Clima subtropical umid
Lo clima subtropical umid (Köppen Cfa o Cwa amb 4 meses > 20°C), es una zona climatica caracterizada per d'estuis cauds e umids (mes mai caud > 22°C), e per d'ivèrns corts mas podent èsser fòrça fresques o fòrça doces (temperatura mejana del mes mai freg compresa entre -3 e 18°C). D'efièch las massas d'aire essent caracterizadas per des fluses meridians, las temperaturas pòdon aumentar o caser plan subte (levat l'estiu).
Aquel clima es pas vertadièrament de bon delimitar precisament, que constituís en fach una transicion entre lo clima continental amb de possibles còps de freg en ivèrn e lo clima tropical amb la mostor de sos estius e sos fenomèns violents (tornadas, tifons, oragans).
Appellacions e classificacions
[modificar | Modificar lo còdi]Lo tèrme subtropical fa l'objècte de debats, perque las zonas mai pròchas del clima continental coneisson d'ivèerns pro fregs (exemples de Washington, de l'Estat de Virgínia, de la region de Shanghai). Solas las regions mai pròchas del clima tropical (exemples de Loïsiana, nòrd de Florida, sud de la China) an de caractèrs purament subtropicals (iverns fòrça corts e doces, vegetacion abondanta). Los tèrmes de clima chinés o cantonés son tanben utilizats, per simplificar l'appellacion (sul modèl del clima mediterranèu).
En mai de la classificacion iniciala basica de Köppen, Trewartha afina en afirmant qu'aquel clima pòt èsser qualificat de subtropical, mas sonque se 8 meses passant 10°C de mejana. E lo quite Köppen auriá especifiat de biais informal que caldriá al mens 4 meses passant 20°C de mejana per qu'aquel clima pòsca èsser qualificat de subtropical[1]. Mai sovent, dins aquel tipe de climat, la temperatura mejana del mes mai caud atenh o passa los 26°C, çò que dona un estiu gaireben tropical, mai que es plan sovent la sason mai asagada de l'an...
De biais general, l'ensems de las faciadas orientalas dels continents coneisson aquel tipe de clima, mas a las latituds mai nautas (ont mens de 8 meses passan 10°C de mejana), lo clima se ditz continental umid d'estiu caud, marcat per de cumuls mai importants de nèu en ivern, d'estius un pauc mens cauds e un pauc mens umids (Nòva York (estat), Niigata). Una version mai seca existís tanbens en Euròpa (Milan, Burgas).
Al contrari, de regions amb aquel meteis clima Cfa, presentan pas de caractèr continental e pasmai son considerats coma subtropicals! Se dich alara clima oceanic caud; dins aquela darrièra declinason de clima Cfa, los estius son pas tan umids e quitament es francament la sason mai seca de l'an, mas sens aver las caracteristicas sufisentas per èsser qualificats de clima mediterranèu. Aquel tipe de clima se trapa subretot en Euròpa (Pescara, Dubrovnik), e tanben sus la ribas Sud e Èst de la mar Negra (en Turquia, Russia, Georgia) e fins en Iran sus las ribas de la Caspiena (Samsun, Batoumi, Sòchi, Rasht).
Totas aquelas diferentas appellacions per un sol climat (notat Cfa) mòstran perque la classificacion de Köppen faguèt tant de polemicas e perque cal, après aver qualificat un clima de Cfa, especificar s'es continental d'estiu caud, subtropical o oceanic caud... car totes i cabon!
Es la causa que, a l'origina, e per donar pas d'appellacion erronèa a aquel clima Cfa, Köppen o qualifiquèt tot simplament de temperat umid caud, tèrme permetent d'englobar totes los sosclimas que caracterizan benlèu lo clima mai complèxe, mas tanben lo mai diversificat e alara possiblament mai interessant de la classificacion de Köppen!
Caracteristicas
[modificar | Modificar lo còdi]La definicion de Köppen (Cwa e Cfa) per un quite clima dona un mes mai freg amb de temperaturas mejanas en dessús de - 3 °C dins la definicion originala e en dessús de 0°C dins la version modificada (Köppen-Geiger) e un mes mai caud amb de temperaturas superioras a 22 °C (Köppen a). Ambedos tipes se diferencian per la reparticion de las precipitacions: lo Cwa presenta una secada ivernala e d'estius fòrça asagats (critèri pel w : P del mes ivernal mai sec < 1/10 del mes mai umid), s'agís de fach o d'un clima subtropical jos influéncia de la monson, o d'un clima tropical de monson d'altitud, alara que pel Cfa las precipitacions son plan repartidas de contunh per l'an (critèri per l' f: pas de secada ivernala ni estivala, P del mes ivernal mai sec > 1/10 del mes mai umid e P del mes estival mai sec > 40 mm o > 1/3 del mes ivernal mau umid)[2].
Temperaturas
[modificar | Modificar lo còdi]Los iverns son frescs, mai, es possible d'aver d'invasions d'aire polar balhant còp de freg subte mas efemèrs. L'estiu es torrid, jos l'influéncia de las massas d'aire tropicalas.
Precipitacions
[modificar | Modificar lo còdi]En general, las precipitacions son pro importantas de contunh per l'an, atenhent lor maxim en estiu, e dins las zonas mai al nòrd, es possible d'aver de nèu en ivern[1]. L'amplitud termica annadièra es doncas relativament importanta. Totas las regions de clima subtropical, levat aquelas europèas e del sud-èst de Brasil, son tocadas per de tempèstas e de ciclons tropicals associats a aquela precipitacions.
Vegetacion
[modificar | Modificar lo còdi]
Las vegetacions associadas al clima subtropical umid son ligadas a las influéncias temperadas e tropicalas. Las selva de fulhoses e selvas mixtas temperadas e las selvas de conifèrs temperats, presentas a de latituds mai nautas, s'adaptan als mitan naturals de la China, de Japon e del sud dels Estats Units d'America. La selva ombrofila somptuosa presenta dins lo clima tropical se trapa tanben dins las zonas ont l'ivern es cort e los còps de freg limitats: se compausa de palmeras, Manhòlias, camfrièrs, conifèrs tropicals[1] mas reculèt jos la pression antrofica. S'acompanha de bambós en China, de feuse arborescentas.
L'Òme practica una agricultura diversificada (coton, ris, cana de sucre, cacauèt, tabat, eca.). Dins de regions coma lo sud de Brasil, de varietats especificas de blat, milh e sojà foguèron creadas per l'EMPRABA que s'adapten al clima subtropical del cerrado.
Coma lo clima, la flora liga las influéncias tropicalas e temperadas. Als Estats Units d'America se pòt citar los conifèrs tropicals coma lo cipressièr (cipressièr dels estancs, cipressièr calvet) o los pins (pin dels paluns pin d'encéncia), de fuelhoses coma Aesculus pavia, lo bèç negre, lo cornièr de flors e d'espècias de casses (Quercus stellata, Quercus virginiana). Las palmeras butan sustot en Florida (Sabal palmetto, Serenoa repens).
Localizacion
[modificar | Modificar lo còdi]Coma lo clima mediterranèu, lo clima subtropical umid s'encontra entre las latituds 25 e 45°, mas aqueste còp sur las faciadas orientalas dels continents.
Africa
[modificar | Modificar lo còdi]En Africa, existís aquel tipe de clima en Africa del Sud dins la region de Durban e tanben al sud du Moçambic.
Euròpa
[modificar | Modificar lo còdi]En Euròpa, es plan rare. En Itàlia del Nòrd, vèrs Milan per exemple, mas tanben al nòrd dels Balcans (Slovenia, nòrd de Serbia, nòrd de Bulgaria, sud de la Romania).
Asia
[modificar | Modificar lo còdi]Una particularitat del clima en Asia al respècte dels autres continents es l'ivern pro sec. La zona s'espandís del nòrd de Paquistan fins a China (que l'apellacion de clima chinés), lo nòrd de Vietnam, la còsta sud de la Corèa del Sud e Japon (granda partida de las illas d'Honshu, Kyushu e Shikoku).
En Asia, los iverns son puslèu secs a causa del vent freg venent de Siberia. Es sonque près del Fluvi Jaune e del Fluvi de las Pèrlas que plòu sufisentament per èsser en clima de tipe Cfa. Las precipitacions ivernalas e estivalas son elas semblablas a aquela de la mar de Japon. Las precipitacions venon a vegada tifons. En mejana, càs gaireben 1 000 mm de precipitacions levat dins qualques regions coma près de l'Imalaia en Asia.
Austràlia
[modificar | Modificar lo còdi]Lo clima s'encontra près de las còstas al sud del país entre Bundaberg (Queensland) e Bega (Nòva Galas del Sud). Las valors de precipitacions pòdon variar annadièrament de 2 000 mm a 1 000 mm. Lo gèl es fòrça rare dins aquela region levat a vegadas en altitud. Lo nòrd extrèm de Nòva Zelanda (region d'Auckland) es tanben tocat per aquel clima.
America del Nòrd
[modificar | Modificar lo còdi]En America del Nòrd, la zona climatica se superpausa als Estats del Sud Èst dels Estats Units d'America e al Nòrd Èst de Mexic. Es limitada aproximativament pel riu Ohio près de Louisville (Kentucky) e de Cincinnati ont la nèu es correnta en ivern. Mas al nòrd, i a un clima de tipe continental umid amb d'iverns fregs. Fin finala, los Apalaches, que culminan a mai de 2 000 mètres, perturban lo clima subtropical en Georgia e en Carolina del Nòrd. La limita sud del clima subtropical es pròche de la vila de Miami e de la còsta sud de Tèxas, ont comença lo clima tropical amb de temeraturas caudas tot l'an.
America del Sud
[modificar | Modificar lo còdi]En America del Sud, lo clima existís près de l'ocean Atlantic a l'extrème sud de Brasil (São Paulo fins a Rio Grande du Sud), al centre-nòrd du Paraguai e al nòrd-èst de l'Argentina.
Illòts climatics
[modificar | Modificar lo còdi]Dins un biais, existís un clima semblabla dins qualques zonas al nivèl de la mar Negra (en Turquia, en Georgia e en Russia coma a Toapsé e Sòchi) e de la mar Caspiana (en Iran e en Azerbaitjan) que benefician d'estiu mai cauds e umids que las regions continentalas a l'entorn. Los alentorns de Tolosa (Occitània), la Plana Padana dins lo nòrd d'Itàlia, e tanben la còsta adriatica en Croàcia coneisson tanben un clima d'aquel tipe. Son de regions qu'an d'estiu tròp cauds per èsser de tipe oceanic e tròp umids per èsser de tipe mediterranèu.
Existís aquel tipe de clima dins de zonas fòrça primas (vals) de Peró, de la Bolívia e de Chile.
Bibliografia (fr)
[modificar | Modificar lo còdi]- Jean-Paul Amat, Lucien Dorize, Charles Le Cœur, Emmanuelle Gautier, Éléments de géographie physique, Paris, Bréal, coll. Grand Amphi, 2002, ISBN 2749500214
- Georges Viers, Éléments de climatologie, Paris, Nathan, 2001, 2ème édition ISBN 978-2091911878
- Beltrando (Gérard) et Chémery (Laure), Dictionnaire du climat, Larousse, Paris, 1995, ISBN 2037202334
- Estienne (Pierre) et Godard (Alain), Climatologie, collection U, Armand Colin, Paris, 1992, ISBN 2200219180
- Godard (Alain) et Tabeaud (Martine), Les climats : mécanismes et répartitions, Armand Colin, Paris, 2004, ISBN 2200267274
Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ 1,0 1,1 et 1,2 Jean Demangeot, Les milieux « naturels » du globe, Paris, Armand Colin, 10en édition, 2002, ISBN: 2200346085, p.216
- ↑ Peel, M. C. and Finlayson, B. L. and McMahon, T. A.. «Updated world map of the Köppen-Geiger climate classification» (en anglés). Hydrol. Earth Syst. Sci., 2007.