968 al centre de calcul de la Universitat de Madrid.

La teoria del pòstestructuralisme creèt lo tèrme de «pòstmodèrne», per que segon aquela teoria èra vengut pas mai possibile contunhar crear amb las règlas de l'originalitat e de la novetat (los quite elements de la modernitat); per aquò utilizan d'elements coma las reinterpretacions, resignificacions e lo desviament lingüistic per espandre lo concèpte d'art e lo far un acte de comunicacion.

Aquelas tipas de practicas comencèron a questionar la quita institucion de l'art d'en primièr amb l'òbra de Marcel Duchamp, Font (1917), un objècte quotidian descontextualizat e mostrat de biais provocatiu coma òbra d'art (un urinador capvirat). Mas aquel pensament comencèt s'espandir e a prene seriosament a partir dels ans 1970 fins ara amb lo redescobriment de l'òbra de Duchamp i dels «Dadaistas» a partir del començament del sçgle XX realizat per d'artistas coma Robert Rauschemberg, teorizat per Rosalind Krauss per exemple e tota l'escòla pòstestructuralista, que menèron aquel pensament cap al main stream internacional.

Postmodèrne

A aquela epòca, un nombre d'artistas e d'arquitèctes avián ja començat a rebutar l'idea de «modèrne» dins l'art e comencèron a crear d'òbras tipicament postmodernistas. D'aíci ven l'importança de la crisi de las avantgardas artisticas e lo debat modernitat-postmodernitat. A partir de l'èra de la pòstguèrra, mens artistas usava la pintura coma meja principal. Al luòc, se generalizèron de grandas installacions. A partir dels ans 1970, lo media art venguèt una categoria independenta, amb un grand nombre d'artistas experimentant las nòvas tecnologias. Lo videoart n'es lo melhor exemple conegut.

Bibliografia

• Christian Saehrendt y Steen Kittl, Yo También Sabría Hacerlo. Entender el Arte Moderno. Anécdotas y curiosidades, Barcelona 2009, ISBN 978-84-96924-43-7
• Arnason; H. Harvard History of Modern Art: Painting, Sculpture, Architecture, Photography; 1990 ; Fourth Edition, rev. by Marla F. Prather, after the third edition, revised by Daniel Wheeler. New York: Harry N. Abrams, Inc.; 0-8109-3439-6
• Atkins, Robert; Artspeak: A Guide to Contemporary Ideas, Movements, and Buzzwords; 1990; New York: Abbeville Press; isbn= 1-55859-127-3
• Gombrich, E. H.; The Story of Art; 1958; Londres, Phaidon; oclc=220078463
• Mullins, Charlotte; Painting People: Figure Painting Today; 2006; ed:New York: D.A.P.; isbn= 978-1-933045-38-2
• Rubert de Ventós, Xavier ;El Arte Ensimismado; 1997; ed:Barcelona, Anagrama;
• Sedlmayr, Hans; La revolución del arte moderno; 2008; El Acantilado; isbn = 978-84-96834-36-1
• Suàrez, Alícia i Vidal, Mercè; Historia Universal del Arte: El siglo XX Vol. IX; 1989; Barcelona, Editorial Planeta; isbn= 84-320-8909-5

Ligams extèrnes

• El Mal d'Escriptura. Modernisme per a ballar Una version umoristica del modernisme sus Ràdio Web MACBA (en)